Alþýðublaðið - 29.12.1930, Blaðsíða 3

ALÞÍÐOBLAÐIÐ
1
3
5® anra.
50 æiaara.
Eiturþoka tíeyðir fóik i tugatali í Belgiu.
El ephant - ciaarettur
Liúffengaa* og kaldar. Fást alls sfaðar
I heildsolis tijá
Tébaksverzlon Isiands h.!.
segja, pótt sú verði sumum þraut-
in pyngst. Ef skapa á listaverk,
parf formi'ð að vera gallaiaust
og falla að efninu.
Hvernig hefir SigurÖur leyst
þetta hlutverk af hendi? Yfirleitt
vel. Pvi skal að vísu ekki neitað,
jað í rímfágun standa sum hinna
yngri skálda honum framar. Það
er ekki laust við, að stöku kvæði
beri pess merki, að pað sé ort í
skyndi. (Öll kvæðin í bókinni eru
ort á rúmum sjö mánúðum!).
Þetta er í senn styrkur peirra og
gaUi. Yfir kvæðunum er einhver
leikandi hraði, sem er í góðu
samræmi við anda peirra og nú-
tímann. Þetta gerir pau skemti-
leg aflestrar, enda hafa pau fáu
kvæði Sigurðar, sem birzt hafa í
blöðum og tímaritum, pegar aflað
sér mikilla vinsælda. Málið á
kvæðunum er próttmíkið og eÖli-
legt; hagmælska höf. er mikil og
honum sýnt um að hitta lesand-
ann með smellnum orðatiltækjum.
Af ágætum kvæðum skulu hér
nefnd: „Sordavala“, „Syndafall-
ið“, „Bærinn stækkar", „Skútu-
karlar" og „Togarar", öll með
meitluðum lýsingum og djörfum
tilprifum. Hvergi hefir t d. ís-
lenzku fiskimönnunum verið bet-
ur né drengilegar lýst en í hinu
siöiast nefnda:
„Glaðlegir strákar ganga á pilj-
um.
Þeir glotta við tönn mót sogandi
hyljum,
preknir,með útilofts peldökkaiún
á próttlegum kinnum og harðlegri
brún.
Kormmgir garpar, sem engu eira,
pótt æði rjúkandi hregg,
sem fóru víðar og vita fleira,
sem vinna beturogkunna meira
en sú kynslóö, sem kom peim á
legg.“
Svona yrkir enginn, sem ekki
er skáld.
Hamar og sigð er sú ljóðabók
ársins, sem kærkomnust mun
verða alpýðu pessa lands, af pví
að hún er bókin um störf hennar
og strit og lögeggjan í baráttu
hennar fyrir bættri pjóðfélagsskip-
un. Og hún er fengur íslenzkum
bókmentum, af pví að hún mark-
ar par nýtt spor með viðfangs-
efnum sínum og lífsskoðun.
Svb. Sigurjónsson.
Melchett lávarðar dáinn.
Ankakosning i Bretiandi.
Lundúnum, 27. dez.
United Press. — FB.
Látimn er Melchett lávarður, er
áður hét Sir Alfred Mond og
var formaður „Imperial Chemi-
cal Industries, Ldt.“ — Vegna
andláts Melchetts fer fram auka-
kosning, par sem sonur hans,
Henry Mond (íhaldsm.), er tekur
sæti hans í lávarðadeildinni, er
sem stendur pingmaður fyrir
kjöröæmi í Liverpooi.
Dm aívmnuleysiö.
New York, 29. dez.
United Press, — FB.
Julius Klein, aðstoðarverzlunar-
málaráðherra, sem er nýkominn
úr margra mánaða dvöl í Evrópu,
par sem hann lagði sérstaklega
stund á að kynna sér atvinnulíf
og viðskiftalíf, kvað í viðtali von
um, að kreppunni, sem nú hefir
teygt anga sína til allra landa,
en er erflðlpst viðureignar í sum-
um Evrópulöndum, muni af létta
áður en mjög langt um líður.
Atvinnuleysið í Evrópu hyggur
Klein að muni ná hámarki í jan-
úar og verði pá nálega 7V2 ,milIj-
ón atvinnuleysingjar.
InnfIntnlngstollar í Banda-
liklnnam.
Washington. 27. dez
United Press. FB.
Tilkynt hefir verið, að nefnd
sú, sem Hoover forseti skipaði til
pess að rannsaka á hvern hátt
breytt verði Íögum um innflutn-
ingstolla, hafi komið sér saman
um breytlngartillögur við hin
sveigjanlegu ákvæði laganna.
■Nefndin hefir haft til athugunar
breytingar á ákvæðum viðvíkjandi
18 tegundum innfiutningsvara.
Álit nefndarinnar verður tekið
fyrir til umræðu í öldungadeildinni
9. janúar.
Skeytið segir að eins frá um-
búðunum, en ekki frá efni tillag-
anna, sem pó er væntaulega aðal-
atriði i DiáliBu,
Enginn veit með visso orsakirnar.
Hér er e. t. v. um eiturgas frá ófriðarárunnm að ræða.
Héraðið umhverfis gamla virk-
isbæinn Liege í Belgíu breyttist
skyndilega í skuggalegan dauð-
ans dal 4. og 5. p. m. Þessa daga
barst pýkk og pivng poka yíir
alla Belgíu. Hún .kom utan af
hafi og suövestanvindurinn rak
hana á undan sér yfir gömlu víg-
vellina í Norður-Frakklandá og
áfram yfir Belgiu, en hvergi hefir
hún orðið að ógnum ncma í aust-
urhluta landsins.
Að morgni 5. p. m. urðu íbúar
héraðsins Engis sem prumu
lostnir, pvi að um nóttina höfðu
16 menn látið lífið og í næstu
smábæjum dó fjöldi manna. —
Læknarnir, sem skoðuðu hina
látnu, gátu enga aðra ástæðu
fundið fyrir dauða peirra en pá,
að limgnasjúkdómurinn „Astma“
hefði orðið peim að bana og að
pokan hefði flýtt fyrir dauða
peirra. Allir, sem létust pessa
nótt, voru á aldrinum 30—70 ára.
Fólkið, sem næstum var orðið
brjálað af hræðslu, sefaðist við
skýringar læknanna, prátt fyrir
pað pótt pví pætti pað kynlegt,
að svo margir menn í pessum
héruðum skyldu hafa pjáðst af
pessum lungnasjúkdómi án pess
að menn vissu. Það kom líka í
Ijós, að peir, sem voru vantrú-
aðir á yfirlýsingar læknanna,
höfðu á réttara að standa.
Sama dag, pann 6., létust 34,
og rétt eftir miðjan dag kom í
Ijós, að fjöldi nautgripa og sauð-
fjár var dauður í húsum sínum.
Skýringum læknanna gátu menn
nú ekki trúað. Auk hinna látnu
var mikill fjöldi manna sjúkur,
og sjúkrahúsin í Liege og ná-
grenni voru orðin yfrrfull um
Inferné.
(Nl.)
IV.
Stríð.
Herlúðramir gjalla.
Lúðurhljómurnm berst inn í
hvem kxók og kima, inn í hverja
sál.
Bnrtfarartími hermannanna
nálgast. Hann er kominn.
„Vertu sæl systir inin! Vertu
sæll pabbi minn og vertu sæl
manrma mín!“ hljómar nú víða í
kvöld, par sem ungir og ógiftir
menn balda að heiman.
Víða er grátið. Víða er kvíði og
sorg.
Konan stendur úti og horfir á
eftir inanni sinum með tárvot
augu. Litlu börnin hanga í pils-
um hennar, nema pað, sem hún
heldur á handlegg sér og spyrja:
„JMamma! af hverju ertu að
gráta?"
Hún gengur inn, perrar tárin
af augum sínum og reynir að
sýnast glöð, reynir að leika við
kvöldið. títlit hinna látnu og líð-
an hinna sjúku myntu mjög á
gaseitraða hermenn á ófriðarár-
unum.
Blöð í Brussel létu pá skoðiut
1 ljós, að eitnmin væri úr jarð-
vegi vigvallarins og að pokan
hefði sogað í sig eiturgas, er enn
leyndist í jörðinni.
Fjöldi efnafræðinga og lækna
frá Mið-Evrópu-Iöndunum tók«
sér ferð á hendur samstundis til
Liege, bæði með hraðlestum og f
fhxgvélum.
Aðfaranótt 7. dezembers létust
enn 24 menn á sama hátt, og
fjöldd veiktist. Greip nú enn eegi-
legri skelfing íbúana í Meuse-
dalnum, sem er skamt frá Liege,
og flýðu peir paðan. — Alls stað-
ar að úr Belgíu hafa verið send-
ar gasgrimur til Liege og ná-
grennis, og ríkisstjórnin skipaðl
svo fyrir, að fólk skyldi nota pær.
Fjöldi íbúa í Liege og næstu bæj-
um og borgum hafði lokað hús-
um isínum og troðið í allar rifur
og gættir. Þeir, sem voi'u utan
dyra, gengu með gasgrímur, —
Ymsir álitu, að leynileg eiturgas-
verksmiðja hefði sprungið og
gasið komist pannig út Ástandið
minti á slysið í Hamborg fyrir
nokkrum árum, er eiturgasgeymar
sprungu og fjöldi manna beið
bana.
i
Eftir milar rannsóknir komust
vísindamenn að peirri niöurstöðu,
að pokan hefði sogað.í sig gasm-
alt eiturgas úr vígvölLunum, en
enn er petta pó ekki fyllilega
sannað, Hvort fleiri hafa látist
er blaðinu ekki kunnugt enn.
Syndir ófriðaráranna munu
lengi pjaka mannkynið.
litiu börnin sín, reynir að gieyma
sinni eigin sorg. En pegar kvöíd
er komið og börnin eru gengin
til hvilu og sofa áhuggjulausum
svefni, byltir hún sér til og frá
í rúminu og getur ekki sofnað,
ekki: hvílst. Hún hxigsar til bani-
anna sinna og matarforðans.
Það keirnur grátkökkur í háls
hennar. Kvíðinn brennir mdðnr-
hjartað.
Maðurinn er farinn, — ástka'ri
vtammnn Kemur hann aftur?
Hvemig kemu:r hann? Kemur
hann heill og ómeiddur eða kem-
ur hann haltur, einhentur, nef-
laus, eða . ... L? ó, droitttam minn
og guð mínn! Forðaðu honnm
frá hörmimgumim, gættu hans.
Hermenniirnir æða áfram sem
villidýr til að drepa, ræna og
i'upla.
Það hvín og syngur í öilu.
Kúluroar æða um loftið eins og
haglél, en skilja blóð og 9ár eft-
ir pær sem pær koma niður.