Alþýðublaðið - 20.06.1931, Blaðsíða 2

2
ALÞtÐUBbAÐIÐ
HLtvismiiIeysið
Og
alþiiigL
Nú um langan tíma befir mjög
lítil vinna verið hér við höfnána,
og hvað eiga verkamenn svo að
gera Jjegar togararnir hætta?
Um uppskipunarvinnu úr fluitn-
ingaskipum er varla að ræða.
Áætlunarskipin koma hálftóm;
það var ekki mikið í Lyru síöast
Byggingavinna er engiln í bæn-
um eins og menn vita, þó nógu
marga vanti samt húsnæðið. Pað
er ekkert bygt af því veðdeild
Landsbankans er stopp. Peir
Framsókniarhöfðingjarnir hafa
þar verið að smá-reyra að
Reykjavík, og hafa enga pen-
inga látið ganga til veðdeildar-
innar, svo nú lágu fyrir þar í
vor og liggja enn beiðnir um lán,
er námu samtals 41/2 milj. krón-
um. Og fyr en úr því verður
bætt verður ekki hægt að byggja
neitt að ráði. En er nokkur von
til þess, að Framsióknarflokkur-
inn, sem nú er kominn í algerð-
an meiri hluta, fáiist nú frekar
en áður til þesis að bæta úr
þésisu ?
Á einu furðar mig mesit i þeSsu
siambandi. Pað er að Jón Por-
láksson, sem auk þesis að vera
umboðsmaður danskra auð-
manna á íslandi (sbr. íslands-
bankamálið) er einn stærsti sem-
entssalinn hér, skyldi ekki hafa
veití því eftirtekt fyr en í óefni
var komið. að byggingar hlytu
að gerstanzá og, sementssala
hans þar m,eð líka.
En ég sný mér afltir að mál-
inu, hvert eiga verkamenn að
fara ti! þess að fá vinnu? Eitnn
af þingmönrfum Frámsóknar, Jón
í Stóradal, sagði á fundum fyr-
ir norðan, að atvinnuleysi verka-
lýðsins í kaupstöðunum kæmi
ekki sveitamönnunum við. Pað
væri ekkert atvinnuleysi í sveit-
unura og verkamenn gætu farið
uþp í sveit, þar. væri nóg að
gera handa þeim.
En þetta er því miður Fram-
sóknarsannleikur. í sveitunum er
engin. atvinua... t.i.1... f.yrir. verka-
menn.' Einstaka 1 maður getur
komist að sem kaupamaður, og
einstaka stúlka sem kaupakoua
yfir tvo þrjá sumarmánuði, en
hinn timann sækja sveitamenn
hingað í hundraðatali (eða jafn-
vel þúsundatali), .ef hér er um
nokkra vinnu að ræða.
Síldarútvegur mun verða mjög
litill í sumar, bæði til saltsíldar.
og ■bræðslusíldar, svo þar er
hvergi nú eftirspurn eftir vinnu.
ÞaÖ var forsömaö að reyna að
selja Rússum síld. Einar Olgeirsr
son hafði ekki nema 12 þús-
króna árslaun og fríar ferðir, en
það hefði borgað sig aö láta
hann hafa nokkrum þúsundum
króna meira og að hann hefði þá
gefið sig allan við starfinu. En
svo slitu þeir Hriflu-Jónas,
Tryggvi og Ásgeir í Laufási líka
þinginu á milli sín og eyðilögðu
þar með að ábyrgðin á nýjum
Rússavíxlum yrði samþykt. En
líklegast hefði það ekki stoðað
neitt, því Einar Olgeirsson gat
ekkert selt Rússum. Margir á-
líta líka að hann hafi meira ver-
ið að hugsa um að kaupa af
þeim en að selja þeim.
Við verðum nú að krefjast
þess, vinnulýður Reykjavíkur, að
þingið komi tafarlaust saman og
geri einhverjar ráðstafanir til
þess að bæt,a úr atvinnuleysinu.
Verkamadur.
Kauptaxíl SJómanDafélags
AkD eyraF.
KaUptaxti Sjómannaféiags Ak-
ureyrar á herpinó:taveiðum í sum-
ar:
1) Línugufubátar yfir 100 smá-
lestir: 310/0 af tneiöi, skiftist í 15
staði.
2) Línugufubátar undir 100 nið-
'ur í 60 smálastfr: 33V2% af veiði,
ekiftist í 15 staði.
3) Gufubátar undir 60 smálest-
um og mótorskip undir Oig yfir 60
smálestum, sem takia upp báta:
35<>/o af veiði, skiftist í 15 staði.
4) Skip undir 60 smálestum og
stærri, er draga báta: 37 «/o. af
veiði, skiftist í 15 staði.
5) Hásetar fæði s-ig sjálfir, en
fái ókeypis eldsneyti, hreinlætis-
og matar-áhöld. Hásetar eiga fisk
þann, er þeir draga, og fá ókeyp-
ás nýtt salt í hann,
Einnig fá hásetar borgaða vinnu
við kolun eftir gildandii kauptaxta
á þeim stað, sem verki-ð fer fram.
6) Matsveinar fái 365 króna
kaup á mánuði og 10 aura auka-
þóknun (premíu) af hverri tunnu
síldar, sem söltuð er, eða máii
í bræðslu, en fæði sig sjálfir.
(Akureyri, 18. jan. FB.)
Raimsóknir á Norðnrís-
hafsiöndnnam.
Notegi, NRP. 18.—19. júni. FB.
Hasselberg forstjóri er komihn
frá ráðsitefnu í H-amborg, en á
henni voru ráðagerðir um
;rann'sóknir í lönídutm í norðurhöf-
úim : 1932—1933. Rannsóknarnar
verða framkvæmdar af leiðang-
ursmönnum, sem dvelja árstíma
á Svalbarða, frá sumrinu 1932
fr-am á sumar 1933. Þátttaka
Norð'manna í rannsóknunum
verður starfrækslia tveggja stöðva
við Adventfjörðinn.
Khöfn, 19. júní. UP.—FB.
44 þjóðir hafa lýst yfir því,
að þær ætli að taka þátt í at-
hugunum óg rannsökmim vís-
indal-egs eðlis í löndum norður-
hafa, frá L. ágúsit 1932 til 31.
ágúst 1933. Ráðgert er að stofna
42 athuganasitöðvar fyrir norð-
an 45. þverbaug.
Markús Kristjánssoii
tónskáld.
í dag er borinn tii griafar Mark-
ús Kristjánsson tómskáld. Hann
varð að eins 29 ára að aldri, en
þó vann hann sér aðdáun í hug
allra íslendinga. Markús var
listamaður af guðs náð, djarfur,
heitur og glæsilegur. List hans
sigraði á einu ári — á einu ári
b-arst hróður hans um alt land,
og var hann talinn eitt efnileg-
asita tón-skáld okkar au-k þess,
sem h-ann var afbragðis pianó-
snillingur. — Ég kymtist
Markúsi haustið 1929, unr það
leyti er hann var að vinna sigur.
Lag hans við kvæðið „Bikarinn“
hreif hvern einasta inann, er
hieyrði það, er það var siungið
h-ér. Og sj-aldan eða aldrei hefi
ég orðið v-ar við eins s-anna hrifn-i
eins og ein-mitt er þetta lag hans
var flutt fyrs-t-a s-inni hér. Það
tal-aði til hvers manns, snart
hvert hjart-a og hvern hug, enda
mun þaö alt af verða talið með
okkar hugn-æim-ustu tón-s-miðum.
Markús Kristjánss-on bar þunga
byrði. Hún setti sín mörk á list
hans. Hann var sjúkur, og lagið
við „Gott -er sjúkuim að siof,a“
samdi hann á beði hvíta dauöans
að Vífilsstöðum. Markús var
góður vinur. Hann var alt af
jglaöur í kunningj-ahóp, enda var
hann fullur af lífsþrá og starfs-
löngun.
Markús Kristjánsson er horf-
inn okkur, en verk hans lifa.
Hann gaf þjóð sinni arf — glæsi-
legan arf.
V. S. V.
Miðstöðvarofnar. '
Vill ekki Alþýðublaðið fræð-a
lesendur sína á því, hvað mörg
rif eiga að vera í miðstöðv-ar-
ofnum í hlutfalli við stærð h-er-
bergisins ?
Ég h-efi sem sé orðið var við
það, að húseigendur halda út-
boð á miðstöðvartækjum og taka
lægsta boði, en ég er hræddur
um, -að þeir leg-gi enga áherzlu
á ;að miðstöðv-arofnarnir séu
nógu stórir. Og víst er a ð í
fjölda íbúðum er sár-akalt af því
ofn-arnir eru of litlir. Þori ég að
fullyrða, að margur hafi orðið
heilsulaus af því að sitj-a í illa
hituðum herbergjum, sem miö-
stöÖvar-ofnarnir voru of litlir í.
Áskrifandi.
Bl-aðið getur því miður ekki að
svo komnu upplýst um þett-a, en
máske einhver af lesendum
bl-aðsins vildi g-era það, því hér
er um töluvert þýðingarmikið at-
riði ,að ræða.
Lúdrasveit leikur undir d,anz-
inum á íþró-ttavellinum í kvöld.
Ókeypis aðgangur er frá kl. 9
á völlinn.
Danir nm kosninianiar.
Khöfn, 18. júní.
(Frá fréttaritara FB.)
Dönsku blöðin h-aldia áfram að
birta ritstjórnargreinar af tilefni
kosningaúrslitanna á Islandi. —
„Natiomaltidende“ segja: Stjórnin
hefir sigr-að og kjósendameirihlut-
inn þannig f-allist á bæð-i stjórn-
málastefnu stjórnarinnar yfirleitt
og þingrofið. Blaðið bendir á, -að
innanliandsimál, ekki sambamds-
málið, hafi verið aðalmálin í
kosningabaráttiunini; kosningarnar
hafi verið aflraun milli sveitan-nia
og bæjanna, en Danir væmti góðr-
-ar samvinnu milli beggja ríkjanna
fr-amvegis-
„Berlingske Tidende“ s-egja:
Velgengni stjórnarflokksins hefir
ekki stöðvast, þótt andstæðingar
stjórnarinn-ar hafi reynt að kasta
inn í kosningaharáttuna kröfumi
um -endurskoöun sambandslag-
anna. Það er ekki hægt lengur
að heyj-a stjórnmálabaráttuna á
þann hátt, sem tíðkaðist fyrir
1918. Vitnar blaðið í það í þessu
siamb-andi, iað Sigurður Eggerz
v>ar jekki endurkosinn á þing,
Blaðið Öendir á, að kosningatil-
högunin haíi verið stjórnarflokkn-
um hagstæð.
BannsölmarsMp fiskveiða
á rtjápmíðoDi.
Árið 1929 skipaði brezka stjórn-
in niefnd, sem meðal -annars hafði
það hlutverk með höndum að
afia upplýsinga og gera athuganir
viðvíkjandi fis-kveiðum á djúp-
miðum. Nefndin lagði það til, að'
smíðað væri skip ti! slíkra haf-
rannsókna, og var skipið „Gal-
lenger" smíðað í þeim tilgangi.
Er sérstaklega gert ráð fyrir, ao
skipið verði n-otaö til rannsó-kna
í norðurhöfum. Nefndin lagði það
til, að skip þett-a væri smíðað,
eftir að hafa f-engið upplýsingar
frá útgerð-armönnum um hina
miklu fis-kau'ðlegö norðurhafanna.
„The Chall-enger“ er svip-að að
gerð og „The Ende-avour“, skip
vatniafræ'ðideilidar fl-otamáiia'í-tjórn--
arinmar. Skipið er 1400 smálestir
og bnennir olíu. Getur það runnið
10 000 mílur vegar án þess að
bæta á sig oliuforða. Pað er út-
búið öflugum ioftS'keytatækjum
og sérstaklega útbúnum veiðar-
færum og getur því gert margs
konar J fiskveið-atilraunir -og at-
huganir og s-kýrt frá árangrinum
jafnóðum. Gert er ráð fyrir því,
-að -s-kipið verði fulibúið í ágúst
og leggi þá e'ða nokkru síðar í
fyrstu jrannsóknarferð sína. Á-
höfnin verður úr hers-kipafloitan-
um og vaiið lið, en yfirmaðurinn
verður tekinn úr vatnafr-æðideild
fl-otans. Skipið fer fyrst stutta
ferð, til þess að þjálfa skips-
höfnina við hafrannisó-kn.astörf, en
því næst verður skipið við fram-
angreindar ranns-óknir og til-