Morgunblaðið - 28.12.1989, Qupperneq 2

]
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. DESEMBER 1989
Staðgreiðsla tekjuskatta einstaklinga:
Utsvarið hækkar í
6,99% á næsta ári
Heildarskatthlutfall verður 39,79%
ÁKVEÐIÐ hefiir verið hvert skatthlutfall verður við innheimtu stað-
greiðslu tekjuskatts og útsvars á næsta ári og verður það 39,79%,
að sögn Snorra Olsen deildarstjóra í fjármálaráðuneytinu. Tekju-
skattur verður 32,8% samkvæmt ákvörðun Alþingis fyrir jól um að
bæta tveimur hundraðshlutum við og hækka hlutfallið úr 30,8%.
Reiknað hefur verið vegið meðaltal útsvars samkvæmt ákvörðunum
sveitarfélaga um álagningu og er það 6,99%. Álagning sveitarfélag-
anna er frá 3,0%, í Skilmannahreppi í Borgaríjarðarsýslu, upp í 7,5%.
Heildar skatthlutfall í staðgreiðslu hækkar því um áramót um 2,05
hundraðshluta.
Innheimta útsvarsins hækkar úr
6,94% í 6,99%. Sú tala er fundin
með því að finna meðaltalsálagn-
ingu sveitarfélaganna miðað við
íbúafjölda. Þar vegur Reykjavík
þyngst, enda með um 40% af álagn-
ingarstofni, að sögn Snorra Olsen.
Álagning í Reykjavík hefur verið
ákveðin 6,7%. Flest sveitarfélög
hafa ákveðið að leggja á 6,7% út-
svar, 7% eða 7,5%.
Sveitarfélögin hafa heimild til að
leggja á allt að 8,25% útsvar, það
er 7,5% að viðbættu 10% álagi á
þá tölu. Leggi sveitarfélög á lægra
útsvar en 7,5%, skerðast framlög
til þeirra úr Jöfnunarsjóði sveitarfé-
laga, hafi þau átt rétt á slíkum
framlögum. Skerðingin nemur tvö-
faldri þeirri upphæð, sem vantar á
að álagning sé nýtt að þeim mörk-
um. Sama á við um framlög úr
Jöfnunarsjóðnum gagnvart inn-
heimtu aðstöðugjalda og fasteigna-
skatta. Sveitarfélögin þurfa að nýta
að minnsta kosti 70% af gjaldstofni
aðstöðugjalda og fasteignaskattur
þarf að vera 0,4% í lægri flokki og
1,0% í hærri flokki tii að framlög
verði óskert.
Einstaklingar greiða því á næsta
ári 39,79% af tekjum sínum í stað-
greiðsíuskatta, að frádregnum
20.850 króna persónuafslætti á
mánuði fyrri hluta ársins. Þeir, sem
greiða annað hlutfall í útsvar heldur
en sveitarfélag þeirra leggur á, fá
uppgert við álagningu 1991. Það
er vegna þess að innheimtan er
miðuð við meðaltalið, en álagning
sveitarfélagsins getur verið hærri
eða lægri.
Tvö sveitarfélög hafa ákveðið að
leggja á lægra en 6,7% útsvar. Þau
eru Skilmannahreppur með 3,0%
og Auðkúluhreppur í Arnarfirði
með 5,0%. Meðal þeirra sem leggja
á 6,7% útsvar eru Reykjavík, Kópa-
vogur, Hafnarfjörður, Kjalarnes-
hreppur og Vestmannaeyjar. íbúar
þessara sveitarfélaga geta því átt
von á endurgreiðslu 1. ágúst 1991.
Meðal sveitarfélaga með 7% út-
svar eru Seltjamames, Garðabær,
og Mosfellsbær. 7,5% útsvar verður
lagt á í Bessastaðahreppi, Keflavík,
Borgarnesi, á Akranesi, ísafirði, í
Bolungarvík, á Blönduósi, Siglu-
firði, Húsavík, Neskaupstað, Eski-
firði, Egilsstöðum, Selfossi og í
flestum dreifbýlishreppum. 7,2%
útsvar er Jagt á í Njarðvík og á
Akureyri. íbúar þessara sveitarfé-
laga þurfa að greiða mismun sem
kann að verða á 6,99% innheimt-
unni ogálagningu við uppgjör 1991.
Með hass
innvortis
22 ÁRA stúlka var handtekin í
Leifsstöð að kvöldi Þorláksmessu
við komu til landsins frá Kaup-
mannahöfn með 130 grömm af
hassi í iðrum sínum.
Stúlkan var færð til yfrheyrslu
en látin laus fljótlega. Hún hefur
áður komið við sögu fíkniefnamála
að sögn lögreglu.
Morgunblaðið/Björn Blöndal
Geir goði GK 220 á strandstað í Sandgerðishöfn í gær.
Rak upp í fjöru en
náðist út síðdegis
Keflavtk.
GEIR goði GK 220, sem er 160 tonna stálbátur, slitnaði frá
Norðurgarðinum í Sandgerði í gærmorgun og rak upp í fjöru.
Einn maður var um borð þegar óhappið varð og sakaði hann
ekki. Á síðdegisflóðinu náðist Geir goði á flot aftur og er hann
talinn lítið eða ekkert skemmdur.
Það var um sjöleytið í gær-
morgunn að hafnarvörður í Sand-
gerði veitti því athygli að Geir
goði var að slitna frá bryggjunni,
en hann lá utan á Elliða GK við
Norðurgarðinn. Um síðir náðist
þó í vélstjóra bátsins en hann gat
lítið aðhafst og um kl. 8:30 slitn-
aði Geir goði frá. Vél bátsins var
í gangi en þrátt fyrir það tókst
ekki að leggja honum að aftur og
rak hann stjómlaust upp á san-
drif í höfninni.
Hvöss suðvestanátt var þegar
óhappið átti sér stað og gekk á
með snörpum éljum — og vom
liðnir um 2 tímar frá háflæði.
Björgunarsveitin Sigurvon var
þegar kölluð út og stóðu liðsmenn
hennar vakt við bátinn þar til
hann náðist út aftur á síðdegis-
flóðinu. Greiðlega gekk að ná
Geir goða af sandrifinu og var
spilið á Elliða notað til að draga
hann út.
BB
Margeir
á Ítalíu
MARGEIR Pétursson, stórmeist-
ari, hélt utan í gær, þriðja í jólum,
til að tefla á afar sterku skákmóti
á Norður-Ítalíu. Mótið er í 16.
styrkleikaflokki en til saman-
burðar var heimsbikarmótið á ís-
landi £ fyrrahaust, sem Kasparov
heimsmeistari tók þátt í, í 15.
styrkleikaflokki.
Þetta er árlegt mót sem haldið er
í borginni Reggio Emilia. Mótið er
lokað og tefldar verða tíu umferðir.
Auk Margeirs taka þátt í því Sovét-
mennimir Karpov, Ehlvest, Ivanchuk
og Gurevic, Ungvetjamir Portisch
og Ribli, Kanadamaðurinn Spragget,
DeFirmian frá Bandaríkjunum, Nico-
lik frá Júgóslavíu og Anderson frá
Svíþjóð. Margeir er þriðji stigalægst-
ur þáttakenda með 2.590 stig, en
DeFirmian og Spragget koma á
hæla honum með 2.585 stig.
Sprengja við
Víðistaðaskóla
HEIMATILBÚIN sprengja var
sprengd við Víðistaðaskóla í
Hafnarllrði að kvöldi annars
dags jóla. Sprengjunni var komið
fyrir við glugga. Rúða brotnaði
og glugginn skemmdist. Að sögn
lögreglu munaði litlu að kviknaði
í leikfimidýnum og fleiru eldfimu
innan gluggans.
Ekki er enn vitað hveijir vora
að verki. Talsvert hefur verið um
það meðal unglinga í Hafnarfirði
um þetta leyti árs að búnar hafi
verið til og sprengdar sprengjur.
Vanskil sjávarútvegsins
á annan milljarð króna
Erfiðleikarnir endurspeglast í erfiðri rekstrarstöðu fyr-
irtækja, sem þjónusta sj ávarútveginn
ERFIÐ afkoma fyrirtækja í sjávarútvegi, einkum útgerðar bátaflot-
ans, endurspeglast I vaxandi vanskilum við þjónustufyrirtæki £ sjávarút-
vegi, lffeyrissjóði og aðra sjóði. Ekki liggur ljóst fyrir hve mikið fé er
i vanskilum af þessum sökum, en það er talið geta verið á annan
milþ'arð króna króna. Mest eru vanskilin við lifeyrissjóði og olíufélög-
in, hundruð milþ'óna hvorum megin. Sfjórnendur þjónustufyrirtækj-
anna segja að staðan sé mjög erfíð, en hún hefði verið enn verri hefðu
ekki komið til skuldbreytingar í gegnum Atvinnutryggingasjóð og
Hlutafjársjóð.
Erfiðleikar þessir eru mjög mis-
munandi, bæði eftir greinum og ein-
stökum fyrirtækjum innan sjávarút-
vegsins. Frystingin stendur bezt af
þessum greinum, en bátaflotinn
verst. Þá skiptir það máli með hvaða
Þríburafæðing á aðfangadag:
Kvíði ekki vökunóttum
segir móðirin, Guðbjörg Gunnarsdóttir
„ÉG ER ekki farin að kviða vöku-
nóttum, enda er nógur tími til
að hafa áhyggjur af slíku,“ sagði
Guðbjörg Gunnarsdóttir, sem
um klukkan niu á aðfangadags-
morgun fæddi þríbura, tvær
stúlkur og dreng. Systkinin, sem
voru tekin með keisaraskurði,
fæddust á Landspítalanum og
voru fjórum vikum á undan áætl-
un. Móður og börnum heilsast
öllum vel.
„Þetta var yndisleg jólagjöf,"
sagði Guðbjörg. Hún og maður
hennar, Ólafur Guðjónsson, leituðu
til Englands eftir tæknifijóvgun og
er fæðing þríburanna árangur
hennar. „Systkinin eru þríeggja,
en það er greinilegur svipur með
þeim,“ sagði Guðbjörg. „Önnur
stelpan fæddist fyrst og hún var
11 merkur og 49 sentimetrar. Þá
kom drengurinn, sem var 8 'A mörk
og 47 sentimetrar og hin stúlkan
var jafn löng honum, en hálfri
mörk þyngri. Við eigum fyrir
fimmtán ára dóttur, Berglindi
Bragadóttur, sem er mjög ánægð
með fjölgunina í fjölskyldunni. Hún
verður okkur áreiðanlega mikil
hjálparhella."
Drengurinn litli átti í nokkram
öndunarerfiðleikum eftir fæðing-
una og var hafður í öndunarvél,
en Guðbjörg sagði að hann væri
allur að braggast. Litlu stúlkumar
tvær vora hinar hressustu. Fjöl-
skyldan býr í Kópavogi og Guð-
björg sagði að hún væri svo lánsöm
að eiga nógu stórt húsnæði til að
taka við systkinunum þremur.
Guðbjörg sagði að sér skildist
að nú létu læknar oftast nægja að
koma tveimur fijóvguðum eggjum
fyrir í konum við tæknifijóvgun,
en ekki þremur eða fjórum, þar sem
þeir teldu sig ná sama árangri með
þeim hætti. í nóvember í fyrra
fæddust fjórburar hér á landi eftir
tæknifijóvgun þar sem öll fijóv-
guðu eggin fjögur lifðu. Það var
önnur fjórburafæðingin hér á landi
frá því að skráning hófst árið 1881,
en fyrri fjórburafæðingin var árið
1957. Þríburafæðingar era algeng-
ari. í október í fyrra fæddust hér
þríburar og var það í 29. sinn frá
1951. Flestar voru þríburafæðing-
arnar árið 1985, en þá fæddust
þrisvar sinnum þríburar.
Fyrsta barnið, sem íslenskum
hjónum fæddist eftir tæknifijóvg-
un, kom í heiminn í mars á síðasta
ári.
hætti útgerðarfýrirtæki selja afla
sinn. Þau, sem eru bundin við heima-
löndun og svokallað landssambands-
verð, standa í flestum tilfellum verr
en hin, sem selja veralegan hluta
aflans ísaðan utan. Þá skiptir einnig
máli hvort fyrirtækin hafa á síðustu
misseram staðið í mikilli fjárfest-
ingu, en fjármagnskostnaður er í
sumum tilfellum orðinn meiri en
launakostnaður. Þau fyrirtæki, sem
mest hafa unnið við endurnýjun og
nýsmíði fiskiskipa sjá fram á vera-
legan verkefnaskort, enda er gengin
um garð sú endurnýjunarbylgja, sem
hófst fyrir nokkram misserum og
nú talar nánast enginn um nýsmíði.
Geir A. Gunnlaugsson, fram-
kvæmdastjóri Marels, segir stöðuna
nú vera mun betri en á sama tíma
í fyrra. Mestu skipti þar batnandi
staða frystingarinnar og sé Marel
nú með stór verkefni í Vestmanna-
eyjum og á Akureyri. „Það er líf í
vinnslunni, einkum stærri fi-ystihús-
unum, en frystiskipaþróunin er að
stöðvast núna. Hins vegar byggjum
við meira á útflutningi voga og ann-
ars rafeindabúnaðar fyrir sjávarút-
veginn en sölu hér heima, þannig
að við eram ekki eins viðkvæmir
fyrir sveiflum hér heima fyrir.“
Bárður Hafsteinsson hjá Skipa-
tækni tekur í svipaðan streng.
„Nýsmíði og breytingar á fiskiskip-
um eru í aigjöru lágmarki. Menn
reyna að halda sig við lágmarksvið-
hald, enda eru engir peningar á lausu
innan útgerðarinnar. Útgerðin á í
skelfilegum vandræðum. Við höfum
hins vegar bjargað okkur með verk-
efnum erlendis. Við eram með á
okkar könnu viðhald á dönskum tog-
ara þar í landi, verkefni í Chile og
á Nýja Sjálandi og ýmislegt fleira er
í gangi. Við höfum því ekki þurft
að segja upp fólki.“
Magnús Sólmundarson, fram-
kvæmdastjóri Nótastöðvarinnar á
Akranesi, segir þetta erfiðasta
haustið í langan tíma og ekki batni
ástandið, þegar virðisaukaskattur-
inn leggist á veiðarfæri og vinnu við
þau um áramótin. Þá megi búast
við því, að þróunin verði sú, að veið-
arfærin verði í auknum mæli sótt
til útlanda og vinna við þau færist
úr nótastöðvunum út á bryggjurnar
og um borð í skipin. „Við finnum
vel fyrir vaxandi vandkvæðum út-
gerðarinnar og innheimtan gengur
mjög illa. Þarna virðist meðal ann-
ars skilja á milli hvort útgerðin selur
afla sinn á landssambandsverði eða
ísaðan utan.“
Gunnar Svavarsson, forstjóri
Hampiðjunnar, segir þetta ekki hafa
versnað á þessu ári og þar muni
miklu um skuldbreytingarnar. Hins
vegar hafi til dæmis teinakaup báta-
flotans minnkað um helming á áran-
um 1987 til 1989 og þar- sé því um
mikinn samdrátt að ræða. „Greiðslu-
erfiðleikar era víða miklir og gengur
því illa að fá borgað. Þessir erfiðleik-
ar koma hins vegar fyrst niður á
nótastöðvunum og við verðum þeirra
ekki varir fyrr en síðar.“
Gunnar Gunnarsson, einn fram-
kvæmdastjóra OLÍS, segir að inn- -
heimtan sé nú þyngri en hún hafi
verið, en mikill munur sé þó milli
fyrirtækja. Sum þeirra standi alltaf
í skilum, en önnur geri það ekki.
Hann vildi ekki segja hve miklar
skuldir útgerðarinnar við OLÍS
væra, enda innheimtist oft mikið
undir mánaðamót. Hann sagði þó
að vanskilin næmu að minnsta kosti
nokkram tugum milljóna.
Kristján Ragnarsson, fram-
kvæmdastjóri LÍU, vildi lítið tjá sig
um þessi mál, en sagði þetta þó
endurspegla rekstrarstöðu útgerðar-
innar. Einkum ætti bátaflotinn í
verulegum vandræðum.