Morgunblaðið - 29.09.1990, Qupperneq 4

4 B
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. SEPTEMBER 1990
Grimur Mqrinó Steindórsson,
myndlistqrmaóur:
ÞAÐ TRUFLAR MIG
EKKI LENGUR
HVAÐ AÐRIR ERU
AÐGERA
ÞESSA dagana blika málmar í Hafnarborg. Járn í öllum mögu-
legum blæbrigðum: á veggmyndum glitra sólir í stálfægðum
haffleti, á gólfinu svamla grænir þorskar í manngerðum þara,
þar svífa um hraðfleygar kríur og flugur. Grímur Marinó Stein-
dórsson hefur þarna komið fyrir myndverkum sínum, afrakstri
síðustu fimm ára, mestmegnis skúlptúrum en einnig nokkrum
samklippum. Síðustu áratugi hefur hann unnið að myndlistinni
samhliða öðrum störfum, bæði til lands og sjávar, og þess sér
stað í verkunum; þau spretta öll út frá náttúrunni og myndun-
um hennar, bæði er að listamaðurinn skráir það sem ber fyrir
augun, og tjáir einnig í myndum upplifun sína á heiminum.
Grímur Marinó hefur haldið margar einkasýningar, og tekið
þátt í samsýningum; en sú sem nú stendur uppi í Hafnarfirði
er hans stærsta til þessa.
/
g fór í Myndlistarskólann
í Reykjavík þegar ég var
16 ára og var þar í tvö
ár. Þar var mikið úrvals
lið: Ragnar Kjartansson
og Jón Gunnar voru meðal nem-
endanna, Ásta Sigurðardóttir var
módel, Kjartan Guðjónsson kenndi
teikningu og málun, Ásmundur
myndmótun; Þorvaldur leit svo eft-
ir, hógvær, og sagði fátt. Þarna
var ég í öllum greinum samtímis,"
segir Grímur. „En ég var alltaf að
búa eitthvað til, alveg frá því ég
man eftir mér, og það var nú ekki
alltaf vel liðið. Sjö eða átta ára
var ég að saga til krossviðaraf-
ganga og málaði á þá með þeim
litum sem ég fann.“
Hvað tók við að námi loknu,
fórstu strax að sinna listinni?
„Nei, þá tók við ráp, ég fór í
siglingar og vann fyrir mér, var
þá ekkert að stússa í þessháttar
hlutum. Þó var ég nú alltaf að leita
að einhverju; vann aðeins í leir og
gerði litlar skissur. Ég hef alltaf
reynt að nýta það, sem er í kringum
mig.
„Ég fór fyrst að sýna í kringum
1970, en hef yfirleitt haldið fyrir-
ferðarlitlar sýningar. Fyrst var ég
mikið í olíu og vatnslitum, en fór
svo að gera veggmyndir og skúlpt-
úra úr málmi, sá að það átti vel
við mig. Ég er lærður járniðnaðar-
maður og kann því á efnið, veit
hvernig má ná fram ólíkum blæ-
brigðum þess. Ég nýti ýmsa mögu-
leika járnsins sem ekki eru á allra
meðfæri, og einnig stál og kopar;
ég næ fram litbrigðum með slípun,
sýniböðum og öðrum aðferðum."
í verkunum er mikii nálægð við
hafið, hér eru fiskar, þang, öldur
og ljósbrot.
„Ég hef alltaf verið á trillu á
sumrin, og fuglar og fiskar er það
sem ég horfi á; hafflöturinn og
skýin líka. Ég skissa og tek ljós-
myndir, og þannig eru verkin oft
sprottin af náttúrunni, ég vinn úr
þessu þegar ég hef næði. Og stund-
um þróast þetta langt-frá upphaf-
legu skissunni. Sum verkin eru svo
mjög Iengi í smíðum, mánuði og
upp í ár, en með önnur er ég fljót-
ur, það hjálpar svo mikið að ég
kann á efnið og veit hvernig best
er að vinna það.“
í klippimyndunum ber nokkuð á
Hornbjargsvita.
„Ég hef leyst af hjá Vitamála-
stofnun nokkuð reglulega, og hef
verið í ýmsum vitum, ekki bara á
Hornbjargi. Þetta eru verk sem
hafa fallið til þegar ég hef verið á
lausu, og henta mér mjög vel. Ég
sækist eftir einsemdinni, er mikið
fyrir að vera einn. Maður getur
þá fundið nærveru almættisins,
fegurðin er víða svo mikil og þá
er ekkert sem truflar. í vitunum
vinn ég í olíu og vatnsliti því ekki
get ég flutt logsuðutækin með
mér. Þá hef ég meitlað í fjörugijót
og skorið út, því mér líður ekki
vel nema ég hafi eitthvað í höndun-
um.“
Er þetta ekki stærsta sýning
sem þú hefur sett saman?
„Jú, þetta er sú langstærsta;
allur síðasti vetur fór í undirbún-
ing, en þetta er nærri því saihan-
safn fimm ára. Ég legg allt undir
með þessari sýningu, og held að
hér sé nánast allt það besta sem
ég hef gert. Svona er ég stemmdur
í dag; ég hef minn sérstaka stíl,
er ekki að elta neinn annan. Það
truflar mig ekki lengur hvað aðrir
eru að gera.“
Viðtal/Einar Falur Ingólfsson
rímur Marinó Steindórsson fyrir framan verkið Hillingar.
Morgunbladið/Einar Falur
FJALLAR UM
HVAÐA MAh
VIÐLEITNISEI
NÆSTKOMANDI fimmtudag, 4. október, frumsýnir Leikfélag
Reykjavíkur nýtt íslenskt leikrit á Litla sviðinu. Nefnist það „Eg
er meistarinn“ og er fyrsta verk Hrafnhildar Hagalín Guðmunds-
dóttur. Sag^t er fráþremur gítarleikurum, öllum færum á sínu
sviði, en komnum mislangt í listrænum þroska; þetta er hinn
sígildi ástarþríhyrningur þar sem tilfinningar, metnaður og hæfi-
leikar takast hatrammlega á. Leikendur eru þrír: Ingvar E. Sig-
urðsson, Elva Ósk Ólafsdóttir og Þorsteinn Gunnarsson; Kjartan
Ragnarsson leikstýrir, Hlín Gunnarsdóttir hannar leikmynd og
Pétur Jónasson sér um tónlistina.
Um fyrstu kynni sín af verk-
inu segir Kjartan Ragn-
arsson, leikstjóri, að
strax við fyrsta lestur
hafi honum þótt þetta
stórmerkilegt byrjandaverk, einstak-
lega vel skrifað, og það álit hafi
ekkert rýmað. „Verkið fjallar um
þijá listamenn, en það eru þrír gítar-
leikarar sem spila á klassískan gítar,
og engin tilviljun að svo sé því Hrafn-
hildur hefur sjálf fengist við
klassískan gítarleik frá blautu
barnsbeini,“ segir Kjartan. „Þetta
leikrit hefur hina víðustu skírskotun
um tilveru listamanna og baráttu
þeirra við að ná völdum yfir listformi
sínu, þeim draumum og löngunum
sem þeir sækjast eftir og eru aldrei
höndlanlegir; ef vel á að vera. Ein-
hvern tímann sagði Halldór Laxness
nú að skáld skuli eilíflega og alltaf
leita eftir þvi að finna púðrið, en
Guð hjálpi þeim manni sem fmni
það. Það er leitin sjálf sem skiptir
máli. Þessi þverstæða í viðleitni lista-
manna er mjög áleitin í huga Hrafn-
hildar."
Verkið hefur þannig mjög víða
skírskotun.
„Það getur í raun fjallað um hvaða
mannlega viðleitni sem er. Takmark-
anir mannlegrar viðleitni eru stór
þáttur, og svo er fjallað um ástina
á óvenjulega næman og skarpan
hátt.“
Hefur leikritið breyst mikið hjá
þér í uppfærslunni?
„Ég hef haft það að leiðarljósi við
uppfærsluna að tnifla leikritið ekki,
og ég vona að sýningin skerpi aðeins
og undirstriki svo að kostir texta
Hrafnhildar fái að blómstra. En
verkið er óvenju krefjandi og áleitið
fyrir leikara, það stendur og fellur
með því að þrír leikarar gefi afskap-
lega mikið af sér. Höfuðþáttur hér
er innri vinna leikarans, og ég vil
ekki trufla hana sem leikstjóri held-
ur vera vakandi og styðja þau í sköp-
un sinni. Þetta eru allt hinar vanda-
sömustu rullur."
Þetta er leikrit um tónlistarmenn
og það er mikil tónlist.
„Já, tónlistin er mjög mikilvægur
þáttur í þessu verki. Ég reyni að
gefa henni mikinn gaum, hún kemur
alveg í „f rontinn" á vissum stöðum
til að áhorfendur helli sér í að hlusta
á hana gegnum huga persónanna.
Hrafnhildur gjörþekkir þennan heim
tónlistarinnar. Svo vorum við það
heppin að hafa Pétur Jónasson gítar-
leikara með okkur alveg frá fyrstu
æfingum og þar til hann spilaði tón-
listina inn. Öll tónlistin er spiluð af
Pétri, nema annað sé tekið fram á
sviðinu; en það er að Segovia spilar
Bach, Rubinstein spilar Chopin og
svo eiga Sykurmolarnir eigið lag.“
Umgjörðin er einföld.
„Hlín Gunnarsdóttir gerir leik-
myndina og mér finnst sem hún
hafi leyst það vel að hanna búning
után um það fínlega víravirki sem
verkið er. í bakgrunninn settum við
tilbrigði við myndina Frelsið, eftir