Morgunblaðið - 14.10.1990, Page 22
22 G
MORGUNBLAÐIÐ MENNINGARSTRAUMAR SUNNUDAGUR 14. OKTÓBER 1990
í löpunum mínum
eftir Vernharð Linnet
engin djassdeild til svo ég fór í
klassískan gítarleik við Tónskóla
Sigursveins. Klassíski gítarinn er
frábært hljóðfæri og heillaði mig
mjög en ég eyðilagði á mér einn
putta því ég æfði svo mikið fyrir
burtfararprófið svo ég hef eigin-
lega ekkert getað spilað á hann
síðan.
Ég er nokkuð sáttur við þá leið
sem ég hef farið. Oft koma menn
í skóla ómótaðir og láta stofnunina
móta sig, en Mezzóævintýrið varð
til þess að ég varð að fara hina
leiðina, en ég get alltaf skroppið
til New York og farið í tíma hjá
einhvetjum sem ég tel mig geta
lært af.
Tónlist okkar í Mezzoforte virð-
ist ekki höfða eins til íslendinga
og annarra Evrópubúa. Þegar við'
lékum á Norðursjávardjasshátíð-
inni í Haag vorum við í samfloti
með Spyro Gyra. Við fengum mun
betri viðtökur og allir virtust
Fridrik
Kctrlsson
gítarleikari
rœbir um
nýja skífu og
libinn feril
þekkja lögin okkar. Ástæðan er
sjálfsagt sú að þegar Garden Party
komst inná vinsældalistana feng-
um við meiri og betri kynningu en
flestar bræðingshljómsveitir hafa
fengið í Evrópu. I Noregi t.d. höf-
um við verið í efstu sætum sölulist-
anna ásamt Michael Jackson og
Madonnu.
Og aðeins um nýju skífuna?
— Þegar ég var í fríi á nám-
skeiðinu margumrædda brá ég mér
til New York og hlustaði á hljóm:
sveitina Elements á tónleikum. í
þeirri sveit voru Danny og Mark
og meiri kraftur í þeim en hjá
Metheny. Þá datt mér í hug að það
væri gaman að fá þá til að leika
með mér á plötu — það var ekkert
mál en það kostaði dálítið mikið
af peningum.
Skífan hefst á gömlu lagi, Road
to Salsa, og er þar dálítið Mezzoleg
enda félagar mínir með mér. Tón-
listin með þeim er miklu þéttari
en þegar Ameríkanamir koma til
sögunnar. Ég tók efnið í New York
upp á tveimur sólarhringum en
föndraði dálítið við það á eftir —
bætti inn hljóðgerflum og þvíum-
líku.
Annars eyddi ég ekki miklum
tíma í að fága gítarleikinn. Með
nútíma tækni geturðu hljómað
miklu betur á plötu en í holdinu —
en hugsunin verður aldrei fijórri.
Þessi plata var mikil sjálfskoðun
og þar ægir ýmsu saman en ég
held líka að hún sé upphaf að ein-
hverju nýju. Ég varð þrítugur á
þessu ári og fínnst sem það séu
tímamót í lífi mínu. Mér nægir
ekki lengur að gera eitthvað rosa-
lega flott eða rosalega hratt. Ég
er dálítið rómantískur og verð
helst að segja sögu í tónlist minni
eða bregða upp mynd. Ég horfi
. gjarnan útum gluggann þegar ég
að semja og ætli það sé ekki
kdálítið af Esjunni í lögunum mín-
um.
Nýja skífan hans Friðriks er
þess virði að vandlega sé á hana
hlustað og svo má heyra hann
sjálfan í holdinu á næstunni,
bæði á Tveimur vinum og í
- með Esjuna í bak-
FYRSTA hljómplata Friðriks Karlssonar er að koma út. Auðvit-
að hefur hann leikið inná fjölda hljómplatna áður og hefur
verið fjórðungur Mezzoforte alla tíð og samið mestan huta
efnisskrár þeirrar hljómsveitar ásamt Eyþóri Gunnarssyni, en
þessi nýja plata er sú fyrsta sem hann gefur út undir eigin
nafni með tónlist sem er aðeins hans. Point Blank nefnist hún
og er gefin út af Steinum á íslandi en kemur væntanleg víðar
út. Það má segja að skífan sé tvískipt. Annars vegar það efni
sem hann leikur með gömlu félögunum í Mezzoforte: Eyþóri,
Gulla Briem og Joa Ásmunds ásamt hollenska ásláttarleikaran-
um Jeromen DeRijk og Ellen syngur þar eitt Iag. Hinsvegar
efni sem tekið var upp í New York í félagsskap Kjartans
Valdimarssonar hljómborðsleikara og Ameríkananna Danny
Gottlieb trommara, Mark Egan rafbassista og Manolo Batdr-
ena ásláttarleikara. Ég hitti Friðrik að máli og spurði um til-
drög skífunnar:
Þetta er búið að vera í
burðarliðnum í tíu ár
þó ég hafi ekki kýlt á
plötugerð fyrr en nú.
Fyrir tveimur árum fór
ég á gítarnámskeið í
Conneeticut og studdi Ólafur Lauf-
dal mig til þeirrar farar. Það voru
fjölmargir gítarleikarar að kenna,
jafnt djass- sem rokksnillingar og
jafn ólíkir menn og John Williams
og Chet Atkins. Þarna opnaðist
mér nýr heimur því á Islandi
þekkja allir alla. Mér kom mjög á
óvart hve einhæfir margir voru
þama. Spiluðu kannski bara einn
stíl. Ég var aftur á móti jafn vígur
á djass- og rokktónlist, enda vanur
harkinu hér heima og þessvegna
bauð stjórnandi skólans mér að
koma sumarið eftir og kenna. Þá
fékk ég kraftinn til að gera þessa
skífu enda spilaði maður einsog
óður þama og var kannski með
gítarinn í hendi fimmtán tíma á
sólarhring.
Það voru margir frábærir
kennarar á námskeiðinu þó þeir
séu fæstir þekktir en stórstjörn-
umar komu svo í heimsókn og
héldu fyrirlestra og spiluðu.
Meðal þeirra vom Tal Farlow,
Joe Pass, John Abercrombie,
Mike Stern og Mike Goodrick.
Það var gaman að kynnast
goðsögn einsog Tal Farlow,
þó hann sé nú ekki mikill
kennari og farinn að stirðna
í puttunum. Hann sagði okk-
ur marg-
ar sögur af fmmkvöðlum bíbopps-
ins sem hann hafði Ieikið með en
spyrði maður hann útí hvaða tón-
stiga hann spilaði við þennan hljóm
vissi hann það ekki. Það sama var
upp á teningnum hjá skalladjassar-
anum Joe Pass. Hann lék stand-
arda og bætti við þá þúsund hljóm-
um og þúsund skölum en ef maður
stoppaði hann og spurði hvað hann
væri að gera svaraði hann: —
Þetta er bara eitthvað svona. Svo
náði það ekki lengra. Yngri menn
ero mun meðvitaðri um hvað þeir
em að gera og geta útskýrt allt
fræðilega. Það gerir allt þetta
skólanám, en þeir hlusta minna og
það er galli. Ég hef reynt að fara
einhvern milliveg og nú set ég
bara einhveija góða plötu á fóninn.
Það er allt þar.
Mike Goodrick, sem
hingað kom með Frelsis-
sveit Charlie Hadens, var
einn af þeim sem ég fór í
tíma til. Það var mikil upp-
lifun að kynnast honum.
Hann hefur haft mikil áhrif á
1 menn á borð við Pat Metheny,
John Scofield og Abercrombie
en fæstir vita að kallinn er upp-
sprettan og því er hann dálítið
svekktur. Hann er fróðleiksbanki
og veit alltaf meira um flest en
aðrir. Þegar ég spilaði fyrir hann
sagði hann að þetta væri nú ekki
alslæmt, benti hann mér á
ákveðin atriði til að athuga nánar
og þá væri hann til í að tala við
mig eftir svona tíu ár. Frábær kall.
Ég kynntist Mike Stern ágæt-
lega og lærði mikið af honum.
Hann er mjög skemmtilegur ná-
ungi og hefur náð áttum að nýju
eftir langvarandi sukk með mönn-
um einsog Jaco heitnum Pastorius.
Þvílík breyting sem hefur orðið á
^pinum manni. Þegar ég heyrði hann
fyrst þama úti varð ég fyrir slíkum
áhrifum að ég varð að standa á
fætur og öskra — slíkt gerist stund-
um einsog þegar ég heyrði Philip
Catarine fyrst með Niels-Henning-
tríóinu í Háskólabíói 1978.
Annars er kominn tími til að
hætta að hlusta of mikið á aðra
gítarleikara og finna hinn eina
rétta tón, en meðal þeirra sem ég
hlusta mikið á em jafn ólíkir menn
og Jim Hall og Scott Henderson.
En hvemig hófst tónlistarferill
Friðriks Karlssonar?
— Ég byijaði að spila á bad-
míntonspaða þegar ég var sjö ára
og var þá ákveðinn í að verða tón-
listarmaður. Tólf ára fékk ég gítar
og byijaði strax að spila á skóla-
skemmtunum í Austurbæjarskóla
og oftast eitthvað fmmsamið.
Sextán ára gamall kynntist ég fé-
lögum mínum í Mezzoforte og
framhaldið þekkja menn.
Ég var þá búinn að pæla til
botns í rokkinu og vildi kynnast
einhveiju flóknara. Menn bentu
mér á að fróðleiksnáman væri í
hefðbundna djassinum og ég
keypti mér Joe Pass-plötur og
fannst þær hundleiðinlegar. Þá
spilaði kunningi minn fyrir mig
plötu með Return to Forever sveit
Chick Corea og þá gerðust undur
og stórmerki og tónlistin hitti í
hjartastað. Ég fór svo að lesa viðt-
öl við þá félaga og fékk að vita
hvaðan allir þessir skalar komu
sem hvergi fyrirfundust í rokkinu
og fór aftur að hlusta á hefð-
bundna djassinn — auk þess var
Jon Múli að eitra fýrir Eyþóri með
djassinum.
Ég var ólæs um þær mundir, en
las í viðtali við A1 DiMeola hversu
mikilvægt væri að geta
lesið nótur. Þá var