Alþýðublaðið - 11.03.1933, Side 2

0
Hvitliðar,
iðg og réttur.
Á siuiimudaigi'nn 12. f. m. var
gnednarstúfiuir í „Mgbl.“, þar sem
því er haildið fram, að þjóðin eigá
að bera virðingu fyiisr þeiim
mönmum, sem hafa látið skrá sig
í varalögregluna, þvi að þeir séu
að vemdia lög og rétt. Er þessi
skoöun ærið skopleg og verður
varla tekin alvarlega, þegar gætt
er eftirfarandi staðreynda:
1. Varalögreglan er sjáíf ölögleg
og allur kostnaður við hana
ölögmætur.
2. FáSr heiövirðir menn hafa
fengist til þess að gasnga í
liðið. Er það því siiipað mörg-
uan misindismönnum og sum-
ir þeirra a. m. k. eru brotlegir
við lög og alment velsæmi.
3. Enin liggja hvitliðar undir því
óorði að hafa stolið veizlu-
leyfum simastúlknanirna í því
húsi, þar sem þeir „stóðu vörð
um lög og rétt“.
4. Þá sjaldan að hvítliðuim hafa-
verið falin störf til stuðniugis
löggæzlu hinnar venjuliegu og
sjáifsögðu lögreglu, hafa þau
mistekist og orðið lögreglueft-
iriitinu til smáhar.
5. Ekki ósjaldan hafa menn úr
hvíta liðinu komið ölóðir fram
á opinberúm skemtistöðucm og
orðið sjá,Vfuím sér og aðstand-
enduim sínum (ríldsstjórninni)
tid skammar. Er í því sam-
bandi skaimt að min/nast þess,
þegar leita þu-rfti lögreglúaö-
stoðiar tiil þess að vernda
skiemtisamkomu hér í borginni
fyrir ölæðisspjöllum eins hvít-
liða.
Þrátt fyrir þessar og margar
aðrar órækar staðrieyndix um
uppruna og siðferðisástand vara-
Íögsregluninar, ætlast greinarhöf-
lunduirilnin. í „Migbl.“ til að þjóðin
sýni tienni virðángu(!!) Sannleik-
umínin er sá, að í hvíta liðrnu
spegíast dæmalau'sasta réttarfar-
iö í veröldinini, þar sem lögbrjót-
ar. og siöíeröilegir U'ndirmálsimenn
ei?U' settir tiI að gæta laga og
réttar og fá að launum þa'ð fé,
sem þeir sjálfjr hafa verið dæmd-
ir til að greiða hinu opinbera fyr.
i,r margvísiegar yiirtroðslur 4
landslögum.. Ekki einungis hvíta
Jiðið, heldur einn.:ig- sú ríkisstjörn,
isetrt á svo litla sómatilfinncngu,
að geta haft sVíkt lið að baki
sér, á skiilið andstygð og fyrir-
l'ftningu all.ra heiðviTðra manna.
HafiisiFflðrður.
Almennan verklýðsfund halda
verklýðsfélagar i Hafnarfir'öi aun-
að kvöld kl. 8 “/2 í þinghúsi bæjan-
ins. TiJ umræðu eru ýims þingmál.
Maiiigir ræOumcnn.
ALÞÝÐUBLAÐiÐ
Ríkislogreglan á alþingi.
Ræða Jóns Baldvinssonar við 1. nmr. i E d. 7/3’33
Þá Las ræðuma'ður upp ályktan-
ir 11. þings Alþýðiusiaimbands ís-
lands og ályktanir verklýðsfélag-
anna viðs. vegar um land, gegn
rikislögriegíuiini, en þær hafa all-
ar verið áður birtar í Alþbl.
Þetta er ekki neraa lítill hluti
af þeim mótmælum, sem fram
hafa komið. Ég get því sagt það
með réttu, að ég mótmiæli þessu
frv. og þieim tilgangi þess, að
koma upp her hér á landi, í nafni
allnar verkal ý össtéttariimar. Ég
mótmæli því fyrir hönd samtaka
heninar, Alþýðusambandsilns, en
iminan þess ehu nál. 10 þúsiundir
fulloröinna manna. Það mætti
segja, að þó ríkisstj. notaði út í
æsar þá heiimild, sem í frv. felst,
þá yrði liðið þó aldnei nögu fjöl-
ment til þess að kúga verkalýð
landsins í kaupdeiluui,. Hér í
Reykjavík ntyndi sú hersveitin á-
valt verða sterkari, sem fylgir
verkalý'ðnum að málum. Þó and-
stæðingar verkalýðsins hafi e. t.
v. fleiri kjósendur hér í Reykja-
vj% sem stendur, þá myn.di það
sýna sig þegar til handtakanna
kæmi, að verkamenn væru betur
undir það búnir. Þó rikiiastj. kæmi
upp eins stórri sveit ejms og hægt
er aö safna saman fyrir peninga,
þá yrði hún samit undir, að minsta
kosti þangað til næsta spori'ð væri
stigið, griþið ti) vélbyssanna og
handsþrengjanna. Það má vera,
að andstæðingum veiikalýðsins
tækist þá að ná yfirhöndinni í
bili, með því a'ð taka slík tæki í
sína þjórfustu. En herbúnaður hjá
öðrum aðilauum l-eiðir ávalt tM
þess, að hinn verður að tafca upp
sams konar tæki. Veiikamenn
myndu brátt búast sömu vopnum
og ríkisherinn. Þetta sýnir reynsl-
an aJls staðar an.nars staðar. Við
sjá'um hvernig komið er í Þýzka-
landi. Daglega berast fnegnir það-
Samkomnbann á Aknreyri
Akureyri, FB. 10. marz. Sam-
komubann hefir verið fyrirskipað
í bænum vegna mflúenzuinnar.
Almennur borgarafiundur, serp
ráðigerður yar, um norsku sarnn-
ingana .fenst þess vegna fyrir.
Jarðskjðlfti í Kalifornín.
I suðurhluta Kaliforniiurikis,
svo og á KalifocmíU'Skaga, er
heyrir Mexikó til, varð í gær
geysii'egur jarðskjálfti. Stóð hann
i hálfa a'ðra minútu:. Fórust að
sögn 120 manns, en mörg þús-
umd manns meiddus.t, og víða
kviknaðii í húsum. Tjóniið er taVið
nema mörgum milljónum dolllara.
an af manndrápum og blóðugum
bardögum millli fasisita og komm-
únjjsto, og fasistarnir hafa einnig
knúð ia naöa.menni ia Ml að safna
liðd tiil varnar sér. Þanraig gætu
afileáðdngarinar orðið hér af þessu
hervaldsbrölti ríkisstjórnarilnnar.
Það' getur alt af komið fyrir í
eimstaka tilfelli, að Jögreglau
verði undir. Það væri eflaust
hægt aö benda á, mörg dæmi
þess, að yfirvöld hafi verið kúg-
uð tií eins og anniars, án þess
riekið væri í að stofna her. Ég
man ekki betur en Páll Briem
sýslumiaður væri einu sinni kúg-
aöuir til þess af bændum í Rang-
árval.laisýsJlu, að sleppa manmi úr
varðhaíldi, sem hann ætlaði sér
ekki að láta lausan. Þó að verka-
lýðurinn yrði oían á í róistuinum
9. nóv., hefir ekkert verið hafst
áð síðan, og sýnir það, að en:g-
inn byltingahugur stóð þar að
baki. Að engar óeirðir hafa orðið
síðan 9. nóv., sýnir, að þetta var
ekki tillraun til byltinigar, heldur
einungis tilvifjun, sem e. t. v.
og að mí'nu áJiti var stjórn lög-
regluinnar að kenma.
Það væri kannske ekki skað-
legt að samþ. frv. þar sem á-
kveði'ð væri aö skipaðir yrðu alt
að 10 fastír starfsmenn sem ríkis-
lögregla, ef engin a:ukabeimi.ld
væri á bak við og ef felt yrði
niður það ákvæði, sem miðar tií
þess að koma á stórfeklum lið-
safnaði. Það væri kannsike ekki
úr vegi, að stjórnin legði þetta til
í lögneglu bæjarins. En ég myndi
samt ekki vilja rétta út liitla fing-
urinm til að koma þessu á, þvi
það teldi ég að vera að skemta
skrattanum, og jafnvel ekki þó
að sjállfur friðarhöfðiniginn bæri
fnam till. um það. Ég ætla því að
greiöa atkv. móti þessu frv, nú
þegar.
Gegn ríblslogreglanni.
Fumduir haldinn í verkamainna-
félaginu „Báran" á Eyrarbakka 29.
nóv. 1932 samþykti í einu hljóði
eftíirfarandi tiillögu:
Fundurinn mótmælir harðlega
síofnun vanalögreglu eða annara
hvítliðssveita. Telur fundurinn
slíka lögueglu stofnaða með það
fyrir augum að berja niiður hags-
miunabaráttu verkalýðsins. Jafn-
framt skorur funduriinn á verka-
menn að láta ekki ginna sig til
að starfa í siíkri lögreglu og
skoðar þá'tttöku verkamanna í
benni sem níðingsleg sitéttasvik.
VORALDARSAMKOMA í Varð-
arhúsinu á morgun kl .3. Pétur
Sigurðissoin talar. 1
■ Bruni.
í gær kl. 12Va var slökkviiiðiið
kallað á Þórsgötu 3, og var
þar eldur uppi. Hafði kviikuað á
kvistínum ,og brann norö\restun
hluti þakhæðarinnar. Er álitíð að
það hafi veriö út frá kerti, seni
krakki var með, siem að kvikn-
aði. Húsið áttu tvær konur, Ja-
kobína og Jóhainna.
AlþingS.
1 gær var 1 sameinuðu þingi:
Till. tii þingsályktunar um riftun
kaupa á Reykjahlíð í Mosfells-
sveit. Fyrstur kvacldi sér hijóðs
Sveinn Ólafsson (1. þingm. Sunn-
mýl.). Hainn kvað orsökina, sem
fólst í titt., vem að engu orðna.
Hann kvað H. Vald. hafa snúiö
sökum á ráðhefrann og borið
fram vantraust. Ef um það væri
áð ræða að bera fram vantraust,
þá ætti aö koma fram veigameiri
rök fyxir vantraustiniU, en þó að
nafn ráðh. sé tengt við jaröa-
kaiup. Ég vil ekki láta neyða
mig tíl að greiða, atkv. á móti
vanitráuisti og þar með lýsa trausti
á dóinsmr. En þar sem ásökuniar-
efnið væri sjálffallið teldi ég rétt
að víkja vantr. til hliðar. Það
kvaðsit S. Ó. einnig hafa að at-
huga við vantr.-dagskráina, að>
hún beindi einnig ásökunum á
beindur opinberum starfsm., an
það væri í alia staði óþinglegt.
Að endingiu bar hann upp svohlj..
brt. við rökstudda dagskrána:
„Með því að máJ það, sem
þingsályktueartill. tekur tii, er út-
kljáð, án þess að koma þurfi
til aðgerða alþingis eða ríkisstj.,
þykir ekki þörf að gera sérstaka
ályktun um það, og tekur fyrir'
næsita mál á dagskrá."
J. Þori. bentí Sv. ÓI. á, að hanni
hefði a .m. k. tvívegis komiist
þannig að orði, að hann vildi
ekki — hvorki beinit pé óbednt —
gneiða dómsmr. traust. Ef líta.
bæri á ummæli þessi, sem værit.
þau töluð f .h. Framsóknarfl., en
hér ætti sá ráðh. hlut að máli, er
Sjájfst.jl. befði Jiagt til \ stjórninai
þá kvaðst J. Þ. verða að fara
foiaim á það við forseta, að hanin
gæfi fundarhlé, svo Sjálfstfl. gæti:
tekið sínar ákvarðanir.
Sveinbj. Högnason kvað ekki
hægt að afgreiða þetta máil án
þesfe að víta gerðir ráðh., svo að
tíl viðvörumar yrði. Hann kvaðst
geta greitt dagskrártíill. S. Ó. at-
kv., ef bætt væri inn í hiana þesgr
ium orðum á injiili orðanna „rikis-
stjórn“ og „þykir ekki“ komi: „og
í því tnausti að slíkar stjórnarat-
hafnir komi ek-ki fyrir framvegis.“
Jónas Jónsson kvað allar af-
sakanir fyrir athæfi þessu vera;
tillbúning einan. Hann lauk má!i
síniui með því, að h-ann myndi
hvenær sem væri greiiða atkvæði
með v.antrausti á dómsinr.
Magnús Guðm. talaði um und-