Morgunblaðið - 31.12.1992, Qupperneq 6
T^
MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/A'
31. DESEMBER 1992
‘liu/.:<'!/. !U;!u!/
,u; hijdau jimwli
Viðskipta- og efnahagslífið 1992 í tölum
15%
Framfærsluvísitalan 1991 og 1992
4,0%
Atvinnuleysi 1991 og 1992
3,6%
l'92 ll’91 IH'91 IV’91
Sáralítil verðbólga á árinu *
Verðbólga hefur verið ákaflega lítil á þessu árí en tók kipp
upp á við þegar verðhækkunaráhrif gengisfellingarinnar í
nóvember komu fram í desember. Þannig nam hækkunin
frá nóvember til desember 0,5% en það samsvarar 6,2%
verðbólgu á heilu ári. Hins vegar var verðbólga síðustu 12
mánuði einungis 1,5%.
sem hlutfall af heildar-
vinnuafli, leiðrétt fyrir árstíðasveiflum
P91 ' IP91 ' IIP91 ' IV’91 P92 ' IP91 ' IIP91 ' IV'91
Versnandi atvinnuástand
Atvinnuleysi hefur farið vaxandi eftir því sem liðið hefur á árið.
Á línuritinu eru tölur frá Vinnumálaskrifstofu Félagsmálaráðu-
neytisins og sýna þær meðalfjölda atvinnulausra í viðkomandi
mánuði í hlutfalli við heildarmannafla sem Þjóðhagsstofnun
áætlar. Tölunum hefur verið umbreytt þannig að áhríf sem
rekja má til viðkomandi árstíðar eru fjaríægð.
Áætlað verðlag sjávarafurða
1991 og 1992
110
105
Á SDR gengi. Árið 1987 er settálOO 1
P91 ' IP91 ' IIP91 ' IV'91 P92 ' IP91 ' ill’91 ' IV’91 '
108,6
100 *•
Verðlag útflutningsvara lækkaði
Verðlag sjávarafurða hefur lækkað talsvert á árinu og var í desember
tæplega 9% lægra en að meðaltali á sl. árí, samkvæmt útreikningum
Þjóðhagsstofnunar. Við mat á markaðsverði er byggt á útflutnings-
skýrslum Hagstofu íslands, tölum frá Fiskifélagi Islands, LÍÚ, Afla-
miðlun o.fl. Auk þess er stuðst við verðupplýsingar úr verðlistum út-
flytjenda og áætlunum þeirra um verð. Grunnur verðvísitalna er útbú-
inn þannig að þær gefi sem besta mynd af verðþróun viðkomandi
greinar en vísitalan nær til um 90% af verðmæti sjávarútvegsins.
Verðlag á áli hefur haldist mjög lágt á þessu ári en ætla má að
hækkun á gengi dollars í nóvember vegi þar nokkuð upp á móti.
Álverð 1991 og 1992
á skyndimarkaði í London
Dollarar hvert tonn
1209
P91 ll’91 Hl’91 IV'91 l'92 IP91 IIP91 IV’91
300
Gasolíuverð á Rotterdam-
markaði 1991 og 1992
Dollarar hvert tonn
172,3
' P91 ' IP91 IIP91 'lV’91 P92 IP91 IIP91 IV’91
Almennur innflutningur
1991 og 1992
Jafnaður og leiðréttur
fyrir árstíðarsveiflum.
Hver súla sýnir breytingu
frá sama mánuði á fyrra ári.
Nýskráning bifreiða 1991 og 1992
1.500
1.000
P91 IP91 IIP91 IV’91 I P92 IP91 IIP91 IV’91
Innflutningur dregst saman
Samdráttur í þjóðarbúskapnum á árinu sem er að líða hefur komið
fram í því að innflutningur hefur dregist verulega saman.
Þjóðhagsstofnun reiknar þróun almenns innflutnings í hverjum
mánuði miðað við sama mánuð á fyrra ári og hafa tölurnar verið
settar upp á meðfylgjandi línuriti. Tekið er tillit til eriendrar verð-
bólgu og breytinga að meðalgengi. Innfiutningur bif reiða er góður
mælikvarði. A línurítinu má sjá fjölda innfluttra bifreiða, bæði nýrra
og notaðra. Auk fólksbíla em þar meðtaldar hópbifreiðar, vömbif-
reiðar og sendibifreiðar. Þessi samdráttur í innflutningi hefur leitt til
þess að viðskiptahallinn verður minni á árinu en áður hafði verið gert
ráð fyrir. Gasolíuverð á Rotterdam-markaði hefur verið nokkuð stöð-
ugt á árinu og farið heldur lækkandi síðustu tvo mánuði ársins.
Landsframleiðslan dregst saman um 2,7%
Á þessu ári gerir Þjóðhagsstofnun ráð fyrir að verg landsframleiðsla hafi dregist saman um 2,7% og á
næsta ári er gert ráð fyrir 1,4% samdrætti. Áður hafði verið gert ráð fyrir 0,6% samdrætti í þjóðhags-
áætlun en minnkandi umsvif í þjóðfélaginu breyttu þeirri niðurstöðu. Kaupmáttur ráðstöfunartekna hefur
að mati stofnunarinnar dregist saman um 2,7% á þessu ári og á næsta ári er spáð 0,8% samdrætti.
Verðbólga
frá fyrra ári
Verg
landsframleiðsla
breyting frá fyrra ári á föstu verði
1,5%
°'4% M 1992 1993
1990 1991
Kaupmáttur
ráðstöfunartekna
ámann
2,0%
-1,4%
-2,7%
1990
I
-4,6%
1991
_____
1992 1993
1
-2,7%
Viðskiptajöfnuður
Hlutfall af vergri landsframleiðslu
1990 1991 1992 1993
4,0%
4,5%
-2,2%
-4,4%
1
-5,0%
-2,1%
-3,3%
1990 1991 1992 1993
Gildin fyrir 1993 eru spár
Þjóðhagsstofnunar
Vextir hafa sveiflast nokkuð
Meðalvextir af verðtryggum útlánum bankanna lækkuðu framan af árinu um 1 prósentustig eða úr 10% krafan var 8,1 % í byrjun ársins en lækkaði þegar leið á árið og fór lægst í 6,9% sl. vor. Hún tók að hækka
í 9% en hafa stigið Irtillega frá því í haust. Svipaða sögu er að segja af vöxtum óverðtryggðra lána. á nýjan leik í sumar og hefur Seðlabankinn reynt að spoma gegn hækkunum með því að kaupa spari-
Á verðbréfamarkaðnum er ávöxtunarkrafa spariskírteina einn helsti mælikvarði á vaxtastigið. Ávöxtunar- skírteini.
120-
110-
100-
90-
80-
Raunvelta í alm. iðnaði
án stóriðju 1991 og 1992
i rV^A Veitan 1991 = 100
J t S V
33,1
1 1 1 1 1 1 (-
100
90
80
70
60
50
Sementssala
1991 og 1992
Árið1980ersettá100.
67,2
P91 IP91 Hl’91 IV'91 P92 IP91 IIP91 IV’91
P91 IP91 IIP91 IV’91 P92 IP91 Hl’91 IV’91
Veltusamdráttur í iðnaði
Iðnaður hefur átt undir högg að sækja á árinu og hefur velta dregist saman um 7,3% miðað við árið 1991.
Mestur samdráttur hefur orðið í fjárfestingarvöruiðnaði. Þar er m.a. átt við málm- og skipasmíðaiðnað og steinefnaiðnað.
137.633
138.071
137.999
Komur ferðamanna
Erlendum
ferðamönnum
fækkar lítillega
Alls komu hingað til lands
137.999 útlendingar fyrstu
11 mánuði ársins og hefur
þeim fækkað milli ára þvert
á öll áform um að laða
hingað fleiri ferðamenn.
Heldur fleiri íslendingar
voru aftur á móti á
faraldsfæti á tímabilinu.
I
Q)
&
■o
§
1°“
se
8 <5
aS
ff
.3 c
<D
IS