Morgunblaðið - 07.04.1994, Blaðsíða 4

4 B
MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/ATVINNULÍF FIMMTUDAGUR 7. APRÍL 1994
Fyrirtæki
KS ínukilli útþenslu í
sjávarútvegi og verslun
Kaupfélag Skagfirðinga hefur þrefaldað umsvifin í sjávarútvegi á fimm árum og færir stöðugt
út kvíarnar í beinum innflutningi frá Danmörku
KAUPFÉLAG Skagfirðinga hefur á síðustu árum farið ótroðnar slóð-
ir til að mæta samdrætti í atvinnulífinu og versnandi rekstrarskilyrð-
um. Fyrir fáum árum var mótuð sú stefna að stórauka umsvif í sjáv-
arútvegi til að nýta betur fjárfestingar í landi. Þetta hefur skilað
þeim árangri að vinnslan hjá Fiskiðjunni hf., dótturfélagi Kaupfélags-
ins, hefur þrefaldast í magni frá árinu 1988 á sama tíma og kvóti
hefur dregist verulega saman. Er ætlunin að hefja þar pökkun á fiski
í neytendapakkningar fyrir Evrópumarkað á þessu ári. Til að mæta
harðari samkeppni í verslun ákvað félagið jafnframt að hefja eigin
innflutning fyrir verslanir sínar fyrir þremur árum og hefur ekki
átt samleið með öðrum kaupfélögum á þessu sviði. A heildina litið
hefur velta félagsins stóraukist á síðustu árum og nemur veltuaukn-
ingin um 50% á síðustu 10 árum á föstu verðlagi. Þá hefur félagið
verið rekið með einhveijum hagnaði flest undanfarin ár öfugt við
mörg önnur stór kaupféíög.
Velta ársins 1993 nam alls 4.327
milljónum kr. hjá Kaupfélagi Skag-
firðinga og dótturfélagi þess, Fisk-
iðjunni hf., á árinu 1993 sem er um
36% aukning frá árinu áður. Kaupfé-
lagið sjálft var með 20 milljóna kr.
hagnað á árinu en ekki er lokið upp-
gjöri fyrir samstæðuna í heild. Er
gert ráð fyrir að lítilsháttar tap hafi
orðið hjá Fiskiðjunni á sl. ári en
þess ber þó að gera að þá hefur
verið tekið tillit til mikilla afskrifta
veiðiheimilda. í árslok var hlutfall
eigin ijár félagsins um 50% eða nær
óbreytt frá árinu áður. Fjármuna-
myndun eða veltufé frá rekstri var
142 milljónir kr. og jókst um 20
milljónir kr. frá fyrra ári.
„Við völdum þá leið að reyna að
auka tekjur félagsins samhliða því
að hagræða en velja ekki eingöngu
síðarnefndu leiðina," segir Þórólfur
Gíslason, kaupfélagsstjóri, um
stefnu félagsins á undanförnum
árum. „Þetta hefur skilað þeim
árangri að atvinnulífið hér á Sauð-
árkróki hefur eflst mjög á síðustu
árum og efnahagsástandið á svæð-
inu batnað. Við erum hins vegar
ekki sáttir við afkomu félagsins og
höfum því unnið að því að ná fram
verulegri hagræðingu. Hjá Mjólkur-
samlaginu hefur t.d. náðst mikill
árangur og þar ætlum að ná fram
frekari hagræðingu á þessu ári. I
versluninni höfum við verið að end-
urskoða innkaupa- og tekjuþáttinn
og sett upp tölvuvætt birgðakerfí svo
eitthvað sé nefnt.“
„Nýtum okkur kvótakerfið“
Kaupfélagið á beint eða óbeint tvo
þriðju hlutabréfa í Skagfirðingi hf.
sem gerir út fjóra togara, Skagfirð-
ing, Skafta, Hegranes og Drangey.
Bættist sá síðastnefndi í flota félags-
ins á síðasta ári. Skagfirðingur og
Fiskiðjan eru rekin sameiginlega,
þ.e. þau hafa sameiginlega fram-
kvæmdastjóra, fjármálastjórn og
Við veitiim lán
tiI atlíáíiiáökálíla
seni yrkja Iraiiiíaravrrk
á Vcstur - í\or<iiirl<*»mlinti
Lánasjóður Vestur-Norðurlanda er í eigu Norðurlandanna
allra og er samvinnuverkefni til eflingar og þróunar atvinnu-
lífi í Færeyjum, á Grænlandi og íslandi.
Sérstök áhersla er lögð á verkefni sem geta þróað nýja fram-
leiðslu til útflutnings, eða bætta þjónustu og nýsköpunar-
verkefni, sem byggja á hugvitsauðlind þegnanna.
Starfsmenn sjóðsins meta arðsemi verkefna í samvinnu
við umsækjendur og lögð er áhersla á, að komast skjótt
að niðurstöðu.
Lán eru gengistryggð og með hagstæðum greiðslitkjörum.
Trygging fyrir láni skal vera veð í fasteign eða
bankaábyrgð.
Skilyrt lán frá sjóðnum eru einnig í boði, til dæmis vegna
forkönnunar á verkefni.
Hafðu samband. Við veitum fúslega nánari upplýsingar um
lán til raunhæfra framfaraverkefna í öllum atvinnugreinum.
o
LÁNASJÓÐUR VESTUR - NORÐURLANDA
Rauðarárstígur 25, Box 125 Reykjavík
Sími: (91) - 60 54 00 Fax: (91) - 2 90 44
skrifstofuhald. Stefnan hefur verið
sú að þróa vinnsluna í landi og stýra
veiðunum miðað við hennar þarfir í
stað þess að fjárfesta í sjóftystingu.
Arangur þessarar stefnu er sá að
hráefnismagn Fiskiðjunnar hefur
vaxið úr um 3.700 þúsund tonnum
frá árinu 1988 í rúmlega 9.700 tonn
á sl. ári. Þetta hefur gerst án mik-
illa fjárfestinga hjá félaginu í landi.
„Við höfum hins vegar keypt skip
og veiðiheimildir og gert kvóta-
skiptasamninga á síðustu sex árum
en á þeim tíma hefur bolfiskkvóti
dregist saman um 40%,“ segir Þór-
ólfur. „Þá höfum við nýtt okkur
kvótakerfið til verkaskiptingar við
vertíðarbáta. Togurunum hefur verið
beitt í vaxandi mæli á karfa meðan
vertíðarbátar hafa veitt þorsk á ver-
tíðinni."
Á sama tíma og umsvifin hafa
aukist hjá Fiskiðjunni hefur fyrir-
tækið leitast við að auka verðmæti
afurðanna. Það hefur yfír að ráða
FJARMOGNUN
OKKARER
EINFOLD
OG
FUÓTLEG
Lýsing hf.
SUÐURLANDSBRAUT 22
SÍMI 689050 • FAX 812929
nýjustu kynslóð flæðilínu frá Þor-
geiri og Ellert sem búin er rafeinda-
búnaði frá Marel hf. Ekki verður
látið staðar numið á þessu ári við
að auka framlegðina í vinnslunni.
Þannig er stefnt að því að koma upp
úrvinnslulínu hjá fyrirtækinu til
framleiðslu á fiskbituin í neytenda-
vörupakkningum fyrir Evrópumark-
að.
Guðbrandur Þorkell Guðbrands-
son, forstöðumaður stjórnunar- og
verslunarsviðs bendir á að aukin
umsvif í sjávarútvegi hafi hjálpað
mikið til í öðrum greinum éins og
landbúnaði. „Bændur hafa orðið að
mæta samdrætti með því að leita
eftir atvinnu utan búanna og fólk
af sveitaheimilum hefur fengið störf
í fiskvinnslunni. Það hefur lánast
að reka vaktavinnukerfi í fiskvinnsl-
unni þannig að hér er unnið frá sex
á morgnana til tíu á kvöldin.“
Fiskiðjan er stærsti hluthafinn í
Hraðfrystihúsi GrundarQarðar hf.
og hefur komist á samstarf milli
fyrirtækjanna. Þá keypti Skagfirð-
ingur hlut Þormóðs ramma í Skildi
hf. á Sauðárkróki og voru fyrirtækin
sameinuð um áramótin. „Við sjáum
fyrir okkur að sjávarútvegsfyrirtæk-
in á landinu muni tengjast í meira
mæli í framtíðinni. Með bættu sam-
göngukerfi hafa vegalengdir styst
og það má nefna til gamans að við
flytjum alla fiskhausa sem til falla
í Grundarfirði hingað norður þar sem
þeir eru hengdir upp,“ segir Þórólf-
ur.
Stefnt að því að flytja inn 2
þúsund tonn fyrir verslunina
Um síðustu áramót tók gildi nýtt
skipurit fyrir Kaupfélag Skagfirð-
inga og er því nú skipt í fimm svið
þ.e. afurðasvið, verslunarsvið,
stjórnunarsvið, skrifstofusvið og
þjónustu- og flutningasvið. Þar fyrir
utan er sérstök innflutningsdeild
sem heyrir beint undir kaupfélags-
stjóra. Sá þáttur hefur verið mjög
vaxandi í starfsemi félagsins og var
Þórólfur spurður hvernig innflutn-
ingurinn hefði komið til upphaflega.
„Við höfðum lengi haft þá trú að
hægt ná væri fram hagkvæmni í
landsbyggðarversluninni með því að
kaupa vörurnar erlendis og flytja
þær beint til hafna á landsbyggð-
inni. Undanfarin tvö til þijú ár höf-
um við verið að þróa þennan inn-
flutning í samstarfi við fyrirtækið
Oceka í Danmörku. Þetta fyrirtæki
er í eigu 200-300 danskra kaup-
manna og rekur dreifingarmiðstöð.
Þar er vörum blandað í gámana fyr-
ir okkur eftir pöntum á hveijum tíma
og eru allt að 400-500 vörutegund-
ir í einum gámi. Þessa starfsemi
höfum rekið fyrir okkur, nokkur
önnur kaupfélög og nokkuð margar
verslanir bæði í Reykjavík og ann-
arsstaðar eða alls 40-50 aðila. Hins
vegar lítum við ekki á okkur sem
heildsala heldur milligönguaðila. Við
sjáum um pantanir, kostnaðar- og
tollútreikninga og semjum um flutn-
inga. Á síðasta ári fluttum við inn
með þessum hætti 1.400 tonn af
vörum og áætlum að flytja inn um
2 þúsund tonn á þessu ári. Þetta
samsvarar um 400-500 milljóna
króna veltu.
Við teljum okkur hafa náð veru-
legum árangri í því að lækka vöru-
verð og ætlum að færa út kvíarnar
yfir á fleiri vörutegundir til að gera
verslunina enn samkeppnishæfari.
Með því einu að spara milliliðakostn-
að í Reykjavík teljum við okkur ná
fram 15-20% sparnaði og verðum
þannig mun samkeppnisfærari við
verslunina í Reykjavík."
Þeir Kaupfélagsmenn eru raunar
þeirrar skoðunar að hægt sé að full-
nægja að langstærstum hluta þörf-
inni fyrir innfluttar vörur með þess-
um hætti hjá félaginu. „Við erum á
því að samkeppnisstaða okkar hefði
verið skelfileg í versluninni ef ekki
hefði verið gripið til þessara að-
gerða. Okkur greindi á við önnur
kaupfélög sem stofnuðu innkaupa-
samband eftir að verslunarrekstri
Sambandsins lauk og áttum ekki
samleið með þeim. Við teljum að
verslunin þurfi á því að halda að
losna við milliliðakostnaðinn í
Reykjavík."
Aðspurðir um hvoit hörð verð-
samkeppni í matvöruverslun í
Reykjavík og á Akureyri hafi ekki
haft áhrif á söluna svarar Þórólfur
því neitandi. „Við teljum að við séum
mjög vel samkeppnisfærir í verði og
náðum að auka söluna í nóvember
þegar mikið verðstríð geisaði á Ak-
ureyri."
Framleiðsla á Mozarellaosti og
fersku grasi
Mjólkursamlag félagsins vann á
sl. ári úr um 8 milljón lítrum af
mjólk. Þar er fyrst og fremst um
að ræða framleiðslu á ostum fyrir
utan nýmjólkurvinnslu fyrir svæðið.
Einnig framleiðir félagið ávaxtasúr-
mjólk sem Mjólkursamsalan dreifir
um allt land. Þar er fyrirhugað að
fjárfesta í nýrri vinnslulínu á þessu
ári til að framleiða fyrsta fíokks
Mozarella ost og fleiri léttosta.
I sláturhúsinu er slátrað 30 þús-
und fjár auk slátrunar á um 1.200
nautgripum. Hefur félagið sótt
nokkuð inn á markað í Reykjavík
með sínar kjötvörur og vinnur mark-
HVAÐ FÆST Þ E G A R
SAMAN KEMUR...
I S L E N S K T
ATVINNULÍF
19 9 4
Sjö ára reynsla...
Vönduð vinnubrögS sérfræSinga.
Ábendingar lesenda...
Fljót þjónusta...
ítarlegar upplýsi ngar...
Kennitölur, hlutabréfamarkaSur,
rekstur, eignir, stjórnir...
Yfir 150 fyrirtæki...
I Yfirlit um markaði...
Töflur og línurit...
Fimm til sjö fyrirtæki í viku..'.
ASgengilegir kaflar...
Yfirlitsgreinar...
nú í vikulegri áskrift!
Panti5 áskrift hjá
TALNAKÖNNUN
í síma 91 -688 644