Morgunblaðið - 02.07.1994, Blaðsíða 8
8 D LAUGARDAGUR 2. JÚLÍ 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÁ vetrartökum á Tárum úr steini.
Endurúthlutun
hjá Kvik-
myndasjóðnum
rvikmyndasjóður íslands endurút-
hlutar styrkloforðum nú í byrjun
júlí og hefur sjóðurinn 130 umsóknir
til endurskoðunar sem ekki fengu út-
hlutun fyrr á þessu ári. Sú nýbreytni
hefur verið
tekin upp hjá
Kvikmynda-
sjóðnum að í
stað styrkja fá
kvikmynda-
framleiðendur
styrkloforð og
ákveðinn frest
til fjármögn-
unar. Að upp-
fylltum vissum
skilyrðum fá
þeir síðan
J framlag frá
Kvikmynda-
sjóði. Ef fram-
leiðendum
LOK júní rann út fjár-
mögnunarfrestur fyr-
ir Benjamín dúfu.
tekst ekki að fjármagna myndir sínar
endurúthlutar sjóðurinn styrkloforð-
um.
Að sögn Önnu Maríu Karlsdóttur
hjá Kvikmyndasjóðnum fengu tvær
leiknar myndir í fullri lengd styrkloforð
í ár. Það voru Benjamín dúfa í leik-
stjórn Baldurs Hrafnkels Jónassonar,
framleiðandi Baldur Film, og Agnes í
leikstjórn Egils Eðvarðssonar, fram-
leiðandi Pegasus. Framleiðendur
þeirrar fyrrnefndu höfðu frest til 30.
júní sl. og er stjórn Kvikmyndasjóðs
að skoða stöðu myndarinnar þessa
dagana. Aðstandendur Agnesar hafa
hins vegar samið við stjórn Kvik-
myndasjóðs um nýtt styrkloforð og
fengið fjármögnunarfrest til maí á
næsta ári. Kvikmyndasjóður hefur
þess vegna til umráða nú 28,5 milljón-
ir sem fara aftur í úthlutun.
Umsækjendunum 130 sem sóttu
um styrk í ár hefur þess vegna verið
sent bréf, að sögn Önnu Maríu, og
óskað eftir viðbótarupplýsingum frá
þeim. Stjórn Kvikmyndasjóðs tekur
ákvörðun í júlí um hvaða myndir fá
framlag frá sjóðnum. Anna María sagði
að margir umsækjendur gætu farið af
stað í sumar. Stjórn sjóðsins legði
áherslu á að koma fjármagni í fram-
leiðni til að skapa atvinnu og hafa
myndir til að bjóða.
Fjármögnun tímafrek
Að sögn Önnu Maríu tekur mikinn
tíma að fjármagna myndir. Kvikmynda-
sjóður getur eingöngu lofað framleið-
endum langra leikinna mynda 18-25%
af heildarkostnaði þeirra. Hilmar Odds-
son er t.d. að hefja tökur í næstu viku
á Tárum úr steini en hann fékk úthlut-
un frá Kvikmyndasjóði á síðasta ári.
Auðvitað fá ekki allar myndir styrk
frá Kvikmyndasjóði. í sumar er fram-
leiðslu á tveimur myndum að Ijúka sem
ekki fengu úthlutað fá sjóðnum, að
sögn Önnu Maríu. Það eru Ein stórfjöl-
skylda eftir Jóhann Sigmarsson og
Cold Fever eftir Friðrik Þór Friðriksson.
Jóhann er nokkurn veginn búinn að
klára tökur og mynd Friðriks Þórs er
komin í eftirvinnslu.
A.S.
MEXÍKÓSKA LISTAKONAN ROWENA MORALES OPNAR SÝNINGU í PORTINU
^versögn er yfirskrift sýn-
®ingar mexíkósku listakon-
unnar Rowenu Morales sem
opnuð verður í Portinu í Hafn-
arfirði í dag klukkan 15. „Þver-
sögn er heiti og.þema sýning-
arinnar. í verkunum er ég að
leika mér með tvöfalda merk-
ingu. í umhverfi okkar er fjöldi
hluta sem eru í raun án merk-
ingar. Við notum vitsmunina
til að gefa þeim nöfn og þeir
fá merkingu sem er tálsýn. Ég
er að reyna að fanga þetta í
pastelmyndunum. Ég gef
myndunum heiti en það fer svo
eftir áhorfandanum hvort hann
nær merkingunni eða skilur
hugmynd mína á bak við verk-
ið. Áhorfandinn verður að gefa
myndunum eitthvað sjálfur til
að geta lesið þær, til að þær
öðlist merkingu. Þetta er eðli
myndlistar," segir Morales.
Á sýningu Morales eru ekki
eingöngu pastelmyndir heldur
einnig skartgripir sem hún
hannar. Skartgripirnir eru
tvenns konar. Annars vegar
eru þeir hannaðir fyrir tískulínu
og hins vegar fyrir módellínu.
Að sögn Morales nálgast hún
hönnun á ólíkan hátt eftir því
fyrir hvaða línu hún gerir skart-
gripin. „Fyrir tískulínuna þarf
ég að vera praktískari. Það
þarf að vera auðvelt að leysa
öll hönnunarvandamál og gerð
skartgripanna má ekki taka of
langan tíma. Skartgripir fyrir
módellínuna eru flóknari, oft-
ast bý ég eingöngu til eitt ein-
tak og lengri tími fer í gerð
þeirra." Tískulína Morales er
seld í tískuverslunum.
Gott að breyta til
Að sögn Morales er hún að
fást við sömu formin í skart-
gripagerðinni og myndlistinni í
þeim verkum sem eru á sýn-
ingunni. Hún vill nota ólíkar
aðferðir til að tjá sama hlutinn.
„Ég verð fljótt leið á hlutum
og finnst gott að breyta til."
Auk þess að mála og hanna
skartgripi vinnur hún
skúlptúra. Skúlptúrinn íkarus
sem er í Höggmyndagarðinum
í Hafnarfirði er eftir Morales
en hún var gestur á Listahátíð
í Hafnarfirði árið 1991.
Rowena Morales kennir
skúlptúr og skartgripagerð við
ROWENA Morales ásamt pastelmyndum sem sýndar verða í Portinu í Hafnarfirði.
Leikur með
tvöfalda
merkingu
MORALES hannar einnig skargripi.
Anahuac háskólann í Mexíkó-
borg. „Ég kenni nemendum
mínum að vinna með rými, að
nota tæki til að tjá sig með.
Ég reyni að kenna þeim
tungumál listarinnar svo þeir
geti þreifað sig áfram." Hluti
af nemendum hennar er að
læra iðnhönnun og grafíska
hönnun og á meðal
skartgripanna á sýningunni í
Portinu má finna kaffikönnu og
salt og pipparstauka. „Ég er
að vinna með sama efnið og
sama tungumálið hvort sem
ég er að gera listaverk
listarinnar vegna (art for art's
sake) eða verk sem hafa
ákveðið notagildi." Morales
reynir að koma þessu til skila
til nemenda sinna í iðnhönnun
og grafískri hönnun. „Ég vil að
þau noti þekkingu sína fyrir
hluti sem eru notaðir dags dag-
lega af því að grunnurinn er sá
sami. Grafísk hönnun var nær
iðnaði en hún er að færast nær
listum. Listmenntun er betri
grunnur, hönnuðurnir geta ver-
ið meira skapandi. Þeir verða
frjálsari og meira í tengslum
við tilfinningar sínar. Það er
mikilvægt að opna mörkin til
að endurnýja sig og skapa
eitthvað ferskt."
A.S.
GUDMUNDUR KARL SÝNIR OLÍU- OG VATNSLITAVERK í HAFNARBORG
EG ER nú ekki svo grænn
að negla niður eina og
ákveðna fílósófíu í myndunum
mínum. Þær eru margs konar
og misjafnt hvað dregið er
fram. Landslag verður ekki
eins og það er heldur eins og
ég mála það og maður á port-
retti á sér fleiri hliðar en þar
sjást. Ég reyni að lýsa karakt-
er, kannski með því að sýna
einhverja athöfn eða undir-
strika þátt í fari hans. Þetta
er óneitanlega intressant."
Landslag og fólk, allt saman
íslenskt, er einmitt á sýningu
Guðmundar Karls Ásbjörns-
sonar listmálara sem opnuð
verður í Hafnarborg í dag. Hún
er viðamikil með 63 myndum
og stendur til 18. júlí.
GUÐMUNDUR Karl framan við fjallasýn frá Almannagjá.
Meirihluti mynda á sýning-
unni eru af landinu; frá Jökuls-
árlóni á Breiðamerkursandi og
frá Þingvöllum svo dæmi séu
tekin. Þrettán mannamyndir
eru þar líka, „flestar af körl-
um,“ segir málarinn, „og tvær
berar skvísur til að lífga uppá.
Svona eru líka hlutföllin gjarna,
karlar á portrettum, konur á
nektarstúdíum, mér er sem ég
sæi karlagreyin ef farið væri
fram á að þeir sætu fyrir nakt-
ir.“
Guðmundur Karl segist gef-
Laid, fMk
gg fantasfir
inn fyrir sterka liti í jafnvægi
hver við annan. Mótív hans eru
af ýmsum toga, fjöll og fólk og
ekki hægt að fá hann til að
kenna sig við eitt frekar en
annað. „Allt gengur þetta í
períódum," segir hann, „oft
fæst ég líka við ýmislegt í einu.
Myndirnar á þessari sýningu
eru frá síðustu tveim til þrem
árum og gefa þó ekki allsherj-
arsýn yfir verkin mín. Ég mála
til dæmis fantasíur og þær eiga
ekki fulltrúa hér, draumkennd-
ar myndir sem hver túlkar fyrir
sig.
Guðmundur Karl býr ýmist í
Þýskalandi eða á íslandi og
hefur þessa dagana myndir á
samsýningu í Markgreifalandi.
Myndlistarnám stundaði hann
í Reykjavík, Flórens og Barcel-
ona. Hann hélt fyrst einkasýn-
ingu á íslandi árið 1965 og
hefur margoft sýnt einn síðan,
bæði hér og í Þýskalandi. Þar
hefur hann haldið sex sýningar
síðustu fjögur ár, oft í boði við-
komandi borgar. „Þegar ég
sýndi í Bremerhaven seldist
ágætlega og ekki var verra að
vita af ryðguðum togurum úr
Reykjavíkurhöfn í þinghúsinu í
Bonn. Þeir hljóta að taka sig
vel út.“
Þ.Þ.