Morgunblaðið - 01.04.1995, Síða 1
Ungt fólk, takið
ábyrga afstöðu!
Stóri dagurinn
NÆSTKOMANDI
laugardag er stóri dagur-
inn. Margir fá að kjósa
í fyrsta. skipti og vil ég
því taka saman nokkrar
hugleiðingar sem eink-
um eru ætlaðar yngri
kjósendum, þótt þær eigi
erindi til alira framfara-
sinnaðra kjósenda.
Um það leyti er nú-
verandi ríkisstjórn tók
við, fór að harðna í ári,
einkum vegna mikils
aflasamdráttar; fiski-
skip okkar veiða sífellt
minni fisk, einkum
þorsk, sem er undirstað-
an í gjaldeyrisöflun þjóðarinnar.
Hvað þýðir þetta hagfræðingamál
fyrir þig, ungi kjósandi? Þetta þýðir
að þjóðarbúið hefur minni peninga
til ráðstöfunar, hvort sem er í
menntamál, heilbrigðismál, sam-
göngur eða annað.
Kostirnir tveir
Ríkisstjómin stóð því frammi fyrir
tveimur kostum: Annars vegar að
draga saman seglin eða hins vegar
að láta sem ekkert hefði í skorist og
eyða jafn miklu fé og áður. Seinni
kosturinn hefði þýtt að okkar kynslóð
yrði sendur reikningurinn seinna
meir. Fyrri möguleikinn er val hins
ábyrga stjórnmálamanns sem ber
hag þjóðarinnar fyrir bijósti en hugs-
ar ekki eingöngu um skammtímavin-
sældir eða hagsmuni sérhagsmuna-
hópa. Núverandi ríkisstjórn valdi
fyrri kostinn, hún rifaði seglin og
því bitnaði samdráttur þjóðarbúsins
óhjákvæmilega á mörgum, svo sem
námsmönnum. Þetta varð vatn á
myllu áróðursmeistara vinstri flokk-
ana sem höfðu nóg að gera. Fátt er
þó svo slæmt að ekki boði eitthvað
gott. Þrátt fyrir samdráttinn hefur
náðst ýmis árangur sem við getum
verið stolt af. Af mörgu er að taka
en helstu atriðin eru:
1) Verðbólga er að-
eins um 2%, sem þýðir
að lánin standa nærri
því í stað. Vextir hafa
einnig lækkað. Hvort
tveggja er hrein kjara-
bót fyrir fólkið í land-
inu, ekki síst skulduga
íbúðakaupendur, fyrr-
um námsmenn og at-
vinnurekendur.
2) Fyrirtækin hafa
þurft að hagræða í
rekstri, samkeppnin
hefur aukist og millilið-
um svo sem heildsölum
fækkað. Þannig hefur
stærðarhagkvæmnin
aukist sem þýðir að verð
á matvöru og fatnaði
hefur lækkað. Kjarabót fyrir heimilin
í landinu, ekki síst barnmargar fjöl-
skyldur.
Alþýðubandalag og
Framsóknarflokkur eru
ekki trúverðugir, segir
Hákon Þór Sindrason,
sem varar kjósendur við
sýndarmennsku stjórn-
arandstöðunnar.
3) EES-samningurinn, sem að-
eins Alþýðuflokkurinn stóð alls hug-
ar að, er í höfn. Meðaí þess sem
samningurinn tryggir þér, kjósandi
góður, er að þú getur unnið hvar sem
er á Evrópska efnahagssvæðinu án
atvinnuleyfis. Alþýðuflokkurinn vill
að ísland sæki um aðild að Evrópu-
sambandinu til að sjá hvaða kjör
okkur bjóðast. Samningurinn yrði
svo borinn undir þjóðina í þjóðarat-
kvæðagreiðslu.
4) Alþýðuflokkurinn vill að fiski-
miðin verði sámeign þjóðarinnar, en
ekki eign fárra útvaldra.
5) Alþýðuflokkurinn berst fyrir
hagsmunum heildarinnar en ekki ein-
stakra sérhagsmunahópa.
Kjósum að athuguðu máli
Já, svona er ísland í dag, en við
kjósum um framtíð okkar. Fátækt
hefur vissulega aukist, gjaldþrot fyr-
irtækja og sameining fyrirtækja.
Margir eiga um sárt að binda, en
það er ekki sök ríkisstjórnarinnar
heldur vegna slæmra ytri aðstæðna.
En nú er bjart framundan, spáð er
2,5% hagvexti svo vindur er að blása
í seglin. Kjósandi góður, ekki gleypa
við áróðri vinstri flokkanna sem lofa
öllu fögru, en tala minnst um hvaðan
peningarnir eigi að koma.
Flokkar eins og Alþýðubandalagið
og Framsóknarflokkurinn eru ekki
trúverðugir. Framsóknarflokkurinn
er síbreytilegur; hann var vinstri
sinnaður félagshyggjuflokkur undir
stjórn Steingríms Hermannssonar en
skilgreinir sig nú sem frjálslyndan
miðjuflokk undir stjórn Halldórs Ás-
grímssonar. Tekist hefur að lappa
upp á ímyndina en afturhald beggja
flokka er það sama. Þessir flokkar
ásamt framsóknararmi Sjálfstæðis-
flokksins voru andvígir EES-samn-
ingnum, þeim mikla framfarasamn-
ingi. Framsóknarflokkurinn hefur
lengi staðið vörð um sérhagsmuni
sína og staðið í vegi fyrir málum
eins og jöfnun atkvæðisréttar og
fleiru. Alþýðubandalagið boðar út-
flutningsleiðina en ágæti kjósandi,
við flytjum 70% af vörum okkar til
Evrópu, það breytist ekki í Asíu eða
Ameríku á einni nóttu.
Nei, ágæti kjósandi, góðir fram-
sæknir stjórnmálamenn eru það sem
við viljum: menn sem að hætti góðs
bókhaldara tala ekki bara um í hvað
þurfi að eyða heldur einnig hvernig
peningarnir eigi að koma á móti.
Kæri kjósandi, fyrir framtíð okkar
allra en ekki fárra sérhagsmunahópa
veljum ísland í A-flokk.
Höfundur er viðskiptafræðingur
og starfar að markaðsmálum.
Hákon Þór
Sindrason
Matarkarfa kratanna
ALÞÝÐUFLOKKUR-
INN hefur kynnt það
helsta stefnumál sitt að
sækja ódýra matarkörfu
til Brussel. Virðast þeir
trúa því að ekki sé hægt
að nálgast slíka matark-
örfu án þess að íslend-
ingar gangi í Evrópu-
sambandið. En hver er
ástæðan fyrir því að al-
menningur hér á landi
getur ekki keypt land-
búnaðarvörur á svipuðu
verði og annars staðar?
Glúmur Jón
Björnsson
son og Halldór Blöndal
í ríkisstjómum síðustu
átta ára. Þessa tolla má
afnema í einni svipan
án þess að Evrópusam-
bandið komi þar við
sögu. Þá gætum við flutt
inn ódýrar matarkörfur
frá hvaða landi sem er.
Ef við gengjum í Evr-
ópusambandið tækju
heins vegar ytri tollar
sambandsins gildi hér á
landi sem minnkuðu
möguleika okkar á ódýr-
um matarkörfum og
öðrum varningi frá lönd-
um utan Evrópusambandsins. Evr-
ópusambandsaðild væri því ekki að-
eins furðulegur krókur á leið Islend-
Jú, fyrst og síðast háir
tollar á innfluttar land-
búnaðarafurðir sem Alþýðuflokks-
menn hafa komið á í félagi við land-
búnaðarráðherrana Steingrím Sigfús-
Háa tolla af búvörum
má afnema í einni svip-
an, segir Glúmur Jón
Björnsson, án þess að
ESB komi þar við sögu.
inga að ódýru matarkörfunni heldur
einnig atlaga að möguleikum okkar
á nýjum og gömlum mörkuðum utan
Evrópusambandsins.
Höfundur cr efnafræðingur og
gjaldkeri Heimdallar, f.u.s., í
Rcykjavík.
Amþrúður Karls-
dóttir leiðrétt
FRAMBJÓÐANDI
Framsóknarflokks-
ins, Arnþrúður Karls-
dóttir, er nýtin á
greinar sínar. í Mbl.
sl. fimmtudag endur-
birti hún grein er
birst hafði nokkrum
dögum áður í Tíman-
um! Ég sá mig knúinn
að biðja Tímann fyrir
athugasemdir af
minni hálfu við þá
grein vegna þess að
þar var farið með
rangfærslur. Er nú
óhjákvæmilegt að
biðja einnig Mbl. að
birta eftirfarandi.
Í lengstu lög hafði ég vonast til
þess að heimsmeistarakeppnin í
handknattleik fengi að standa utan
við þá kosningabaráttu sem nú
stendur yfir. Arnþrúði Karlsdóttur
frambjóðenda Framsóknarflokks-
ins verður það hins vegar á í Tím-
anum um helgina að blanda keppn-
inni inn í baráttu sína með þeim
hætti að óhjákvæmilegt er að gera
athugasemdir. Ég ætla ekki að
víkja að þeim skoðunum á Sjálf-
stæðisflokknum og forystumönn-
um hans sem Arnþrúður lætur í
ljósi í grein sinni um fjölnota
íþróttahöll í Reykjavík. Én ég
kemst ekki hjá því að leiðrétta þær
rangfærslur sem koma fram í
greininni að því er varðar breyting-
arnar á. Laugardalshöll fyrir
keppnina nú í maí.
Arnþrúður segir m.a. eftirfar-
andi í grein sinni: „Eftir að menn
höfðu gengið á milli ráðherra þess-
arar ríkisstjórnar í þeirri von að
ríkisvaldið kæmi auga á hag-
kvæmni þessa máls (HM ’95 -
innskot GHH) og þá langt út fyrir
raðir íþróttahreyfingarinnar, var
ómögulegt að fá forsætis- og fjár-
málaráðherra til að bijóta odd af
oflæti sínu. R-listi, meirihluti borg-
arstjórnar Reykjavíkur, beitti sér
í málinu, en allt kom fyrir ekki og
svar sjálfstæðismanna í ríkisstjórn
var áframhaldandi nei. Borgar-
stjórn breytti hins vegar Laugar-
dalshöll, svo HM ’95 yrði að veru-
leika og þar með var líka komið í
veg fyrir að íslendingar yrðu sér
til' skammar á alþjóðlegum vett-
vangi með því að afþakka keppn-
ina.“
Samstarf þriggja aðila
Hér er mjög hallað réttu máli.
í upphaflegum samningum um HM
’95 var alltaf gert ráð fyrir því að
keppt yrði í höllinni óbreyttri og
hafði Alþjóðahandknattleikssam-
bandið samþykkt það að því til-
skildu að í húsinu rúmuðust 4.200
áhorfendur. Flestir sem að málinu
komu voru hins vegar sammála
um að höllin óbreytt væri of lítil
til að hægt væri að halda keppnina
þar með fullum sóma. Þess vegna
spannst umræðan á síðasta ári um
nýja byggingu eða við-
byggingu við höllina.
Borgarstjórn
Reykjavíkur vildi
hvorki standa ein að
byggingu fjölnota
íþróttahúss né stækk-
un Laugardalshallar.
Sú afstaða kom marg-
oft fram og var í sjálfu
sér skiljanleg. Sú
lausn sem varð ofan á
byggðist á þríhliða
samstarfi Reykjavík-
urborgar, íþróttasam-
bands íslands og rík-
isvaldsins. Borgin og
ÍSÍ eiga viðbygging-
una til helminga, en ríkið veitti
ÍSÍ ríkisábyrgð á láni fyrir sínum
hluta sem vitað er að íþróttahreyf-
Flestir voru sammála
um, að höllin óbreytt,
segir Geir H. Haarde,
væri of lítil til að
hægt væri að halda
HM-keppnina með
fullum sóma.
ingin mun að óbreyttu ekki hafa
bolmagn til að standa undir. Þessi
ríkisábyrgð var forsenda fram-
kvæmdarinnar, en að sjálfsögðu
hefði ekkert orðið af framkvæmd-
um ef ekki hefði komið til áhugi
og velvilji borgarinnar og ráða-
manna hennar.
Afskipti ráðherra
Forsætisráðherra, fjármálaráð-
herra og utanríkisráðherra beittu
sér persónulega fyrir því að ríkis-
ábyrgðin fékkst. Eg hygg að eng-
inn þekki betur til aðildar ráðherr-
anna að máli þessu en ég. Mér
þykir þess vegna miður að Arn-
þrúður skuli hafa fallið í þá gryfju
að skrifa um málið án þess að
kynna sér málavöxtu, því ég efast
ekki um að hún vill unna ráðherr-
unum sannmælis þótt þeir séu póli-
tískir andstæðingar.
Þetta mál er svo í raun óskylt
því hvort og hvenær hér verður
ráðist í byggingu fjölnota íþrótta-
húss. Reyndar mun nýja viðbygg-
ingin við Laugardalshöllina geta
nýst sem tengibygging við slíkt
mannvirki samkvæmt teikningum
Gísla Halldórssonar. Það er að
sjálfsögðu mikið hagsmunamál
fyrir íþróttahreyfinguna að slíkt
hús rísi, ekki síst knattspyrnuna',
og að því verður áréiðanlega unnið
á næstu árum. Málflutningur Arn-
þrúðar Karlsdóttur er hins vegar
því máli lítt til framdráttar.
Höfundur cr formaður fram-
kvæmdanefndar HM '95 og þing-
maður Sjálfstæðisflokksins.
Geir H. Haarde