Morgunblaðið - 10.05.1996, Blaðsíða 2
2 B FÖSTUDAGUR 1.0. MAÍ 1996 MORGUNBLAÐIÐ - AUGLÝSING
«,’y* ifw.'i jw •grfT‘ “41 ".!■!■■■ ■. v11- ’"ii ...... "T""! "" ....— 1 ...a-r' 1
*V 4T V-. - . . • .m'JT'- rr'.,. •; - 1 V • - >/,.* ' • . - . • : .' .. '• " - ■' ■*•! . \
fjarlægra, Þetta getum við í krafti þekkingar og fæmi
sem byggir á menntun og reynslu. Forsetinn getur orð-
ið að liði rheð því að hvetja til skilnings á mikilvægi
menntunar meðal þjóðarinnar, - ekki menntunar fyrir
fámenna forréttindahópa, heldur menntunar fyrir alla
frá leikskólaaldri og í gegnum allt lífið. Þama ber ekki
síður að hyggja að verkmenntun en að bóklegu námi.
Annað atriði sem er mikilvægt í þessu sambandi, er að
örva skapandi hugsun, bæði með listnámi og með öðr-
um aðferðum. Samkeppni ungra hugvitsmanna sem á
undanförnum árum hefur verið efnt til meðal grunn-
skóla- og framhaldsskólanema er gott dæmi um slíkt
starf. Forsetinn getur með ýmsum hætti talað fyrir og
stutt við slíkt framtak í menntakerfi okkar.
Vel menntuð þjóð getur sótt sér verkefni út um allan
heim og þar hefur forsetinn einnig hlutverki að gegna
við að opna íslendingum dyr erlendis.“
Með hvaða hætti gætir þú stuðlað að því?
„Reynslan af störfum frú Vigdísar forseta sýnir svo ekki
verður um villst, að góður forseti hefur ómælda mögu-
leika til þess að verða íslendingum að liði við markaðs-
setningu erlendis. Sú reynsla sem getur gagnast mér í
þessu sambandi er annars vegar margra ára búseta og
störf erlendis sem vísindamaður, en eðli sínu samkvæmt
felur það starf í sér alþjóðleg tengsl. Hins vegar höfum
við hjá Sjávarútvegsstofnun unnið markvisst
að því að koma á tengslum og samningum við
aðila um allan heim, Stór þáttur í þessu sam-
starfi er að greiða götu unga fólksins, sem er
að hasla sér völl og þarf að skapa sér sambönd“.
Nú ert þú ung sjálf. Hver eru tengsl þín við
unga fólkið og hvað viltu segja við það?
„Sú staðreynd að ég á lítil börn og hef unnið
með ungu fólki nánast alla mína starfsævi ger-
ir að verkum að mér finnst unga fólkið vera sá
hópur sem stendur mér næst. Ég er vön að
hlusta á viðhorf ungs fólks og starf mitt felur
í sér það verkefni að greiða götu þess, bæði í
námi og störfum heima og erlendis.
Við unga fólkið vil ég fyrst og fremst segja:
Notið vel þær gjafir sem lífið hefur gefið ykk-
ur og þau tækifæri sem ykkur bjóðast. Búið
ykkur vel undir framtíðina og hafið trú á ykk-
ur sjálfum. Nái ég kjöri, skal ég nota alla mína
reynslu og sambönd um heiminn til að opna
ykkur dyr og tækifæri.
Ég er bjartsýn um horfur hér á landi. Það er
erfitt að spá um framtíðina, því hún mun að
miklu leyti ráðast af framförum í tækni og þekk-
ingu sem við sjáum ekki fyrir. En tæknin vinn-
ur með okkur. Nú skipta fjarlægðir sífellt minna
máli í samskiptum og það getum við nýtt okk-
ur bæði innanlands og utan. Ég er þess full-
viss að tíminn mun vinna með okkur ef við
höldum rétt á spöðunum. Þess vegna vil ég
hvetja unga fólkið til bjartsýni og til að afla
sér þjálfunar og menntunar, svo það geti sjálft
skapað nýjungar og aðlagað þær erlendu ís-
lenskum aðstæðum og nýtt þær til ávinnings
fyrir okkur öll og þá sem á eftir okkur koma.“
Námsferill sjálfrar þín er heldur óvanaleg-
ur, þú byrjar fyrst í hugvísindunum í tón-
list, leiklist og bókmenntum, tekur háskóla-
próf í sálarfræði og ferð þaðan yfir í raunvís-
indin og verður lífeðlisfræðingur...
Guðrún hlær við - „Já, ég hef víst farið heldur óhefð-
bundnar leiðir og ekki alltaf valið stystu leiðina að mark-
inu. En lífið skiptist ekki í skólagreinar og ég hef lært
af öllu sem ég hef tekið mér fyrir hendur á þessari króka-
leið. Allt skilar sér með einhverjum hætti.“
Þú varðst ung háskólakennari, hvaða augum lít-
ur þú starf kennarans eftir þína reynslu?
„Ég hef alltaf haft mikla ánægju af því að kenna, og ver-
ið heppin með að hafa alltaf fengið að kenna efni sem
ég sjálf hef verið heilluð af. Það gerir starfið miklu auð-
veldara, sérstaklega þegar nemendumir eru jafn opnir
og skemmtilegir og mínir hafa verið. Kennari getur haft
langvarandi áhrif á viðhorf nemenda sinna og ber því
mikla ábyrgð. Víðsýni, umburðarlyndi og fordómaleysi
eru mikilvægt veganesti, ekki síst fyrir heilbrigðisstétt-
ir. Á undanfömum árum hef ég kennt verðandi hjúkr-
unarfræðingum í hundraðatali og fengið góða innsýn í
heilbrigðiskerfið gegnum störf mín við námsbraut í hjúkr-
unarfræði við Háskóla íslands og aðrar heilbrigðisdeildir.“
Hvaða þróun sérðu í heilbrigðismálum á íslandi?
„Nú á velferðarkerfið víða undir högg að sækja, - en ég
vona að við getum haldið svo á spöðum að heilbrigðis-
þjónusta verði ekki háð efnahag hér á landi. Ef til vill
getum við aflað tekna á móti útgjöldunum með því að
selja útlendingum slíka þjónustu. Við eigum vel mennt-
að fólk og tæknivæddar sjúkrastofnanir sem kann að
vera hægt að nýta í þessu sambandi, til dæmis úti um
land. Þetta er þó meðal annars háð því hvort sjúkling-
ar fá kostnað að hluta greiddan af tryggingum í heima-
landi sínu“.
Þú hefur verið vísindamaður drjúgan hluta
ævinnar. Hvað hefurðu einkum verið að fást við ?
„Rannsóknir mínar hafa í meginatriðum verið tvíþætt-
ar: Annars vegar hef ég unnið að rannsóknum á tauga-
kerfinu en hins vegar á orsökum hjarta- og æðasjúk-
dóma. Þessar rannsóknir eru gerólíkar: þær fyrmefndu
fela í sér smásjárskoðun á lituðum taugafrumum í allri
sinni tign. Ég vinn á sviði þar sem verið er að leita líf-
fræðilegra lausna á vanda mænuskaddaðra, sem nú búa
við ólæknandi örkuml.
Að hjarta- og æðarannsóknunum starfa ég hins vegar
með fjölmennum og samhentum hópi sem hefur unnið
saman frá upphafi verkefnisins árið 1979. Þar er nýtt
það einstæða tækifæri sem Vestur-íslendingar gefa til
að vega áhrif erfða á móti áhrifum umhverfis á heilsu-
far manna. Þetta em mjög skemmtilegar rannsóknir og
í þeim höfum við kynnst hundruðum íslendinga bæði
hér heima og vestanhafs.“
Er eitthvað sérstakt sem þig langar að segja
okkur frá um niðurstöður þessara rannsókna?
„Það væri gaman að minnast á eitt atriði sem tengist
landbúnaðarafurðum okkar og hugsanlegum útflutningi
þeirra sem heilsuvöru. Við fundum að böm á Fljóts-
dalshéraði höfðu í blóðinu hátt hlutfall svokallaðra
Omega-3 fituefna, sem venjulega em tengd miklu fiskáti
og þykja góðs viti. Eins og við er að búast er mataræði
á Héraði ríkara af landbúnaðarafurðum en sjávarfangi
og við veltum fyrir okkur hvaðan þessi fituefni kæmu.
Lambakjötið var fitugreint og kom þá í ljós að það var
mun ríkara af Omega-3 fitum en menn hafði órað fyr-
ir. Þetta eru hjarta- og æðavænar fitur sem fólk gjarn-
an kaupir sér dým verði í heilsubúðum og apótekum.
Nú er verið að rannsaka þetta nánar, - en án efa geta
þessar niðurstöður stutt við markaðssetningu lamba-
kjöts sem hágæða heilsufæðis.
Á mínu heimili fylgjumst við grannt með þróun í land-
búnaðarmálum, ekki síst vegna þess að Ólafur mað-
urinn minn var bóndi í áratug og þekkir því af eigin
reynslu þann vanda sem sauðfjárbændur eiga við að
etja. Ólafur hefur látið sig lausn landbúnaðarvandans
miklu varða og hefur átt gott samstarf við bændur og
þá sem leita nýrra markaða fyrir landbúnaðarafurðir
erlendis. Þekking hans á þessu sviði mun að sjálfsögðu
nýtast mér.“
Hvernig líst Ólafi manni þínum á framboð þitt
til forseta?
„Hann styður mig heilshugar sem sést meðal annars á
því að hann ákvað að taka ekki sæti sem varamaður á
Alþingi á meðan á kosningabaráttunni stendur og afsal-
ar sér þingmennsku nái ég kjöri. Enda erum við bæði
sammála um að forsetaembættið megi ekki tengjast
stjórnmglaflokkum og þeirra pólitík. Þótt Ólafur hafi
fengist við ýmis störf til sjávar og sveita um ævina, hef-
ur rauði þráðurinn alltaf verið skriftir. Á því sviði eru
mörg verkefni sem hann getur hugsað sér að vinna að,
nái ég kjöri - ævisagnaritun myndi falla honum vel og
hann hefur lengi ætlað að skrifa barnabók að vestan
handa stelpunum. Svo er því ekki að neita að gamli
bóndinn rennir hýru auga til æðarvarpsins og gráslepp-
unnar! Ólafur er fróður og skemmtilegur, hann er fjöl-
menntaður, hefur búið víða erlendis og er vel mæltur á
erlendar tungur. Ólafur yrði mér ómetanlegur styrkur í
þessu embætti."
Þú ventir þínu kvæði í kross þegar þú tókst við
starfi forstöðumanns Sjávarútvegsstofnunar Há-
skóla íslands. f hverju er það starf fólgið?
„Hlutverk Sjávarútvegsstofnunar er meðal annars að efla
kennslu og rannsóknir í sjávarútvegsfræðum í
landinu, vinna að samstarfi Háskólans við at-
vinnuveginn bæði í landi og á sjó, og koma á
samböndum við erlenda aðila. Ég hef haft
mjög mikla ánægju af þessu starfi og komist í
gott samband við sjómenn, fiskvinnslufólk og
útgerðarmenn og kynnst betur en áður þeim
sem vinna að hafrannsóknum okkar, stjómvöld-
um í sjávarútvegi og útflytjendum. Háskól-
inn hefur þarna nokkuð sérstæða stöðu hins
hlutlausa aðila og ég hef fengið að njóta henn-
ar. I rannsóknunum lagði ég strax áherslu á ör-
yggismál sjómanna, sem er mjög ábótavant. I
könnun sem gerð var meðal sjómanna kom
fram að um 80% þeirra hafa orðið vitni að
vinnuslysi. Okkur er til vansa sem sjávarútvegs-
þjóð að láta viðgangast þá slysahættu sem sjó-
menn búa við í starfi sínu. Þessi mál er nú sem
betur fer verið að taka fastari tökum.“
Þú minntist á samstarf við erlenda aðila,
- geturðu nefnt okkur dæmi um það?
„Þau em fjölmörg, - en sem dæmi get ég nefnt
þá áherslu sem við leggjum á samstarf við há-
skóla í Asíu. Það er ekki vafi á því að þar eru
vaxandi markaðir fyrir íslenskt sjávarfang. Sjáv-
arútvegsstofnun getur greitt fyrir sókn okkar
með samstarfi við aðila þar eystra sem hafa sér-
þekkingu á Asíumörkuðunum og á því hvem-
ig vinna á sjávarafurðir fyrir þá. Slíkir samn-
ingar eru þegar í höfn og næsta vetur fáum
við fyrstu kennarana hingað til lands frá Taiw-
an. Þeir munu kenna okkur hvað af sjávaraf-
urðum okkar getur átt góða möguleika á mark-
að í Suðaustur-Asíu. Þetta kalla ég sókn inn-
anfrá, með hjálp þeirra sem besta þekkingu
hafa. Það er ekki vafi á því að þetta mun nýt-
ast okkur, - og það kostar næstum því ekki
neitt. Hér er ekki verið að reisa áhættusamar
skýjaborgir, heldur er gengið rólega til verks
að skilgreindum verkefnum.“
Þú áttir sæti í nefnd sem undirbjó mögulegan
rekstur íslendinga á Sjávarútvegsháskóla Sam-
einuðu þjóðanna. Hvers virði heldurðu að hann
kunni að verða fyrir okkur?
„Það er mikið metnaðarmál fyrjr íslendinga að vera fal-
in umsjá Sjávarútvegsháskóla SÞ. Það verður opinber
alþjóðleg viðurkenning á því hversu framarlega við stönd-
um sem sjávarútvegsþjóð, sem aftur getur nýst sem góð
auglýsing fyrir afurðir okkar. Skólinn getur orðið mik-
il lyftistöng fyrir sjávarútvegsmenntun alls staðar á land-
inu. Síðast en ekki síst eru líkur á því að nemendur SÞ-
skólans, sem koma frá þróunarlöndunum, muni leita til
íslendinga eftir sérfræðiaðstoð og tækni- og hugbúnaði
þegar þeir fara að vinna að uppbyggingu sjávarútvegs í
sínum löndum. Þar er gífurlegt starf óunnið sem getur
gefið okkur mörg og fjölbreytt sóknarfæri."
Sóknarfærin liggja víðar, - hvað segir leiðsögu-
maðurinn fyrrverandi um framtíðarþróun ferða-
þjónustu hér á landi og um hlutverk forsetans í
því sambandi?
„Ferðamannastraumurinn þyngist stöðugt, við getum boð-
ið fjölbreyttari ferðir og störfum í ferðaþjónustu á eftir
að fjölga til muna. Ég er enginn sérfræðingur á þessu sViði
en veit að ráðamönnum er ljóst að við getum ekki tekið
við síauknum fjölda ferðamanna án þess að búa landið
MORGUNBLAÐIÐ - AUGLÝSING
undir þann ágang. Sjálf hef ég aðallega unnið að skipu-
lagningu alþjóðlegra vísindaráðstefna á undanförnum
árum. Það er ört vaxandi grein, ráðstefnum fjölgar stöðugt
og menn langar að heimsækja nýja staði. Vísindaráð-
stefna verður hins vegar ekki til án samvinnu ferðaþjón-
ustu og fræðimanna sem geta skipulagt dagskrá fundar-
ins og laðað erlenda samstarfsmenn til þátttöku. Sú
landkynning sem forsetinn stuðlar að hefur mjög mikið
að segja fyrir ferðaþjónustuna. Kjör frú Vigdísar vakti al-
heimsathygli á sínum tíma og þeirri athygli hefur hún
haldið alla tíð síðan. Hún hefur beint sjónum manna að
Islandi og vakið áhuga þeirra á að koma hingað. Þetta er
eitt af því sem góður forseti þarf að geta gert.“
Við höfum nú aðallega rætt um störf þín og við-
horf til ýmissa mála - en ef ég má fara inn á per-
sónulegri nótur: - Hvað finnst þér skemmtileg-
ast að gera?
„Mér finnst alltaf erfitt að svara svona spurningum og
gera upp á milli. En ætli svarið sé ekki: Að tala við
fólk, - fá hlutdeild í hugarheimi annarra, fá að njóta þess
sem önnur manneskja hefur á löngum ferli byggt upp
innra með sér“.
Hér er töluvert af bókum, - hvað lestu helst?
„Mér gefst nú minni tími en áður til að lesa það sem mig
langar til. í vinnunni les ég mest skýrslur og fræðigrein-
ar - en heima er erilsamt og lítill tími til lestrar fyrr en
seint á kvöldin. Á náttborðinu liggur því lestrarefni við
hæfi þess sem þarf að fá mikið á stuttum tíma: Ljóða-
bækur og íslendingasögur.“
Hvað með tónlist?
„Ég hlusta mikið á tónlist og get vart án hennar verið.
En ég er fyrst og fremst njótandi, - að vísu hef ég sung-
ið í ýmsum kórum um dagana, mér til ómældrar ánægju.
Kórsöngurinn hefur kennt mér mikið um mátt samvinn-
unnar: hvernig ein vanmáttug altrödd, sem stautar sig
í byrjun fram úr nótunum, verður að lokum hluti af mátt-
ugri heild allra radda og hljómsveitar. Þaðer stórkost-
leg reynsla. Maður heyrir ekki oft rætt um þá staðreynd
að fyrir tilstilli tónlistarskólanna og kóra um land allt
hefur bókmenntaþjóðin í raun þróast yfir í tónlistar-
þjóð. Ég held að það sé óvíða jafn víðtæk og almenn
þátttaka í menningarstarfi eins og í tónlistarstaffi hér á
landi. I sumum héruðum liggur við að búskapur sé að
verða aukabúgrein við hliðina á kórsöngnum!"
Að lokum langar mig að spyrja þig um megin-
viðhorf þín til forsetaembættisins. Hverjir eru
að þínu mati aðalþættirnir í starfi forsetans?
„Forsetinn er eini þjóðkjörni fulltrúi fólksins í landinu.
Þýðingarmest er, að eftir kosningar geti öll þjóðin - líka
þeir sem kusu aðra - sætt sig við hann sem fulltrúa sinn
og sameiningartákn þjóðarinnar. Forsetinn kemur fram
fyrir hönd okkar allra, ekki aðeins í gleði heldur einnig
í sorg, eins og við fengum svo sterkt að reyna eftir hörm-
ungamar á Vestfjörðum á síðastliðnu ári. Þar veitti nær-
vera fni Vigdísar aðstandendum styrk og fól í sér samúð
okkar allra. Þannig þarf forsetinn að vera ótvíræður full-
trúi þjóðarinnar, ekki aðeins sameiningartákn heldur
einnig sameiningarafl.
Starfið er í meginatriðum tvíþætt. lnnanlands leggur for-
setinn áherslu á að þrátt fyrir öll deilumál og dægurþras
erurn við ein þjóð. Hann á að standa vörð um þann menn-
ingararf sem við höfum fengið í hendur og stuðla að því
að við auðgum hann og færum áfram í hendur næstu kyn-
slóðar. Jafnframt því þarf hann að hafa næman skilning
á samtímanum og þeim framförum sem eiga sér stað bæði
hér heima og erlendis. Með styrk þjóðarinnar að baki sér
kemur forsetinn fram fyrir hönd hennar erlendis, ávinn-
ur henni virðingu og opnar henni dyr um allan heim.
Samskipti okkar við aðrar þjóðir aukast síféllt, við þurf-
um góðan málsvara í harðnandi samkeppni þjóðanna.
Rödd Islands á að heyrast meira í alþjóðlegu sáttastarfi.
Það er einkenni okkar að við erum vopnlaus þjóð og því
vel við hæfi að við látum að okkur kveða í nafni friðar.
Nú þegar við kjósum okkur forseta hljótum við að spyrja
að því fyrst og fremst hvaða skilaboð við ætlum að gefa
okkur sjálfum og umheiminurrt í upphafi nýrrar aldar. Því
forsetinn er ímynd þjóðarinnar, fyrirmynd hennar og sjálfs-
mynd. Forsetinn er ekki yfir þjóðina hafinn, - hann er
jafningi sem hún hefur valið til forystu.”
Lokaorð?
„Tmin á landið og okkur sjálf er það sem hefur dugað okk-
ur íslendingum í fortíð, í nútíð og mun duga okkur í fram-
tíð. Markmið okkar á að vera að íbúar þessa lands búi við
sambærileg kjör og nágrannaþjóðir. Þetta er hægt ef við
nýtum af skynsemi auðlindir landsins, hafsins og síðast en
ekki síst þann auð sem með þjóðinni sjálfri býr. Ég vil
leggja mitt af mörkum til að svo megi verða.“
-phh
FÖSTUDAGUR 10. MAÍ 1996 B
Umrnæii þeirra sem tlt þekkja
Haraldur Bessa-
son, fyrrv. rektor
Háskólans á Akur-
eyri.
„Dr. Guðrúnu Pét-
ursdóttur líffraeð-
ingi kynntist ég
fyrstfyrir allmörg-
um árum úti í
Kanada. Hún hafði
þá verið valin til
starfa með harðsnúnum hópi annarra
vísindamanna. Engum sem til þekkti
blandaðist hugur um að hæfni hennar
og dugnaður réðu því að hún var þá köll-
uð á vettvang þó ung væri að árum. Síð-
ar bar fundum okkar saman við Háskól-
ann á Akureyri skömmu eftir að sú stofnun
tók til starfa, en þar kenndi dr. Guðrún um
skeið verðandi hjúkrunarfræðingum eina
af undirstöðugreinum heilbrigðisfræðinn-
ar við góðan orðstír og varð því ein þeirra
sem lögöu hinni ungu menntastofnun lið
á upphafsárum hennar.
Vísindastörf dr. Guðrúnar og
kennsla hennar við æðstu menntastofn-
anir þjóðarinnar horfa til gagnsemdar
og hafa aukið henni sjálfri virðingu. Með
framangreind atriði í huga leyfi ég mér
að fullyrða að ævi- og menntaferill henn-
ar sé óvenjuglaestur og læt jafnframt í
Ijós þá trú mína og vissu að dr. Guðrún
Pétursdóttir hljóti sæmd af hverju starfi
sem hún tekur sér fyrir hendur. Af þeirri
sök hika ég ekki við að Ijá henni stuðn-
ing til kjörs í embætti forseta íslands."
Ester Sigurbjörns-
dóttir, ræstinga-
kona.
„Ég kynntist Guð-
rúnu Pétúrsdóttur
þegar ég vann við
ræstingar við Líf-
fræðistofnun Há-
skólans árið 1978,
þarsem hún vann
iíka. Þar lenti ég í þrengingum í sam-
bandi við mína vinnu og var beitt órétt-
læti. Guðrún lét sig það skipta og hvatti
mig til að standa á rétti mínum og ég
veit að hún hringdi í háskólaritara út af
þessu máli. Hún og samverkamaður
hennar sem heitir Logi stóðu eins og
klettur með mér í þessari baráttu. Ég
kynntist henni að öðru leyti ekki per-
sónulega, nema hún var alltaf hress og
almennileg, heilsaði og kvaddi með
bros á vör og það skipti mig máli, enda
var maður að mæta i vinnuna á kvöld-
in þegar flestir voru farnir."
Baldvin Tryggva-
son, sparisjóðs-
stjóri SPRON.
„Strax og ég hafði
spurnir af að dr.
Guðrún Péturs-
dóttir hygðist
bjóða sig fram í
næstu forseta-
kosningum, var ég
staðráðinn í að veita henni þann stuðn-
ing sem ég mætti, til þess að hún næði
kjöri.
Ég hef þekkt hana í rúmlega
20 ár, eða frá því að hún tók að sér að
annast móttöku og leiðsögn fyrir þann
mikla fjölda erlendra listamanna sem
sóttu Island heim á vegum Listahátlðar
í Reykjavík 1974. Ég var þá formaður
framkvæmdastjórnar Listahátíðarinnar
og fylgdist því náið með störfum Guð-
rúnar sem hún leysti af hendi svo vel og
hnökralaust að það vakti sérstaka at-
hygli. Síðan hafa leiðir okkar Guðrúnar
oft legið saman og ég veit af löngum
kynnum að Guðrún er einstaklega mik-
ilhæfum mannkostum búin.
Hún er fjölmenntuð gáfukona,
sem á afar létt með að blanda geði við
fólk hvar í flokki sem það stendur, unga
jafnt sem aldna, háa sem lága.
Ég er þess fullviss að Guðrún
Pétursdóttir yrði farsæll forseti (slands,
landi og þjóð til sóma. Ég hvet þvl kjós-
endur til að fylkja sér um Guðrúnu Pét-
ursdóttur og veita henni öflugt brautar-
gengi í forsetakosningunum í júnf nk."
Jón Sigurðsson,
lektor Bifröst.
„Ég hef fylgst með
frama Guðrúnar
Pétursdótturfrá því
við kynntumst fyr-
ir löngu. Hún hefur
á eigin verðleikum
náð langt í alþjóð-
legum vísinda-
störfum og hefur hvarvetna getið sér orð
og aðdáun. Guðrún Pétursdóttir getur
geislað af andríki og hnyttni og hefur ákaf-
lega heillandi framkomu. Hún hefur eðl-
islæga réttlætiskennd, skyldurækni og
samviskusemi og íslenskan metnað. Þessa
kosti þarf forseti þjóðarinnar að hafa og
því styð ég Guðrúnu Pétursdóttur í það
embætti."
Ólafur Hergill
Oddsson, héraðs-
læknir Norður-
lands eystra.
„Ég kynntist Guð-
rúnu Pétursdöttur
fyrst á stórri át-
þjóðlegri ráð-
stefnu um heil-
brigði á norður-
slóðum, sem
haldin var í Reykjavík árið 1993, en hún
var þar ráðstefnustjóri. Ég flutti þarna
erindi og ræddi við hana bæði fyrir og
eftir ráðstefnuna. Mér fannst hún vinna
sitt verk nákvæmlega og var hún á all-
an hátt þægileg í samskiptum. Guðrún
var vel inni í öllum málum sem upp
komu á ráðstefnunni en þar þurfti hún
að eiga samskipti við fjölda fólks frá
ýmsum þjóðlöndum á norðurhjara, svo
sem Kanada, Síberíu og Alaska svo
dæmi séu nefnd.
I lokahófinu kom Guðrún fram
á íslenska þjóðbúningnum og hélt ræðu.
Það er óhætt að segja að hún átti hug
og hjarta allra sem þarna voru, enda
leiftrandi persónuleiki með mikfa útgeisl-
un, rammíslensk en jafnframt alþjóðleg.
Ég verð að segja að mérflaug þá í hug
að þarna væri kominn framtíðarforset-
inn okkar sem við gætum treyst vegna
hennar eigin verðleika. Mér finnst hún
nálgast fólk af virðingu og vera heil-
steypt manneskja. Ég treysti henni því
mjög vel til að gegna forsetaembætt-
inu."
Margrét Rögn
Hafsteinsdóttir,
nemi á fjórða ári
í hjúkrunarfræði.
„Guðrún hefur
eiristakt lag á því
að gera flókna
hluti skiljanlega
fyrir nemandann.
Það er svo margt
í lifeðlisfræðinni sem henni tókst að
opna augu okkarfyrir og það á skemmti-
legan hátt! Ég sé enn fyrir mér tilfær-
ingarnar hjá henni við útskýringarnar.
Og hún hætti ekki fyrr en allir höfðu skil-
ið það sem hún var að fræða okkur um.
Það eru margir samnemendur mínir
sammála mér um að Guðrún sé einn
fárra kennara sem standa upp úr eftir
námið í H.l. Ekki aðeins vegna þess
hversu frábær kennari hún er, heldur
líka vegna þess - og ekki síður - hversu
einstök manneskja hún er. Mér er sér-
staklega minnisstætt þegar óg var á 1.
ári og var komin að því að hætta námi
þegar ég féll í erfiðum kúrsi. Ég talaði
við Guðrúnu og átti við hana langt og
gott samtal. Hún eyddi miklum tíma og
mörgum orðum í að stappa í mig stál-
inu, hvetja mig og benda mér á sterk-
ar hliðar í fari mínu. Hún fylgdist síðan
með mér í gegnum námið - til að heyra
hvernig gengi og það þykir mér mjög
vænt um. Ekkert mannlegt er Guðrúnu
óviðkomandi, sem ég tel vera mikilvæg-
an kost ( því embætti sem hún býður
sig fram í nú.
Þorgeir Þorgeir-
son, rithöfundur.
„Ég hef þekkt
Guðrúnu Péturs-
dóttur síðan hún
var unglingur og
fylgst með ferli
hennar og gerð-
um til þessa dags.
Strax á unga aldri var hún undrasjálf-
stæður, heilsteyptur og agaður persónu-
leiki með góða og farsæla greind. Það
kom engum, sem til hennar þekkja, á
óvart að vísindamannsferill hennar varð
bæði glæstur og farsæll.
Hitt kom mér, að minnsta kosti,
meir á óvart þegar hún bauðst til að láta
vlsindastörfin víkja fyrir því að sinna
embætti forseta (slands. Geta hæfileik-
ar góös vfsindamanns nýst í því starfi?
Við nánari athugun rifjast það upp að
hæfileikar Kristjáns Eldjárn nýttust
einmitt mæta vel í starfi forseta (slands:
Þjálfuð yfirvegunin, lotningin andspæn-
is staðreyndum, kunnáttusöm sannleiks-
leitin, agaður heiðarleikinn. Allt voru
þetta eigindir, sem nýttust Kristjáni eft-
ir að þjóðin hafði borið gæfu til aö kjósa
hann forseta sinn.
Og síðast en ekki síst: sjálf-
stæðið andspænis letilegum, spilltum
pólitíkusum.
Þó embætti forseta (slands sé
óljóst skilgreint i lögum, hljótum við að
halda í þá von að það geti verið skipað
einstaklingi, sem fær er um að höndla
sjálfstætt andspænis löggjafa, fram-
kvæmdavaldi og dómsvaldi þegar á
reynir. Annars væri þjóðkjörinn þjóð-
höfðingi lítils virði.
Til þess þarf að vísu líka kjark.
En þann eiginleika hefur mér sýnst Guð-
rún hafa.
Með fullri virðingu fyrir öðr-
um frambjóðendum vildi ég mega segja:
Guðrúnu Pétursdóttur treysti ég betur
en öðrum þeim, er ykkur kjósendum nú
standa til boða í embætti forseta (slands,
sem vissulega á að vera hafið yfir sjón-
armið pólitískra leðjuslagsmála því for-
setinn á að vera umboðsmaður þjóðar-
innar gagnvart þeim sem telja sig hina
raunverulegu valdamenn samfélagsins.
Þeim hættir til að líta á sjónarmið al-
mennings sem hégiljur. Það hafa nýleg
dæmi sannað.
Þegar svo ber við þarf almenn-
ingur að eiga umboðsmann með bæði
kjark og myndugleika til að minna of-
metnaðarseggina á lýðræðislegri sjón-
armið. Ekki síst í þágu þeirra sjálfra."
1
I
t!
'
s
t
I
i
Matthías Bjarna-
son, fyrrv. ráð-
herra.
„Forseti íslands er
valinn af íslensku
þjóðinni en ekki af
fáeinum æðstu
mönnum hennar.
Valdssvið forseta
(slands er tak-
markað í stjórnarskrá íslenska lýðveld-
isins. Það er mikils virði að sá/sú er gegn-
ir þessu virðulegasta starfi fyrir þjóðina
búi yfir víðsýni og beiti áhrifum sínum
gegn óréttlæti og valdhroka.
Guðrún Pétursdóttir ferðaðist
með manni sínum um Vestfirði fyrir próf-
kjör er hann tók þátt í fyrir síðustu al-
þingiskosningar. Hvar sem hún kom
sýndi hún frábæran skilning á högum
fólksins og skoðunum þess.
Þessi glæsilega kona á að mín-
um dómi brýnt erindi í embætti forseta
Islands og að verða sameiningartákn
allrar íslensku þjóðarinnar. Ég óska henni
velfarnaðar í komandi forsetakosning-
um."
Bjarni Friðriksson,
júdómaður og
bókaútgefandi.
„Ég tel Guðrúnu
Pétursdóttur
kjörna í embætti
forseta (slands fyr-
ir margra hluta
sakir. Hún er vel
gefin kona með sterka réttlætiskennd
sem kemur eins fram við háa sem lága.
f hennar návist verður fólk frjálslegt og
óþvingað og umræður lifandi, enda er
Guðrún einlægur mannvinur sem hollt
er að umgangast. Ekki spillir að hafa Ólaf
við hlið Guðrúnar, enda maðurinn haf-
sjór af fróðleik og hinn skemmtilegasti
viðræðu."
Stefán B. Sigurðs-
son, prófessor í líf-
eðlisfræði.
„Um langt árabil
hefi ég átt mjög
gott samstarf við
dr. Guðrúnu Pét-
ursdóttur bæði við
kennslu og rann-
sóknir. Þegar Guðrún hóf störf á Rann-
sóknarstofu H.(. í lífeðlisfræði 1977, eftir
að hún lauk mastersnámi í Oxford, varð
hún strax leiðandi í skipulagningu, upp-
byggingu og kennslu nýrra námskeiða
sem þá var verið að hleypa af stokkun-
um. Hún sýndi mikið frumkvæði og var
óhrædd við að takast á við hin ólíkustu
verkefni, og leysti þau öll frábærlega af
hendi. Hún varð strax afburða vinsæll
kennari og naut mikils trausts samstarfs-
manna sinna.
Þegar kom að því að skipu-
leggja hinar umfangsmiklu samanburð-
arrannsóknir á (slendingum og Vestur-(s-
lendingum, var Guðrún frá upphafi í hópi
forystumanna. Þar reyndi mjög mikið á
samskiptahæfni, skipulagsgáfu og áræði,
því hér er um þverfaglega rannsókn að
ræða sem byggir á samstarfi fjölda vís-
indamanna, bæði erlendra og íslenskra.
Guðrún er að mínu mati í röð
bestu lífvísindamanna íslands og þar að
auki frábær stjórnandi og skipuleggjandi.
Ég styð hanatil embættisforseta íslands."