Morgunblaðið - 08.12.1996, Blaðsíða 2

2 E SUNNUDAGUR 8. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 8. DESEMBER 1996 E 3
Mitsubishi
bíll
ársins í
Japan
ÚTGEFENDUR 28 jap-
anskra blaða og tímarita sem
fjalla um bíla kusu Mitsubishi
Galant stallbakinn og Mitsubishi
Legnum huigbakinn bíla ársins í Japan.
Petta er í 17. sinn sem þetta kjör fer fram
en í dómnefndinni voru 58 fulltrúar út-
gefendanna. í kjöri voru 27 bflar sem komu
á markað á tímabilinu 9. nóvember 1995 til
31. október 1996. Tíu bflar voru tilnefndir í
tíu efstu sætin. Miteubishi Galant og Legn-
um hlutu 505 stig, í öði*u sæti vai-ð Toyota
Mai-k II/Chaser/Cresta og í þriðja sæti
Mazda Demio.
Lækkun
og óbati
HAGFRÆÐISTOFNUN Háskóla íslands
gerði úttekt á hagkvæmni almennings-
vagna á höfuðborgarsvæðinu árið 1992.
Meginniðm'staða athugunarinnar var að
þjóðhagslegur ábati af almenningsvögnum
væri 4,7 til 6,2 milljarðar á núvirði ársins
1992. Þá var bent á að farþegum í almenn-
ingsvagnakerfmu hefði fækkað úr 17,2
mflljónum árið 1962 í 6 milljónir árið 1991.
Ábatinn af því að snúa þróuninni við, þótt
ekki væri nema að örlitlu leyti, var sam-
kvæmt skýrslunni umtalsverðm*. Þjóðhags-
legur ábati af því að lækka farmiðaverð um
1 krónu gæti verið á bilinu 18—45 milljónir
á hverju ári miðað við verðlag 1992.
Rafbílar
seljast illa
STÆRSTI markaðurinn fyilr rafbíla er í
Frakklandi en þar, eins og annars staðar,
gengrn- illa að selja þá. Frakkar höfðu
reiknað með að 7 þúsund rafbflar seldust á
tímabilinu júlí 1995 tfl, desember 1996 en
salan varð aðeins rétt tæplega 2 þúsund
bílar. Rafgeymaverksmiðja í Bordeaux
sem getur framleitt 10 þúsund nikkel og
kadmíum rafgeyma í rafbíla á ári fram-
leiddi á þessum tíma aðeins 2 þúsund
stykki vegna lélegrar eftfrspurnar. Skýr-
ingin er sú að þrátt fyrir niðurgreiðslur frá
franska ríkinu eru rafbílar of dýifr og of
langan tíma tekur að endurhlaða raf-
geymana.
60 tonna
flutningabílar?
SEXTÍU tonna leyfð heildarþyngd flutn-
ingabíla er kannski ekki langt undan, að
minnsta kosti bíður Volvo efth- því að ESB
leyíl slíkan þunga fyrir sérbyggða bfla tfl
langflutninga á Evrópuleiðum. Með slíkri
hleðslu væri unnt að flytja 52 palla á móti 33
sem er hámarkið í dag. Astæðan fyrir þess-
um áhuga á að auka flutningsgetuna er m.a.
sú staðhæfmg Volvo að tiraga megi úr elds-
neytisnotkun og þar með mengun. Talið er
að draga megi um 15% úr útblæstri óheil-
næmra lofttegunda og talsmenn Volvo
verksmiðjanna staðhæfa að þessi aukna
burðargeta þýði hagræðingu í rekstri sem
svarar um fjórðungi.
Þá hafa yfirvöld í Sviss Ijáð máls á því að
leyfa allt að 40 tonna hefldarþunga gegnum
land sitt en nú er aðeins leyfður 28 tonna
þungi. Er gert ráð fyrir að þetta verði heim-
ilað eigi síðar en árið 2005 en Svissfendingar
áskilja sér líka rétt til hærri vegatolla f'yrir
aukinn þunga.
10 milljón
Hyundai
10 MILLJÓNASTI bfllinn rann út af færi-
bandi' Hyundai verksmiðjanna í Ulsan í
Kóreu 19. nóvember sl, Þetta er met í
kóreskum bílaiðnaði. í október setti
Hyundai annað met þegar fýiirtækið flutti
út sinn 4 milljónasta bíl. Hyundai Motor
Co. var stofnað fyrir 28 árum og hóf út-
flutning með sjö Hyundai Pony bílum til
Equadors árið 1976. Stjórnarformaður
Hyundai, Byung Jae Park, segir að fyifr-
tækið sé það fyrsta í bílaiðnaði til þess að
framleiða 10 milljón bfla á svo skömmum
tíma. Það hafi tekið Toyota 36 ár að ná
þessu marki og Nissan 37 ár.
, Morgunblaðið/Kristinn
FULLTRÚAR AVIS kynntu nýja bókunarmöguleika frá íslandi. Frá
vinstri: Eddy Iversen, Hafsteinn J. Reykjalín, Pálmar Sigurðsson
og Olav Hommerstad.
Nýir bókunarmögu
leikar hjá AVIS bíla-
leigunni
AVIS bílaleigan á íslandi hefur tek-
ið upp nýja þjónustu við viðskipta-
vini sína sem felst í því að hægt er
með einu símtali að panta og greiða
hérlendis fyrir bflaleigubíl frá AVIS
á sex þúsund stöðum í 163 löndum.
Hafsteinn J. Reykjalín, forstjóri og
eigandi, segir að unnt sé að bjóða
sambærilegt verð og hjá helsta
keppinautnum, Hertz, og segir hann
að með samningum við AVIS hafí
tekist að fá talsverða verðlækkun.
Sem dæmi um verð má nefna að
bfll í A-flokki í viku kostar í London
kr. 14.473 og í C-flokki kr. 18.294. f
Orlando á Flórída kostar bíll í A-
flokki 8-9 þúsund krónur. Þetta er
verð samkvæmt verðskrá en stund-
um eru einnig sérstök tilboð í gangi.
Þá býður AVIS uppá sérstakt kort
fyrir þá sem nota bíaleigubíla
nokkrum sinnum á ári og getur það
gefíð um 30% afslátt frá framan-
greindu verði. Slíkir korthafar fá
einnig forgang við afgreiðslu hjá
AVIS. Þegar bfll erlendis er bókað-
ur gegnum kerfið fær viðskiptavin-
urinn staðfestingarnúmer og verður
þá umbeðinn bíll tilbúinn.
Tveir fulltrúar frá Evrópudeild
AVIS, þeir Olav Hommerstad fram-
kvæmdastjóri og Eddy Iversen
markaðsstjóri, kynntu kerfið fyrir
fulltrúum í ferðaþjónustu hérlendis
nýlega ásamt Hafsteini J. Reykjalín
og Pálmari Sigurðssyni fram-
kvæmdastjóra. Sagði Hafsteinn við
það tækifæri að nú hefðu viðskipta-
vinir AVIS á íslandi aðgang að 340
þúsund bflum á sex þúsund af-
greiðslustöðum í 163 löndum og
raunar alls um 15 þúsund stöðum ef
ferðaskrifstofur væru taldar með en
AVIS kerfið er tengt Galileo og
Amadeus bókunarkerfunum. Sagði
hann mesta áherslu hafa verið lagða
á að ,ná góðu verði á þeim stöðum
sem Islendingar fljúga mest til.
AVIS bflaleigan á Islandi hefur
aðsetur að Sóltúni 5 í Reykjavík og
umboð á Keflavíkurflugvelli, Akur-
eyri, Þórshöfn og Höfn. I byrjun
taldi flotinn 25 bíla en var á liðnu
sumri 168 bflar. Þeim fækkar nokk-
uð yfir veturinn og verða kringum
80 í vetur.
WAGONEER með plássi fyrir átta verður hugsanlega framleiddur.
Stór
jeppi
fró
Chrysler?
DODGE, eitt af undirmerkjum
Chrysler, setur innan skamms á
markað lítinn jeppa sem er byggð-
ur á Dakota pallbílnum. Jeppinn
mun heita Dodge Durango og
verður að öllum líkindum undir-
staðan fyrir stærri jeppa sem
Chrysler hyggst setja á markað
undir Jeep merkinu módelárið
2000. Sá verður í svipuðum stærð-
arflokki og Ford Expediton.
Reyndar hefur stjórn Chrysler
ekki endanlega tekið ákvörðun
um framleiðslu á stóra jeppanum
en birgjar samsteypunnar segja
að þegar sé búið að smíða frum-
gerð bflsins og sést hafi til hans
við prófanir í Suðurríkjum Banda-
ríkjanna.
Ef af framleiðslu bflsins verður
þykir líklegt að hann verði með
gamla Grand Wagoneer merkinu.
Jeep Wagoneer var fyrst kynntur
árið 1963 en fékk heitið Grand
Wagoneer árið 1984 og hélt því
allt til ársins 1991. Bfllinn verður
stærri en Grand Cherokee, með
sætaplássi fyrir allt að átta
manns. 5,9 lítra V-8 vél verður
eina vélin í boði með bflnum.
1,6 metrar
milli bíla í
Reykjavík
ÞRENGST hefur um bíla á götum
Reykjavíkur á undanförnum ára-
tugum. Hagfræðistofnun Háskólans
hefur skoðað tölur um gatnakerfi
borgarinnar frá 1960 til 1990 og bor-
ið þær saman. Lengd gatnakerfisins
var 160 km árið 1960 samanborið við
340 km árið 1990. Álagið hefur því
aukist gífurlega. Ef meðallengd bif-
reiðar er 4,5 metrar og öllum bif-
reiðum Reykjavíkur væri raðað með
jöfnu millibili á götur borgarinnar
hefðu árið 1960 verið fimm metrar á
milli bflanna. Árið 1990 var bilið aft-
ur á móti komið niður í 1,6 metra.
Á DieselstraBe í Wolfsburg í Þýskalandi, skammt frá Volkswagen verksmiðjunum, er Volkswagen safn-
ið. Það er í um 5 þúsund fermetra húsnæði og þar eru til sýnis vel á annað hundrað bílar, þar af 110
sögulegir bílar VW samsteypunnar. Auk hins sögulega VW merkis eru þarna til sýnis bílar frá Auto
Union, Horch, DKW, NSU sem síðar urðu að Audi. Guðjón Guðmundsson heimsótti safnið á dögunum.
FYRSTA frumgerðin með árgerðarmerkið 1934 var
stuðaralaus og með köntuðu þaki.
HORCH límúsína var gullfallegur bfll.
„RÚGBRAUÐIÐ" var til margra hluta nýtilegt, þ.áöm.
slökkvistarfa.
Fæðing og saga Volkswagen
Morgunblaðið/GuGu
MÖRG börn á fertugsaldri kannast við Herbie frá þijúbíódögunum.
ÞEGAR bílasýningin 1934 var
opnuð í Þýskalandi fæddist hug-
myndin um „alþýðuvagn",
Volkswagen, í fyrsta sinn. Það var
Adolf Hitler foringi þriðja rfldsins
sem átti hugmyndina og sama ár var
gerður samningur milli hönnunar-
miðstöðvar Porsche og Þýska bif-
reiðaframleiðendasambandið um
smíði Volkswagen. 1936 voru smíð-
aðar þrjár frumgerðir sem voru
eknar yfir 50 þúsund km á tveimur
mánuðum og prófaðar í þaula.
Sérstakt fyrirtæki um smíði bíls-
ins var stofnað árið 1937 og var það
kallað Gezuvor sem er stytting á
þýska heitinu Gesellschaft zur Vor-
bereitung des deutschen Volkswag-
ens GmbH sem á íslensku gæti út-
lagst Samtök um þróun þýska al-
þýðuvagnsins. Ári seinna varð Gezu-
vor að Volkswagenwerk GmbH.
Hafist var handa við smíði verk-
smiðjunnar á vordögum 1938 í mýr-
ardragi um 90 km austan við
Hannover. Þarna byggðist síðan
upp bær sem fékk nafnið Wolfs-
burg.
í stríðlok árið 1942 hafði verk-
smiðjan framleitt um 70 þúsund
bíla fyrir þýska herinn. Tveir þriðju
hlutar verksmiðjunnar eyðilögðust
í loftárásum. Verksmiðjan var byg-
gð upp á ný og árið 1945 pantaði
breski herinn 20 þúsund VW bíla.
Eftir það var velgengni VW verk-
smiðjanna stöðug og verksmiðjan
stækkaði og útibú voni stofnuð víð-
ar í landinu.
Á safni VW er að finna fyrstu
frumgerðir bflsins auk annarra fræ-
gra gripa eins og Herbie, bflsins
með sjálfstæða viljann, sem vai’ að-
alsöguhetjan í samnefndri kvik-
mynd. Það hvflir sögulegur blær yfir
þessu safni og VW bjallan er að
sjálfsögðu í öndvegi enda hefur eng-
inn annar bfll verið framleiddur í
yfii- 25 milljónum eintaka.
TÆKNI
Eldsneytis-
kerfi í bílum
I daglegu tali um bíla ber á
góma mörg tækniorð sem marg-
ir eiga í erfiðleikum með að
skilja. Sigfús B. Sigurðsson,
fyrrverandi deildarstjóri í bif-
vélavirkjun í Iðnskólanum, fjall-
ar hér um hinar ýmsu gerðir
eldsneytiskerfa í bílum.
MEÐ Morgunblaðinu 13. októ-
ber síðastliðinn kom út 48
blaðsíðna bflablað. Þar kenn-
ir margra grasa varðandi gagnlegan
fróðleik fyrir bfleigendur og einnig
fyrir þá sem eru að hugleiða kaup á
nýjum bfl. Það sem helst vakti mína
athygli voru lýsingar á gerð og bún-
aði margra bíla. Mér taldist til að
þetta væni 190 gerðfr frá 30 fram-
leiðendum.
Ég gerði mér það til gamans að
bera saman hverskonar eldsneytis-
kerfum hinar mismunandi gerðir
væru búnar.
Dagar blöndungsins að verða
taldfr
Samkvæmt þessum upplýsingum
virðist nú svo að hinn gamli „góði
blöndungur" sé að syngja sitt síðasta
vers. Eg fann aðeins tvö dæmi um
blöndung en þau var að finna í Lada
Saftr og Lada Samara. Það gætu þó
verið eitthvað fleiri dæmi um blönd-
unga, en það er ólfldegt því að í þeim
26 tilfellum sem ekki var getið um
eldsneytiskerfi voru gerðir sem eru
vafalaust með fullkomin innspraut-
unai-kerfi, svo sem Mazda, Mercedes
Benz og Suzuki. Það finnast engin
dæmi um rafeindastýrða blöndunga
en þeir voru um tíma notaðir eftir að
kröfur um mengunarvamir voru
hertar. Það má segja að þeir hafi ver-
ið einskonar millistig á milli blönd-
unga og bensíninnsprautunar. Það
virðist þó augljóst að dagar blönd-
ungsins séu að verða taldir og er það
fyrr en margir hafa búist við.
Varðandi innsprautunarbúnað er í
flestum tilvikum þessara lýsinga
ómögulegt að gera sér grein fyiir
því um hverskonar búnað er að
ræða. Eg rýndi í lýsingarnar og
fann þar þessi nöfn: Bein fjölinn-
sprautun, bein fjölinnspýting, bein
innsprautun, bein innspýting, Bosch
innsprautun, Bosch Motronic inn-
sprautun, fjölinnsprautun, fjölinn-
spýting, innsprautun, óbein inn-
sprautun, PGM-FI rafeindastýi’ð
bein innspýting, PGM-FI rafeinda-
stýrð bein innsprautun, rafstýrð
fjölinnsprautun, rafstýrð innspraut-
un, tölvustýrð fjölinnsprautun,
tölvustýrð fjölinnspýting og tölvu-
stýrð innsprautun.
Bein innsprautun
Ég tel að það væri til mikilla bóta
ef þeir sem selja og auglýsa bíla
héldu sig við þau kerfanöfn sem
framleiðendurnir hafa gefið þeim og
eru sameiginleg mörgum þeirra.
Það eru aðeins tvö dæmi í þessari
upptalningu um það að gefin séu
upp kerfisnöfn framleiðendanna,
þ.e. Honda PGM-FI og Skoda með
Bosch Motronic.
Á þessari upptalningu er lítið að
græða fyifr væntanlega bílakaup-
endur og þá sérstaklega fyrh’ menn
sem vilja vita eitthvað um þau inn-
sprautunarkerfí sem eru á mark-
aðnum. Eitt er meira að segja bein-
línis rangt, þar á ég við þegar talað
er um beina innsprautun eða beina
innspýtingu. Innsprautun beínt í
brunahólf vai’ reynd og raunar
framleidd í nokkium mæli fyrir
meira en 30 árum síðan. Þá var not-
ast við dælu sem er sambærileg við
venjulegt diesel-oliuverk og spraut-
að var undir háum þrýstingi inn í
brunahólfin. Á þessum tima reynd-
Ný stillingartölva, bil-
anagreinir og gagna-
banki frá Bosch
TEKIN hefur verið í notkun hjá
Bræðrunum Ormsson ehf. ný still-
ingar- og greiningartölva fyrir bíla
en fyrirtækið rekur margháttaða
viðgerðarþjónustu fyrir bensín og
dísilvélar. Tölvan er frá BOSCH og
heitir FSA 560 en auk bilanaleitar
og stillinga er tölvan gagnabanki
fyrir bfla og í henni eru geymdar
upplýsingar um þær viðgerðir sem
fram fara á hverjum bfl sem leitað
er með til verkstæðisins.
Gagnabankinn í tölvunni er ein-
mitt helsta nýjungin og einn aðal-
kosturinn, segir Asmundur Guðna-
son deildarstjóri hjá Ormsson. Tölv-
an hefur að geyma fróðleik um 90%
þeirra bfla sem hingað koma til still-
ingar og viðgerða þannig að hún
leysir í raun af hólmi handbækurn-
ai’. Þegar komið er með bíl í þjón-
ustu er viðkomandi tegund flett upp,
hvaða vélarstærð og gerð er um að
ræða og þá sýnir tölvan nákvæm-
lega hvaða búnaður er í viðkomandi
vél. í tölvunni eru síðan geymdai-
upplýsingar um hvað gert er við við-
komandi bfl og næst þegar hann
kemur í þjónustu er flett upp og
frekari viðhald byggt á þeirri sögu
sem tölvan geymfr.
Metur rafkerfi og rafeinda-
búnað
Tölvan gefur síðan upp hvaða við-
miðanir skal nota við stillingu á öllu
sem viðkemur gangi vélarinnar og
útblæstri en um næstu áramót taka
einmitt gildi ný ákvæði um hvað
mæla skal í útblæstri bfla og þessi
tölva geifr það mjög nákvæmlega.
Með tölvunni er einnig hægt að
meta ástand skynjara í hemlalæsi-
vörn og líknarbelg, hver þjöppun í
vélinni er, hvemig rafgeymir,-
kveikja og stai’tari eru á sig komnir
og þannig mætti lengi telja. Á skjá
kemur fram myndræn framsetning
á því sem verið er að athuga hverju
sinni og segir Ásmundur að bifvéla-
vh’kinn sé í raun leiddur skref fyrir
skref í vinnu sinni með tölvunni. Ef
eitthvað vefðist fyrir mönnum væri
hægt að fletta upp í sérstöku leið-
beiningarkerfi í tölvunni.
Danskur þjónustustjóri frá
BOSCH, Henrik Rörbye, kenndi
starfsmönnum verkstæðisins á tölv-
una og sagði hann að upplýsingar í
tölvunni væru uppfærðar tvisvar á
ári, um leið og nýjar vélar og breytt-
ar kæmu til sögunnar. Fengju not-
endur stillingartölvunnar þessar
upplýsingar jafnharðan. Bræðurnir
Ormsson hafa jafnframt umboð fyr-
ir stillingartölvuna. Eldri gerð af
slíkri tölvu er í notkun hjá Bifreiða-
skoðun Islands og Ásmundur segist
gera ráð fyrir að tölvan verði notuð
til námskeiðahalds í framtíðinni.
Ásamt tölvunni býður BOSCH
uppá ýmsar smærri bilanagreiningar-
og stillingartölvur, til dæmis KTS 300
sem les bilanakóda á verkstæði eða í
akstri. Einnig PMS 100 vélastillitæki
með skjá sem nota má í-
akstri til að leita bilana sem eingöngu
koma fram þegar bfll er í akstri.
, Morgunblaðið/jt
NYJA tölvan reynd á verkstæðinu hjá Bræðrunum Ormsson: Asmundur
Guðnason deildarstjóri, Guðni Gunnarsson söluntaður, Henrik Rörbye og
bifvélavirkjarnir Theódór Barðason og Kristján Geir Jóhannesson.
Bensínsía
Rafknúin
bensíndæla
^■JCSi1,
Þrýstingsstillir
fyrir bensín
Startventill (startspíss)
\_______________________
>/ Innsprautunarspíss
Viðbótar- \ "ta
loftsstillir \ |
Loftspjaldsrofi PjJJjH
(spjaldstoöurofi) HJa
Raunþrýstingsskynjari
(vaktimskynjari) ( ,
Hita-
tímarofi
■i* —
Hitaskynjari
i V
ist þetta ekki vel. Eyðslan var of
mikil og tilhneiging var til útþynn-
ingai’ á smurolíunni við óhagstæð
skilyrði. Nú er hinsvegar til lýsing á
bensínvél með beinni innsprautun
frá Mitsubishi (Bflar 10. des. 1995
og 24. nóvember 1996) og hærra
þjapphlutfalli en hingað til hefur
þekkst í bensínvél (12 á móti 1). Það
verður fróðlegt að fylgjast með
þessari vél en reynslan ein ákvarðar
framtíð hennar.
Það var í september 1966 að hafin
var framleiðsla á bíl með rafeinda-
stýi’ða bensíninnsprautun sem var
fyrirrennari þeirra kerfa sem al-
gengust eru í dag, bflgerðin var
Volkswagen 1600 E og kerfið var í
byrjun kallað Bosch Jetronic en
seinna D-hetronic. Bókstafurinn
„D“ táknar að kerfið grundvallast á
raunþrýstingnum í soggreininni
(Drack á þýsku). Þetta kerfi
skammtaði bensínið með slitróttum
hætti inn í soggreinina, sérstaklega
fyrir hvern strokk (slitrótt fjöl-
spíssainnsprautun).
Seinna, þ.e. árið 1973, setti Bosch
á markaðinn vélrænt innsprautun-
arkerfi kallað K-jetronic. „K“ tákn-
ar Konstant eða sífellt, en það
sprautar stöðugt eða sífellt inn í sog-
göngin sérstaklega fyrir hvern
strokk (Fjölspíssa sísprautun). Inn-
sprautunarmagnið grundvallast á
mælingu á loftflæðinu til vélarinnar.
Seinna var þetta kerfi endurbætt og
fékk merkið KE, en þetta vélræna
kerfi gat ekki stjórnað bensínblönd-
unni með þeim nákvæmni sem er
nauðsynleg til þess að hægt sé að
nota efnahvata (hvarfakút) í útblást-
urskerfinu. Þai’na var semsagt kom-
Rafeinda-
stjórntæki
ið kerfi með vélrænni og einnig raf-
eindastuddri stýringu.
L-jetronic
Þróunin hélt áfram og árið 1974
setti Bosch á markaðinn rafeinda-
stýrt kerfi kallað L-jetronie (á
ensku EFI-L). Innsprautunar-
magnið er þar ákvarðað með tilliti til
loftflæðisins í gegnum loft-
flæðiskynjai’a, en hann sendfr boð til
stjórntölvu sem skammtar bensín-
magnið til strokka. L-jetronic kerfið
vinnur að mörgu leyti líkt og D-
jetronic. Meginmunurinn liggur í
því við hvað er miðað áður en bens-
ínmagnið er ákvarðað, þ.e. við
vakúmstöðuna í soggreininni í fyrra
dæminu, en loftflæðið í því seinna.
Núorðið eru mörg innsprautunar-
kerfi orðin háþróuð, með stafrænni
tölvustýringu og gnindvallast á loft-
flæðinu, sem stjórnar fleiru en
beinsínhlutfallinu, þ.á.m. kveikj-
unni. Fyrsta kerfið af því tagi sem
ég veit um kom frá Bosch upp úr ár-
inu 1983 og var kallað Bosch
Motronic. Það er of langt mál að
lýsa því nánar hér.
Það nýjasta frá Bosch er kerfi
sem þefr kalla Bosch LH. Það
grundvallast á loftmassanum og lík-
ist L-jetronic eða Motronic að
mörgu leyti, en munurinn liggur að-
allega í því að í stað loft-
flæðiskynjara er nú kominn
loftmassaskynjari sem metur loft-
magnið af mikilli nákvæmni. Skynj-
arinn er hitavír sem liggur inni í
loftinntakinu. Þessum vír er haldið
heitum með rafstraumi við ákveðið
hitastig, mjög nákvæmlega. Þegar
loftflæðið er mikið þarf mikinn
Afhleypisnertur
straum til þess að viðhalda hitastig-
inu en minni þegar það er lítið, og
stjórntölvan metui’ með tilliti til
straumsins hve miklu bensíni skuli
sprautað inn í vélina.
Á meðan þessi þróun fór fram í
Evrópu voru bandarísku risarnir
Ford og General Motors önnum
kafnir við að þróa sína framleiðslu og
lögðu krafta sína í að endurbæta
stýrikerfi sinna véla. Þefr tóku þá í
notkun tölvustýi-ingu á bensínblönd-
unni, kveikjunni og fleiru, en blönd-
ungurinn var áfram notaður og að-
lagaður stýrikerfinu. í framhaldi af
þessu þróaðist síðan innsprautun í
spjaldhús (TBI, SPI eða DPI). Þetta
var vitanlega tfl mikilla bóta en sum-
ir ókostir blöndungsins voru áfram
til staðar, m.a. útfelling bensínsins
úr blöndunni við ákveðnar aðstæður.
Bílar sem eru boðnir til sölu þessa
dagana eru mjög margir útbúnir
innsprautunarkerfum frá Boseh
sem eru af gerðunum L-jetronic og
Motronic og ég veit að margir fram-
leiðendur sem eru með kerfi undir
öðrum nöfnum eru komnir jafnlangt
á leið í þessari þróun. Ég hefi ekki
fundið að Bosch LH væri mikið not-
að þó að það sé talið eitt háþróað-
asta kerfið. Ég hefi aðeins fundið fá
dæmi um notkun þess í evrópskum
bflum en það eru Peugeot, Rover
(með Locas LH), Saab og Volvo.
Mér er hinsvegar kunnugt um að
sambærileg kerfi eru notuð í
japöönskum bílum svo sem Nissan
Almera, Micra og Primera, en eru
þar undir nafninu ECCS MPi.
Heimildir: Autodata, handbók um innspraut-
unarkerfí, Bosch-gögn, bflahandbækur, ýmsar
fræðibækur bandarískar og þýskar.