Morgunblaðið - 25.07.1997, Qupperneq 3

MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LIF
FÖSTUDAGUR 25. JÚLÍ 1997 B 3
tókst með mikilli hjálp frá mömmu
og systkinum mínum.“
Ragna kláraði stúdentspróf og
fór að því loknu í tölvuháskóla
Verzlunarskólans. Hún hætti þó
fljótlega eftir að hafa gert sér
grein fyrir því að þetta var ekki
það riám sem hún hafði haldið að
hún væri að fara í. Einnig byrjaði
hún í viðskiptafræði í Háskólanum
og líkaði það mjög vel. Það gekk
hins vegar ekki upp og því fór hún í
Tækniskólann.
Ragna útskrifaðist af fram-
leiðslu- og markaðssviði í janúar
síðastliðnum og var
lokaverkeftii hennar
hagkvæmniathugun á
stofnun saltfiskverkun-
ar með heyrnarlausu
starfsfólki. Nú er hún í
framhaldsnámi í vöru-
stjórnun og er að vinna
að lokaverkefni um pappírslausan
skóla.
Fékk sjónina í fjóra mánuði
Haustið 1992 var Ragna send í
aðgerð til Svíþjóðar þar sem hún
var komin með mikinn þrýsting á
augað. I kjölfarið fór hún í stóra
augnaðgerð og fékk sjón.
„Ég sá útlínur á fólki, glugga og
hurðir og fannst ég bara sjá æðis-
lega vel. En í febrúar 1993 vaknaði
éj* einn morguninn og sá ekki neitt.
Eg hélt að það hefði blætt inn á
augað og gerði mér enga rellu út af
því. Ég fór í skólann en gekk þar á
allt og alla af því ég var orðin vön
því að sjá útlínur,“ segir Ragna
sem var í skólanum í tvo daga áður
en hún hringdi í augnlækni. Hann
sagði henni að það væri blóðtappi í
auganu og engar líkur til þess að
sjónin kæmi aftur. „Þetta var auð-
vitað mikið áfall,“ segir hún. „Ég
gafst hreinlega upp og hætti í skól-
anum í hálfan mánuð. En svo sagði
ég við sjálfa mig að lífið héldi
áfram og ég yrði að klára námið.
Ég er nokkum veginn búin að
sætta mig við þetta núna þótt ég
geri það kannski aldrei alveg.“
Þegar dáðst er að þrautseigju
Rögnu svarar hún því til að það
þýði ekkert að berja
hausnum við steininn,
það verði bara að
takast á við hlutina eins
og þeir eru. Einnig tal-
ar hún um að það séu
margir verr settir en
hún. „Stundum heyri
ég út undan mér að fólk er að vor-
kenna mér og get þá orðið alveg
brjáluð. Ég vil enga vorkunn.
Stundum þarf ég á hjálp að halda
en þá vil ég bara fá að biðja um
hana. I vor þegar ég sá fram á að
fá ekki vinnu var ég hins vegar
mjög ósátt. Þess vegna vildi ég
gera allt til að fá vinnu.“
Tilbúin að leggja mikið á mig
Á menntaskólaárunum var
Ragna í sumarvinnu á bæjarskrif-
stofum Kópavogs en nú í sumar
vinnur hún hjá bókaútgáfunni
Þjóðsögu. „Ég var svo ánægð að fá
þessa vinnu. Ég hafði leitað til at-
vinnumiðlunar stúdenta sem kom
mér í samband við Þjóðsögu. Ég
byrjaði á því að fara upp eftir til að
athuga málið og þar voru allir svo
jákvæðir að ég ákvað að slá til.
Þetta hefur gengið mjög vel enda
hef ég fengið hjálp frá góðu fólki.“
Ragna hringir út á kvöldin og
safnar gögnum á segulband. Á
morgnana eða á kvöldin þegar hún
kemur heim færir hún upplýsing-
arnar inn á tölvu og skilar þeim
þannig inn. Mestu aukavinnuna
þarf hún hins vegar að inna af
hendi fyrirfram. Hún er með mynd-
sjá sem hún skannar þau gögn inn
á sem hún þarf að nota í
vinnunni. Áð því loknu
getur hún lesið þau á
blindraletri. Hún mætir
í vinnu klukkan fimm
og er þá oft búin að
vera að undirbúa sig í
átta tíma. Aðspurð seg-
ist hún oft vera mjög þreytt en að
hún sé tilbúin að leggja þetta á sig
af því henni finnst það vera þess
virði. „Mér finnst ég oft vera dæmd
fýrirfram," segir hún „að fólk haldi
að ég geti ekki gert hlutina af því
ég er blind. Núna fékk ég þetta
tækifæri og ég vil sýna fram á að
þetta sé hægt.
Annars er ég farin að hlakka til
að ljúka náminu og fara út á vinnu-
markaðinn. Eftir því sem atvinnu-
miðlanir segja á maður að geta
fengið góða vinnu eftir þetta fram-
haldsnám. Ég bara vona að það
standist. Ég er auðvitað smeyk því
það er erfitt fyrir blinda að fá
vinnu en það þýðir ekkert annað en
að horfa fram á við og ég held að
þetta muni ganga upp.“
Flökkusjúkur
bókafíklll
Ragna er bókafíkill sem fer
aldrei svo í rúmið að hún taki ekki
eina spólu með sér. „Svo er ég
flökkusjúk. Ég fékk ferðabakteríu
eftir að ég missti sjónina.“ Undan-
farin ár hefur Ragna farið út á
hverju sumri og stundum reynt að
komast tvisvar á ári. Hún hefur að-
allega ferðast um Mið-Evrópu þar
sem hún nýtur þess að fara á söfn
og í skoðunarferðir.
„Svo finnst mér bara
svo gaman að skoða
mannlífið, sérstaklega
í Amsterdam og Hol-
landi þar sem það er
svo fjölbreytt. Ég get
ekki lýst því hvernig
ég upplifi þetta en það er bara til-
finningin sem ég fæ.“ Einnig hefur
Ragna farið á ráðstefnur fyrir
Blindrafélagið og að heimsækja
pennavini sína sem búa erlendis.
„Mér finnst líka mjög gaman að
búa til góðan mat. Ég reyni að
bjóða alltaf fólki í mat um helgar
og er þá alltaf að fikta og prófa
eitthvað nýtt í eldhúsinu," segir
hún að lokum.
Á leiðinni út sýnir hún blaða-
manni styttur sem hún hefur safn-
að á ferðum sínum og bendir hon-
um á kaktusa sem hún segist loks
hafa fundið örugga leið til að
vökva, án þess að verða alsett
þymum.
Varist
mánudaga
MÁNUDAGUR til mæðu segir í
þulu um dagana og kannski ekki
að ástæðulausu. Vfsindamenn
komust að því fyrir nokkrum ár-
um að hjartaáföll á vinnustað
ber oftast upp á mánudaga og
nú hefur komið í ljós að mánu-
dagsáhrifin teygja sig langt
fram eftir eftirlaunaaldri.
Tímaritið Psychology Today
greinir frá því að Robert Peters,
læknir sem starfar við Maryland-
háskóla í Bandarikjunum, hafi
komist að raun um að helmingi
fleiri karlmenn á eftirlaunum
finni fyrir þjartsláttartruflunum
á mánudögum en sunnudögum.
Orsakir hjartaáfalla oft
af sálrænum toga
Þótt óreglulegur hjartsláttur
sé yfirleitt frekar hvimleiður en
skaðlegur getur hann endað
með hjartaáfalli. „Orsakir
hjartaáfalla eru oft af sálrænum
toga,“ segir James Muller
hjartasérfræðingur við Kent-
ucky-háskóla, „og þess vegna
ekki órökrétt að tíðni hjartslátt-
artruflana fylgi líðan dag frá
degi. Mánudagur lætur verr í
eyrum en sunnudagur, líka þeg-
ar maður er sestur í helgan
stein.“
Égfékkferða-
bakteríu eftir að
ég míssti sjón-
ha
Mérfmnstég
oft dæmd fyrir-
fram of því að
éger bfind

„ÉG HEF
lengi gengið
í lokuðum
og upphá-
um trömp-
urum. Mig
langaði í
opna skó
fyrir sumar-
dagana og
þessir skór
urðu fyrir
valinu.
Þykktin á
sólanum er
fín en mætti
ekki vera
„ÉG REYNI frek-
ar að velja mér
háa skó þar sem
ég er sjálfur lág-
vaxinn. Ég ffla
mig mjög vel í
þessum skóm og
hef ekki átt í
vanda með að
ganga á þeim
enda er ég dansari
og fótafimin eftir
því. Þetta eru
fyrstu skórnir
mínir af þessari
gerð en kannski
ég fari að bæta
töðrum í safhið.“
„ÞESSIR skór finnast mér alveg
meiriháttar. Böndin eru úr efni en
ekki leðri og mér fínnst þeir
reyndar passa betur við pils, kjóla
eða fínni buxur. Ég er hrifin af
skóm með mjóum hælum og tek þá
fram yfir klossaðri gerðir. Ég hef
gengið í þeim á sviði og mér finnst
ég hafa góða tilfinningu fyrir jafn-
vægi í þeim.“
KEYPTI þessa skó í
fyrra en þeir virðast enn vera
mikið í búðum. Ég kann vel
við mig í opnum skóm og er
reyndar á leið f skóbúð að
skoða nýja skó.“
„EG ER
nánast
alltaf í þess-
um skóm en
á auk þess
mikið úrval
af opnum
skóm.
Venjulega
er ég ber-
fætt í skón-
um en nu
hef ég sár á
fótunum og
því varð ég
að fara í
sokka.“
.****í*i-

„ÉG starfa við af-
greiðslu og mér þykir
gott að vera í skóm
með þykkum sóla þeg-
ar ég þarf að standa
lengi. Ég á tvenn pör
af skóm sem eru nyög
svipuð þessum. Ég
keypti skóna vegna
þess að þeir eru mjúk-
ir og þægilegir, flottir
og ekkert svakalega
dvrir.“
„ÞETTA eru fyrstu
sandalarnir sem ég
eignast. Mér finnst
skórnir ofsalega
---þægilegir og ég hef
varla farið úr þeim
sfðan ég fékk þá.“
„ÉG KEYPTI skóna í
síðustu viku. Það er
þægilegt að ganga á
þeim því botninn er
mjúkur."