Morgunblaðið - 08.12.2000, Blaðsíða 50
50 FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Sviðnir
fíflakj arnar
Alli Bíafra skilgreinir
íslenskt verbmætamat
Aðalgrímur Svanvalds-
son var með mér í
bílapartabransanum.
Við, grínkallarnir á
verkstæðinu, kölluðum hann
jafnan Alla Bíafra sökum holda-
farsins því Alli var sterkur sem
naut enda vel á annað hundrað
kíló. Alli var karlmenni mikið og
annálaður herkill.
Mér sýndist vera óvenjulega
létt yfir Alla þegar við hittumst á
vinnuvélasýningunni um liðna
helgi. Kallinn var líka kominn á
nýjan jeppa og hann og Her-
gunnur, hin stórtennta kona
hans, voru brosandi út að eyrum
þegar þau stigu út úr þessum
mikla kostagrip. Loftnetaskóg-
urinn á bílnum hefði dugað fyrir
milljónaþjóð í Afríku og reyndar
hefði sennilega verið hægt að
búa heilum ættbálki heimili í
nýja jeppanum hans Aila. Ég var
að ljúka við sjöttu kynningar-
pizzusneiðina og skolaði henni
niður með kynningar-kókinu
þegar Alli
VIÐHORF
Eftlr Asgelr
Sverrlsson
sveif á mig.
„Nei, bless-
aður Alli, þeir
úða skyrinu,
sem reykja það,“ sagði ég og
benti á ferlíkið á bílastæðinu.
„Bara Pajero Sport, þetta hlýtur
að kosta þrjár millur maður.“
„Fjórar,“ svaraði Alli Bíafra
og nötraði af hlátri. „Blessaður
vertu, þetta er ekkert mál,“
sagði hann og teygði sig eftir
kynningar-mjörkva („mjörkvi"
merkir „dökkur (gos)drykkur“).
„Það hvarflar ekki að mér að
þú hafir unnið í lottóinu, hvaða
gamalmenni rændirðu?" sagði ég
og svelgdist á af eigin fyndni.
„Kom on maður, þetta gengur
bara vel og auðvitað er það ríkis-
stjórninni að þakka.“
Ég vissi að Alli Bíafra hafði
alltaf verið sjálfstæðismaður en
átti því hins vegar ekki að venj-
ast að honum lægi gott orð til
nokkurs manns - hafði raunar
ávallt talið þá lífsafstöðu til
helstu kosta hans. „Nú ríkis-
stjórninni, fer hún ekki jafnilla
með þig og okkur hin?“
„Nei, blessaður vertu. Nú er
Hergunnur loksins hætt að
kenna og það get ég þakkað
kennaraverkfallinu og þar með
ríkisstjórninni. Ég var búinn að
suða í henni árum saman en
núna sá hún loks að þetta þýddi
ekkert og sagði upp. Nú er hún
komin í fæðubótarefnin og geng-
ur rosalega vel. Hefur þú ekki
séð auglýsingarnar frá okkur,
frá Sólaryndi? Það er fyrirtækið
okkar, við flytjum inn sviðna
fíflakjarna, sem koma í veg fyrir
Alzheimer, krabbamein, hjart-
veiki, sykursýki, þarmaólgu,
kynkulda, lífsleiða og auðvitað
vélindabakflæði.“
„Ja hvur ahgollinn maður...“
„Já þetta rokselst og síðan eru
krakkanir farnir út á vinnumark-
aðinn og það munar nú um það.
Nú geta þau loksins borgað heim
og það er líka kennaraverkfall-
inu að þakka."
„Og hvar eru þá krakkarnir að
vinna?“
„Sko, Svanvaldur hefur alltaf
verið bisness-maður í sér, svona
eins og ég. Hann notaði bara
kennaraverkfallið, hætti í skól-
anum og stofnaði fyrirtæki -
Tanngarðaleiguna - og gengur
bara svona rosalega vel. Haukdís
fékk sér hins vegar vinnu hjá
Haugi og er að pakka agúrkum.
Hún fær 450.000 á mánuði og í
bónus þriggja vikna ferð til
Egyptalands þegar hún er búin
að pakka inn milljónustu agúrk-
unni.“
„En finnst þér í lagi að krakk-
arnir hætti bara sisvona í skólan-
um, ég meina finnst þér mennt-
un ekki skipta neinu máli?“
„Menntun? Hvenær hefur hún
skipt máli á íslandi? Heldur þú
að það sé menntunin, sem kemur
þessu liði í toppstöðurnar? Nei,
góði minn, ef menn ætla sér að
verða eitthvað á íslandi þá
ganga þeir í stjórnmálaflokk.
Hinir flytja úr landi, svo einfalt
er nú það.“
„Nei, hættu nú alveg, gerir þú
þér ekki grein fyiir því að fram-
tíð þjóðarinnar ræðst af mennt-
uninni, að við getum alveg
gleymt því að vera samkeppnis-
fær við aðrar þjóðir ef mennta-
kerfið er ekki í lagi?“
„Ekki segja mér að þú trúir
þessu bulli?“ sagði Alli Bíafra og
rak upp réttnefndan hrossahlát-
ur. „Það er ekkert að marka
þetta menntakjaftæði í ráðherr-
unum og forsetanum og þessu
liði öllu, þeir segja þetta bara
vegna þess að þeir vita, að allir
hinir vita að það er ekkert á
bakvið þetta. Þetta er svona
þegjandi samkomulag um lygina.
Þeir ljúga því að okkur að þeim
sé alvara með þessu gaspri um
gildi menntunarinnar og við
ljúgum því að þeim og okkur
sjálfum að við trúum þeim. Hér
skiptir öllu máli að vera í klíku
og í réttu klíkunni. Klíkan er
áhrifamesta stjórntæki Islands-
sögunnar á 20. öldinni."
„Og hvað, eigum við þá bara
að láta menntakerfið hrynja?“
„Nei, nei, það er auðvitað at-
vinnuskapandi. Á íslandi býr
þrenns konar fólk, það eru hinir
mikilvægu, skattsvikararnir og
svo allir hinir. Hinir mikilvægu
eru ráðherrarnir og topparnir,
sem fá launahækkanir frá Kjara-
dómi þegar þeir vilja á þeim for-
sendum að þeir séu mikilvægari
en annað fólk. Þeir, sem ekki
geta svindlað undan skattinum,
eru svo lúserarnir, sem er þorri
þjóðarinnar."
„Og eigum við bara að láta þá
komast upp með þetta?“
„Komast upp með? Þetta er
það sem þjóðin vill, maður! Þjóð-
inni er nákvæmlega sama um
menntakerfið, kennarana og
krakkana líka. Hún vill að ráð-
herramir eyði milljörðunum í
Þjóðmenningarhús, landafunda-
hátíðir, kristnihátíðir, menning-
arkynningar, heimssýningar,
víkingaskip, sendiráð og hvað
þetta heitir allt. Eða verður þú
var við að fólk sé eitthvað
óánægt með það hvernig farið er
með peninga þess? Heyrir þú
einhvern heimta breytingar?"
„Kræst maður, þú getur ekki
talað svona, þarna er um að ræða
framtíð þjóðarinnar og framtíð
bamanna okkar...“
„Þú verður að taka þátt í
leiknum, maður. Auðvitað em
þessar menningarkynningar,
forsetaheimsóknir, Þjóðmenn-
ingarhús og allt þetta tóm fífla-
læti en ef þú tekur ekki þátt í
fíflaganginum er einfaldlega
ekki hægt að búa hérna. Maður
bara geggjast. Og hér vil ég búa
og það vilja Hergunnur, Svan-
valdur og Haukdís líka.“
Alli Bíafra mismunaði sér inn í
jeppann. „Heyrðu mér sýnist þér
ekki veita af nokkrum fíflakjörn-
um, ég sendi þér poka.“
JÓN
GAMALÍELSSON
+ Jón Gamalíels-
son fæddist í
Réttarholti í
Blönduhlíð í Skaga-
fírði 23. mars 1923.
Hann lést á Grens-
ásdeild Landspítal-
ans 1. desember síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru María
Rögnvaldsdóttir, f.
14. maí 1885, d. 27.
október 1968 og
Gamalíel Sigurjóns-
son, f. 8. apríl 1894,
d. 9. janúar 1988.
Systur Jóns eru
Ragna Freyja, f. 28. júní 1918 og
Katrín, f. 23. ágúst 1919, d. 11.
apríl 1980.
Jón kvæntist 19. september
1964 Jónu Guðbergsdóttur, f. 8.
júní 1930 í Neðri Hjarðardal í
Dýrafirði. Foreldrar hennar voru
Svanhildur Árnadótt-
ir, f. 10. desember
1889, d. 27. janúar
1985 og Guðbergur
Davíðsson, f. 21. apríl
13. janúar
Börn Jóns og Jónu
eru: 1) Svanhvít Jó-
hanna, f. 25. ágúst
1953, gift Jóni Inga
Hjálmarssyni, f. 22.
nóvember 1950. Dæt-
ur þeirra eru: Bryn-
dís Jóna, f. 3. ágúst
1971, gift Elís Þór
Rafnssyni, dóttir
Bryndísar er Svanhvít Lilja Við-
arsdóttir; Jenný Erla, f. 13. sept-
ember 1976, dóttir hennar er
Karen Gígja Agnarsdóttir; og
Kristín Eva, f. 5. júnf 1978, sam-
býlismaður hennar er Hjörvar Jó-
hannesson. 2) Guðbergur, f. 6. júlí
Mig langar með nokkrum orðum
að minnast hans tengdafóður míns,
Jóns Gamalíelssonar, sem ég kynnt-
ist fyrst þegar ég var að heimsækja
konuefnið mitt í Alftamýrina á heim-
ili þeirra Jóns og Jónu.
Það var oft þannig þegar ég kom
að heimsækja kærustuna að mér var
boðið í eldhúskrókinn og boðnar veit-
ingar. Þá var ég gjaman yfirheyrður
um ættir og uppruna. Kom þá í ljós
að við Jón áttum báðir ættir okkar að
rekja í Skagafjörð. Margoft spáði Jón
í það hvort við gætum ekki verið
frændur en svo reyndist ekki vera. Sá
ég strax að Jón var mjög traustur
maður rólegur og yfirvegaður með
góða kímnigáfu og það hefur sannar-
lega komið í Ijós á þeim þijátíu árum
sem við Jón vorum samferða.
Það var mikið lán fyrir Jón að hitta
Jónu, þá miklu sómakonu, og ekld
síður fyrir Jónu og Svanhvíti að fá
slíkan heimilisföður. Ég kynntist
þeim árið 1970 og var þá mikið um að
vera á heimilinu, bömin Guðbergur,
María og Bragi Rúnar ung og ári
seinna áttu þær mæðgur eftir að
eignast böm með tveggja mánaða
millibili en þá fæddist þeim hjónun-
um yngsti sonurinn, Davíð.
Við Svanhvít fómm svo fljótlega að
athuga með húsnæði til leigu eða
kaups. Þá var gott að hafa Jón sér til
halds og trausts. Hann ráðlagði okk-
ur að reyna að kaupa, svo mikið var
spáð og spekulerað. Ef Jón var
spurður um eitthvað þá svaraði hann
mjög ítarlega og nákvæmt og bætti
svo jafnvel um betur næsta dag þeg-
ar hann hafði leitað betur fyrir sér.
Þannig var Jón. Allt 100%.
Það átti ekki við hann að taka
mikla áhættu í lífinu eða að tefla í
tvísýni yfirleitt. En við skákborðið
tók hann áhættur og hafði gaman af.
Við erum búnir að taka margar skák-
ir saman í gegnum tíðina. En hann
hafði ekki gaman af að tefla hrað-
skákir því hann vildi sko hugsa um
leikina. Það var gaman að tefla við
Jón. Hann þjarmaði oft að mér og þá
kom oft glettinn svipur á andlitið því
ég gafst ekki upp fym en í fulla hnef-
ana.
Þegar við Svanhvít sögðum honum
að við værum að kaupa jörð vestur í
Dölum, og að við ætluðum að flytja
þangað, leist honum ekki meira en
svo á það. Það var nú svo með hann
Jón að þegar hann var ósammála
sagði hann lítið en maður fann það á
honum. En við fluttum í sveitina og
hófum búskap með öllu tilheyrandi
og ekki leið á löngu þar til Jón Gam
og fjölskylda komu i heimsókn að
skoða aðstæður og margt held ég að
Jón hafi séð sem betur mátti fara og
þá sérstakleg hvað varðar rafmagn
en lengst af starfaði hann sem raf-
magnstæknifræðingur hjá Raf-
magnseftirliti ríkisins. Og enginn
maður fylgdist betur með okkur í
sveitinni en Jón Gam. Hann hringdi
oft til að spyrja um hvemig gengi og
þá sérstaklega á sumrin þegar hey-
skapur stóð yfir því hann vildi koma
vestur þegar hann gæti hjálpað okk-
ur að keyra heim baggana og raða
þeim í hlöðuna. Á þessum árum var
Jón heilsuhraustur og ákaflega léttur
upp á fótinn. Oft var hann búinn að fá
sér langan göngutúr á morgnana áð-
ur en aðrir vöknuðu.
En svo var það um 1991 að hann
veiktist. Var hann sendur til Banda-
ríkjanna til lækninga. Læknisaðgerð-
in sem hann þurfti að gangast undir
þar reyndist stærri og meiri en búist
hafði verið við. Fór þó allt vel og náði
hann sér vel upp úr þessu áfalli með
þolinmæði og nákvæmni í mataræði.
En þar nýttist honum örugglega
þessi mikli skapstyrkur sem hann bjó
yfir. Var hann við góða heilsu þar til
fyrir tæpum þremur árum að annað
áfall reið yfir. Og var nú aftur á bratt-
an að sækja. Var honum vart hugað
líf um tíma. En hann Jón var ekki til-
búinn að fara. Með ótrúlegri seiglu og
dugnaði tókst honum að rísa á fætur
upp úr hjólastólnum og á sína tvo
jafnfljótu. Eftir þetta fengu þau hjón-
in sér sjálfskiptan bíl því hann gat
ekki alltaf treyst öðrum fætinum og
þá komust þau hjón allra sinna ferða.
En svo var það hinn 18. nóvember
sl. að hann veiktist aftur. Nú var við
ofurefli að etja. Hann sofnaði svo
svefninum langa föstudaginn 1. des-
ember. Ég er þakklátur Jóni fyrir
samfylgdina . Minningin um góðan
mann mun lifa. Jónu og öðrum að-
stendendum votta ég mína dýpstu
samúð.
Jón Ingi.
Elsku afi.
Okkur langar til að minnast þín
með nokkrum orðum. Við sitjum
héma þrjár og minningamar
streyma fram. Þær eru óendanlega
margar góðu minningamar um þig
sem við eigum eftir að geyma með
okkur um ókomna tíð. Við brosum í
gegnum tárin þegar við minnumst
þín í Tjaldanesi. Þegar aðrir voru að
fara á fætur varst þú búinn að fara út
i göngutúr, hita grautinn þinn og til-
búinn í heyskapinn rjóður í kinnum.
Þú kenndir okkur margt, ekki endi-
lega með mörgum orðum heldur með
þínu frábæra hjartalagi og staðfestu.
Vesturbergið er óijúfanlegur þáttur í
minningunum, þið verðið alltaf afi og
amma í Vestó. Við áttum ávallt svefn-
pláss þar þegar við komum í höfuð-
borgina. Það var alltaf notalegt að
koma þangað, rétt eins og maður
væri að koma heim. Við eigum eftir
að geyma myndina af þér í hjarta
okkar þar sem glettnin skín úr aug-
um þínum.
Það kenndi okkur margt að fylgj-
ast með þér berjast við veikindi þín.
Við lærðum til dæmis hvað maður
getur komist langt á óbilandi bar-
áttuvilja, dugnaði og jákvæðni. Þú
gafst aldrei upp, sama hvað á dundi
og uppskarst eftir því. Ávallt tókstu
hlutunum af æðruleysi og með reisn.
Það er skrýtið að skrifa minning-
argrein um þig núna því eftir að hafa
séð þig vinna þessa miklu sigra á
veikindum, með ömmu þér við hlið,
þá var vonin aldrei langt undan. Það
tækist núna eins og áður. Það er nú
samt þannig að mennirnir ráðgera en
Guð ræður. Kallið er komið og ekki
1964, var kvæntur Berglindi S.
Ingjaldsdóttur, f. 14. september
1966, þau skildu. 3) María Jóns-
dóttir, f. 31. ágúst 1965, gift Páli
Þór Kristjánssyni, f. 28. desember
1962. Börn þeirra eru: Kristján
Jón, f. 23. september 1987, Ás-
gerður Arna, f. 16. september
1989 og Stefán Þór, f. 31. maí
1995. 4) Bragi Rúnar, f. 28. ágúst
1968. 5) Davíð, f. 9. júní 1971,
sambýliskona hans er Elín S.
Gunnsteinsdóttir, f. 7. ágúst 1975.
Jón lærði rafvirkjun við Iðn-
skólann á Siglufirði og starfaði
við iðnina til 1957 bæði innan-
lands og í Noregi. Þá hóf hann
nám í rafmagnstæknifræði við
Oslo Tekniske Skole. Að loknu
námi 1960 kom Jón heim og fór
að vinna hjá Rafmagnsveitum
rikisins. Árið 1967 hóf hann störf
hjá Rafmagnseftirliti ríkisins og
vann þar til starfsloka 1994. Auk
þess starfaði Jón sem stunda-
kennari við Iðnskólann og Tækni-
skóla íslands.
Útför Jóns fer fram frá Digra-
neskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
verður aftur snúið. Þrátt fyrir að
sorgin sé mikil og söknuðurinn einnig
þá vitum við að nú líður þér vel. Það
veitti okkur mikla ró að sjá hve mikill
friður var yfir þér þegar þú kvaddir.
Margseraðminnast,
margterhéraðþakka
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margseraðminnast,
margseraðsakna,
Guð þerri tregatárin strið.
(V.Briem.)
Elsku amma, Guð gefi þér styrk í
sorg þinni, í okkar huga eruð þið afi
ávallt eitt.
Bryndís,
Jenný og Kristín.
Jón vinur minn og svili er nú allur
og genginn á vit feðranna laus frá
langri og erfiðri sjúkdómsbaráttu
sem aldrei fékk hann beygt.
Á þessari stund fer ekki hjá því að
mér verði hugsað til þeirrar stundar
er við hjónin fyrst kynntumst Jóni í
Osló árið 1958 þar sem við báðir vor-
um við framhaldsnám. Jón hafði í
nokkur ár unnið sem rafvirki í Osló,
en var er við hittumst í námi í raf-
magnstæknifræði og fluttist síðan að
því loknu heim til íslands. Eftir heim-
komuna vann Jón fyrstu árin sem
tækinifræðingur hjá Rafmagnsveit-
um ríkisins en síðan mestan hluta
starfsævinnar hjá Rafmagnseftirliti
ríkisins, á báðum stöðum vel látinn og
virtur af samstarfsmönnum öllum.
Meðan á ársdvöl okkar stóð í Osló
kom Jóna, systir Kristínar konu
minnar, í heimsókn til okkar og hitti
þá fyrst Jón Gamalielsson, þennan
hæga, trausta, orðvara, greinda og
góða dreng. Okkur Kristínu leist
strax að þar færi gott mannsefni fyrir
Jónu.
Eftir heimkomu Jóns til Islands
boðaði hann komu sína til okkar og
fyrir „tilviljun“ buðum við þá Jónu
einnig til okkar í heimsókn. Um ári
síðar urðum við, okkur til mikillar
ánægju, þess áskypja að hjónaleysin
voru alvarlega farin að draga sig
saman. Samdrátturinn leiddi til
hjónabands, gagnkvæmnar elsku,
trausts og virðingar sem aldrei féll
skuggi á. Þau hjónin eignuðust fjögur
mannvænleg börn, sem öll hafa
menntast vel og gefið þeim fagran
hóp barna og barnabama. Auk þeirra
gekk Jón Svanhvíti, dóttur Jónu, í
föðurstað.
Jón vinur okkar brást því ekki von-
um okkar Kristínar.
Um árabil var einungis um þvera
götu að fara milli hlýlegs myndar-
heimilis þeirra Jónu og Jóns og okkar
Kristínar, sem gerði samskipti fjöl-
skyldnanna nær daglegar og er því
margra ljúfra stunda að minnast frá
þeim tíma og síðar, minninga sem
aldrei hefur fallið skuggi á.
Miklir kærleikar og samstaða hafa
alla tíð verið með tengdafólki okkar
Jóns bæði í gleði og sorgum. Ég
minnist sérstaklega ánægjulegra ár-
legra heimsókna systkina Kristínar
með mökum á sælureit okkar hjóna í
Mýrdal, en nú verður einum færra í