Þjóðólfur - 10.12.1848, Blaðsíða 4
io
þeim munnum, sem hlut áttu að hænarskránni,
og spurhi hann að, hvort konungsbrjefift væri
samhljóða bænarskránni í þessu atrifti; en'hann
neitaði því með öllu, og sagði, að hún hefði
verið orðuð einungis í nafni þeirra manna,
sem skrifuðu undir hana. Af því jeg hef
komizt að því, að fleiri en jeg, hafa hneygsl-
ast á þessum orðum í konungsbrjetinu, og
veit, að þau hljóta að kveykja tortryggni hjá
þeim, sem lesa konungsbrjefið, en vita ekki,
hvernig bænarskráin var orðuð, þá þótti mjer
ekki ineð öllu óþarft, að geta þessa; mjer
sýnist líka, að þeim mönnum, sem hlut áttu
að bæuarskránni, ekki vera það óskylt, að
leiðrjetta þessi orð í konungsbrjefinu; því
að ellaust kemur það sjer betur, að alþýða
viti rjett, en hyggi rangt, ekki síður í þessu
en öðru.
Úr því jeg minntist á konungsbrjef þetta
á annað borð, vil jeg geta þess, að injer
virðist síðasta atriði brjeisins ekki vera orð-
að sem greinilegast. Jar er kveðið svo að
orði: „Jú skalt en fremur lýsa því fyrir
þjóðinni, að það engan veginn er áform vort,
að aðalákvarðanir þær, sem—, skuli að fullum
lögum verða, fyr en Islengingar sjálfir á fundi
í landinu eru búnir að segja álit sitt um þær.
Og skal það, er í því tilliti þurfa þykir, verða
lagt fyrir alþing á hinum næsta lögskipaða
furnli þess“. (Frarahaldið *íðar).
Frá ræðimni,
sem haldin kvað hafa verið á Hellisheiði
haustið 1848.
J>að hefur flogið fyrir eyru niin, að ættjarðarvinur
einn liafi haldið spurnum fyrir raeðu nokkurri, er liald-
in liafi verið á Ilellisheiði í haust, er var. Kvað það
liafa verið tilgangur raeðu þessarar, að spana Islend-
inga til þess, að hregða sjer út yfir pollinn, og setja
konunginn af. Jeg er einn af þeim mönmim, sem vil
vinna til, að mega lieila þó aldrei sje nema liálfur
irttjarðarvinur á við hinn pillinn, og því hef jeg tekið
það fyrir mig, að snefla upp ræðu þcssa og hirta hana.
En þetta er enginn hægðarleikur. Bæði er ræðan
skrifuð á smámiða, sem foknir eru sinn í hverja átt-
ina, og svo er hún rituð með ókennilegu letri, jeg
held rúnum og ristinguin, svo að opt er vandi úr að lesa
fyrir viðvaning. Jeg ætla samt, jafoóðum og jeg kemsttil,
að smala þessuni seðlum, og jafnóðum og jeg get fært þá
úr djilarhainnum, og fengið þeini alinennilegan leturbún-
ing, ætla jeg að láta þá hirtast fyrir lesendum Jijóðólfs,
svo að þeir niegi sjá og þreifa á, að lleiðarprjedikarinn
sje Ijótur niaður. En þess hið jeg yður lengstra orða,
kæru Islendingar! að láta ekki ræðu þessa æsa yður
til neins óráðs, og fyrir alla muni, að leggja ckki í
haf, fyr en þjer liafið leitað ráða til læknisins.
Rieðan kemur út í smágreinum, eptir því sem rit-
að er á hverjum miða. Og lijer birtist þá
Fyrsta grein
ræðunnar á Hellisheiði.
Um ihugun.
Stikktu hendinni í harm þinn, inaður! og íhugaðu,
hvers vegna þú ert skapaður.
Skoðaðu kost og löst á þjer, og þá stöðu, sem
þú ert í á jörðuniii; þá skulu ekki leyna sjer fyrir
þjer skyldur þínar í lífinu, og þú skalt eiga að vís-
an leiðarvisi í öllmn athöfnum.
Byrjaðu ekki á neinu tali, og ráðstu ekki í nokk-
urt verk, fyr en þú ert húinn að ihuga orð þin, og
hve áriðandi hvert atvik er, sem fyrir liggur; þá skal
ólán aldrei yfir þig koma, og blygðun aldrei á bæ
þinn sækja.
Angur skal ekki óspckja þig, og sorg ekki á svip
þinn sctjast.
Ihugiinarlaus uiaðiir hefur ekki taumhald á tungu
sinni; hann eys orðiint út í bláinn, og hefur slys af
heiinskumælgt sinni.
Sá maður, sein Uanar að einhverju verki, áður
en liann hefur iliugað atleiðingarnar, er eins og gap-
inn, sem stökkur ylir garð, og fellur niður í sýkið,
sem er hinu megin, og liann gáði ekki að.
Illýddu því röddu forsjállar íhiigunar; ráð henn-
ar eru viturleg, og för hennar Iiggja til friðar og far-
sældar.
Útgefendur; E. Jónsson, H. Helgason, E. jiórðarson. Ábyrgðarmaður: S. Hallgrimsson, aðstoðarprestur.