Þjóðólfur - 15.02.1851, Blaðsíða 3

239
in sjeð augliti til auglitis, og álitið hann að
vera hógværan og lítilátan. Vjer viljum nú
sæta lagi og biðja einmitt þennan konung, að
sýna oss þann sóma að heimsækja oss aptur,
þar vjer viljum ráðfæra oss við liann um það
efni, sem engin þjóð í heiminum hefur enn
leitað um ráða til nokkurs konungs, en það
er, hvort hann eigi vilji gefa oss Islending-
um líka stjórnarskipun og Svíar hafa gefið
Norðmönnum, þar vjer þykjumst nú vera orðn-
ir svo mentaðir, að vjer sjeum sjálífærir um
að stjórna málefnurn vorum með leiðbeiningu
stjórnarráðs hans, og liöfum þar að auki feng-
ið þá ást á ættjörðu vorri, að vjer eigi getum
unnt öðrum en sjálfum oss að hafa umráðin
yfir henni. 5jer megið lofa konunginum því,
að vjer skulum taka á móti honum með allri
þeirri virðingu, sem vjer getum, og viljum
bera upp fyrir honum málefni vort með allri
auðmýkt, en hvergi nema á hinum fræga forn-
aldarstað landsins. Vjer lofum því að strá
blómstrum á leið hans þangað, og breiða klæði
vor á veginn fyrir hann. Svo viljum vjer í
einu hljóði æskja þess, að hann úrskurði oss
sjálfræði um málefni vor; því að svo sem
forfeður vorir hafa áður fyrri bundið sáttmál-
ann við konung, svo viljum vjer nú líka niðj-
ar þeirra hafa konung til að leysa oss við
hann aptur, og laga hann eptir ásigkomulagi.
Vjer getum varla ímyndað oss annað, en að
slík orðsending muni vekja athygli Friðriks;
því að ef hann hefur konunglegt hjarta, þá
getur hann eigi annað, en álitið slíkt eyrindi
samboðið sinui konunglegu tign, þarsemheil
þjóð vill falla fyrir fætur honum, og leita úr-
skurðar hans í svo alþýðlegu málefni; og ef
liann hefttr föðurlegt hjarta til vor, þá getur
hann eigi annað, en glaðst af þeim þjóöaranda
og þeirri ættjarðarást, sem vjer þegnar hans
láturn í ljósi með þessu tiltæki, og það á svo
auðmjúkan og sonarlegan hátt. Ef slíkur
dagur skyldi þá upprenna ættjöröu vorri, að
vjer ættum að fagna konungi vorum á j>ing-
velli, ef hann skyldi standa þar sjálfur á lög-
l*ergi, og styðjast við gullsprota, en allur þorri
þjó&arinnar .stæði umhverfis hann, fullur ept-
irvænt;„gar a& lieyra hinn konunglega úrskurð,
þangaö til hann mælti í heyranda hljóði:
frelsi viljeg sæma fvamf/jarnau lýð, ættstóv-
an kynstaf Isafoldav! hversu mundi þá ekki
bergkastali hinnar frjálsu þjóðar bergmála af
fagnaðarópi voru, þá er vjer gagnteknir af
þakklæti við hinn góða konung, fjellum fyrir
fætur honum og lýstum því, að vjer skyldum
kenna niðjum vorum fram eptir öllum öldum,
að blessa nafn Friðriks konungs 7., hans,
sem stóð á lögbergi, og lýsti því yfir, að ís-
lendingar væru einráðir og sjálfráðir um mál-
efni sin. Grátglaðir mundum vjer á þeim
dejgi horfa til himins og segja; blessuð, marg-
blessuð ó blíða sól, blessaður margfalt þinn
beztur skapari fyrir gott allt, sem gjörthann
liefur uppgöngu frá og að enda dags!
En vera má, bræður góðir, að yður þyki
þessi ósk vor heldur mikilfeng og of vaxin
veikleika vorum og vankunnáttu. Segið oss
þá sjálfir, hversu stórhuga vjer megum vera
í frelsismáli voru, því að þjerþekkið oss svo,
að þjer vitið hjer um bil, hversu mikið frelsi
vjer þolum. En það segjum vjer yður, aö
vjer viljum fá svo mikið frelsi, sem vjer er-
um færir um að bera, og liugsum eigi til að
sleppa neinu af þeim rjettindnm, sem vjer
sjáum oss veg til að hagnýta, nema þau með
ofbeldi og afismun verði slitin oss úr hönd-
urn; og verði það skuiu jöklar íslands nötra
af andvarpan vorri, og fjöllin bergriiála aí
þeirri hugsun og spá þjóðarinnar, að seinna
komi sumir dagar, en komi þó.
Nú höfum vjer þá drepið lítið eitt á það,
sem hreifir sjer íþjóðlifi voru, og gengur það
nokkurn veginn jafnt yfirgjörvalt land; nema
ménn kynnu að segja, að hreifingin ætti sjer
einna lielzt aðsetur í höfuðstað vorum, og
verður þvi ekki neitað, að fjörugra er þar lifið,
en annarstaðar, þegar á allt er litið. Kveður
þó einna mest að dansleikunum inni og hesta-
látunum úti. Dansleikirnir eru þar fernslags:
höfðingjaböll, handverksmannaböll, barnaböll
og píuböllin; en ekki koma aðrir karlmenn
á þau, en þeir sem ganga hvundag á trjeskóm.
Já er eptirtakanlegt fjörið, sem er í hestum
bæarins; þegar þeir koma út á strætin, flenna
þeir út rjúkandi nasirnar, hringa hnarreistan
makkann og reisa hrynjandi faxið; kemur
helzt fram á þessum gráskjóttu gæðingum
fjörið sem er í verzlan vorri, svo að vjer
segjum yður ekki neitt frekar af henni, en
viljum heldur minnast lítið eitt ástjórnvora.
Hin veraldlega stjórn situr í skut, og þylur