Þjóðólfur - 07.11.1854, Blaðsíða 2

fyrir þaí> og meb því á lýfcurinn ab sjá þab sem er
ab gjörast og þarf a& gjörast; og sjá vi& því, sem
þjó&inni er til falls; þa& er eyra landsins, til a&
lieyrai- þa&, sem lý&urinn æskir og leggur til, og
þab sem landsfa&irinn og stjóm hans talar til lý&s-
ins; og þa& er túnga landsins og talsma&ur lý&s-
ins frammi fyrir stjórninni, og me&algángari milli
lians og hennar. því byrjar oss einkum a& liljima
a& alþíngi voru á allan hátt og eila þa& svo sem
oss er au&i&.
En vér höfum sé&, a& þafe skiptir ekki a& eins
afarmiklu, heldur getur þa& skipt öllu um störf
alþíngis ogy ávexti þeirra, já um tilveru sjálfs þess,
hver þar er konnngsfulltrúi, ekki sízt á tímum
þreyngínganna þegar ö&mm eins kjörum er afe skipta,
sem þeim, er stjórnin virfeist nú a& bjó&a oss.
Og hver á þá afe verfea konúngsfulltrúi á al-
þíngi 1855, þessu alþíngi sem nú fer í liönd, og
sem vel má vera a& eigi líkum bo&skap a& fagna,
eins og þjó&fundurinn 1851?
þó þafe kunni afe sýnast, sem hér sé á ýmsum
völ, — þó aufevitafe sé, afe ekki tekur stjórnin til
þess starfa a&ra en þá, sem eru í einhverri hinni
hæstu embættisstö&u, og hafa verife e&a eru afe
einhverju rifenir vife stjórn þessa lands, og hvor-
ugur þeirra Bardenfleths e&a Rosenörns mun fást
til a& fara híngafe, þó stjórnin vildi þafe má ske
helzt, — þá er völin naumast um svo marga, sem
í fyrsta áliti má ske sýnist. Stjórnin er nú búin
a& missa af llavstein til þeirra starfa, e&a rétt-
ara sagt komin í þá ónáfe hjá honum, a& hún fær
hann ekki til afe fara á þíng, svona sem sléttan
og réttan konúngkjöi'inn, auk heldur sem konúngs-
fulltrúa. Naumast ver&ur stjómin heldur svo ó-
nærgætin, a& ofþýngja hinum aldurhnigna vini
Havsteins, konferenzrá&i og háyíirdómara þór&i
Sveinbjamarsyni mefe konúngsfulltrúa störfunum,
fyrst þafe sýnist, sem hún vilji ekki svo mikife sem
ofþýngja hann mefe dannehrogsmanns krossinum,
eins og hina eldri dannebrogsriddarana-
þafe væri heldur til getanda, a& hún gjör&i
aptur afe konúngsfulltrúa Stiptamtmann vorn herra
greifa Trampe, og þafe því heldur, sem allir vita
hve mikla stofe og hró&urhalla hann á nú í herra
þór&i og mági hans, og ekki sýndist þetta sízt a&-
gengilegt fyrir stjórnina, ef þafe er satt, sem sumir
mæla hér, a& herra Trampe ætli a& sigla í vetur
mefe póstskipinu, og getur þannig ekki a& eins
gengife í opnar greipar henni, heldur sýnt henni
og sannafe a& nú sé „öldin önnur" heldur en 1851,
því ekki standi hann ört eins einmana og þá. En
þó sízt sé fyrir a& synja hvafe ver&ur, getum vér
þó varla ætlafe stjórninni, a& hún þoli mefe engu
móti yfir því, hvafe herra Páll 3Ielsteð, amtma&ur,
fullnæg&i í alla sta&i vel stö&u sinni á sí&asta al-
þíngi, víst á mefean þíngife stófe yfir, og hver ein-
drægni og ákjósanlegt samkomulag a& var fyrir
hans tilstu&lan milli hans og þíngmanna gjörvalt
þíngife út, sem bæ&i létti og efldi störf og tillögur
þíngsins, og gjörfei alia sam\innuna svo ljúfa og
þægilega.
því þó vér viljum alls ekki segja, a& þar sé
allt undir komife, afe konúngsfulltrúinn mæti þíng-
mönnum mefe hreinskilni og alúfe á sjálfu þínginu
þegar hann talar þar máli stjórnarinnar og leife-
beinir störfum þíngsins, þá segjum vér, a& stór-
mikife sé undir þessu komife, þar sem liins vegar
öll velferfe þíngsins leikur á þræ&i, ef búast má vife,
og þó ekki sé meira en a& kví&a megi fyrir, a&
kóngsfulltrúasessinn ver&i líkt setinn og önnur eins
þínglok geti a& borife, eins og þau, sem ur&u 1851,
og allar aflei&íngar þeirra. Stjórninni er líklega
ekki ókunnugt, a& enn sita á þíngmannabekkjunum
ýmsir þeir menn, sem þá sátu þar, og hún getur
ekki ætlafe, a& þafe sé almáfe úr minni þeirra allra,
sem þá ger&ist, e&a a& bæ&i endurminníng þess og
kví&i fyrir afe sama má ske afe beri, geti ekki haft
mjög óheppilegar áhrifur á öll þíngstörfin; og stjórn-
in getuí því sí&ur ætlazt til þessa, sem hvorki hún
nö sá, sem þá var konúngsfulltníi, hafa gert sér
neitt sérlegt far um sí&an, a& afmá um þafe endur-
minníngarnar. þar til væri þafe mjög óyndisleg
apturför, auk tímatafarinnar, a& ver&a heyra aptur
á alþíngi danskar ræ&ur konúngsfulltnía, og sí&an
illa útlagg&ar fyrir túlk.
Vér höfum lýst því yíir á&ur og fært nægileg
rök a&, hver óyndisúrræ&i þafe séu fyrir stjórnina,
a& kjósa sér konúngsfulltrúa hér, og kalla hann þó
ekki til sín vetrinum fyrir, til þess a& undirbúa
hann undir störf sín, og innræta honum allt þa&,
sem hún vill einkum láta framkvæma og hafa fram
á þíngum, og hve hæpife og vandasamt þa& er fyrir
þá embættismenn sem hér eru, a& takast á liöndur
konúngsfulltrúastörfin svona eptir lausri og fáor&ri
skipun, og eiga svo afe forsvara öll störf sín eptir
ámeí bréfum og álitsskjölum, svo a& henni líkiallt.
þetta getur nú me& fram valdife því, sem spurzt hefir,
ab annafe hljófe ver&i í álitsskjölum þessum, heldur
enn í þíngræ&unum, og gefur þó öllum a& skilja,
hve fráleitt slíkt er og óa&gengilegt. Einkurn af
þessum ástæ&uin, vir&ist þab vera árí&andi bæfci
fyrir stjórnina og Iandsmenn, a& hún tæki þann til