Þjóðólfur - 03.05.1856, Qupperneq 2
— 78 -
eru þau, — en þótt „mjó“ kunni afe sýnast, —
„mikills vísir"; þessir árlegu blettir, en þótt hver
um sig sé ekki stórþaö og þab áriíi, verfea smám-
saman og eru orðnir hjá sumum af oss stórir blettir
þegar saman koma og stöbugt er svona vib bætt
árlega, og er þab enn sem fyrri kappsamleg ástund-
un vor allra, absvoverbi gjört; kemnr þetta einnig
í veg fyrir jarbaskipti og jarbabrutl er þó tífekast
svo mjög víba í sveitum, fæstum til gófes hvort
heldur litife er til jarfeanna efea búendanna; því þafe
er efelilegt, afe þeir sem hafa unnife og vinna ár-
lega afe slíkum jarfeabótum, þá taki þeir bæfei tryggfe
vife jörfeina er þeir hafa sýnt sóma, og vilji líka
láta f^rir berast þar sem lengst, til þess afe upp-
skéra sem lengst ávöxt jarfeabótaverka sinna. Enda
hefir nú enginn af þeim, sem eru í þessu jarfea-
hótafélagi, flutt sig búferlum frá ábýlum sínum í
næstlifein 7 ár. Ef fleiri sveitarbúar vildi íhuga
þetta, þá mætti ske afe þeir finndi hér, frá þessari
hlifeinni, enn nýja hvöt til innsveitis félagskapar
og samtaka til jarfeabóta.
Brél' úr sveitlnni.
1. bréf, um verzlun.
Ekki get eg búizt vife, afe mér takist afe skrifa
yfeur neitt sem takandi væri inn í blafe yfear og al-
menníngi bjófeandi innan um svo margar og gófear
ritgjörfeir, sem „Þjófeólfur" hefir allopt mefeferfeis.
En þó er eg samdóma yfeur um þafe, afe vife sveita-
búarnir vífes vegar um Iandife ættum smátt og smátt
afe senda blöfeunum grein og grein um hagi og þarfir
og ýmsa háttu landsmanna, svo afe skofeanir og til-
lögur blafeanna gæti orfeife sem almennastar og efeli-
legastar, og byggfear á því sem á sér stafe í raun
og veru. tní „hvcrjum er þafe knnnugast er í lians
húsum gjörist", og þess vegna ættum vife sveita-
búamir afe geta skýrt eitt og annafe um hagi og
háttu Iandsmanna betur, — enda þótt pennafar og
orfefæri væri stirt, — heldur en þife eigife kost á
flestir þarna í henni Vík, því fæstir af ykkur, sem
hafa numife þar bólfestu, hafa sífean komizt lángt
upp fyrir Öskjuhlífe; hitt verfeur ekki talife, þó þife
hafife alife í sveitinni æskuárin sjálf og hife fegursta
æfinnar, því endurminníng þeirra áranna er fyrir
flestum, og þafe jafnvel hvar sem alin eru, ein3
fögur og skuggalaus ein3 og þau eru sjálf reynslu-
laus. þafe er afe minni ætlun einkum reynsla, ept-
irtekt og mótkast manndóms- og fullorfeinsáranna,
og þafe einkum vífesvegar um sveitir landsins, er
ætti afe gjöra mönnum fært afe rita áreifeanlega um
ýmislegt ástand, háttu og hagi landsmanna.
Nú, þótt mér og öferum skiljist þetta, þá er
samt fæstum gefin sú list, afe fara þeim orfeum uni
þess konar efni í ræfeu efea riti, afe bæfei geti orfeiö
afegengilegt og uppbyggilegt fyrir almenníng. Og
eg verfe afe segja yfeur þafe, herra ábyrgfearmafeur! • '.
uin mig, afe eg hef margt gránablafeife párafe þvert
og endilángt og rifife sífean í sundur, párafe á ný
og rifife aptur, áfeur en eg léti bréf þessi frá mér
fara. Stundum hefir mér komife til hugar afe kæra
mig ekki, heldur senda „Norfera" allt saman, hvernig
sem þafe væri, því þar sé eg kennir margra grasa
í akrinum þeim, og ekki kostulega hveitikjarna afe
nifeur kefja, þó þetta mitt illgresi heffei sprottife þar
upp mefe öferu. En þó afe einaft hafi komife yfir
mig hik og í mig fræfeahrollur út af þessu, þá hefir
mér nú seinna reynzt þafe sannmæli: „vex hugur
vife vel kvefein orfe“. því frá því eg fékk álit yfear
um sýnishornife er eg sendi yfeur í vetur, þá hefir
mér aukizt þor og þrek. Og mefe því nú hefir
verife staklega gófeur vetur og vanalegar útiannir vife
fénafeinn litlar sem engar, þá hefi eg tékife mér svona
stund og stund öferu hverju frá túngarfeahlefeslunni
og tóvinnunni til afe kasta upp ýmsum bréfum
úrsveitinni til „þjófeólfs*; á eg enn ógengife
til fulls frá flestum þeirra, en eg mun gjöra þafe
svona smámsaman og senda yfeur jafnófeum og búin
verfea; en þér hafife fullt leyfi mitt til afe fara mefe
þau eptir því sem þér viljife, brenna þau, efea prenta
í blafeife, og niundi ekki af veita ef þér vildufe laga
einstaka orfeatiltæki, efea bæta vife athugasemd í
nefeanmálsgreinum, þar sem yfeur þækti þörf á.
Eg ætla þá afe láta þetta mitt fyrsta bréf vera ■.
um verzlunina; verzlun og vifeskipti fara nú í
hönd, hvort sem nokkufe kemur af frísiglíngunni
efeur eigi; og þó hún hafi í sér fólgnar miklar vonir
ef vér Islendingar væruni menn til þess afe taka
henni, þá segi eg, afe þafe sé mefe hana eins og
svo margt annafe: „afe sígandi lukka er bezt";
eg segi, afe vife séum, enn sem komife er, ekki færir
um afe hafa full not af mikilli verzlunarafesókn út-
lendra kaupmanna sem vife þekkjum ekki, á mefe-
an vife sýnum í hverju vifeviki, afe vife kunnum ekki
afe skipta vife okkar innlendu föstu kaupmenn sein
vife þó ættum afe þekkja héfean af, og þafe aþ mörgu
gófeu marga af þeim, cf vife kynnum eins afe bnika
þá eins og þeir kunna kfe brúka okkur. „þjófeólf- -
ur“ haffei í fyrra margar gófear bendíngar um,
hvernig menn ætti nú þegar afe undirbúa sig til afe
færa sér í nyt hina frjálsu verzlun; og þar var þaö
tekife skýrt fram, afe landsmönnum rifei á, afe láta
sér smámsaman lærast afe verzla vife vora innlendu