Þjóðólfur - 24.05.1856, Page 3
heimum heldur en pósturinn hébiin, heffei hann farib
leibar sinnar, af austur ab Sólheimum, eins og hann
átti ab gjöra; því ahaltilætlun þessararpóstferíiarhéíian
er sú, að meb henni komist híngab tafarlaust þau
bréf sem hinn færir úr Múlasýslunum. En hvaS
gjörir nú þessi stiptamtspóstur, Ivar ? hann leyfir sér,
aí) fara ekki lengra en austur afe Yatns-
dal í mifeja Rángárvallasýslu, í staf) þess ab fara
af au3tur ab Sólheimum til þess af) færa híngab
Múlasýslubréfin og önnur bréf af) austan. þau bréf
öll, hversu ínikif) sem á þeim kann af> ríf)a, og eins
bréf sem heffii nú átt a& koma í póstskipib liggja
því nú í Skaptafells-sýslu,og mjiig tvísýnt af> þau
komist híngaf) fyr en mef> júlí-pósti — ef honum
þá skyldi þóknast, fremur en nú, afi fara lengra en
ab Vatnsdal, ef)a sýslumanninum þar af) láta hann
lengra fara. í>af) er sumsé auferá&ifi, afe sýslumafe-
urinn í Skaptafells-sýslu finnur sér ekki skylt, —
og jafnvel ofmikla ábyrgfe fyrir sig afe senda á
skotspónum árífeandi embættis- og peníngabréf sem
reglulegur póstur hefir fært á embættisstofu hans.
ívar póstur kvafe nú bera fyrir, afe sýslumafeurinn í
Rángárvallasýslu hafi aptrafe sér frá afe fara lengra
og talife sig fast á afe snúa þafean sufeur aptur, og
lofafe afe taka þafe upp á sig, þó hann héldi ekki
áfram, en sé þetta satt um sýslumanninn, þá fer
þafe eins fjærri afe mcnn geti látife þessar alveg
heimildarlausu afetektir hans óátaldar, er almenn-
íngi og hinu opinbera getur stafeife svo mikill
bagi af, eins og vér á hinn bóginn verfeum afe treysta
því, afe stiptamtife lífei ekki slíkt ofanígjafar - efea
áminníngarlaust, og hlutist um, afe hvorki póstar né
' heldur sýslumenn leyfi sér optar annaö eins.
Dómar yfirdómsins.
í (barnsfafeernisjmálinu: Gísli Gunnarsson í Bjarn-
eyjum, gegn
Önnu Gufemundsdóttur úr Dalasýslu.
Gísli bóndi Gunnarsson í Bjarneyjuin áfríjaði til yfir-
dómsins lögragluréttarurskurði úr Barðastrandarsýslu frá
25. júlí f. á., þeim cr dæmdi liann sannan föður að barni
þvi er hin stefnda Anna Guðmundsdóttir læddi i heiminn
að Bjarneyjum 13. ágúst 1854, Pétur að nafni, og lét á-
fríjandinn (Gísli) krcfjast þessfyrir yfirdóminum, „að hann
yrði frí kcnndur fyrir faðernis lýsíngu hinnar innstefndu
(Önnu), en til vara, að úrskurður undirréttarins verði
dæmdur ómerkur og málinu heim visað til útvcgunar ýt-
arlegri up|i|ýsínga“. — En hin stefnda Anna krafðist þar
í móti þess iyrir yfirdóminum, að úrskurður undirréttarins
yrði staðrestur.
þar sem nú heimvisunarkrafa áfrijandans var þar á
byggð, að undirdómarinn hafi synjað honnm um frcst til
þess að leiða vilni nokkur er sanna ætti, að spursmál gæti
verið um afskipti fleiri karlmanna af hinni stefndn uin það
leyti barnið kom undir, þá áleit yfirdónuirinn, að cptir
því sem upplýst væri að á hefði staðið, þá mundi ekki
fyrir þann frest liafa náðzt neinar þær upplýsfngar er hefði
getað haft álirif á afdrif málsins.
En þar sem á hinu leytinu þau Gfsli og Anna báru
sitt um það hvort þcirra, livenær verið hefði samfarir
þcirra, þá barnið hefði átt að vera komið undir, ogfram-
burð þeirra þar um greindi svo á, að vanað gat f upp á
fullan meðgaungutíina, eptir hennar framburði fremur ná-
lægt 4 vikum, lieldur en rúmiim 2 viknm, en eptir hans
framburði tæpiim 5 vikuin, en barnið hefði þannig eptir
framburði beggja að vísu ekki átt að vera fullburða, en
þó skorta nllt að 3 vikum mcira upp á að vera fullborið
eptir hans framburði en hennar, en það á hinu leytinu
álízt mögulegt, bæði eptir áliti scm leitað var þar um (
þessu máli fra héraðslækninum, og cptir kanselíbr. 1. niaí
1802 og bréfi heilbrigðisráðsins 22. ágúst 1840, að vel
niegi barn fæðast með lífi og geti lifað, þótt ekki hafi
nieðgaungutfminn verið nema 35 vikur, eins og verða vildi
f þessu máli eptir framburði Gfsla, — þá áleit yfirdómur-
inn að „skýlausa sönnun“ skorti fyrir þvf, að barnið hafi
verið svo þroskað þegar það fæddist, að það hafi máttá-
Ifta „að öllu fullburða eða að það liafi verið fædt eptir
fullan og eðlilegan meðgaungutíma“, þvf sönnunin fyrir
þcssu gæti liaft verulcg álirif á málið, og mætti einkuin
útvega þá sönnun itieð áliti cður skýrslu þar um frá yfir-
setukonunni, cða öðrum erumþað gæti borið; en með því
nú undirdóinarinn ekki hafði útvcgað neitt slíkt álit, þá áleit
yfirdómurinn að ekki yrði hjá þvf koinizt samkvæmt tilsk.
8. marz 1799 og tilsk. 15. ág. 1832 § 10, að vfsa málinu
heim til þess að upplýsfng uiii téð atriði yrði útvcguð,
og lagði yfirdómurinn jafnframt fyrir, að við hina nýju
fyrirtckt málsins fyrir undirréttinuin yrði að bera þau Gfsla
og Önnu nákvæmlega saman um það, sem i framburði
hvers þeirra um sig greindi mest á, hvenær samfarir þeirra
liafi fyrst orðið, o. s. frv., og að kostnaðurinn við þessa
nýju fyrirtekt málsins f liéraði yrði að lenda á undirdóin-
aranuin, og skyldi hann, þcgar hann dæmdi inálið að nýju,
við hafa nafnið „dóm“ en ekki „tírskurð“, eins og liann
hafði kallað dómsatkvæði það, er hann hafði upp kveðið
í málinu 25. júli f. á.
Af framanskrifuðum ástæðum lagði yfirdómurinn 13.
þ. mán. svo feldan dóm á þetta mál, scm þar var bæði
sókt og varið fyrir veitta gjafsókn:
„þvf dæmist rétt að vera“:
„Undirréttarins úrskurður f máli þessu á ómerkur að
vera, hvar á inóti málinti hciin visast til nýrrar og lög-
legri fyrirtektar og dóinsálcggíngar á kostnað undirdóin-
arans, eptir að hann liefir leitað þefrra upplýsínga sem að
framan eru tilgreindar. Sækjandanum hér við réttinn,
organista P. Gudjohnsen, bera í málsfærslulaun 5 rdl., og
verjandanum kand. júr. A. Thorsteinson 4 rd., sem greiðist
úr opinberum sjóði“.
— Eins og auglýst er f „þjóðólfi“ 7. árg. nr. 8 og 9 bls.
36, að nokkrir góðhjartaðir inenn í ltcykjavfkurbæ önnuð-
ust uin framfæri og kcnnslu sonar míns Jóns lljaltalfns
sro hann gat hafzt við í Keykjavík í vetur er leið við
náin bókmenta, cins liafa eptirritaðir göfuglyndir mcnn á
Vestfjörðum styrkt nefndan son minn mcð frjálsum gjöf-
um, (hver eptir efnahag sfnuin, og sinni) til framfæris i