Þjóðólfur - 31.01.1859, Side 5

Uindæmi, þlnglýsa f þvt béraði (af nýjn), en það varð að
álitum, að lagaboð þetta ætti ekki við hér á Islandi (shr.
Alþ.Tíð. 1845), og verðr það þvf ckki að neinu heimfært
uppá efni það sem hér er um að ræða“.
„þar sem nú, eptir því sem að frainan er skýrt, engi
bcinlínis lagaákvörðnn erhér í gíldi áhrærandi þetta efni,
en hinsvegar bæði víst og viðrkennt af málsviðeigendun-
um, að veðskuldabréf hinna stefndu sé löglega stofnað og
því þfnglýst á réttum tfma fyrir varnarþfngi því er
skuldunautrinn átti sjálfr þegar skjalið var útgelið, þá þykir
öhult mega álita, að veðréttr sá, er frá upphafi ávnnst
mcð skjali þvf er hér ræðir um, sé hvorki þrotina né ó-
nýttr fyrir það þótt skuldunautrinn flytti húferlum til fs-
lands og en þólt ný þínglýsíug skjalsins ætti sér ekki
stað við hið nýja varnarþíng hans hérálandi (sbr. sömu-
lciðis andann í op.hr. 18. jan. 1788, og op.br. 13. sept.
1821 § 1.)“.
„Hið umrædda veðskuldahréf verðr þvf að álíta með
óröskuðu veðréttarafli, og skuldaheimta konúngssjóðarins,
er ekki verðr álitin réttarhærri heldr en handskriptar-
skuld, getr þvf eigi komizt að til útsvars úr búinu, og
verðr því að staðfesta hina áfrýjuðu skiptaréttarúthlutun“.
„Málskostnaðr hér fyrir dómiiiiim verðr, eptir þvf sein
ástatt er, niðr að falla, og ber málsfærslulaun málaflutn-
ingsmannanna, er ákveðast til 15rd. Itanda livorum þeirra,
að greiða þeim úr opinberuni sjóði. — Hinn skipaði máls-
flutníngr hefir verið löglegr“.
„því dæmist rétt að vera“.
„Ilin áfrýjaða skiptaréttarúthlutun f húi sál. etazráðs
amtmanus Grims Jóhnssons, á órökuð að standa. Máls-
kostnaðrinn falli niðr. Laun liinna skipuðu inálaflutníngs-
manna hér fyrir dóminum, kanselíráðs, land- og hæjarfóg-
eta Finscns og organista P. Guðjohnsens, 15 rd. til hvors
þcirra, skal greiða ur opinberum sjóði.“
(Áðsent) Skýrsla
um fjárkaup Hrunamanna í Eyjafjarðarsýslu,
1858.
Eins og skýrsla nágranna okkar í Gnúpverja-
hrepp, um fjárkaup þeirra í þíngeyjarsýslu, nú er
tekin í hlabib þjnbólf (11. ár, 3.—4. b!.), svo von-
um vib, ab lík skýrsla um fjárkaup Hrunamanna í
Eyjafjarbarsýslu, verbi tekín í þetta heibraba blab.
f 20. viku suntars fóru héban 43 menn norbr
Kjalveg, og fórn 4 þeirra af stab fáum dögurn á
undan nteginlibinu. Fengn hvorirtveggja bezta vebr
og vegi á fjöllnnum, og segir ekki af ferbum þeirra
fyrri, en þeir 4, sem á undan ribu, komu ab Stein-
stöbum, til Stefáns alþíngismanns, á 4. degi frá því
þeir lögbu upp héban úr sveit. Vib höfbum í sum-
ar fengib loforb fyrir 1800 fjár í Eyjafjarbarsýslu,
en nú fengum vib ab vita á Steinstöbum, ab þess-
ari tölu hafbi verib jafnab af sýslumanni á 7 af
hreppum sýslunnar eptir fjártölu þeirra, og sáum
vib þar þá nibrjöfnun. Eptir sömu tiltölu og fénu
var jafnab á lireppana jöfnubum vib nú þegar pen-
íngum þeim, setn vib höfbunt rneb ab fara, og skipt-
um libinu; skyldi sumir fara inní Eyjafjörb, sumir út
í Svarfabardal, sumir í Hörgárdal eba Yxnadal. Nú var
fjallfé safnab og réttab nokkru fyrren vant vant var,
og okkr hvervetna gjörbr allr greibi, var engi fyr-
irstaba á, ab vib fengim þab fé, sem okkr var lof-
ab, og þar ab auki keypti fjárkaupafélag okkar
rúmlega 250fjár, en einstakir félagsmenn um 100.
En vegna þess, ab Eyfirbíngar ekki höfbu búizt vib,
ab láta af hendi fleira fé en 1800, þess annars, ab
vib vildum hraba ferb okkar sem mest, þá gátum
Aib ekki fengib fé fyrir penínga þá alla, sem vib
höfbum mebferbis, og sem voru 5,500 rd.; en úr
þessu rébist svo, ab vib á heimleibinni fengum
keypt í Skagafirbi 80 fjár, bæbi fyrir góbvilja Skag-
firbínga og tilstyrk Skeibamanna, sem þá voru þar
ab fjárkaupum1.
Fé þab, er rekib var subr, var alls:
Félagsfé: ær, vetrgamlar og nokkrar tvævetrar 1337.
hrútar, vetrgamlir............. 69.
lömb, gimbrar og hrútar . . . 728.
Forustusaubir, skornir þegar er subr kom . 7.
Kindr gefnar og sendar, vib vitum ekki
hvort fyrir verb eba ekki .... 12.
Fé, sein einstakir menn keyptu, lömb og
fullorbib.......................... 103.
2256.
Verb á félagsfénu var til jafnabar: ærin 3 rd.
16 sk., hrútrinn 3 rd. 48 sk., lambib 1 rd. 40 sk.;
þannig fékk sá, sem lagt hafbi til félagskaupanna
t. d. 100 rd., 24 ær, 12 lömb og 2 hrúta, og abrir
ab sömu tiltölu, svo sem næst varb komizt.
Ekki vitum vib víst mebalsöluverb á fé þar
nyrbra í haust, enda var nokkur mismunr á því í
svcitunmn, en þab vitum vib, ab féb var til jafn-
abar selt, og sumstabar ekki alllítib, fyrir neban al-
ment söluverb.
Féb var rekib subr í 3 hópum. Fyrri rekstr-
unum tveimr gekk ágætlegaj en liinn seinasti (sá úr
Eyjafirbinum) hrepti ískyggilegt vebr, meb frosti og
fjúki frá Blöndu og subr yfir Kjalhraun, en komst
þór ve af meb öllu heiiu og höldnu. Engi kind
gafst upp, og engi varb fótsár til neinna muna,
') Ab vib þurftum fleira fé en um var bebib í fyrstu, og
okkr var iofab, kom til af því, ab vib, eptir beibni nokkurra
fjárlausra manna í Biskupstúngum, tókum þá í félag meb okkr.
bæbi þeirra vegna, og svo sjálfra okkar, því annars hefbiþeir
líklega neybzt til, ab kanpa fé í Rángáivallasýslu, sem þeir þá
hefbi orbib ab reka yflr Hreppana, og hefbim vib svo orbib
í strokleib þess fjár. Biskupstúngnamenn þcssir l'pgbu til
kaupanna 1050 rd., eba rúma v» tillaganna allra, og fengu
því aptr rúma Vu hins keypta félagsfjár. Fé þessn komu
þeir fyrir, fyrst um sinn í vetr, hér fyrir austan Hvítá.