Þjóðólfur - 20.04.1859, Blaðsíða 1
Auglýsingar og lýsingar um
cinstaklog málefni, eru teknarf
blaðið fyrir 4sk. áhverja smá-
letrslinu; kaupendr blaðsins
fá helinings afslátt.
Sendr kaupcndum kostnaðarlaust; verð: árjr., 20 ark., 7mörk; hvert einstakt nr. 8 sk.; sölulaun 8. hver.
11. ár. 20. apríl. ííl—23.
Skrifstofa „þjöðóirs" er i Aðal-
stræti nr. 6.
þJÓÐÓLFR.
1859.
— 16. þ. mán. kom jagtskip frá Khófn eptir 20 daga ferh
til Hafnarfjarþar; þaí) færþi alls konar nauþsynjar til verzlana
stórkaupmanns Knudtzons, en varb eigi laung viíiseta, ogsagt
a% matarskerfr sá, sem verzlun hans hér í stahnum fékk, nái.
300 tunnur, ha't veriþ alveg farnar á 3. degi. Meh þessu skipi
fréttust engi nýmæli.
— Jafnaðarsj (iþr suíiramtsins hlaut, eptir því sem
„Hirfcir" segir bís. 93, 600 rd. lán frá stjórninni, samkvæmt
undirlagi amtsfundarins Iiít, 28. sept. f.-árs, og þarábyggí)-
um tillögum stiptamtmanns. Lánsfk þetta er leigulaust, má
láta alveg ógoidií) upp í þaíi hin næstu ö ár, en úr því á aþ
fara aí) endrgjalda, á 12 næstu árunum, 500 rd. árlega, unz
öllu láninu er lokiþ. „Hirþir“ segir, aí) hinir alúþarfylistu meþai
hTeppanefndarmannanna megi hér af vænta nokkurrar umbunar,
nokku?) hafl gengií) til dýralæknanna, en uokkní) veríii goymt
þeim, sem framvegis sýui framúrskarandi dugnaþ vií) lækníngar.
— lilakakaiip — Þab er miklu síbr ný-
lunda, ab „steinar verfei ab braubi," e&a grjót ab
gulli, heldren aí) klakinn verbi Islendingttm ab fé;
í>ó ab vér kunnum lítt ab því, ab gjöra oss grjót
ab gulli, þá er þab samt algengt í öbrutn löndum,
ab klettabelti nteb góbu byggíngagrjóti gefa eigend-
ttnum mikinn arb, og ótal margar hendr hafa góba
atvinnu af þvf, ár út og lir inn, ab vinna grjót og
flytja og höggva til húsabyggínga, stéttaleggíngar á
strætum o. fl., því má nteb sanni segja, ab í öbr-
uni löndum verbi mönnum grjótib ab gulli. þessu
er mikltt síbr svör ab gefa um klakann, og er þó
eigi svo ab skilja, ab klakinn sé eigi ntikils virbi
í hinum sybri og heitari löndum, þar sem liann er
hafbr í efni til margbreytilegs sæigætis, og talinn
mebal lífsnaubsynja hinna heldri og aubugri ntanna;
þar finna menn t. d. meiri naubsyn og eins mikla
hressíngu í því ab fá lítinn svaladrykk af klaka-
vatni, þótt nokkru verbi nemi, eins og íslendíngr-
inn í brennivínshálfpelanum; en í heitari löndun-
um er klakinn nær því eins sjaldfenginn, eins og
hér eru flest gæbi hinna lieitu landa, og því er hann
þar einatt dýru verbi keyptr.
þegar gufuskipib lá hér um mánabamótin, varb
hér nú sú nýlunda. ab klakinn varb stabarbúumab
góbum fjárafla; skipib skorti barlest, Sundin hér
inn frá, þar sent helzt er barlestargrjót, voru öll
undir lagís, þar til voru flestir menn vib sjó, og
vart aubib ab fá neina til ab hverfa úr skiprúmi
og yfirgefa ræbi til þess ab vinna ab grjótflutníng-
um, sízt fjærri veibistöbvum.
Póstskipsmenn tóku þá þab ráb, ab láta afla
klaka til barlestar, og var nægb af honum hér á
tjörninni, er hefir mátt heita botnfrosinn fram á
þennan dag. Dýralæknir Teitr Finnbogason gekk
í samníng vib skipverja, og' skuldbatt sig til
ab aíla og koma út á gufuskip, ab minsta kosti
600 skippundum af klakahnausum, fyrir 6. þ.
mán., ef hvert skpd. væri borgab 1 rd. 16 sk.;
en þeir undirgengust í móti ab kaupa 900 skpd.
santa verbi, ef svo mikils yrbi aflab. Teitr
Finnbogason aflabi nú alls 900 skpda og flutti út
á skip, og tók hann í stabinn 1050 rd. Höfbu mý-
margir af þessu hina arbsömustu atvinnu meban á
því stób, því ótal hendr komust þar ab vinnu; l'ull-
tíbamenn hjuggu upp klakastykkin og kontu þeim
upp á sleba og vagna, abrir óku vögnunum ofan
til strandar, aptr vogu abrir klakahnausana og báru
á skip og réru út tneb til gufuskipsins; ekki unnu
ab einS fullorbnir menn hér ab, og höfbu af því
beztu atvinnu í gæftaleysinu, heldr einnig amlóbar
og ómagar, því ótal úngsveinar, 7 vetra og eldri,
óku tveir og tveir, á smáslebutn, hinnnt smærri
klakahnausum ofan til strandar; svo þab mátti segja
eins og í kvæbunt, ab „allt sem vetlíngi valdib gat,
vatt sér á kreik" til þess ab afla sér fjár fyrir klak-
arin. Fórst herra T. Finnbogasyni alt þetta bæbi
hyggilega og mannúblega, er hann hagabi svo
verkum, ab sem flestir gæti ab því unnib, og í ann-
an stab, hversu hann svo ágengnislaust og ríkulega
umbunabi þeim öllum er unna honum ab þessu,
eins ýngri setn eldri, og jafnvel betr en þeim gat
til hugar kontib sjálfutn; því hann greiddi hverjunt
hinna röskvari ntanna er unnu ab klakhögginu, vigt
og útskipun, lVa-2rd. dag hvern, en hverjnm
tveimr af smásveinunum 1 rd. 16 sk. ebr 56 sk. ab
mebaltali hverjunt þeirra, í daglaun.
Hvað gengr á, fyrir vorum góða „Hirði“‘?
I tveim næstu blöbunum, 9. —10. ogll. —12.
blabi, hefir blabib „Hirbir" verib ab streytast vib
ab sýna fjárfækkunina í Iiinunt ömtunum, Norbr-
- 81 —