Þjóðólfur - 22.12.1863, Blaðsíða 3

i'it af tilneign þessari er hann vill helga shr; á hinn leytinu
verþr því ehki haldiþ fram meí) neinu móti, ab téþ setníng
iandslaga vorra sft numin úr gildi fyrir þaþ, aí) Norskulög eru
liigleidd her á iaudi nm alla réttarfarsskipun, eí)a meþ hinni
nýu sættamálalöggjöf, því þessi setuíng iandslaganna er byg?)
á einkenriilegum landslagshögnm hftr hjá oss og heflr í sör
fólgnar eerstaklegar ákvarr)anir sem sambandsskyldur og rett-
indi milli umbjóþanda (eiganda) og nmboþsmanns („fullmekt-
ugs)“, — en þetta samband liafa sjálf landslög vor eindregií)
ákvebií) og beinlínis afmarkaþ, og stefnir ekki einúngis aí)
þvi, aþ nmbohsrnahrinn skuli gánga í staí) eiganda eiris
og væri hann sjálfr fyrir sök sinni, þegar þræta rís um eign
harrs, heldr einuig a?> ýmsri armari mikilsvarþandi ráþsmeusku
(yflr eignum umbjóbanda sem er utanlands), en því umboíii
(landslaga vorra) er variþ á allan annan veg heldreu hinu sem
NL. 1 — 4. —10. og DL. 5, —10,—3 um höndla, — og er hin
fyrnefnda Jónsbókar ákvörþun því síbr numin úr gildi meí)
ýngri lögum, þar sem hún er í nánu og skipulegu sambandi
viþ ýmsar aþrar ákvarþanir í lögbók vorri, og surnar mikiis-
vartiandi. Af þessum rökum verþr rettrinn aí) álíta, ab aþal-
áfrýandinn (Duus) hafl aþ lögum rettum kært verzlnnarstjóra
VulíT, er Iiafoi fullmakt frá gagnáfrýanda JKnudtzon), fyrir
sættanefndinni, eius og annan lögkvaddan eg sjálfsagíian um-
boþsmann haus, og þa<) því fremr þaf sem töíir 'Wulff, ar) því
leyti sem hann er her á iandi búsettr verzlunarstjóri gagn-
áfrýanda; og því má hann, eptir verziunarlöggjöf þessa lands
og réttarvenjunni, álítast umbohsmabr gagnáfrýanda herá iandi í
ölln því, er vibskiptastörf snertir, og þar til mætti hann líka
beinlínis, þegar sætt var reyud í málinu, og þess vegna getr sú
yflrlýsíng lians, ati sig skorti þann myndugleika til aí) sætt-
ast á málii), er hann þó heflr eptir lagaboþinu sem fyrgreinir,
eigi orþií) tekin til greina; því a?) sönnu segir svo í Jóus-
bók, á himim tilvitnaþa staþ, aí) þegar einhver kærir á jörþ
(fjærverandi eiganda), þá geti umboþsmaþrinn ieyst sig nndan
þeirri skyldn ab svara fyrir aí) iögum af iaudsdrottins hendi,
meþ því „aþ gjöra honum orþ“ (eþr abvart um þá kæru); en
þessa ákvörtmn verbr, auþvitaþ, aí) skilja á þá leið, aí) réttar-
farsstaba kæranda spiliist ekki er!a verþi a?> verri fyrir þetta,
og leiþir þar af, meþal annars, aí> eigi se meí) þessu spilt
fyrir lögskipuþum hra?)a málsins; en hér af leifcir þá í annan
staþ, aí) krafa sú um frestun á málinu fyrir sættanefiidiuni, er
Sagnáfrýandi bar upp, til þessaí) geta náí) nákvæmara fyrirlagi frá
eiganda túublettsins, getr ekki álitizt á lögfnllum rökum bygfe.
Ku þaraíiauki huflr aþalsækjandi framlagt höraþsréttardúms-
fjörþir frá 15. Júní 1853, og má þar af sjá, aþ mál þetta,
°S þa.þ f sama forrni, ab öllum veriilegnm atriþum til, en ab
sJállu þrietuefninu til hiþ eina og sama, heflr abaláfrýandi
'aft til sætta 11. Aplíl 1853, milli sín og eins af verzlunar-
^tjonitn gagnáfrýanda, og er þú eigi aí) sjá af viþreign máls-
l’artanria f i,;num framlögísn dúmsgjörþum, í málinu sem milli
þoirra var 185.H og dæmt var fyrir höraþsrötti 15. Júiií f. árs,
®n sa höraþsdómr var dæmdr úmerkr, meþ þessa rettar
(yflrréttarins) fl5nii 25. Sept. 1854, af öllum öfcrnm rökum, —
ab gagnálryandi iiaii þá þókzt hat'a á stæbu til ab rerigja ebr
'efengja sáttatilraunina, er þá hafbi gjörzt, og hlýtr hún því
ab hafa þaí) gildi í máli því sem nú er her af nýu höfbat),
ab okki verbr öbruvísi álitib, eu ab abaláfrýandinn hafl full-
nægt fyrirmælnm sættalagauna til þess ab geta súkt málþetta
ef *'ann beflr reist til þess ab ná aptr undir sig túnblettin-
enda þótt hin endruýaba sættatilraun hofbi reynzt mob
þeim göllum, eins og gagnáfrýandinn .heflr farib fram, ab mái-
inu hefbi orbib ab frá vísa fyrir þá sök“.
„Af þeiin ástæbum sem uú voru taldar, og sakir þess ab
herabsdómrinn var nppkvebinn af sýslumanni einum, og hinir
tilkvöddu mebdómsmenn ekki látnir eiga neinn þátt í því ab
leggja dóm á málib, eu þeirri abferb verbr ekki komib heim
vib NL. 1 — 7 — 1, sbr. vib 1 — 5—10, þarsem þessir laga-
stabir sýna Ijúsiega, ab dúmrinn úskertr („í heild sinni“) á
ab leggja dúm á livert mál sem er, eigi síbr þúab um form
sö ab ræba, heidren nm hib verulega ágreiníngsefni málsins,
þá verbr nú ab únýta herabsdóm þann sem her er áfrýab, og
málinu ab heim visa í herab til nýrrar dómsáieggíngar um
þrætuefnib sjálft. Eptir því sem á stendr, verbr málskostn-
abr ab nibr falla“.
„því dæmist rett ab vera:“
Hörabsdómrinn á óiuerkr ab vera, og heim vísast máiinn
til dómsáleggíngar um þrætuefnib sjálft. Málskóstnabr faili
nibr“.
—Prestvígsla. 15. f. mán. var prestvígbr f dómkirkj-
unni kaud, theol. (frá prestaskólannm) Arnljútr Ólafs-
s o n, til Bægisár, Bakka og Myrkársafnaba í Eyjafjarbarsýslu;
herra biskupinn var forfallabr frá ab vígja í þab sinn sakir
lasleika, og fúl þab sjálfr á hendr Dr. P. Pjetuissyni prú-
fessor. þetta var a n n a r prestrinn, sem vígbr var aiit þetta
ár 1883.
Tombola
á gildaskálanum í Reykjavík verðr haldin miðviku-
daginn 23. desbr. á Þorláksmessu, 1863 kl.4 e. m.
Allr ágóðinn tilfellr fátækum.
Aðgángrinn eðr inngángs-bíiæti kostar 1 mark
fyrir hvern fullorðinn, fyrir hvert ófermt barn 8sk.
Hvert númer, sem dregið er til þess að geta
unnið tombolumunina, kostar 1 mark.
Tilraun mun gjörð að skemta þeini sem tom-
boluna sækja eptirþvi sem faung eruti meðýmsu
móti.
Auglýsíngar.
— Um það leyti Norðanpóstrinn kom bér í
öndverðum f. m., eða máske nokkru fyr, hefir hér
komið einhver maðr til mín, og beðið mig fyrir
að koma bréfi með peníngaböggli með þeirri póst-
ferð til einhvers fyrir norðan. En nú er póstr
var farinn, fann eg í hyrzlum minum penínga
pakkveti þetta, en bréfið sjálft, er eg hafði lagt
innanum mörg önnur bréf til norðrlands, hefir
f sjálfsagt orðið hinum samferða og farið með
pósti.
Nú bið eg þann, sem þessa penínga afhcnti
mér, forláts á þessari vangæzlu minni, er eg vil
gjöra hann skaðlausan af á alian hátt, og að hann
gefi sig fram sem fyrst og lúti mig vita hið allra