Þjóðólfur - 27.04.1864, Blaðsíða 2
94 —
konúnglega hátign meöal vor, en þessi fjarlægð
hefir þó aldrei dregið úr þegnlegri konúnghollusta
Íslendínga; ást til konúnga sinna hefir ávallt verið
ein hinna djúpsettustu og helgustu tilfinnínga í
hrjósti hvers Íslendíngs; þessi tilfinníng hefir að
erfðum gengið mann frá manni, og hefir þótthinn
bezti arfr hvers góðs Íslendíngs; enda á hún við
að styðjast þá hina óbifanlegu sannfæríngu, að
enda þótt ísland sé fjarlægt hásætinu, beri þó kon-
úngr það jafnan fyrir brjóstinu, og að hann beri
jafna landsföðursásttil alira þegna sinna«.
..ALLRAMILDASTi KONÚNGRI*
»Á alvörufullri stundu hafið þér, allramildasti
herra, sezt að völdum, þar sem ofstopafuliir féndr
nú fara með hernaði um nokkurn hluta ríkis yðv-
ars og ógna frelsi þess. Með gleði mnndi hver
Íslendíngr leggja iíf sitt i sölurnar til verndar há-
tign yðvarri; en það er eitt óhagræðið, sem fjar-
lægð iands vors hefir í för með sér, og sem gengr
oss nær til hjarta á þessari stundu, að vér verð-
um að sitja hjá aðgjörðalausir. f>að er innileg
bæn vor til drottins, að vísdómi yðar hátignar megi
takast að efla svo framfarir Iands þessa bæði í
mentun og hagsæld, að það á síðan geti í verk-
inu sýnt konúngbollustu sína og tekið af sjálfu sér
nokkurn þátt í gángi viðburðanna, og að þetta
mætti hepnast yðvarri konúnglegu hátign með því
að byggja ofaná þann grundvöllinn, sem yðar há-
sælu næstu fyrirrennarar hafa lagt, svo sem með
stofnun Alþíngis, eflíngu vísindanna, hinni frjálsari
verzlun o. s. frv., enda berum vér það fylsta traust
til yðar konúnglegu hátignar, að þér munið af
mildi yðvarri og visdómi halda kröptuglega áfram
fyrirætlunum þessara hásælu fyrirrennara yðvarra,
landi voru til heilla og framfara, og fylla það, er
þeir höfðu hngfest ogheitið að gjöra í þessu efni,
en sem þeim entist eigi aldr til að framkvæma;
enda hafið þér, allramildasti herra, þegar í opnu
bréfi yðru 23. dag Febrúarm. þ. á. heitið að sýna
oss sama réttlæti og sömu velvild sem öðrum
þegnum yðrum og með því sjálfr eflt til fullnustu
traust vort til yðar konúnglegu hátignar«.
»Vér biðjum þess drottinn hinn almáttka, að
hann vili veita yðvarrl konúnglegu hátign sigr í
hínu góða málefni. Drottinn styrki yðra konúng-
legu hátign á þessum tíma þrengínganna. í stormi
liafið þér undir stýri sezt, drottinn hinn almáttugi
veiti yðr krapt til, að koma skipi þessu í örugga
höfn friðarins. Drottinn haldi sinni hendi yfir yðar
konúnglegu hátign, og veiti yðar hátign þá bless-
un, að þér megi lengi ríkjum ráða, hann farsæli
yðr og alla ætt yðar og niðja«.
„Roykjavík, 21. d. Apn'lm. 18fi4“.
(38 undirskriptir; þar af 23 embættismenn, 15
verzlunarmenn og aðrir borgarar).
* *
Hvernig sem nú Íslendíngum geðjast að ávarpi
þessu, en atriði þess og innihald getr hver maðr
séð og metið, og virðist oss því ofaukið og óþarft
að fara urn þetta fleiri orðum að sinni, þá er á-
varpið frábrugðið flestum eða öllum þessleiðis á-
vörpum út af konúngaskiptum að tvennu til, fyrst
að efninu, er það biðr einkis oss til handa ís-
lendíngum, og fer ekki fram á neitt hvorki til lag-
færíngar hjá oss né viðréttíngar, rélt eins og hér
væri allt í svo ákjósanlegu horfi, að ekkert þyrfti
að viðrétla, ekkert að umbæta, né heldr neinn
fyrirvara að taka eðr neinn rétt að áskilja oss eðr
geyma, — nema það, að vér Íslendíngar eða sjálf-
sagt Reykvíkíngar gætim orðið megnugir þess, sem
fyrst að gánga í stríðið núna með Dönum rnóti
þjóðverjum, því svo hafa nokkrir staðarbúar skilið
það. í annan stað er þess að geta, að þarsem
algengast er, að einhverir gjörist frá upphafi hvata-
og forgaungumenn ávarpsins, að kvatt sé til fundar
til þess að ræða atriði þess til undirbúníngs, og
síðan kosin nefnd manna til þess að færa þau í
letr eðr semja frumvarp til ávarpsins1, og það
síðan framlagt á tilteknum stað til undirskriptar,
þá var ekkert af þessu viðhaft nú að þessu sinni,
svo að á ávarpi þessu rætast orð ritníngarinnar:
..vindurinn blæs og þú heyrir þyt hans, en engi
»veit, hvaðan hann kemr eða hvert hann fer«; það
veit engi, hver að haíl verið hvatamaðr eða höfundr
ávarpsins; engi vill gángast undir faðerni þess;
það var aldrei framlagt, hvorki frumvarp til yfir-
vegunar né hreinskrifað til undirskriptar, heldrsent
svona albúið og hreinskrifað um kríng, — lögreglu-
þjónarnir báru það á mis, — hús úr húsi og ieitað á
menn að undirskrifa nöfn sín. Ætlum vér, að svo
hafi margr látið það tilleiðast, að hann hafi hvorki
yfirfarið ávarpið nákvæmlega né heldr þessa óveru-
aðferð, sem við undirbúnínginn var höfð, en öllum
mun hafa þókt kurteisara að láta uppi í ávarpi nú
þegar þegnlega lotníngu sína lil hins nýa konúngs
1) þessa aílferb hóll&u Reykiavíkreinbættisinenriirinr 1848,er
þeir sfimdu þá ávarp til hius uýa konúngs út af konúnga-
skiptunum; þeir áttu þá fund meþ sár um þetta, og raeddu
þar og samþyktu meí) atkvæíiafjrdda aSalatribi ávarpsius; sbr.
Reykjapóst. II. ár (1848) 145 — 148. bls., og Ný Félagsrit IX.
ár. 24.-27. bls.