Þjóðólfur - 28.09.1866, Blaðsíða 4

— 172 —
Rd. Sk.
fluttir 14,444 »
laun 800 rd., húsaleigustvrkr 100 rd.,
kornlagauppbót 230 rd., samtals . . 1,130 »
Fjórði kennari Jón Þorlcelsson, laun
700 rd., kornlagauppbót 190 rd., tamtals 890 »
Til aðstoðar \ií> ýms störf í þarflr laprbu
skAlanna) 1,100 rd., kornlagauppbót 178
rd., samtals...................... 1,278 »
= 17,742 »•
Eptir 3. tölul. eru önnur útgjöld í
þarfir andlegu stéttarinnar (ab frá dregnu
skrifstoföfé biskupsins, sem fyr er til fært)
samtals 1,718 rd. 72 sk., og eru þau
þessi:
Til uppbótar hinum rýrustu presta-
köllum.................................... 318 72
Til uppbótar ýmsum brauðum I hinu
forna Hólastipti (Í Stab Hólamútnnnar) . 300 »
Til styrks lianda ekkjum og börnum
presta á Islandi . ..... . . 400 »
Til styrks handa fátækum nppgjafar-
prestum og prestaekkjum ..... 500 »
Styrkr til að byggja upp Miðgarðs-
kirkju í Grímsey ....... 200 »
4. tölul, eru önnur útgjöld í þaríir
lœrðu skólanna, og eru þau bæði í sér-
stökum greínum og aðalupphæð öll hin
sömu eins og í fjárlögunum 1864/6 5 °S
1865/66.
1. Til prestaskólans.
Ilúsaleiga fyrir kenslu- og lestrar-
stofur 220 rd., húsaleiga handa lOstú-
dentum 400 rd., til bókakaupa 200 rd.,
til tímakenslu 100 rd., til ýmsra útgjalda
100rd., — samlals aukaútgjöld handa
prestaskólanum ._ . . , . 1020 r.
2. Til lcerða slcólans.
Til bókakaupa 500 rd.; til eldi-
viðar og Ijósa T50 rd.; til húsa-
viðhalds G00 rd.; lil tímakenslu
530 rd.; 40 ölmusur 4000 rd.;
fyrir fjárhald og reikníngsskap
lOOrd.; fyrir ritstörf og útreikn-
mga (á eínkunnum pilta um hver
mánabamút) 100 rd.; fyrir prests-
verk við skólann 14 rd.; fyrir
læknisvitjanir við skólann 30 rd.;
til ýmsra annara útgjalda 400 rd.
samtals 7034 - 8,054 »
Útgjöld er við koma kirkju- og kenslu-__________
stjórninni, samtals..................... 27,514 72
DÓMR YFIRDÓMSINS
í málinu: «prestr (til Kirkjubæar í Hróarstúngu)
Magnús Bergsson, gegn prestsekkju» (eptir upp-
gjafarprest í téðu brauði, Jón sál. f>orsteinsson)
þuríði Hallgrímsdóltur».
(Upp kvebum 25. júní 1866. — Mál þetta rois út af rétti
og tilkalli prestsekkjunnar húsfrúr puríbar til ’/,„ hluta af
tekjum Kirkjubæar brauíls henni til eptirlauna æfllángt frá
því er mafir hennar dej’bi, og bygíii hún þaí) tilkall sitt á
kgsbr. 5. júní 1750; en sira Magnús Bergsson sem ft'kk
brauhih veitt a% sira Júui sál. porsteinssyni lifanda, er gaf
þab upp og lifbi nokknrárþar eptir, þúktist eigi skyldr til
ab leggja þenna */r# eptirlauna af hendi vií) ekkju formaus
síns, og er í almæli aíi hann hafl bygt þá undanfærslu
sína á kenníngu Jóns yflrdómara Peturssotiar í “Kirkjurétt-
„inum bls. hérabsréttrinn í Norbrmúlasýslu dæmdi ekkj-
nnni rétt til eptirlaunanna, en sira Magnús Bergsson áfrý-
abi þeim dómi fyrir yflrréttinn. Báhir málíyrartar fengu
þær gjafsókn veitta, og sókti Páll Melsteb málií) af hendi
sira Magoúsar en Jón Gnbmundsson helt uppi vúrninni af
liendi prestsekkjunnar. 'Yftrdóms forsetann herra þórb Jón-
asson greindi' á vib mebdómendr sína um nibrstúbu máls-
ins, er hann lagbi þab dómsatkvæbi á: aí) hérabsdómr-
inn yrbi stabl'estr, þ.e, ab prestsekkjan væri dæmd rétt-
b,ær til eptirlaunanna, og fram lagbi hann þetta ágreiníngs-
atkvæbi sitt til bóltar.)
„Meb landsyflrrettarstefnu 11. September 1865, lieflr prestr-
inn til Kirkjubæar í Hróarstúngu, Magnús Bergssévi áfrýab
dómi gengnuru í Nöfbrmúlasýslu 12.. apríl s. á., er dærnir,
ab hin stefnda prestsekkja, þuríbr Hallgrímsdóttir, eigi retti-
lega heimtíngu á l/10 parti af fústum tekjum Kirkjubæar
braubs, og ab áfrýandauura beri, ab grniba henni hluta þeuuan
frá dánardegi manns hennar, nppgjafarprestsins Jóns por-
steinssonar, er þar var ábr prestr í kallinum, til 8. júlí 1861,
en málskostnabr er látiun falla ni?)r.“
„Áfrýandinu heflr nú kraftzt þess, aþ hann verbi frí-
dæmdr fyrir krúfiim hiunar stefndn, þar hann álítr, ab
konúngshréfln 5. júní 1750, ab eins heimili ekkjum eptir
þá presta, er deyja í embættinn, eptirlaun af braubum þeim,
er þeir þjóuubu, er þeir fellu frá, en ekki ekkjum uppgjafar-
presta, þannig sem hin stefnda heflr viljab skilja uefnd kon-
úrigsbiéf".
„Jrab er nú ah vísu svo, ab orbib prestsekkja, sem kon-
úngsbiéfln einlægt vib bafa, getr náb til allra prestsekkna yflr
húfub, bæbi tii, ekkna eptir þjónandi presta, uppgjafarpresta
og kapelláiia, sem líka eru prestvígbir menn, og þessu sam-
kvæmt heflr seinrii hluti konúngsbrefanna, ebr frá byrjun 7.
greinar og út til endaus, einlægt verib skilin, og hafa því
ekki ab eiris ekkjur eptir þjónandi pvesta, heldr og eptir
uppgjafarpresta og kapellána ætíb orbib í sameiníngu abujót-
andi tekna þeirra, sem þar elu nefndar. En þó orbib prests-
ekkja se svona yflrgripsmikib í sjálfu sér, er þab samt aub-
sætt, afe liiggjaflDU í fyrri hluta konúngsbrúfanna
ebr 6 fyrstu greinum þeirra, eigi hettr getaí) meint
til allra prestsekkna yflr húfuí), heldr aí> eins til
viss flokks þeirra, ebr til ekkna eptir vissa presta, því
þab er mebal aonars meb úlln óhugsandi, ab lúggjaflnu haíi
viljab veita ekkjnin kapellána vissan hhita af tekjum presta-
kaiísins, því hvorki ber þeim sjálfum nein eptiriauu af því,