Þjóðólfur - 13.02.1871, Page 3

að þeir í einhverju aðalmáli væri komnir i bága
við álit og traust kjósenda og gjaldenda bæarins,
o. s. frv. Stiptarntinu var að minsta kosti hér
um eitt skeið (1858 — 63) miklu hættara við hinu,
að veita svona einum og einum bæarfulltrúa lausn
ófyrirsynju eða ástæðulaust að kalla mátti’.
, S^f'1 ú au>ti hefir undanfærsla einstakra fulltrúa uudan
takavifc gildri ftilltrúakosningu fr4 uppliaft verit)
IUJ"° ^a^an tekin til greina af stiptamtino, og aldrei (ab
*''lu úæm' imdaiiBkildu) nerna því ab eins ab gildar og ang-
ijosar !Í6tæt>nr væri fyrir nndanfærslunni; aintib heflr þar
11 e i t a t>, og vib þab heflr optast staþib hjá rábgjafastjúrn-
tnni, þott svo larigt hafl verib sútt (t. d. fnlltrúakosnirig lector
S- Melstebs). ],ab væri og rangt í alia stabi, — því kosn-
'ngarristtinn á aldrei afe hafa í fifiskaparmálnm, og
þar meí) kippa fótum undaii afli hans og vevtilegu þíbingu
þeim borgararkttindum, sem á honnm grundvallast, — ab
fiefa svona einnm og einum fulltrúa lausn fyrir eintúm per-
■^niileg brok úr sjálfum lionum, t, d. af því hann geti ekki
ah 8arna" v’^ hina embættisbræbr sína einn eba fleiri,
ln- gæti komih fram sinni skobun og lendi svo í
11 klnta, a?i hann geti ekki verib í bæarstjútninni sakir
>nttis- og starfs-anna sinna o. s. frv.
hn hkr er í þetta sinn öllii iiíru máli ab skipta, þar
Sem er *'re'n og bein kyrrsetning stiptamtsins á þeim
J1 bæarfiilltrúnnum beint á múti lausnarbeihsln sjálfra
PO'rra, 0g beint ofan í yflrlýsingu 57 kjúsendanna
askorun til þeirra 4 um ab fara frá. í fyrra skiptib
minsta kosti, þ. e. í Septbr. f. á , — hvab sem nú heflr
v®riíi,eptir kosningona 7. f. mán , um hálfvelgjn þeirra í ab
e n d r n ý a lausnarbeiiini sína eba ab þeir 4 hatt komib á
þab nafninu ab eins, — þá beiddu þeir nm lansn ogsögbu sig
ur bæarstjúrninni alveg skilyrbalaust(þú þeir „yrbi
álíta ab þeir heíbi gjört rett“), og bygbu lausnarbeibnina
á þeim ástæbum einmitt, sein hver amtsstjúrn hlýtr og verbr
taka til greina, þessar, aí> kjúsendrnir hafl yfirlýst
úáuægju sinni og vautrausti til þeirra og aii þar meii væri
'iobúib, ai> þessi úánægja og vantraust gjörlii þoim, ab áliti
s.iálfia þeirra, úfært ab vera kyrrir í bæarsrjúrninui. þessir
d 'oru frá upphafl „löglega kosnir“; engum mantii kemr til
hugar ab ueita því; en þar sem stiptamtmabr segir nú, ab
"horti vald til ab „v e i t a þeim lausn“, þá verbum vör
^ 'la'da liinu fast fram í krapti bæarstjúrnarlaganna og
r^t ningarröttarins, abstiptamtib skorti bæbi laga-
trúanu 'Bl<* n*’ta þeim helmingi ebr a/a bæarfull-
einmitt ''Uls"’ 6em *>»'bast lausnar og b y g gj a þá beibni
ngleiki f/;r’-‘um v’Ua kjúsendanna. Mynd-
nm ab me,;; “ni'niaiini er geflnn í 12. gr. bæarst.laganna
undan »b ?t a k » TJa Þa"n 6 ' n 9 18 k a 11 fl*lltrú». 6em færl8t
bygbr á ölluin öbrum V ' k°SnÍngU’ 6em á ha,m er fallin’ er
nndanfærsla þess ei„a nef,'Ílega þVÍ’ hS°rt ’,U °8
. . . Hn”8 megi og skuli moga sér meira
neldr en kosmngarréttr «4 «... .
k . ’ me'n hluta atkvæba, er liefir rábib
'vosningu mannsins; þetta v
r.oll , , 'akurbarvald amtmanus ( 12.gr.
reglng. er þvi sett kosningarréttin. ...... .
; i ,. , , tt‘"Qm t*l fulltlngis og trygg-
t Í , :? ’ ÞetU ,0'y"da,'a hyrrsetningarvald, sem
t ptamtib hér heflr beitt og þykist mega beita, leibir bein-
"» til þess ab 1 a m a kosningarréttinn 0g til ab kippa und-
' h°"Um f’StUDam’ eius eg h'er mabr getr séb; enda verba
Hvað um það; höfum vér Reykvíkingar nokkra
bœarst/órn nú sem stendr, lögfulla bæarstjórn?
svona spyrja menn hver annan. það er helzt að
ráða af réttlætingargrein herra stiptamtmannsins,
þeirri í síðasta blaði, að stiptamtið álíti, og það
tvímælalaust, að svo sé; það verðr vart öðruvísi
skilin ummæli hans um það, að engi tómthús-
manna af samtals 109 kjósendum, kom á kosn-
ingarfundinn 7. f. mán. til að gefa atkvæði, —
heldr en svo, að vili þeir (tómthúsmennirnir) ekki
kjósa sér fulltrúa inn í þessa bæarstjórn, sem
stiptamtið hefir myndað með sinni kyrrsetningu
þeirra 4 eldri fulltrúa, þrált fyrir margyfirlýst mót-
mæli kjósendauna og ofan í beiðni sjálfra þeirra
um lausn, þá hafi tómthúsmenn fyrirgjört rétti
slnum til að eiga sér kosinn fulltrúa og úr sinum
flokki í bæarstjórninni; þá leiðir og þar af, að lög-
full bæarstjórn skyldi vel geta myndazt og átt sér
stað með einum fimm fulltrúum öllum að eins úr
borgaraflokknum, — og það þótt ekki nema einn
þeirra sé reglulega kosinn, en hinir 4 að vísu
engi rök til þess leidd af bæarstjúrnarreglugjörbinni né úbr-
um lögum, ab amtmabr hafl vald til slíkrar kyrrsetningat &
kosnum bæarfulltrúa Jafut ( mút úsk og vilja sjálfra þeirra,
oins og í rniíti yflrlýetnm vilja kjúsenda og gjaldenda.
Menn skyldi og ætla, og þab getr bver mabr séb, ab ekki
er ab neinu nánara samband milli bæarfulltrúa og amt-
manns heldr en milli rábgjafa og konungs, þar sem ab er lóg-
bundiu (cónstitutioiiel-stjúrn), því síbr þar sem bæarfulltrúar
ern lýbkosnir, en rábgjafar þvert í múti kjörnir og kvaddir af
konungi sjálfum; því svo er ákvebib ( hverri stjúrnarskrá
þar scm er iögbnndin stjúrn: „Konnngrinn tekr ebr kýs
s é r s j á 1 f r rábgjafa sínaogvíkr þeim úr völd-
u ui“. Nú er þab dögum optar, ab 6tnndum nokkrir ráb-
gjafar, stmiduni allir i semi, leggja skriflega fyrir konnng
sinn, ab hann „v e i t i þ e i m I a ti s n“ (indgive sin Di-
mission“). Vér vildum mikilloga bibja herra 6tiptamtmanninn
eba hvern sem er anrian. ab koma meb eitt einasta dæmi
npp á þab, ab konungrinn hafl þá n e i ta b rábgjöfum sínnra
nm lansuina ebr barib því vib, „ab hann“ (konunginn) vantabi
vald til þess ab v e i t a þeirn — löglega kjörnnm — lausnina
— af því ab þab standi hvergi ! stjúrnarskrá ríkisins — og
þab mun reyndar í engri stjúrnarskrá flnnast, — ab konungr
megi veita lansn rábgjöfum sínnm, sem hann heflr
sjálfr kosib sér. Nei, þess munu engi dæmi fyr ebr sibar,
ab nokkur kouungr hafl leyft sér ab kyrrsetja rábgjafa sína,
hafi þeir beibzt lausnar, jafnvel ekki þú ab þeir hafl ekki
getab borib neitt þab beinlínis fyrir sig, er knýi þá til fara
frá, t. d. ab stjúrn konungsins, (rábgjafarnir) — þútt hún
aldrei nema álíti, abþeir hafi gjört rétt, — hafi
orbib nndir í einhverju abalmáli ( þjúbþinginn, ank heldr ef
svo stæbi á, eba ef þingib lieflr yflrlýst beinlínis mistraosts-
atkvæbi sínu til rábgjafastjúrnarinuar. pab yrbi ekki álitib
öbruvísi en úbs rnarins aibi af konungi, ef hann neitabi ráb-
lierrnm sínum mn lausn, þegar svona stæbi á. En þetta heflr,
sem sagt, aldrei komib fyrir.