Þjóðólfur - 10.04.1872, Blaðsíða 4

«0g þeir sem hittu þenna veg», eru einmitt
þeir einu og sömu þingmenn, margir hverir, er
réðu svo manndómslega og þingkæniega (parla-
mentarisk) niðrlögum stjórnarfrumvarpsins um
brennivínstoll 1865* 1.
Vér sögðum fyrri, að það kæmi fram á lög-
um þessum (tilsk. 26. Marz 1872) bæði þau spak-
mælin: margar hendr vinna létt verk og mikið má
ef vel vill.
J>að var eins og allir yrði hvaðanæfa og kæm-
ist á lopt til að keppast hver við annan um að
koma á fót þessu lagaboði og brennivínstollinum
er það hefir að færa. Konungsfulltrúi leggr það
fram af stjórnarinnar hendi; Alþingi hugsar ekkert
um það sem á undan var gengið, ekkert um hina
viðsjálu undirstöðu þess, eða dilk þann er það hafi
í eptirdraginu, út í þetta er ekki hugsað; nefnd er
kosin, og er ekki annað að sjá, en að hún sé
kosin eins hugsunarlaust af meirahlutans hendi,
það er ekki að sjá, að meirihl. haíi hirt um að
öflugt yíirborð nefndarinnar hefðist upp úr þeirra
flokki, og það var ekki heldr, þvf nefndin kýs sér
Strax til formanns og framsögumanns þann eina
mann sem í henni var úr minnahlutanum, því sá
flökkrinn hafði þar verið «kænni sonum Ijóssins»
(meirihlutanum) og séð því farborða að einn hinn
vitrasti og varfarnasti sinna manna, herra biskup-
inn, yrði kosinn. Engi ágreiningr varð í nefndinni,
né heler í umræðunum, um princip frumvarpsins;
allir urðu samdóma um, að «það væri nauðsynlegt
«að auka tekjur landsins, og æskilegt(t) væri að þær
«kæmist á og rynni í sjóð landsins*.
Svona gelik máliti til atkvæía; nr. 10 var felt hngsunarlanst,
einsog fyr var sagt, eta þd lieldr hitt, at nppástnngan sjálf var
ranglega álltin fallin: hit eina nýtandi ofniabreytinga-atkvæti
er fram kom. Breytingarnppástnngu H Kr. Fritrikssonar
(tiilnl. 40), er fár í sómu átt og nppástunga nefndar-meira-
— og gjörbr kostr á því tvímælalanst, at Alþingi hefti eitt
sér, met konnngi, fullt forræti og fullt atkvæbi um þal),
livernig og til hvers aí) nviim skattaálógnm yrþi varit) til
landsins þarfa. 4 þingmeun nrþn og til aþ bera npp breyt-
ingaratkvæbi í þessa stefnn, (Alþttíþ. 71 II. 311. bls, 10.
tólnl ), en þaí> var fellt meí) 13 atkv. máti 12. Hver tiuindi
tráa því, ef þaþ væri ekki prentaþ þarna, at) F.iríkr Kúld,
Hallgr. Júnsson Hjálmr PJtnrssoD, en einkum llalldór Kr
Friþrikssori heft)i slegizt í lit) met) hinum kouungkjórnu
mónnuin til at> fella þessa uppástiingn.
1) Meþal þeirra voru þeir herrar ágætir þingmenn síra
Eiríkr Kúld og Jón Sigorílssen á Gantlóndum, er nú vorn
kosnir í brennivíns nefndina 1871. þat) vertr sannarlega ekki
hallat) þunglega á þá 2 at)ra iingn þingmenn er voru í nefnd-
innl Egíl Egilsson og Hallgrím Júnsson, þú ai) þeir færi ekki
st) greina á vit) slíka menn og svo vit) formann nefndarinnar
met) [herra hiskupinn).
hlntan8 (tólul. 41.), nm þat) aí) frumvarpit) óþlist eigi laga-
gildi fyren Alþingi hefir fengií) lóggjaf-
arvald og fjárforræþí, var at) vísn samþykt meþ
14 atkv. gegri 9, en aptr var frnmvarpit) allt í heild
6inní samþykt í einn hljúti (rnet öllum 23 atkv. er þá voru
greidd á fundi). Svona fúr þá lagafrumvarp þetta frá AI-
þingi 1871, og konnngsfnlltrúi, er met) tilstyrk minriahliit-
ans hafti nú nnnit frægan sigr yflr Alþingi og meirahlntan-
nm, ab hafa fram svo glæsilega og meb miklnm atkvæba-
fjölda, hib sama skattálögn frumvarp, cr þingib hafbi fellt
fyrir 6 árnm síban, og þú meb tvöfalt minni álögrim heldr-
en þetta frumvarp er nú var samþykt, — konungsfulltrúi
varb eigi höndum soinni ab afgreiba þab til stjúrnarinnar;
þetta var h i b e i n a alþingismál, ab sögn, er komst frá
honuoi meb Septbr. pústskipinu til stjúrnarinnar. Vér sjá-
um, ab stjúrnin hefir heldr ekki látib sitt eptir liggja meb ab
hraba útkomu lagahobsins sein mest.
Greinin absonda, sem hör kemr, heflr ,Dvergr“ nokknr
sent oss, eins og sýnir sig; er hún ab vísu stndd vib nokknb
abrar skobanir á breiinivínslögnnnm nýu og þeirra ýmsu á-
kvörbuntim, heldren þær er vér höfum fram sett her ab fram-
an; og eigi mun hún heldr þykja neitt fyrirtaks ,dverga“-
smíbi: en allt um þab mun því ekki verba neitab, ab hún
haff ýmsar gúbar athngasemdir og íhngunarverbar ab færa.
I 2 atribum errini vár samt á alveg gagnstæbri skobun, eins
og iiiun tekib verba fiam í nibrlagshlnta þessarar ritgjórbaí
vorrar. (Nibrlag í næsta bl.)
(Asent).
— Nií er rétt öld liðin, síðan nð Englendingar
buðu, að gjalda skyldi toll af öllu því tegrasi er
flutt væri til nýlenda þeirra; þetta gjörðu þeir að
nýlendumönDum fornspurðum, og án þess neitt
atkvæði þeirra kæmi þar til, og ætluðn þeir sér
með þessum tollum, og ýmsum öðrum, að auka
tekjur ríkissjóðsins. En Vestrheimsmenn skoruð-
ust undan tollum þessum, og varð stjórnin að taka
surna þeirra aptr, en um letollinn fór svo, að
Vestrheimsmenn gengu í band og eiða, að bragða
ei á teseyði og eigrkatipa eitt pund af tegrasi, og
söktu svo niðr einum farminum á Bostonshöfn
með skipi og öllu saman, og það varð síðasti farmr-
inn sem Englendingar þangað fluttu. f»að er öll-
um kiinnugt,, hvernig viðreign þeirra Englendinga
og Vestrheimsmanna út úr þessum ágreiningi lauk,
og á eigi við að fara hér um það efni fleirum
orðum.
Nú hefir Danastjórn sett liér lög. dagsett 26.
Febr. þ. á., nm gjald af hrennivíni og öðrum áfeng-
um drykkjum, og hefir þar að engu skeytt verið
tillögum Alþingis, hvorki að því, hvenær lollgjald
þetta ættí í lög að leiða (sbr. Alþt. II. hls. 380),
né heldr um upphæð gjalds á óblöndiiðum spiri-
tus og fleiru (sbr. Alþt. II. bls. 380 og 383).
Með því að íslendingum hefir einatt verið á brýn
borið að þeir súpi tölnvert á, þá er auðséð að
tilgangrinn með lagaboði þessu er í tvennu fólg-