Þjóðólfur - 22.04.1873, Qupperneq 5

bann verði ekki marinn eða rifinn, eða skadd-
ist á neinn hátt.
að hann sé lagðr í kös, þó ekki sé nema fáeinar
stundir, svo vatnið geti runnið úr honum.
oð hann sé mátulega vel saltaðr og þveginn vel
og vandlega, þegar hann er tekinn úr saltinu.
að hann fái einn góðan þerridag eða sem því
svarar undir fyrsta farg.
«tð hann sé pressaðr í fyrsta fargi eptir því, sem
hann heflr fengið þurk til;
oð stakkarnir sé vel hlaðnir og vel þaktir, svo að
engi væta komist í þá;
oð flskrinn sé vel þurkaðr í gegn áðren hann er
látinn í hús;
að flskrinn sé geymdr í vel þurru húsi eftir að
hann er fullverkaðr, þar sem engi raki getr að
honum komizt.
Sumir halda, að flskiverkanin á Suðriandi
mundi batua mikið við það, ef aflanum væri ekki
skift í fjöru, þegar í iand kemr, heldr að for-
mennirnir væri látnir annast söltun og hirðingalla
á fiskinum, og saltfiskr ekki látinn koma til skifta
fyr en hann væri fullverkaðr, einsog víða tíðkast
á Vestrlandi.
Eg vona, að góðir menn á Suðrlandi muni
góðiúslega taka til greina þessar athugasemdir, og
láta það ásannast í verkinu, en svari mér ekki því,
að mér komi þetta ekki við, því þeir munu sjá,
að þeir hafasjálflr bæði sóma og gagn af að vera
ekki eftirbátar annara ianda vorra í að vandavör-
ur sínar. J»eir ætti að hafa í hverri sveit félags-
skap og samtök í því skyni, með snörpum um-
sjónarmönnum.
J»eir eiga ekki lengr að láta þann óhróðr
liggja á sér, að þeirra vörur, bæði fiskr, ull og
lóvinna, sé almennt að kalla lakastar af öllum þeim
vörum sem frá íslandi koma, því það þurfa þær
ekki að vera, og það eru þær ekki i sjálfum sér
ef þær væri vel hirtar.
Eg ímynda mér það gæti verið nytsamlegt,
að yfirvaldið léti á hverju ári, að minnsta kosti
um nokkurra ára bil, auglýsa fyrir alþýðu á prenti
áminning og aðvörun um tilbúuing og meðferð á
varningi landsins, reglur um verkun á vörunni og
i'oll ráð um sérhvað, sem þar að lýtr; eg þykist
8eillviss um, að það mundi verða að miklum notum.
KaDpmanBahófn 20. Febrúar 1873.
Jón Sigurðsson.
(Aðsent).
íUugvekja um samtök til almennrar félagsverzl-
unar í Árnes- Rangárvalla- og Vestr- Skaptfells-
sýslu).
„Nýfélagsrit“,„Húnraniir Máreso n“ og dag-
blób vor hafa ýtarlega skýrt frá verzlunar eamtöknm þeim, sem
myndazt hafa víbast hvar hór á landi hin síínstn árin, og
nm leiíi sannat), svo ekki verbr í múti mælt, ab verzlnnar-
fhliig þessi vinna únmrsebilega mikife gagn, ekki einnngis þeim,
sem eiga innstæbn þeirra, heldr og öllum almenningi, meb
verzlunar kepni og þar af lei&audi prísabót. Slík feliig munu
uú hat'a myudazt alstaþar á landi htr nema í Aruess- Rang-
árvalla- og Skaftafellssýslum, og hófnm vér enn eigi heyrt
þess getií), at) nokknr slík hreiflng eíia samtök ætti ser staíi
í sýslum þessum. En hvab veldr? Höfnm vör viímnanlegri
verzlunarkosti en atrir? Er ftlagskapr hör þeim erflbleikum
bnndinn, er ósigrandi sön? Eí)a er deyft) og félagsleysi eÍDa
orsókiu? Hvab fyrst snertir verzlunarkostina, þá fer því svo
fjarri at) þeir shu viþunanlegri á kauptúnum þeim, sem sýslur
þessar reka verzlun á, ab þaí) má fnllyrtía, af) engiun hluti
laudsins heflr nm nndaufarin ár, mátt sæta jafnþungnm kost-
um. petta kemr nokkuti af því, afe verzlnnar fölögin, sem
bætt hafa annarstabar, hafa ekki nát) til þess at) bæta hjá
oss, en þó einkum af því, af) Heykjavíkr kaupmenn hafa
bundizt í ftlög til þess, at) kúga oss í vitskiptum, svo at)
þar sem verzlunar kepni helzt ætti at) vera, á hún sér alls
eigi stat). Hafnarfjörtr er sem hali þessarar góf)u Reykjavíkr
samkuudu, eu til Keflavíkr er flestum örtugt af) ná. Eyrar-
bakki er aí) vorinu ótrautir at bjóta Reykjavíkr prísa, aldrei
fer hanu hærra, en þaf) vita nú allir at hann hin sítari árin
heflr verit lasburta. Optast hefir haun at vísu met þes6um
gótu lofortum sínum nát æti miklu af íslenzknm vörum,
og er þat lurta þar sem hanu ár eftir ár heflr stabib mitr
vel í skilum vit kaupauaota sína met alla nautsyujavöiu,
og oft mátt heita matarlaus mestan hluta ársins. Verzlun á
Vestmauneyum erum vtr at vísu eigi eius ná kunuugir,
húu heflr, ef til vill, verit skést, on hún er og mörgum örtu-
leikum og hættom buudin fyrir landsmenn og vertr því
oft eigi notut af ötrum en þeim sem næ6tir eru og geta
tekit færib þegar þat býtst. Til þesB at sýna at verzlunar-
kostir hfer, hafl, eins og átr er sagt, verit lakari eu annar-
statar, þarf eigi annab eu benda á ullarvertib síbastlibib
sumar, 6em var 6 til 8 sk. meira á norbrlandi en htr sytra,
auk svo margs fleira, sem menn geta stt af blötunnm. Kosti
þá eta ókosti, som ver búnm vit hjá kaupmönnum vorum, getum
ver og söt af mörgu ötru. Reykjavíkr kanpmeun seuda ár-
lega förmub skip á ýmsar hafnir til lansakaupa. þetta hlýtr
ab vera þeim mikill kostnatarauki, en þó gefa þeir oft betri
prÍ6a á lausakaupa íerþum þessum, eu beima í bútiuni í
Reykjavík, liklega af því ab gildi samkundu lagauna uær ekki
út fyrir höföbstatinn. þá er þab og ljós vottr um verzlun-
ar ástaudib, at Arnessýsla úir og grúir af hinum svoköllubu
„pröugnrum". þeir kaupa alskonar mnnatarvöru og varning
hjá kaupmönnum sytra, og þegar þeir hafa, roet ærnum kostn-
abi, komib góbgæti þessn heim til sín, er þat ekki sjaldgæft,
at þeir, og þab roet miklum ágóta, geta selt meb sama verti
og almenningr fær hjá kaupmönuum. þab liggr í augumuppi
at kanpmenn ekki mnnu skata sig á verzluninni vit þessa
roenn, en þá er og ankit tjón þab, sem almenningr verbr
fyrir. Fyrir fém árnm var mál höfbat htr í sýsln gegn mönn-
um þessnm, liklega ab nndirlagi Eyrarbakka verzlunarinnar.
Ur máliuu vart lítib, eu þab er eptirtektarvert, ab verzluniu