Þjóðólfur - 09.02.1880, Síða 2

22
Síðan hélt Eiríkur prdfastur Briem frá íslandi ræðu á
íslenzku. (þ>á fyigir ágrip af þeirri ræðu). Eptir að Schepelern
hafði kastað moldu á kistuna, báru íslenzkir stúdentar hana
inn í kapellu kirkjunnar, þar sem hún geymist».
10. desb. f. á. byrjaði sama blað með fagurri og snjallri
grein, sem lýsti honum og skýrði stuttlega frá æfi hans og
afreksverkum. Grein sú byrjar þannig: «Fyrra laugardag
gátum vér þess, að hinn gamli stjórnvitringur íslands og al-
þingisforseti lægi bundinn við langvinna og þjáningarfulla
sóttarsæng, en ekki varði oss þá, að dauðinn mundi þegar
daginn eptir láta lokið hans langa æfistarfi, sem allt var
helgað velferð hans fjarlæga fósturlands og ávallt bar ein-
kenni hins sanngöfuga ættjarðarvinar. Efalaust vekur fráfall
hans almenna sorg á fósturjörðu hans, þegar fregnin um það
berst þangað í vor, eins og íslendingar þeir, sem hér eru, og
aðrir vinir hans, kenna mikils harms og saknaðar eptir hann.
í Jóni Sigurðssyni hefir ísland eigi einungis misst
mikinn vísindamann, stjórnskörung og manngæðíng. Hann
var líka þjóðhöfðingi, sem hafði sett upp þann frelsisfána, sem
eldri og yngri íslendingar höfðu með hug og sál skipað sér
í fylkingu undir, og hann var hertogi í þeirri orrustu fyrir
frelsi og forræði, sem meir en heilan mannsaldur hefir þegar
verið háð á íslandi móti hinni skrifstofulegu stjórn hér suður
í Danmörku».
Að blöð hægrimanna, «Dagblaðið», og einkum Carl Plougs
blað, «Föðurlandið», fari vægari lofsorðum um hinn fráfallna,
munu greindir nærri geta, en þó vitum vér ekki til, að þau
blöð hafi nokkru sinni látið sinnar þjóðar menn, sem fylgt
hafa ólíkri pólítík, njóta betur sannmælis, en þau láta forseta
vorn. Báðar þær greinir væri vert að þýða, en ekki er rúm
til þess að sinni.
Herra Tryggvi lét skera mynd J ó n s sál. í tré og prenta
í skrautblaði Khafnar «Illustreret Tidende» og þar með snotra
æfisögu hans, eptir séra Eirík Briem frá Steinnesi.
Prófessor Fiske skrifar (frá Berlin): «fað er sorglegt
að þetta miðsvetrar-póstskip skuli færa íslandi þá harma-
fregn, að látinn sé þess mesti sonur — hinn ágætasti ís-
lendingur á 19. öldinni. En þó er að minnsta kosti hugfró,
að hugsa til þess, að líf hans má kalla fullkomið líf, að
hann hafði lokið sínu mikla verki og gekk veg alls holds
með meðvitundinni um, að erfiði hans mundi bera ávöxt fyrir
alla tíma. Landsréttindi íslands eru trygg um aldur og æfi,
og í sífeldri framför síns lands, er aldir líða, mun Jón Sig-
urðsson eiga sinn maklegasta minnisvarða. Guð blessi
hans gullbjörtu minning!»
Prófessor Konráð Maurer — annar góðfrægur Islands-
vinur — skrifar þannig (prófessori Fiske) um þjóðmæring vorn
og aldavin sinn: «Með fullum rétti kallið þér Jón Sigurðs-
son mestan íslending á þessari öld; mér var hann meir en
það. Síðan fyrir fullum 24 árum höfum við haft persónuleg
viðskipti saman. Stríð hans fyrir frelsi og réttindum lands
síns liefi eg trúlega reynt að styðja, eins og mér í minni
fjarlægð var unnt að gjöra, og hefi eg fyrir þá sök komizt í
nánara samband við hann en líklega nokkur annar útlendur
maður. Fyrir þessa sök hef eg og lært betur að þekkja hann
en margir aðrir, og eg skal einlæglega játa, að eptir því sem
eg þekkti hann betur, eptir því mat eg hann og virti meira.
Hann var ekki einungis gáfaður og lærður flestum mönnum
fremur, heldur og góður maður og hraustur (ein braver und
tapferer mann), sem aldrei hopaði eitt augnablik á hæl, þegar
hann eptir beztu vitund vildi gjöra skyldu sína, jafn-óhrædd-
ur við vultus instantis tyranni, sem við civiurn ardor,
jrrava jubentiurn, vinur vinar síns og óvinur óvinar síns.
Friður sé yfir hans moldum!» Prófessor Fiske hefir minnzt
hans með greinum og æfisögum í þessum blöðum: á þýzku
í «Kölnische Zeitung* og Berliner National-Zeitung*; á ensku
í stórblöðunum «New York Herald» og «N. Y. Tribune».
Grát pú, fósturjörð, pinn rnikla son; en. vert pó vonylöð,
pú ólst ha.nn sjá/f oy áttir!
Fyrir andlát sitt arfleiddi frú Ingibjörg ísland að meiri
hlut fjármuna sinna, er teljast töluverðir.
— Frá Khöfn er oss skrifað: «J>að að þið fáið þetta miðs-
vetrarskip, er mest að þakka framgöngu hins hyggna og dug-
lega forstjóra Gránufélagsins, og sama er að segja um það,
að Nellemann ráðherra og Koch samþykktu fyrstu tillögu þings-
ins um ferðalög póstskipanna. Stjórnin og ísland skal borga
58 þús. kr. á ári».
— Póstskipið Phönix, kapt. Kihl kom hér til hafnar 4. þ.
m., og er það hið fyrsta póstskip, sem heimsækir oss um
hæstan vetur. fað fór frá Khöfn 15. f. m., kom við í Hull,
og flytur ýmsar vörur og mest salt til Fischers verzlunar. þ>að
hafði erfiða en hættulitla ferð. Á því komu út: Páll Eggerz
verzlm., Ludvig Alexíusson steinhöggvari og Schow, stein-
höggvari danskur. Veðrátta ytra mjög mild um norður-Ev-
rópu, en harðari í suðurhlutanum. Stórtíðindi engin. Danska
þingið friðsamara en að venju. Ný lög: Breyting á tilskipun
um sveitastjórn á Islandi 4. maí 1872, dags. 9. f. m., og lög
um uppfrœlHng barna, dags. s. d. J>á var 0g samþykkt í f.
m, ný ferðaáœtlun fyrir 2 póstskip (Phönix og Arcturus) milli
Danmerkur og íslands, því nær samhljóða fyrstu áætlun al-
þingis. Eptir þessari áætlun falla á þessu ári, auk þessarar
ferðar, níu póstferðir milli landanna, þar af fer Phönix sex.
Fjórum sinnum mætast þau á Seyðisfirði, en aldrei í Reykjavík,
enda vorður engin póstskipssigling beint til Rvíkur um mitt
sumarið nema ein ferð, 8. júní, og engin frá Kvík beint til
Hafnar eptir maíferðina, til 18. olct. Eptir 8. maí verða því
allir frá suðurlandinu, sem sigla vilja eða senda vörur til út-
landa með póstskipi, að fara vestur og austur fyrir land fvrst
og sigla þaðan. Sunnlendingar fá því nú að eins hálfa sjöttu
beina milliferð (með þessari) fyrir sjö í fyrra. Að öðru leyti
verða ferðir skipanna miklu jafnari og hagfeldari fyrir a 111
landið — ef ísar ekki tálma. Áætlunin verðurauglýstsvofljóttsem
unnt er. Ein stór bót er í þessu póstskipamáli, hverir gallar
sem upp kunna að koma eða finnast kunna á þessari áætlun:
nú höfum vér við enga að semja aðra en ráðherra vorn sjálf-
an, sem nú hefir þetta mál einri á sínu valdi. Höfum vér á-
stæðu til að treysta honum, með tilstyrk vorrar innlendu
stjórnar, til alls hins bezta.
Kaupmannahöfn þ. 14. Janúarm.
Það sem af er vetrinum hefir víða verið allt með kyrð
og spekt og lítið gerzt til frásagnar og tíðinda, þannig í
f>ýzkalandi og Austurríki; f suðurhluta Schlesíu hefir verið
neyð mikil fyrir sakir sífelds votviðris, og hefir þingið verið
að ræða um fjárframlag handa bágstöddum mönnum þar.
Bismark hefir verið hrumur á líkamanum, og gaus sá kvittur
upp að bann væri andaður, en var jafnharðan borinn aptnr.
Á Frakklandi getur maður eigi annað sagt en að allt
gangi vel, þrátt fyrir smádeilur á þinginu, og smáuppþot og
undirróður Keisarasinna; þannig var haldin veizla mikil
þ. 18. d. nóvemberm. í fylkinu Vendée 63 borgarstjórum er
böfðu verið afseltir fyrir Keisarafylgi sitt; og lýstu menn þá
yfir þvi, að þeir nú sem jafnan vildu hlýðnast guði sínum og
Keisara. Eins og eg gat um seinast, voru deilur milli Wadd-
ingtoos-ráðaneytis og þjóðvaldssinna, og kom þar, að ráð-
gjafarnir kröfðust lausnar við embætti sín, og fal því Grévy
lyðvaldsstjóri verkmálaráðgjafanum Freycinet að mynda annað
ráðaneyti; hann gerði svo, og eru nú i því allir menn af
þjóðvaldsflokknum ; segja menn að Gambetta hafi eigi átt all-
lítin þátt í þessu. En það er tekur til gengis og auðsældar
landsins, þá er hún f góðu lagi, sem sjá má af því að á tíma-
bilinu janúar—september hafa óbeinlínis tekjurnar verið 100
milíónum meiri en til hafði verið tekið, og er það því hérum-
hil vfst, að sköttum verður létt á landsbúum, og 5 miliónir
franka hafa verið veittar bágstöddum mönnum, er nú í haust
sakir frosta hafa fengið illa uppskeru.
Á Rússlandi er öðru nær en að allt sé kyrrt orðið ; þar