Þjóðólfur - 06.09.1884, Page 2

134
Er það gleðilegr vottr um að vorir færeysku
brœðr sé að vakna til sjálfstœðara mann-
dóms, er þeir hafa haft manndáð og einurð
til að ganga nú í andvígislið innar leiðu
stjórnar er ná húkir að völdum í Dan-
mörku. Eru það þá als 19 hræður, sem
ráðaneytinu fylgja nú á ríkisþinginu, og hafa
þar af einir 17 atkvæðisrétt, er þingið kemr
saman 1 haust þar til er útkljáð er um gildi
inna tveggja kosninga, er rengdar hafa
verið. Vér höfum áðr getið þess, að Sver-
drúp stjórnarforseti frá Noregi var á ferð í
Danmörku og hóldu danskir frelsismenn
honum mikla og veglega fagnaðarveizlu 6.
f. m. (sama dag sem þjóðhátíðin var á þing-
velli 1874). Voru þar nær allir þingmenn
af andvígisfiokkum stjórnarinnar, svo og
sendir fulltrúar úr fiestum héruðum í Dan-
mörk og fjöldi Norðmanna og Svía, er þang-
að sóttu af þessu tilefni. Mátti þar kalla
samankomið mikið mannval af öllum Norðr-
löndum, og var mikið um dýrðir og ræðu-
höld snjöll; tjáðu menn þar Sverdrúp holl-
ustu sem fremsta afreksmanni frelsisins á
Norðrlöndum.—Islenzkir stúdentar sendu
honum svo hljóðandi þráðmáls-ávarp :
„pess viljurn vér fullvissa yör, aö einnigvorri
fámennu þjóö hafa glaöar vonir glœözt viö fregn-
ina um, hvaö þér hafiö áorkaö á voru forna œtt-
landi, og óskum vér undirritaöir í nafni hér-
verandi íslenzkra stúdenta, aö votta yör, tigni
herra, einlœgt fylgisþel vort og hjartanlegar ham-
ingju-óskir á þessum degi, er jafnan mwn veröa
fríör minningar-dagr í frelsis-sögu inna nor-
rœnu þjóöa".
Fengu þeir aftr svohljóðandi bréflegt svar
með eiginni hendi Sverdrúps :
„Inum íslenzku stúdentum, sem sf/nt hafa mér
þann heiör, aö ávarpa mig, óska ég aö votta
þakklæti mitt. Heillaóskir þeirra eru mér því
kærkomnari, sem þær eru nálega sem rödd heim-
an frá œttjöröu minni. Ilvert norskt heimili
kannast viö frœndsemi sína viö sögulandiö, og
in sameiginlega svipmikla fornöld hefir vakiö
hjá oss hlýleik þann, er aldrei mun bregöast, til
þeirrar frændþjóöar vorrar, er ncest oss stendr
allra. paö veit ég fyrir víst, aö ég jmœli hug
allra landa minna, er ég tjái yör, herrar mínir,
þá ósk, aö feöra-ey yöar megi bjarta framtíö
fyrir höndum eiga og ávalt skipa soemdar-sœti
meöal norörlanda, er öll sé frjáls, samþykk sín
á meöal og þannig sjálfstœö og voldug.
Joh. Sverdrup“.
— Inum alþjóðlega læknafundi í Kaup-
mannahöfn var slitið 16. f. m. og hólt Wir-
chow frá Berlín prófessor skilnaðarræðuna.
Fyrirlestra höfðu meðal ýrnsra annara hald-
ið Pasteur frá Frakklandi, Wirchow ogpróf.
Panum (danskr). Næsta læknafund allra
þjóða er ákveðið að halda 1887 í Washing-
ton, höfuðborg Bandaríkjanna í Vestrheimi,
enda sýndu læknar þaðan þá eindæma rausn
af sér, að bjóða ókeypis far um Atlantshaf
aftr og fram þeim Norðrálfu-læknum, er
fund þann sœtti. jpykir þetta sýna sem flest
annað, að »enginn sé Kára líkr» þegar um
stórlæti og risnu Bandaríkja er að tala.
England. — Ríkjafundrinn mikli í Lund-
únum (konferenzan) endaði svo, að alt sam-
komulag fór út um þúfur. Eýikum var það
fulltrúa Engla (Granvillé) og Frakka (Wad-
dington), sem lenti þar saman. Studdu
þjóðverjar að sögn kröfur og málstað Frakka,
og þótti flestum undarlegt.
Mikil gremja er í alþýðu allri á Englandi
yfir því tiltæki lávarðanna (efri málstofu)
að hafoa rýmkun kjörgengislaga. Hafa
misþykkjufundir verið haldnir um alt land
út af því. Gladstone kvað nú hafa af ráðið,
að nefna út 50 lávarða nýja af flokki frelsis-
manna, ef á þarf að halda. Er sagt að
Breta-prinz (pr. af Wales) sé þess mjög
eggjandi. Ef það verðr gjört, þá eiga lögin
víst fram að ganga í lávarða-deild þingsins.
Northbrooke lávarðr, sjómálaráðhérra
Engla, er nú skipaðr fulltrúi Englands í
Egiptalandi með fullu umboði stjórnarinnar
til að fjalla um fjármál landsins og ráða
fram úr þeim vandræðum öllum. Frá þessu
skýrði Gladstone undirhúsinu (neðri mál-
stofu) skömmu áðr en þingi var slitið (í á-
gúst). þykist Gladstone nú frjálsari hendr
hafa, síðan er Lundúna-fundinum sleit við
erindisleysu. Northbrooke er sagðr maðr
ágætr.
Á sama fundi veitti þingið (neðri málst.)
300,000 pd. til herferðar til Sudan, til lið-
veizlu við Gordon hershöfðingja. — Annars
eru fregnir þar sunnan að ekki góðar. Mah-
díanum verðr gott til liðs; Cartum og
Sennaar verjast reyndar enn þá, en Gordon
hefir einar 8 þúsundir manna. Cartum er
um setin af 16,000 manns. Búizt er í Kai-
ró til leiðangrs og verða í þeirri för 4000
af ensku og egipzku liði.
þjÓÐVBBJAB o. fl. — Nihílista-samsærið,
er upp komst í Warschau í Póllandi kvað
vera mjög margþætt.
það er sagt, að það só samsæri þetta,
sem tilefni hofir gófið til þess, að stjórnin
í Berlín eftir undirlagi Rússastjórnar eða
áskorun hefir vísað burt úr borginni eitt-
hvað um 1800 Rússum, er þar voru búsettir,
og gjört þá útlæga, fyrir engar sakir aðrar,
en að þeir hafa þótt á einhvern hátt tor-
tryggilegir. En í Berlín voru als um 15 000
Rússa. Meira en helmingr inna brott reknu
eru rúsneskir Gyðingar. Sem orsök til
þessarar útvísunar ber stjórnin þýzka
það fyrir sig, að Rússum sé mikið
um að kenna slæmt ástand og óreiðu ýmsa,
í verzlun og viðskiftum manna, svo að þörf
hafi verið að hreinsa ögn til.
þýzkalands-keisari og Austrríkis hafa
fundizt í Ischl (í efra Austrríki), og er það
ætlun manna að erindið hafi verið að tryggja
sína vináttu og samheldi ríkjanna. — Að
eitthvað hafi undir búið fundinum, hefir og
þótt styrkjast við það, að 15. ágúst átti
Bismarck mót við Kalnaky utanríkismála
ráðherra Austrríkisí Yarzín; er þetta hvort-
tveggja sett í samband við Lundúna-fundinn
og aðra misklíð, sem nýlega er upp komin
milli Engla og þjóðverja, sem senn skal
sagt verða.
Stjórnin í Gap (syðst á Afríku) hefir eftir
heimild ensku stjórnarinnar lýst yfir því, að
hún hafi kastað eign sinni á Hvalvík á vestr-
strönd Afríku fyrir norðan Cap-land. En
stjórðarblað Bismarks lýsir aftr yfir því, að
þessa eignartöku eða landnám Engla viðr-
kenni þjóðverja-stjórn ekki. En svo er
mál með vexti, að |>jóðverjar eiga nýlendu
þar í nánd í Angra Pequena, og leikr þýzku
stjórninni grunr á, að Englar muni spilla
vilja uppgangi hennar.
f>etta gjörir það skiljanlegt, að jpjóðverj-
ar á Lundúnafundinum fylgdi að málum
erfða-féndum sinum Frökkum. England
ætlaði að bera hlut Frakklands fyrir borð,
en það tókst ekki, og á Frakkland það mest
því að þakka, hvernig þjóðverjar snérust
við í þessu máli. England hefir reynt á
ýmsa lund að skilja Italíu út úr friðarsam-
bandi Mið-Evrópu-ríkjanna, því að Englar
munu ætlað hafa meðal-djúpt og ekki meira
á því góða milli ítala og Frakka (út af Af-
ríku-viðskiptum); en ekki lítr út fyrir að
það muni takast. —- Bismarck hefir ritað
Mancini, ráðherra utanríkis-mála á Italíu,
þakkað honum fyrir, að Italía hafi á Lun-
dúnafundinum styrkt tillögur þýzkalands
fulltrúa, og látið í ljósi gleði sína yfir sam-
heldi og eindrægni Italíu við in þýzku stór-
veldi.
Á fundi þeirra Bismarks og Kalnokys í
Varzín var inn þýzki goneralkonsúll á
Egiptalandi viðstaddr.
í einu inu merkasta þýzka blaði stendr
meðal annars: »þ>að var ið gáfulegasta
snjallræði af Bismarck, eigi að óins að gera
þýzkaland óhult íyrir hefndarhug Frakka,
heldr og jafnvel að hætta á að komast að
sáttum við þá með jafnaðarbótum. þessi
sáttgirnis-pólitík náði vel að þróast og í bar-
áttunni gegn stjórnmálastefnu Gladstones
(»das System Gladstonó«) varð hún til að
bera eldneista í opna púðr-námu. Veldið
og frægðin mundi á ný geisla um nafn
Frakklands, ef því auðnaðist að buga inn
enska þrætudólg........ Frakkland stendr
nú svo að vígi, að það getr náð aftr stöðu
sinni og áhrifuin á Egiptalandi án þess að
neyta vopnanna. ■— Verði nú ættjarðarást