Þjóðólfur - 21.05.1886, Blaðsíða 3
83
t>. B. og J. Þ.; en sjera Þork. á móti, meðal
annars af því, að þjóðin væri ekki vaxin innl.
stjórn, en vildi þó, ef annars væri farið fram á
stjórnarskrárbreyt., að þá væri farið miklu
lengra en síðasta þing fór, og þar á íneðal
kvaðst bann mundi greiða atkvæði með þvi, að
i* aldrei mætti gefa út bráðabirgðafjárlög, og að
konungur gæti ekki náðað ráðgjafana fyrir brot
á embættisrekstri þeirra, nema neðri deild sam-
þykkti það, og því lijelt Gr. Tb. hvorutveggja
fram, en sjera Þ. B. og J. Þ. voru á móti því.
Pensmarksmálið vildu þeir báðir, að væri rann-
sakað; en sjera Þork. var ekki við. er það bar
> tal. Þórður bóndi á Hálsi skoraði á Grím
Thomsen að bjóða sig fram, en Gr. Th. svaraði
i,ví svo, að hann byði sig ef til vill hvergi, og
alls ekki í því kjörd. Eptir áskorun frá Gr.
Th. kvaðst Þórður á Hálsi mundu gefa kost á
sjer til þingmennsku. Það kvaðst og Gísli
bóndi i Leirvogstungu mundu gjóra.
Á fundinum hjer í hænum var bæjarfulltrúi
Jón Olafsson kosinn fyrir fundarstjóra eptir til-
lögu fundarboðandans dr. Jónassens.
Dr. Jónassen tók fyrstur til máls og gat
þess, að hann gæíi kost á sjer til þingmanns
fyrir B,vik með því að hann hefði fengið áskor-
ún um það frá ýmsum kjósöndum. Lýsti hann
skoðun sinni á þingmálum á þessa leið : Stefna
k síðasta þings i stjórnarskrármálinu, sú að gjöra
stjórn landsins sem mest innlenda, er hin eina
rjetta. En jeg get ekki sagt skýlaust, hvort
jeg greiði atkvæði með öllu i stjórnarskrár-
frumv. síðasta þings, með þvi að margt getur
komið fyrir. sem hefur áhrif á þetta mál, frá
Þessum tíma til þess, er þingið kemur saman,
°“' það þvi fremur sem forseti islenzku stjórn-
wdeildarinnar í Khöfn ætlar að koma liingað
til Evikur fyrir þing í sumar.
Alþýðummntun er eitt af aðaláhugamálum
u'ínum. Yflr höfuð ætti að styrkja alla skóla,
ef þeir eru annars í því lagi, sem þeir ættu
uð vera. En ísjárvert þykir mjer að leggja
wikið fje til barnaskóla, meðan góða kennara
vantar.
Atvinnuvegi landsins ætti að efla sem frek-
ast er unnt. Þingið hefur að undanförnu lagt
ekki svo lítið fje til landbúnaðar, en sjávarút-
regur hefur orðið út undan hjá því. Þingið
hefur enn ekki viljað veita fje til sjómanna-
skóla. Að vísu er veitt nú í fjárlögunum 1200
kr. til sjómannakennslu, en það er verra en
ekki neitt. Þar á móti veitti síðasta þing ein-
um manni 2000 kr. til lögfræðisnáms; er þó
öliku saman að jafna. Þessi 2000 kr. fjárveit-
iug er fásinna einber, en sjómannaskóli er lífs-
spursmál og aðalundirstaða fyrir sjávarútvegin-
um. Jeg vil vera spar á landsfje. Sumar
fjárveitingar þingsins mjög undarlegar t. d.
3500 kr. t.il útlends fiskifræðings til að rann-
saka laxár og laxveiðar, því að af fyrri ferð
Þess manns að dæma, þá var sú ferð gagns-
laus; , sama má segja um 1200 kr. styrk til
laxaklaks, að því íje er sem fleygt í sjóinn.
Ekki heldur rjett að veita fje til að fá fitlend-
an vegfræðing hingað til að vera hjer um sum-
artimann, hezta tíma ársins; það er gagnslítið;
hann vissi ekki mikið um, hvernig hjer Væri á
veturna. Nær væri að styrkja íslendinga til
að sigla og læra vegagjörð erlendis; svo gætu
þeir kennt er þeir kæmu aptur.
Embœttismannalaun eiga að vera sómasam-
leg. Mikil fásinna af þinginu að liækka laun
hálaunaðra embættismanna; yfir höfuð farandi
varlega i launahækkun, nema lágt launaðra
embættismanna.
Jón Ólafsson, H. Kr. Friðriksson og Björn
Jónsson heimtuðu skýlausa yfirlýsingu frá dr.
Jónassen um, hvort hann mundi greiða atkvæði
með stjórnarskrárfrv. síðasta þings, eða hvort
hann hallaðist að þeim mótbárum, sem hefðu
komið fram móti því,. en þrátt fyrir ítrekaðar
áskoranir um það, ljet hann ekki uppi neina
skýrari skoðun í þvi efni, en hann hafði gjört
í byrjun.
Hinir sömu menn mótmæltu og skoðunum
dr. J. á fjárveit. til laxfræðings, laxaklaks og
vegfræðings; gátu þess og, að nokkuð af fjenu
til eflingar búnaði gengi til sjávarútvegs. B.
Jónss. spurði dr. J. um skoðanir lians á fiski-
veiðamálinu, lagaskóla, og hvort hann teldi eigi
nauðsynl. að rannsaka Fensmarksmálið. Nein
ákveðiu svör gaf dr. Jónassen ekki um flski-
veiðamálið, kvaðst vera eindregið með lagaskóla.
Mjög ísjárvert þótti honum að hreyfa uokkuð
við Fensmarksmálinu, þar sem tveir menn, sem
þar helzt hefði átt að snúa sjer til, væru nú
dánir. Bj. J. kvaðst geta vel skilið í þvi, að
menn væru tregir til „að leggjast á náinn“,en
um það væri heldur ekki spurningin, heldur
hitt, hvort dr. J. þætti ekki nauðsynlegt að
þingið rannsakaði það mál. í þetta sinn mætti
liggja milli liluta, hvort iengra skyldi halda i
því. Þorleifur Jónsson gat þess, að það væri
þrenns konar fje, sem farið hefði að forgörðum
við embættisfærslu Fensm., þ. e. landsjóðsfje,
Ije ómyndugra og sýslusjóðsfje; að því er land-
sjóðstjeð snertir, væri það að visu satt, að 2
menn væru látnir, er mikið hefðu verið riðnir
við það. En hið sama verður ekki sagt um
hitt tjeð ; þar eru menn á lífi, sem má halda
sjer til. H. Kr. Fr. var eindregið með því, að
Fensmarksmálið væri rannsakað. Ben. Gröndal
kvaðst hafa haldið áð hjer ætti að gera út um,
hvern kjósa ætti á þing, en ekki ræða öll lands-
mál, þvi langur tími og jafnvel allt sumarið
gæti gengið i þvílikar umræður. Jón Ól. kvað
það vera ósamkvæmni hjá dr. J. að vera ein-
dregið með lagaskóla, en áfella þingið fyrir
fjárveitinguna til að stunda isl. lög að fornu
og nýju. Ef menn' vildu fá lagask., ættu menn
að gjöra sjer far um að fá mann til kennsl-
unnar, sem hefði sjerstaklega stundað isl. lög.
1 þann strenginn tók og Þorl. Jónss. J. Ól.
spurði, dr. J., hvað hann mundi leggja til þess
að afnema amtmannaemb. og biskupsemb. Dr.
J. svaraði, að meðan óvíst væri, livernig stjórn-
arfyrirkomulag landsins yrði, væri ísjárvert að
afnema þessi emb., einkanlega gæti hann ekki
lagt með því að afnema biskupsembættið.
Prentsmiðja seld. Hr. Einar Þórðarson
hefur selt ritstjóra Birni Jónssyni proptsmiðju
sina og bókaleifar allar. Hr. Einar hefur og
selt hús sín og lóðina nokkrum trjesmiðum
hjer i hænum.
Blaðið Suðri er nú orðið eign Gests cand.
phil. Pálssonar.
Tíðarfar. Nú um tíma hefur verið norðan-
átt og fyrra part þessarar viku norðanstormur
með snjógangi á fjöllum og kulda. Síðustu 2
daga stillt veður og hlýindi.
Allabrögð. í Grindavík var góður afli af
ýsu fyrir siðustu helgi. Hjer öfluðu menn í
fyrra dag undir og um 20 í hlut.
Nýtt þingmauusefni. Leikfimiskennari ÓL-
afur Kósenkranz gefur kost á sjer til þing-
mennsku fyrir itvík; hann er eindregið með
stjórnarskrárfrv. siðasta þings.
Leiðrjetting. í síðasta tbl. ísafoldar segir
Eirikur Magnússon M. A., að jeg hafi skrifað
sjer, að Dr. Gr. Thomsen hafi verið að koma
mjer i skilninginn um misskilning sinn (E. M.)
á bankamálinu. Þetta er ekki satt. Jeg skrif-
aði E. M. um þau atriði, sem mjer þótti at-
hugaverð í greinum hans, en minntist ekki eitt
orð á dr. Gr. Th., enda höfum við (Gr. Th.)
aldrei talað eitt orð um bankann. Það er E.
M. sjálfur, sem er að ímynda sjer þetta, likl.
af þvi að dr. Gr. Th. varð fyrri en jeg til að
gjöra athugasemdir við bankagreinar hans.
Þorleifur Jónsson.
AUGLYSINGAR
í samfeldu máli m. smáletri kosta 2 a. (þakkaráv. oa.
hvert orö 15 stafa frekast; m. ööru letri eða setning
1 kr. fyrir þumlung dálks-lengdar. Borgun útíhönd.
Rée & Bay
Grothersgade 14.
Kjohenhavu K.
Cigar- og Tobaksfabrik
etableret 1849
anbefaler til Udförsel Mellemskraa No. 1 Kr. 1.05.
do do do No. 2 Kr. 0.95.
I3jer með tilkynni jeg undirskrifaður minum
heiðruðu skiptavinum nær og fjær, að nú hef
jeg fengið nýjar byrgðir af alls konar nauð-
synjavöru ásamt fleiru, sem jeg sel með því
beztaverði, er hugsazt getur, eptir vörugæðum.
Framvegis mun jeg eins og fyrri gjöra mjer
sjerdeilis far um að vanda vöru mina og hafa
jafnan góðar nauðsynjavörur fyrirliggjandi í
verzlun minni. Eptirfylgjandi listi sýnir,
hvað jeg hef.