Þjóðólfur - 01.07.1887, Blaðsíða 1

Þjóðólfur - 01.07.1887, Blaðsíða 1
Kemur út á föstudags- morgna. Verð árg. (60 arka) 4 kr.(erlendis5 kr.). Borgist fyrir 15. jflli. ÞJÓÐÓLFUR Uppsögn (skrifleg) bund- in viö áramót, ógild nema komi til útgefanda fyr- ir 1. október. XXXIX. árg. Reykjavík, föstudaginn 1. jiílí 1887. Xr. 28. Hvað á alþing að gjöra við stjórnar- skrána ? Aðsent. (Siíurl.). 3. Það er og höfuðatriði í þessu máli, hvort vjer höfum tryggt oss svo allt það, er vjer þurfum og þorum að nefna, með þessu frumv., að vjer þurf- um ekki breytinga af þeim ástæðum. Það er auðvitað ekki gott að segja, hvenær sje svo um hnútana búið, en það er að vorri hyggju rjett, sem nefndarálitin segja á síðasta þingi, að hjer sje farið íram á það allt, sem vjer eptir atvikum getum vænt að fá og vel sje unandi við. Og einkum verðum vjer vel að sjá við slíkum laun- gröfum sem ákvæðum um frestandi j neitunarvald, trygging fyrir bráða- birgðalögum og fl. þess háttar, sem lævísir menn geta tælt oss í, til að sundra samhuga framsókn, og snúa sigur úr höndum oss. Að gott gæti verið að tryggja fyrir- komulag á kosningum til alþingis, betur en frumv. gerir, getur vel verið satt, en vjer höfum kosningarjettinn sjálfan tryggðan og það varðar oss mestu; hitt nægir að hafa í kosn- ingarlögum; og miklum tíma sízt eyðandi til slíks. Hvort þessi nýja stjórn verði dýr- ari eða ódýrari en ijú sem nii er, það er eins og allir vita komið undir launalögunum og hefur ekkert saman við stjórnarskrána að sælda. Að vjer missum rjettindi, sem vjer nú höfum viðþað að sleppa orðinu „sigl- ingar“ úr 3. gr. stöðulaganna, þá 'skal Lindstúngu til að finna það af þeim, sem eptir verður, þegar allt það af þeim er fráskilið, sem talizt getur með til verzlunar, fiskiveiða og annara at- vinnuvega. Stórir verða bitarnir ekki. Úr orðunum „konungureða landstjóri“ verða auðvitað jafnlitil vandræði og nú eru á verkaskiptum milli konungs og landshöfðingja, því um verkaskipt- in kveður konungur auðvitað skýrt á í erindisbrjefi landsstjóra, og þá er sú grýla frá. 4. Hjer eru þá í fáum orðum tald- ar allar þær breytingar á frumvarpi þessu,' sem máls hefur verið vakið á, og þegar þær eru frá numdar, sem vjer getum með engu móti gengið að, án þess að eyðileggja frumvarpið sjálft með öllu,og eins þær semvjerget- um ekki vænzt að fram muni ganga, þá verður allt, sem getur unnizt við breytingar á frumvarpinu á þessu þingi að eins þetta: I fyrsta lagi, þær einar tilslakanir við stjórnina, sem hljóta að verða þýðingarlausar, ef þær eiga ekki að skaða oss. I öðru lagi, óveruleg orðabreyting á bráða- birgðarákvörðuninni, sem þó er ekki nauðsynleg, og loks glöggari ákvæði um ýms smáatriði, sem litlu skiptir hvort standa í stjórnarskrá eða Öðrum lögum. Betur en þetta getum vjer ekki búið í haginn fyrir oss, meðan vjer fáum ekki að vita vilja stjórnar- innar nema í afsvörum hennar og á skotspónum. En gætum nú vel að, hvers vjer missum við að breyta. í fyrsta lagi: Tíma og íje; því i það hlýtur að ganga megnið af tíma þessa þings. J öðru lagi: missum vjer trú og fylgi nágranna þjóðanna við oss og málefni vort og það er það, sem oss sliiptir hvað mestu í þessu máli og meira en menn almennt ætla; þa fa. þær ástæðu til að trúa því, sem stjórnin reynir að .breiða út um oss, að vjer vitum aldrei, hvað vjer viljum. En hver lífsnauðsyn oss er fylgi annara þjóða, það sáum vjer ljósast þegar Times tók í strenginn með oss í fyrra, því þá rauk stjórnin upp til handa og fóta, eins og á glóðum, og lýsti því alstaðar sem hún gat, að hún ætti engan þátt í lagasynjunum sín- um, því hún ljeti landshöfðingjann ráða því, hvað staðfest væri eða neit- að at lögum alþingis. Hvað satt er í þessu, má hún sjálf vita, en hitt vitum vjer, að allar nágranna þjóðim- ar fylgja meðferð Dana á oss, með hinni mestu athygli, og vináttu þeirra má Danastjórn allra kvikinda sízt án vera. Þetta er sá liðstyrkur, sem vjer megum ekkert spara til að halda. Hjer er lika með oss allur þorri hinn- ar dönsku þjóðar og allir hennar frjáls- lyndustu og beztu menn. Og hvaðan fáum vjer þá liðsyrði, ef allir þessir menn missa trúna á vilja vorn, einurð og staðfestu? Yorum eigin meðalgöngu- mönnum höfum vjer einlægt verið þakklátir, hafi þeir ekki spillt málum vorum, fyrir annað höfum vjer sjald- an þurft að þakka þeim. Sj álfar stjórnirnar vitum vjerað sjaldan sína örlæti, nema þegar þær eru neyddar til að sleppa eyrinum til að halda, krónunni. Pað er því vor eigin dujur og samhuga atganga, og fylgi ogvinarhug- ur frændþjöðanna, sem vier höfum hjer að treysta. Annað er það ekki. I þriðja lagi missum vjer álit og virð- ingu stjórnarinnar sjálfrar, því þó hún lýsi því, að við vitum ekki sjálfir, hvað við viljum, og leiðtogar hennar segi, að þessi stjórnarskrá sje enginn þjóðvilji, þá er ekki víst hvað mikla trú þessir menn sjálfir leggja á þessi orð sin. Vjer vitum ekkert, hvað stjórn- inni kann að vera sagt um vilja vorn, og vjer höfumfulla ástæðu til að ætla,að Nellemann muni með timanum leggja meiri trúnað á fastan vilja vorn en á launorð, sögð honum til þóknunar, eða nafnlaus ósannindi í hægri blöðum Dana, sem þeim eru send af huglausum I ódrengjum í Reykjavík, sem auðvitað

x

Þjóðólfur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.