Þjóðólfur - 23.08.1887, Blaðsíða 3

151
fyrir persónuleg áhrif. Fyrir þetta
versna Iieykjavíkurbúar meir og meir ,
og í stað þess að bera virðingu fyrir
þingmönnum, þá láta þeir annað í
ljósi, þegar þingmenn snúa við þeim
bakinu. Yjer viljum hjer eigi fara
neinuin orðum um það, hver fúkyrði
hinir dáðlausu, áhugalitlu hrjóstmylk-
ingar stjórnarinnar hjer í Reykjavik
hafa haft um þingmenn bæði í sumar
og endranær, heldur taka sem dæmi
nokkur orð úr Isafold, sem kom út á
fimmtudaginn er var um þær aðgerð-
ir neðri deildar, að hún neitaði
að veita framvegis launabætur þær,
sem þingið samþykkti 1885 handa
Tómasi og Schierbeck, með því að
hún áleit, að engin þörf væri að veita
þær nú, þótt þingið 1885 hefði sam-
þykkt þær i fjárlögunum fyrir hið
núveranui fjárhagstímabil.
ísafold segir svo „Loks hefur neðri
deild komið með einn sparnað, sem
lítið dregur landið hvað útlátin snert-
ir“ [þessar launabætur eru samtals
1000 kr. á ári, á 20 árum 20,000 kr.]
„en mikið, þegar litið er á virðing og
sóma þings og þjóðar“ [minna má
nú gagn geraþ
„Þar er nefnilega tekið upp það ný-
mæli, að færa niður laun“ [ísafold
kallar þessa íaunabitlinga „laun“,
eins og neðri deild hefði farið að
breyta launalögunum] „hjá einstökum
mönnum meðan þeir eru í embætti,
alveg af handahófi“ [hvað ætli þetta
eigi við?] „og þvert ofan í almennar og
sjálfsagðar reglúr í því efni hvar sem
er“ [það væri gaman að sjá þær regl-
ur] — „nema hjá Tyrkjanum, þegar
hann er hvítur og því löglega afsak-
aður“. [En kurteisin og sannindin!.
Ekki alls fyrir löngu hafa Englend-
mgar, sem þó er ekki vert fyrir ísa-
fold að kasta miklu skarni á, fært
niður laun embættismanna i Suður-
Ástralíu, Nyja Suður-Wales og Jama-
íca. A Jamaica hefir oaran verið svo
megn, að laun embættismanna eru
færð niður um helming. Þessir menn
láta harðærið koma niður á launum
embættismanna. En vjer megum ekki
afnema tvær illar launabætur\. „En
þegar launabót er einu sinni veitt, þó
ekki sje nema í fjárlögum, þáerjafn-
óforsvaranlegt að fara að taka hana
aptur“. [Ef eitt þing hefur gert
glappaskot, þá eru öll þing að eilífu
bundin við að endurtaka glappaskotið
úr því]. „Þannig er þetta mál vaxið;
og sjer því hver óhlutdrægur maður,
að hjer er um rjettlætiskröfu að tefla,
en enga náðargjöf—þ. e. siðferðislega
rj ettlætiskröfu. Að það er ekki lagaleg
rjettlætiskrafa, er einungis að kenna
handvömm þeirra, er um málið fjölluðu
á sinum tíma, en aldrei með fyrir-
huguðu ráði gert. Og að hagnýta
sjer þess konar „lögvillur" það er
samboðnara ótíndum málfærslumönn-
um, en þjóðþingi, sem á að láta sjer
annt um sóma og heill landsins“
„— Sparnaður er í einu orði svo
bezt lofsverður, að honum fylgi bæði
rjettlæti og hagsýni“.
Mikið ber Isafold og herra Björn
Jónsson á borð fyrir þingmenn; göf-
uglyndi, virðing og sómi þings og
þjóðar, siðferði, rjettlæti og hagsýni
er vís hverjum sem samþykkir launa-
bitlingana, en ef einhver er eigi auð-
mjúkur þjónn, og vill eigi opna
pyngju þjóðarinnar, þá er sá líkur
hundtyrkjanum og ótíndum málfærslu-
mönnum. Þetta fáið þjer hjá Reykja-
víkurlýðnum, heiðruðu þingmenn, þeg-
ar þjer neitið um launaviðbæturnar.
Annars hyggjum vjer, að þingmenn
hirði ekki um að svara þessum kurt-
eislegu orðum herra Björns Jónssonar.
En þess skal þó getið, að sumum
virðist það hvorki sanngirni nje rjett-
læti, hagsýni nje heiður og heill
þjóðar og þings, að taka Tómas Hall-
grímsson einan út úr af kennurum
hjer í Reykjavík og veita honum
sjerstaka launabót, eða að veita Schier-
beck 600 kr. launabót á ári fram
yfir 4000 kr. föst laun, þegar hann
þar að auki hefur allmikið fyrir lækn-
ingar sínar; það er svo bezt að þjóð-
in, sem launin á að greiða, hafi við
bærileg kjör að búa, að menn fleygi
fje hennar til manna, sem hafa við-
unanleg og meir en viðunanleg laun
frá þjóðinni. Historia Björns Jóns-
sonar um „lögvillur“ er líklega af
líku tagi og historían um að Islend-
ingar í Kaupmannahöfn hafi talið
Schierbeck trú um, að hann fengi 6
—7 þús. kr. á ári fyrir lækningar
hjer á landi. Hver sem vill getur
lagt trúnað á slíkar sögur fyrir oss.
Það sem mestu varðar fyrir þing-
menn, er að fylgja fram rjetti þjóðar-
innar með festu og fullri einurð gagn-
vart hverjum sem er, og kenna
með því Beykjavíkurbúum að bera
lotningu fyrir alþingi. Það eru þing-
menn, sem einna helzt eiga að gera
Beykjavík að þjóðlegum bæ og þótt
mönnum líki ekki alls kostar við
Reykjavík, þá er þó rjett sú skoðun,
sem Jón Sigurðsson hafði 1841, þeg-
ar hann sagði þessi orð: „Jeg sje
heldur enga ástæðu til að vjer slepp-
um Reykjavik og köllum hana ólækn-
andi, því henni fer fram samt sem
áður, þó framför sú verði bæði minni
og óhollari en ef vjer ættum sjálfir
þátt í henni. — En hvað sem þessu
liður þá er alþing engan veginn sett
til að koma Reykjavík upp, ef það er
ekki sjálfu því einnig til gagns”.
Einn af átján.
Alþing.
XI.
Fallið frumv.: 29. frv. um styrktar-
sjóð handa alþýðu, sem samþykkt
hafði verið í neðri deild, fjell í efri
deild í gær með 7 atkv. móti 4.
Þessir 7 voru hinir konungkjörnu og
Friðrik Stefánsson og Sighv. Árna-
son.
Hallærislánatillögurnar,sem nefnd-
ar voru í síðasta bl. hafa verið sam-
þykktar í neðri deild með öllum
þorra atkvæða.
LÖG AFGREIDD FRA MNGINU,
XIII.
Lög um brúargjörð á Olfusá.
„1. gr. Til brúargjörðar á Ölvusá
má verja allt að 400Ó0 kr. úr land-
sjóði, með því skilyrði að sýslufjelög
Árness- og Bángarvallasýslu og jafn-
aðarsjóður suðuramtsins leggi til fyr-