Þjóðólfur - 02.03.1888, Page 1

Kemur flt & föstudags-
morgna. Verft árg. (60
arlia) 4 kr. (erlendis 5 kr.).
Borgist fyrir 15. jflli.
ÞJÓÐÓLFUR.
Oppsögn sJirífleg. bund-
in við áramöt, ögild nema
komi til útgefanda fyr-
ir 1. október.
XL. árg.
Reykjavík, föstudagiim 2. mars 1888.
Nr. 12.
MINNI
F0 RNGRIPASAFNSINS.
SUNGID í SAMSÆTI
Á 25 ÁRA AFMÆLI ÞESS
24. FEBR. 1888.
Miimingu helgað
Menjsrsafn dýrast
Fóstraði lifnandi
Framfara öld;
Þj óðræktar afsprin gs,
Þroska sem náði,
Hálfþrítugs afmæli
Höldum í kvöld.
Minnst skal með lieiðri,
Hversu vor lýður
Alls þurfa stofnun
Ástfóstri tók;
Fremd hennar fann hann
Fremd vera sína,
Munum og meiðmum
Mest hana jók.
Ei mátti saka
Hglur þótt vældu:
„Hrak er þitt eigið,
hrind því fyr> öorð“;
Hátt gall í móti:
„Heiðra þitt eigið“,
Djarflega kveðið
Drengskapar orð.
Nem þú hið nýja,
Níð ei hið gamla,
Virð það sem vert er
Veit því ei grand;
Nútíð við fortíð
Nornirnar tengja
Heilögum síma,
Högg ei það band!
Lýsing hins liðna,
Lifandi myndir
Horíinna alda
Hlutirnir tjá;
Skipið á skriði,
skálinn með tjöldum,
Sjón mörg í anda
Sjest gegn um þá.
Hvarflandi hugur
Hverfur að leiði
Manns, er að þjóðsafni
Mest allra vann;
Stofnun hann reisti,
Studdi og leiddi,
Lítil sem engin
Launin þó fann.
Hrímlands á stalla
Hans hefur logað
Lífsfórnar eldur
Litinn af fám;
Nú skín hans mæra
Minningarstj arna
Hátt á þess himni
Heiðum og blám.
Meðan enn stendur
Minningar hofið,
Geymandi þjóðkært
Gripanna safn,
Gullstöfum letrað,
Ljómi þar jafnan
Sæmdar á skildi
Sigurðar nafn.
Vaxi vort þjóðsafn,
Vegur þess hækki,
Ein er það þjóðmeiðs
Áðalgrein sönn,
Aldurs það njóti,
Öflugt það standist
Níðhöggs og tiðar
Nagandi tönn.
Shp&. SÁ.
Alþing og landsmálin.
í Fjallkonunni liefur cand. juris Hann-
es Hafstein skrifaði grein um þjóðerni,
þjóðvilja og pólitík, þar sem hann með-
al annars segir, að íslendingar haíi síð-
an 1874 „ekki barist fyrir neinn öðru
en því, að draga störf stjórnarráðsins inn
í landið“. Þessi orð miða til að rýra á-
lit alþingis og koma inn röngum skoð-
unum hjá almenningi. Þótt Arnljótur
eða Tryggvi hefðu komið með þau, hefð-
um vjer ekki svarað þeim, því að það
er alkunnugt, að almenningur hendir eng-
ar reiður á orðum þeirra. En af því að
þessi orð eru komin fram af munni lög-
fræðings, sem nýkominn er frá háskól-
anum í Kaupmannahöfn, þá þykir Þjóð-
ólfi þess vert, að athuga þau. Og verða
þau þá jafnfráleit, hvernig, sem þau eru
skoðuð.
Sjera Þórarinn, Grímur Thomsen og
hinir konungkjörnu börðust eins og ljón
fyrir launum embættismanna á fyrsta
löggefandi alþingi 1875, og barátta þess-
ara manna mun verða Islandi því ó-
gleymanlegri, sem þeir unnu algjörðan
sigur í baráttu sinni, og því eptirminni-
legri er hún, sem þeir berjast enn í dag
fyrir ýmsum launabitlingum, og hafa
jafnan sigur. Margir hafa bari'st gegn
þessu, og sumir allrösklega. — Sama er
að segja um flest alþjóðleg mál, sem til
eru.
Auk stjórnarskrármálsins hafa íslend-
inga-r barist fyrir menntunarmálum al-
mennings, skólamálum, kirkjulegum mál-
um, lækna- og heilbrigðismálum, kvenn-
frelsismálum, búnaðarmálum, sveitamál-
um, fiskiveiðamálum, verslunarmálum,
bankamálum, toll- og skattamálum o. fl.
Það má með sanni segja, að það eru fá
mál á dagskrá annara löggefandi þinga
i heimi, sem eigi hafa verið á dagskrá
á alþingi íslendinga, og þar verið bar-
ist um þau. Það hefur heyrst áður, að
alþingi hefur verið ámælt fyrir, að það
hefði allt of mörg mál með höndum, en
hitt hefur aldrei heyrst, að það hefði
gefið sig við of fáum málum.
En þótt menn skoði það eitt baráttu,
sem er andvígt stjórninni, þá er skoðun
hr. H. Hafsteins eins fráleit. Meiri hluti
alþingismanna hefur barist gegn stjórn-
inni í mörgum fleiri málum, en stjórn-
arskrármálinu, og í stjórnarskrármálinu
hefur lengi vel ekkert verið barist við
stjórnina. I fyrstu 10 árin eptir 1874
var engin barátta gegn' stjórninni í því
máli, heldur í allt öðrum málum. Hjer
skal nefna að eins þau lög, sem stjórn-
in hefur sjmjað staðfestingar, og skal
nefna af atvinnumálum: lög um fjár-
kláðann, um fiskiveiðar, sem enn eru á
prjónunum, lög um einkarjett, um brú-