Þjóðólfur - 13.07.1888, Blaðsíða 2

126
að hinir ráðandi menn í Danmörku los-
ist við sina fúllyndu tengdamóður, sem
þeir svo kalla, á þann hátt, sem þeir
síst myndu óska.
Reykjavík, 13. júlí 1888.
Bökmeimtafjelagið. Síðari ársfundur
var haldinn í Reykjavíkurdeildinni 9. þ.
m. — Forseti skýrði frá, að nú væri ný-
komið út í þessari deild byrjunin á tíma-
ritinu og framhald af Sýslumannaæfun-
um og Frjettir frá Islandi, og frá Hafn-
ard. væri væntanlegt 1 hepti í viðbót við
Gátnas. og framhald af Fornbijefas. Hann
minntist og á, að stjórn deildarinnar hefði
gefið út áskorun um samskot til minnis-
varða yfir Rask.
Lesið var upp álit nefndar þeirrar (Stgr.
Th., Eiríkur Br. og J. ól.), sem sett var
í fyrra, til að segja álit sitt um þýðing
sjera Mattíasar Jochumssonar á Brand
eptir Ibsen, og lagði nefndin til, að fje-
lagið tæki ekki þessa þýðingu eins og
hún lægi fyrir, en þýðandanum gefinn
kostur á að yfirfara hana aptur. — Enn
fremur var lesið upp álit frá nefnd þeirri
(B. Óls., P. Melst. og Þórh. B.), sem
sett hafði verið til að yfirfara fornaldar-
sögukafla eptir Hallgr. Melsteð, og taldi
nefndin kafla þennan benda á, að verkið
mundi verða góð kennslubók og alþýð-
leg fræðibók.
Þá var tekin til umræðu fundarálykt-
un frá Hafnardeildinni. Hún hafði eigi
gengið að síðustu boðum Rvíkurdeildar-
innar (sbr. 23. tbl. þ. á.) alveg óbreytt-
um, heldur gert svo felda fundarályktun
um það efni.
„Fundurinn veitir fyrir sitt leyti sam-
þykki til, að deildir hins íslenska bók-
menntafjelags skipti svo með sjer árs-
tekjum fjelagsins, að deildin á Islandi
hafi til umráða allar fjelagstekjur það-
an, en beri jafnframt upp frá því allan
kostnað af útgáfu ársritanna Skírnis
og Skýrslna og reikninga og borgi Hd.
500 kr. á ári, sem auk þess skal hafa
allar tekjur af fjelagssjóðnum og fjelags-
tekjur erlendis. Þessi skipti skulu fram
fara, eptir að reikriingar eru gjörðir og
samþykktir á fundum fyrir árið 1889“.
Forseta þótti orðin „beri allan kostn-
að“ í þessari ályktun tortryggileg, og gæti
verið, að Hd. ætlaði sjer eins eptir sem
áður, að sjá um útgáfuSkírnis ogSkýrslna
og reikninga, þótt Rvd. bæri kostnaðinn
við útgáfuna, lagði því til, að fresta
þessu máli, þangað til nákvæmari skýr-
ingar fengjust um þetta frá Hd. og sömu-
leiðis skuldbinding frá stjórn hennar um,
að bera upp lagabreytingar, sem af þessu
leiddi (um að eigi þyrfti að skrifa Skírni
í Höfn). Páll Briem mælti á móti þess-
ari frestun og lagði til að samþykkja
boð Hd., en J. ól. andmælti Páli. Yar
síðan samþykkt með nokkrum atkvæða-
mun svohljóðandi rökstudd dagskrá frá
Þórh. Bjarnarsyni, án þess að mönnum
væri gefið tækifæri til að ræða um hana :
„I þvi trausti, að stjórnin framfylgi af-
dráttarlaust ályktun deildarinnar á fundi
9. maí þ. á. um lögsókn á hendur Hd.,
svo framarlega sem hún fær eigi við
fyrsta tækifæri viðunandi skýringu frá
stjórn þeirrar deildar, að þvi er snertir
síðustu ályktun hennar á fundi 16. f. m.,
— tekur fundnrinn fyrir næsta mál á
dagskránni.
Landsliöfðingi var gjörður að heiðurs-
fjelaga eptir tillögu fjelagsstjórnarinnar.
I stjórnina voru kosnir: forseti Björn
Jónsson, fjehirðir E. Th. Jónassen, skrif-
ari Þórh. Bjarnason, bókavörður Morten
Hansen. Varamenn: B. Ólsen, E. Briein,
Indr. Einarsson og Sig. Kristjánsson.
Endurskoðendur: B. Jensson og Halld.
Jónsson. I tímaritsnefnd: B. Ólsen. E.
Briem, Þórh. Bjarnarson og Stgr. Th.
Prestvígsla. Síðasta sunnudag var
prestaskólakandídat Jón Arason vígður
að Þóroddstað í Kinn.
Tíðarfar. Síðari hluta f. m. og fyrri
hluta þ. m. hafa verið stöðugir þurkar
og stundum hitar allmiklir, eptir því,
sem hjer gerist, þangað til siðustu tvo
daga, að rignt hefur nokkuð.
Grasvöxtlir er rnjög rýr, sakir þurviðr-
anna. alstaðar sem til hefur frjetst; mað-
ur, sem kom núna i vikunni úr Húna-
vatnssýslu, sagði þaðan útlit fyrir gras-
brest. En mikið getur sprottið enn, ef
hagstætt grasveður yrði. _
Aukalæknir. 30. f. m. var læknaskóla-
kandídat Guðmundur B. Scheving skip-
aður aukalæknir á Seyðisfirði, ásamt
Mjóafirði, Loðmundarfirði og Borgarfirði,
og fór þangað með frakkneska herskip-
inu 9. þ. m.
Orðrómur um tollsvik.
í 1. tbl. Þjóðólfs, XL. án?.. er „Fyrirspurn“
nokkur um tollgæslu hjer á landi, með undirskript-
inni „Jón“, og hafið Jtjer, herra ritstjóri, svarað
þar fyrirspurninni almennt, en nieð því jeg verð
að álíta, að fyrirspurnin snerti mig persónulega,
leyfi jeg mjer að biðja yður um, að ljá eptirfylgj-
andi frekari skýringum rúm í blaði yðar.
Jeg hefi orðið fyrir þvi á síðastliðnum vetri,
að verða grunaður um tollsvik, og var rannsókn
sú, sem fram fór. byggð einkum á sjón og sögu-
sögn Eggerts verslunarstjóra Laxdals, og ef til
vill á veitingahúsbjali, og framkvæmd fyrir áskor-
un nefnds Eggerts Laxdals. Með þriðju ferð „Thyru“
á síðastliðnu hausti, komu bæði tollskyldar vörur
og tollskrá. Og segir verslunarstjóri Eggert Lax-
dal svo trá við próf út af þessu máli 24. nóv. f.
á. : „að hinn setti hœjarfógeti hafi á sínum tíma
sýnt sjer tollslcrá skipsins „Thyra“ frá síðustu ferð
þess í sept. f. á., til þess, að biðja sig að lesa ó-
greinilega tölu, og ha.fi hann þá sjeð, aö tilgreind
voru sem flutt, hingað 2 fn't af spiritusu, hvort
533 pottar. Nú voru þessi föt álitin auðkenud á
tollskránni með merki þess manns, er jeg við og
við fæ vínföng frá. Þá byrjaði veitingahúshjal
ogannað hjal um það, hve mikið mjer hefði áttað
flytjast af tollskyldum vörum með „Thyra'- i nefndri
ferð skipsins, en á meðan þesau fór fram, galtjeg
bæjarfógeta S. Thorarensen, er þá var kominn heim
úr utanför sinni, toll af' þeim vörum, semjeghafði
fengið með „Thyra“, og sýndi honum til frekari
fnllvissu hleðsluskjal (manifest) skipsins og brjef
þess manns, sem föt fyrnefnds Eggerts Laxdal.s
áttu að hafa verið merkt undir.
Þegar þetta var um garð gengið, kom út á
Oddeyri til min snemma morguns 12. nóvhr. í. á.
bæjarfógeti S. Tliorarensen og með honum versl-
unarstjóri Eggert Laxdal. Koin bæjarfógetinn til
þess að rannsaka hús eitt, er undir minni nmsjón
var. þar er þessi stóru „föt“ áttu að vera geymd.
Ekki kvað bæjarfógeti upp neinn úrskurð um liús-
leitina, svo sem 4ú. gr. stjórnarskrárinnar virðist
kveða á um, og ekki var bókað hið minnsta um
leitina, fyr en þrem dögum síðar, þá var i'yrst
haldið reglulegt próf út af þessum grun, bæði ept-
ir kröfu minni og skipun amtinannsins yfir Norð-
ur- og Austuramtinu, og við þetta próf kom það
í Ijós, að grunuriun um tollsvik var algjörlega á-
stæðulaus, svo sem vottorð bæjarfógetans, er lijer
fer á eptir, sýnir.
Með því að jeg þóttist eigi þurfa neinum blöð-
um um ]iað að fletta, að verslunarstjóri Eggert
Laxdal hefði kær; mig fyrir tollsvik, eða að minnsta
kosti vitað um slíkt, þá kallaði jeg hann fyrir
sáttanefnd út af þessu, og fór síðan fram vitna-
leiðsla í inálinu. Við vitnaleiðsluna játaði liann,
að þá er hann skoraði á bæjarfógetann að rann-
saka meint tollsvik þau, er um er að ræða, hafi
liann (Eggert Laxdal) sagt, að hann hafi skrifað
grein i blöðin um það, hvort eigi væri skylda bæj-
arfógeta að taka próf, þegar svo stæði á sem hjer,
og játaði hanu enn fremur, að liann við sama tæki-
færi hefði sagt, að ef þessi grein (en greinin mun
vera fyrirspurn sú, sem nefnd er að framan)
kæmi út, þá gæti það orðið óþægilegt fyrir bæjar-
fógetann eða mig; samt stóð hann fast á því, að
hann hefði eigi kærl mig.
Af því, að mjer þótti þessi þvættingur injög
leiður, og vildi reyna að komast fyrir upptök hans,
rjeðst jeg í það. að útvega mjer frumritaða toll-
skrá „Thyru“ fyrir umgetna ferð liennar; sá jeg
þá, að allur þessi orðrómur um tollsvik, er byggð-
ur á hjegóma einum eða. einhverri óskiljanlegri tvi-
sýni eða rangsýni Eggerts Laxdals. Að því leyti,
er snertir þau 2 föt, sem Laxdal segir fyrir rjetti
24. nóv. f. á.. að liann hafi sjeð að tilgreind voru