Þjóðólfur - 28.12.1888, Blaðsíða 1

Kemur út á. föstudage-
morgna. Verö árg. (60
arka) 4 kr. (erlindis 5 ltr.).
Borgist fyrir 15. júll.
ÞJÓÐÓLFUR
Uppsögn skrifleg, bund-
in viö áramót, ógild nema
komi til útgefanda fyr-
ir 1. október.
XL. árg.
Reyk,javík föstudaginn 28. des. 1888.
Nr. 60.
Bókaverslun Kr. Ó. Þorgríms-
sonar selur Helgapostillu innhefta
meö mynd fyrir aö eins 3 kr. (áð-
ur 6 kr.). 598
Helga-PostilSa,
MiúM heft 3kr.; í velsku bandi gjrltu 4 kr.;
1 alskinni, gylt, 4 kr. 50 au. og 5 kr.
Sigf. Eymundssonar Bókverslun. 599
Þingvallafundurinn
Og
frjettaritari Dagblaðsins.
Mönnum er minnisstætt, hvernig tek-
ið var í Þingvallafundarboðið í sumar
alstaðar um land. Menn risu upp, eins
og einn maður og sendu fulltrúa á fund-
inn, þar sem samþykkt var meðal ann-
ars áskorun til þingsins, að halda áfram
breytingunni á stjórnarskránni. Ekkert
gat fremur en þetia verið óræk sönnun
fyrir viija landsmanna í þessu máli.
Engum lifandi manni gat dottið í hug,
að nokkur væri svo einfaldur, að halda
að menn hefðu alstaðar um land af ein-
tómri hræsni kosið fulltrúa til fundarins til
að framfylgja breytingu á stjórnarskránni,
að íúlltrúarnir hefðu um liásláttinn —
aðalbjargrgeðistímann — tekist jafnlanga
ferð á hendur rjett að gamni sínu, til
þess að tala fyrir og greiða atkvæði með
stjórnarskrárfcreytingu, án þess að hug-
ur fylgdi máli. Öllum var ljóst, að
Þingvallafundurinn dauðrotaði þá við-
báru, sem hinir fáu mótstöðumenn máls-
ms hafa jafuan barið fram, að stjórnar-
skrárbreytingin væri ekki vilji lands-
manna. Hjer á landi hefur enginn þor-
að að koma fram með aðra skoðun um
fundinn.
Erjettaritari Dagblaðsins, sem er einn
af sauðahúsi stjórnarinnar, eins og kunn-
ugt er, hefur þó reynt, að telja hinum
raðandi mönnum í Danmörku trú um,
að Þingvallafundurinu væri engin sönn-
un fyrir vilja landsmanna og segir í
Dagblaðinu 2. okt. meðal annars: „Ef
spurt er um, hvort allar áskoranir þær,
sem samþykktar voru á Þingvallafund-
inum, sýni þjóðviljann hjer á landi, verð-
ur, ef satt skal segja, að svara þessu neit-
andi. Stjórnarskrárbreyting sri, sem meiri
hlutinn hefur stungið upp á, er engan
veginn einlæg ósk hinnar íslensku þjóð-
ar. Það gagnar ekki, að stjórnbreyt-
ingamennirnir segja það. Sannleikurinn
er, að þjóðin yfir höfuð finnur engan
veginn, að hin núgildandi stjórnarskrá
leggi á hana nokkurt ok, nokkra minnstu
hindrun, sem sje þvi til fyrirstöðu, að
allir og sjerhver geti óhindrað starfað að
framförum landsins“. [Einfalda má
frjettaritarinn telja hina ráðandi menn í
Danmörku, ef hann ætlast til að þeir
trúi þessu, í sama augnabliki, sem þeim
er sagt frá, að fulltrúar úr því nær öll-
um kjördæmum landsins hafi safnast
saman á Þingvelli, til að herða á þing-
inu að halda fram breytingu á stjórnar-
skránni]. „Islendingar eru mjög gefnir
fyrir bóka- og blaðalestur“, heldur frjetta-
ritarinn áfram, „og þegar nálega í öll-
um blöðum vorum, einkum Þjóðólfi og
Þjóðviljanum, nálega í hverju númeri,
er brýnt fyrir mönnum, hversu óhafandi
hin núgildandi stjórnarskrá sje, og stjórn-
inni við hvert tækifæri gefið olnboga-
skot, þá er það ekki undarlegt, þótt
þjóðin leiðist í villu, einkum þar eð vjer
höfum ekkert blað, sem stendur á móti
þessum æsingum“.
En hvers vegna hafa þeir ekkert blað ?
Það hefur þó opt verið reynt að halda
hjer úti stjórnarblaði. En hvernig hef-
ur það farið? Þau hafa öll oltið út af
eins og horgemlingar á vordegi, af því
að enginn hefur viljað sjá þau, sem er
aptur einhver hin besta sönnun fyrir
skoðun landsmanna í stjórnarskrármál-
inu.
P e n i n g a s e n d i n g a r.
Aldrei skyldi nokkur maður senda pen-
inga öðru vísi en með pósti, ef það er
mögulegt. Þetta gera þó ekki nærri
allir. Ef ferð fellur samhliða pósti, kjósa
margir að senda peningana með þeirri
ferð utan pósts, ýmist af fávíslegri sparn-
aðarímyndun, er þeir sjá í að borga burð-
ar- og ábyrgðargjaldið ineð póstinum,
eða af því, að sumir halda jafnvel, að
það sje vissara að senda peninga með
einhverjum áreiðanlegum manni, en með
pósti. En þetta er háskalegur misskiln-
ingur. Hvað getur ekki komið fyrir
þennan „áreiðanlega“ mann? Hann get-
ur farist í ár og vötn, peningarnir týnst
o. s. frv. Og það vitum vjer nokkur
dæmi til, að maðurinn hefur eytt pen-
ingunum og eigi skilað þeim, svo að
miklir vafningar og rekistefna hefur
orðið úr á eptir. En hvað sem sent er
með pósti, bæði peningar og annað, sem
ábyrgð er fengin á, er í ábyrgð póst-
stjórnarinnar frá þvi það er afhent póst-
afgreiðslumanni eða brjefhirðingamanni,
þangað til því er skilað til viðtakanda;
ef sendingin ferst á þeirri leið, fær sá,
er hana sendi, verð hennar endurborgað
úr landssjóði. En vissast er fyrir alla,
að fá kvittun fyrir að þvílikar sending-
ar sjeu afhentar til póstflutnings.
Þá er annað, sem menn gjalda eigi
varhuga við sem skyldi, að peningar
eru sendir öðrum, en þeim, sem þá á að
fá, og hann beðinn að borga þá hinum
eiginlega viðtakanda, þegar t. d. manni
hjer í bænum eru sendir peningar, sem
hann er beðinn að borga í bankann,
landssjóð eða öðrum. Þetta hefur á síð-
ari timum, einkum síðan bankinn var
stofnaður, farið svo í vöxt, að það er
orðin sönn þörf, að gefa mönnum bend-
ingar um þetta.
Menn skyldu jafnan senda peningana
hinum rjetta viðtakanda, t. d. landsbank-
anum sjálfum, ef hann á að fá þá, lands-
sjóði (landfógeta), ef hann á að fá þá,
o. s. frv. Það er hinn langtryggasti
vegur að koma peningum, því þeir eru
í ábyrgð póststjórnarinnar, þangað til
þeir eru komnir til þess, sem á að fá
þá. Aptur á móti er það alls ekki hættu-
laust, að senda öðrum peninga og biðja
hann að borga þá aptur frá sjer, þvi að
peningarnir geta farist á einn eða ann-
an hátt, meðan þeir eru í hans vörslum.
Það hefur t. d. opt komið fyrir, að mað-
,ur hjer í bænum hefur fengið með sama
pósti frá ýmsum svo þúsundum króna