Þjóðólfur - 03.01.1890, Blaðsíða 2
Það er vafalaust, að frumvarpið frá í
sumar gengur fram á næsta þingi eptir
að menn hafa lagað á því smágalla, sið-
an verður leyst upp þing, aukaþing kaldið
1892, og svo vona menn, að þess verði
eigi langt að biða, að frumvarpið nái
staðfestingu konungs. En ef svo fer, þá
verður ólíkt að líta yfir landið, þegar
þessi öld líður, heldur en þegar hún
byrjaði, og það er vonandi, að menn hugsi
þá betur til framtíðarinnar. en forfeður
vorir gerðu hundrað árum áður.
Gamla árið.
Árgæska til lands og sjávar, einkum
til landsins, einkenndu gamla árið. Vet-
urinn í fyrra var víðast góður, nema í
Múlasýslum voru mjög lengi jarðbönn,
án þess þó að skepnufellir yrði. Hafís-
inn, þessi óheillavættur og vogestur ís-
landr, ljet varla sjá sig, svo að bæði vor-
ið og sumarið voru hvort öðru betra;
haustið var gott; þessi vetur, sem af er,
hefur verið mildur, en óstöðugur í meira
lagi-
Verslunin var á sinn máta eins og
veðuráttan; útlendar vörur eigi í slæmu
verði, viðunanlegt verð á innlendum vör-
um og afarhátt verð á fje í haust.
Yfir höfuð má segja, að gamla árið
ljeki við menn, að því er árferði og at-
vinnuvegi snertir, enda er nú betra hljóð
í mönnum, en áður, t. d. fyrir 2—3 ár-
um, er sumum lá við að örvænta um
framtíð þessa lands. Nú heyrast hvergi
slik æðruorð, enda væri það vanþakklæti
í mesta máta, ef menn börmuðu sjer nú
yfir tiðinni og árferðinu.
Hin nýafstöðnu harðindi ættu þó að
vera mönnum i fersku minni. Slík harð-
indi og meiri geta jafnan komið, þegar
minnst vonum varir, og því ætti mönn-
nm ekki að gleymast í góðu árunurn að
safna sjer forða til hinna vondu áranna.
Hafið jafnan i huga feitu og mögru kýrn-
ar hans Faraó. Látið nú ekki þetta góð-
æri líða svo, að þjer leggið ekki eitt-
hvað upp, til þess að vera því betur
undir búnir, er mögru kýrnar koma.
Þótt gamla árið ljeki við menn, fóru
þó nokkrir af landi burt til Ameríku, og
svo mun verða ár hvert hjeðan af, hvort
sem hart er eða gott í ári, blítt eða strítt
og sjáum vjer eigi mikinn skaða i því; það
hefur lika sína kosti; það er þá rýmra
um hina, sem eptir eru; það er heldur
ekki ólíklegt, að landar vorir þar vestra
geti í ýmsu orðið oss hjer heima að liði,
síðarmeir, er þeir fara að líta mál vor
og gamla ísland rjettari augum, en sum-
ir þeirra hafa stundum gert hingað til.
í landsstjórn og löggjöf hefur gamla
árið lítið fram yfir önnur ár. Yms hin
æðri embætti iandsins voru skipuð nýj-
um mönnum. Fyrir alþingi hjeldu þing-
menn fundi með kjósendum sínum í
flestum kjördæmum landsins. Alþingi
afgreiddi ýms þarfleg lög. Eitt hið sögu-
legasta frá því þingi var þó afdrif stjórn-
skrármálsins, sem kunn eru orðin fyrir
löDgu um land allt og lengi munu verða
í minnum höfð.
Nokkrar slysfarir urðu á gamla árinu
og nokkrir merkir menn dóu, t. d. Jón
Sigurðsson alþingismaður á Gautlöndum,
Kristján J. Mathiesen, óðalsbóndi á Hliði
og fleiri.
Gamla áriö í útlöndum
hefur verið friðarár hjer í álfu; stórveld-
in verið sátt og sammála ofan á, en und-
ir niðri ólgar ófriðaraldan. Og við og
við hafa menn verið að spá. að bráðum
byrji hin margumtalaða stóra styrjöld
milli þrenningarsambandsins(Þýskalands,
Austurrikis og Italíu) á aðra hliðina, en
Frakklands og Rússlands á hina, og hver
veit, hve margir kunna að verða bendl-
aðir við þann ófrið. Ollum ógar við
honum, en allir telja hann þó óhjákvæmi-
legan fyr eða seinna. Flest ríki í álfu
vorri hafa þvi árið sem leið, eins og ár-
in á undan, herbúist af svo miklu kappi,
að undrum sætir; allt af er verið að finna
upp nýjar morðvjelar, ný vopn og önn-
ur ný hergögn, hvert öðru ægilegra. þar
á meðal varð almennt kunnugt árið sem
leið hvell- og reyklausa púðrið, sem breyt-
ir sjálfsagt talsvert hernaðaraðferð allri
og gerir orustur enn voðalegri en áður,
með því að kveinstafir hinna særðu heyr-
ast o. s. frv. Hundruðum miljóna er ár-
lega varið til herbúnaðar, svo að skattar
og álögur eru orðnar afarþungar i flest-
um löndum álfu vorrar, og mikill hluti
af tekjum hvers ríkis gengur til her-
kostnaðar. Hamingjusama mega Islend-
ingar telja sig, að vera lausir við slíkt.
Frakkland hefur, eins og opt áður,
verið mesta umræðuefnið árið sem leið
viðs vegar um heiminn. Stjórnarskipun
landsins, þjóðveldinu, var um tíma hætta
búin af Boulanger og einveldismönnum,
en nú er hann útlægur gjör af Frakk-
landi og, sem betur fer, að öllum líkind-
um dottinn úr sögunni, fyrir það íýrsta
að minnsta kosti.
Annað var það á Frakklandi, sem öll-
um heimínum hefur orðið einna tíðrædd-
ast um á gamla árinu, og það er sýning-
in í París, sem haldin var í 100 ára
minningu stjórnarbyltingarinnar miklu.
Þessi sýning var hin langstærsta, veg-
legasta og fjölsóttasta sýning, sem nokkru
sinní hefur haldin verið. Þangað streymdu
miljónir af fólki hvaðanæfa úr öllum
löndum, þar á meðal konungur austan
úr Asíu og blámannakonungur sunnan
úr Afríku, hvað þá heldur aðrir, og með
þessum miljónum af mönnum streymdu
einnig miljónir af peningum tii Parísar,
svo að auður og vegur Frakklauds stend-
ur miklu hærra e'ptir en áður.
Frjettaritari Nationaltíöinda.
Þjóðólfur hetur nokkrurfltsinnum minnst
á frjettaritara til hægri blaðanna í Dan-
mörku. Nú er frjettaritarinn til Nation-
altíðindanna ekki sem bestur. Þessi
sæti miður þorir þó að koma fram í
sinni rjettu mynd, þegar hann getur
skriðið bakvið tjöldin hjá útlendu blaði,
til þess að sverta, þing og þjóð.
Um þingið talar hann eins og þar
væru tómir óþokkar og byltingaseggir
samankomnir. Hann segir um þingmenn
í ágústmánuði, þegar þeir höfðu sem
mest að gjöra, að þeir „slæpist“ í nefnd-
um. Hann segir, að sjerhver alþingis-
maður þurfi að pota einhverju inn i fjár-
lögin og svo sjeu þeir að manga um
þetta hver við annan, og verði því fjár-
veitingarnar i fjárlögunum skringilegar.
Þetta segir sá maður, sem þjóðin elur
hjer í Reykjavík og sem þingið hefur
veitt velgjörðir. Þetta eru nú iaunin,
alþingismenn, að ljúga upp á yður og
sverta yður fyrir útlendum þjóðum.
Um almenning er frásögnin lítið betri.
venjulega talað um hann með fyrirlitn-
ingu, og ef eitthvað kemur í islenskum
blöðum um það, sem miður fer, er þegar
í stað farið að breiða það út; þannig er
um greinina, sem var i Isafold um sjó-
mannakofana suður í Grindavík; hún er
látin gilda um almenning og breidd út
meðal Dana, sem halda, að svona sjeu
hættir og lifnaður allra sjómanna á ís-
landi.
Þorvaldur Tlioroddsen fær aptur á móti
mikið lof fyrir laudfræðislegar uppgötv-
anir, en verið að gera litið úr Birni Gunn-
laugssyni. Hnefi.