Þjóðólfur - 28.03.1890, Blaðsíða 3

69
o. fl. Eitt par af vinnuuxum kostar
um 100 dollara. Nú er eign margra
orðin talsverð. Eptir skýrslum, sem
gefnar hafa verið, eru gripir og áhöld,
sem fram er talið, að minnsta kosti 13
þús. og 500 dollara virði, að frádregnum
skuldum; eru þó ekki talin lönd nje inn-
suhúss áhöld. Eign þessi skiptist niður
röilli 50—70 manna. Það er eðlilegt,
þótt spurt sje að, hvernig menn hafi
getað byriað hjer búskap allslausir, en
til þess verð jeg að svara, að nokkrir
sem hjer settust fyrst að — þó ekki
raargir — fengu opinbert lán, 100—200
dollara. Flestir landnemar hafa unnið
annars staðar meira eða minna, þegar
vinna hefur fengist, helst við járnbraut-
arvinnu og þannig aflað sjer peninga, til
að byrja með. I sumar sem leið var að
vísu lítið um þess háttar vinnu, þó höfðu
nokkrir nýlendubúar gagn af daglauna-
vinnu. Af þessari daglaunavinnu leiðir
það eðlilega, að minna hefur verið unnið
í löndunum en ella, en mönnum er nauð-
ugur einn kostur, þegar enginn höfuð-
stóll er fyrir hendi, til að byrja með.
Eptir því að dæma, sem menn eru nú
komnir áleiðis í efnalegu tilliti, hef jeg
góða von um, að fram úr rætist, ef engin
sjerleg óhöpp bera að hendi. (Niðurl.).
Vesturferð póstskipsins hefurnúverið
kærð fyrir ráðgjafa íslands með kæru frá
35 Reykvíkingum, þ. e. frá nokkrum kaup-
mönnum, verslunarstjórum, iðnaðarmönnum |
og fleirum, sem eitthvað fengu með skip- |
inu. í kærunni er það tekið fram, að kær-
endurnir álíti aðfarir skipsins „bæði ólög-
legar og hrein og bein samningsrof af hendi
hins sameinaða gufuskipafjelags, og farið
fram á, að ráðgjafinn hlutist til um, „að
komið verði fram ábyrgð á hendur nefndu
gufuskipafjelagi til skaðabóta og sekta
fyrir þessar aðfarir eða á hendur formanni
skipsins, ef það sannast, að hann, en ekki
fjelagið á að bera ábyrgðina11.
Sumir vilja nú segja skipstjórannlausan
við alla ábyrgð, þótt um það fari misjöfn-
um sögum, og að hann sje sjerlega skyldu-
rækinn maður, en eigi ber það þó vott um
rnikla skyldurækni eða lipurleik gagnvart
Islendingum, er liann í vetur neitaði að
taka lijer farþegja til Vestmannaeyja, af
því að hann ætlaði alls ekki að koma þar
við, þótt besta veður væri, svo að sjera
Ólafur Finnsson komst ekki út í eyjaruar
°g eyjarskeggjar máttu vera prestlausir
Um langan tíma.
En hvað sem því líður, vesturferð skips-
ins var jafn„ólögleg“ og jafnbagaleg fyrir
landsmenn, hverjum sem verður gefin sök
á henni, og vægilegra eigi hægt að fara
út í þetta mál, en farið er í áðurnefndri
kæru. E>ó voru ýmsir, sem hlut áttu að
máli, svo þreklausir og hjartveikir, að þeir
þorðu eða vildu með engu móti skrifa undir
kæruna. — Aðalskilyrði fyrir því, að við-
halda rjettinum, er þó að þola ekki órjett-
inn, og að vera afskiptalaus gagnvart ó-
rjettinum er því sama sem að efla og ala
órjett og rangindi, er kenning Rudolfs von
Ihering, sem sumir menn liefðu gott afað
hugleiða bæði í þessu máli og öðrum.
Póstskipið Laura fór hjeðan í gærmorg-
un; lá ferðbúið í fyrra dag hjer á höfn-
inni, en fór eigi vegna storms. Með því
fóru : til Khafnar verslunarstjóri Gunnlaug-
ur Briem með konu sinni; til Ameríku
Jón Ólafsson ritstjóri með 2 eldri börn sín,
Jakob Briem og 3 aðrir vesturfarar, en til
Englands fóru kaupm. Þorl. Ó. Johnson og
Grísli Stefánsson í Vestmannaeyjum.
Alþiiigiskosiiingar í Eyjafjarðar- og
Suðurmúlasýslu eiga eptir ákvæðum lands-
höfðingja, að fara fram um miðjan næst-
komandi júnímánuð.
Lofsvert fyrirtæki er það, sem stofnað
var til í vetur meðal íslenskra kaupmannaj
í Khöfn. Þeir hafa skotið saman 1400—'
1500 kr. handa sjera Oddi V. Gíslasyni á
Stað í Grrindavik, „sumpart sem viður-
kenningu fyrir starfsemi hans í öllu þvi, er
miðar til umbóta og eflingar sjávarútvegi
á íslandi, og sumpart til þess, að hann
geti haldið þessu starfi áfram“.
Fyrsta kaupskipið hingað í ár kom 23.
þ. m.; það var Margrjet (skipstj. Gruðm.
Kristjánsson), eign Geírs Zoega, með vör-
ur til hans frá.Khöfn.
Funduir pening-ar. Af Eyrarbakka er oss skrif-
að 20. þ. m.: „Á uppboði að Bolafæti 12. mai
1877 keypti Yigfús Halldórsson á Ósabakka í Skeiða-
hreppi kistu málaða fyrir 2 kr.; þessa kistu flutti
Vigfús heim að Ósabakka og þar stóð hún i skemmu
ónotuð frá 1887—1S89. Vorið 1889 fluttist hann
ofan á Eyrarbakka að Simbakoti. Kistuskriflið var
þá einnig flutt þangað. l>ar stendur hún aptur í
skemmu frá því um vorið til þess 15. þ. m. að ráðs-
konan biður Yigfús um spýtu i eldinn. Vigfús hugs-
ar sig um, en flnnur ekkert, en dettur i hug kistu-
skriflið og segir, að hún muni ekki vera ofgóð í
eldinn; með því gengur Vigfús út með sleggju og
fer að berja kistuna sundur; kemur þá úr henni
strigi tvöfaldur og saumaðar í hann 79 spesíur,
þar af 27 með mynd Chr. VII. og 52 með mynd
Pr. VI. og 42 rdl. með sömu brjóstmynd. Þegar
Vigfús varð þessa var, sótti hann strax hreppstjór-
ann og ljet hann telja peningana. En þannig var
haudraðinn útbúinn, að i kistunni náði hann ofan
í hana miðja, en tvöfaldur á þá hliðina, sem að
gatiinum sneri, en ekki meira millibil milli fjala en
svo, að ekki komst nema 1 spesía á hlið þar ofan
i; striginn var saumaður utan um hverja spesíu og
hvern ríkisdal11.
Eyrarbakka, 20. 'mars. „Af aflabrögðunum er
það að segja, að siðastliðna viku gaf varla nokk-
urn dag á sjó, þó reru nokkur skip þ. 16. og var
hæst 6 i hlut. t>á 2 daga, sem af þessari viku eru
liðnir, hefir aflast vel bæði hjer og á Stokkseyri; á
mánudaginn frá 10—40 í hlut og i gær frá 20
—70, yfirborðið af aflanum hefir verið ýsa. í dag
gefur ekki að róa. Þessa tvo daga siðustu hefir verið
róið þrisvar og fjórum sinnum á dag og er afli
þessi eptir alla róðrana. 15. þ. m. fengu 2 skip 10
í hlut af þorski i Þorlákshöfu, en þessa síðustu daga
hef jeg ekkert frjett um aflabrögð þar. Á Lopts-
| stöðum hefir einnig aflast allvel þessa daga frá 20
—70 í hlut á dag, en meiri þorskur enn hjer, V4
til helmingur þorskur11.
Um STÍkin matvæli, kryddvörur og
drykki hefur danskur læknir, Edvard
Ehlers, nýlega skrifað ritgjörð. Með því
að ritgjörð þessi er næsta fróðleg, höfum
vjer ásett oss að þýða aðalatriðin úr henni
og láta þau birtast í blaði voru í smágreiu-
um, sem byrja í næsta blaði.
Yegna lielgidaganna í næstu viku kem-
ur Þjóðólfur eigi út fyr en á laugardaginn
5. apríl.
Fyrirspurnir og svör.
Svarið upp á 1. spurninguna á 13. tbl. um inn-
heimtulaun af uppboðspeningum, sem greiddir eru
við hamarshögg, er ekki rjett. í lögum um skip-
strönd 14. jan. 1876, 18. gr., er ákveðið, að inn-
heimtulaun megi ekki vera meiri en 4°/0, en hálfu
minni, ef goldið er þegar við hamarshögg. En
annars fara innlieimtulaunin eptir uppboðsskilmál-
unum; sje í þeim ákveðið, að kaupandi borgi þau
og eigi tekið fram, að innheiintulaunin skuli vera
minni eða falla burt, ef borgað er við hamarshögg,
þá kemst kaupaudi, sem borgar við hamarshögg,
eigihjá aðgreiða full innheimtulaun, ef krafist verður.
Jeg á boe, lóð undir honum og vergögn við sjó;
I gata liggur og hefur legið frá ómunatið frá bæn-
! um niður að sjónum. Geta þeir, sem land eiga
beggja megin við götuna, bannað mjer að ganga
eptir henni niður til sjávar?
Svar: Nei.
Umhverfis jörðina á 72 dögum. Blaðið The
World í New York sendi í vetur unga stúlku um-
hverfis jörðina, og átti hún að reyna að komast
það á minna en 80 dögum. Hún gerði sjer litið
fyrir og fór það á 72 dögum.
Síðasta ferð Stanleys i Afríku kostaði um 640
þús. kr. Hann hefur farið 4 þeirri ferð um 8500
kilómetra (um 1130 mílur). 4/b af ferðinni hefur
hann farið gangandi.
Fyrir 20 árum kostaði 450 kr. að flytja 1 smá-
lest (um 2000 pd.) af vörum frá Englandi til Sid-
ney i Ástraliu. Nú kostar það ekki nema 27 kr.
fiý rasta hök heimsins er líklega hebresk biblia,
(í handriti), sem páfinn á og Gyðingar í Venedig
einu siuni föluðu fyrir 360,000 kr., en fengu ekki.
Auðugasti rnaður á Þýskalandi er fallbissu-
kongurinn Krupp í Essen. Hann hefur nýlega tal-
ið fram skatt-tekjur sínar og metið þær 6Va mil.
jón króna.