Þjóðólfur - 19.08.1892, Page 2

154
(1 pd.) 0.62, steinolía (1 tn.) 21.15, ofnkol
(100 pd.) 1.09, steinkol (100 pd.) 1.28, salt
(100 pd.) 1.35, grænsápa (1 pd.) 0.15,
stangasápa (1 pd.) 0.20, eldspýtur (1 búnt)
0.10, olíusæta (5 pd.) 2.25, þakjárn (3 áln.
platau) 1.83, do. 4 áln. piatau 2.44, púður
(1 pd.) 1.05, tjara (1 kaggi) 16.20, sængur-
dúkur (1 alin) 1.47, lérept kvítt (1 alin)
0.19.
Af verðlagi því, sem hér kemur i ljós,
sést það, að stór hagnaður verður að skipta
við félagið, hvað verð á mörgum vöruteg-
undum snertir, og ekki livað sízt matvöru,
samanborið við verð hjá kaupmönnum á
Eyrarbakka. Nú í sumar verður „fragtiu"
líka talsvert vægari hjá okkur heldur en
í fyrra, vegna þess, að nú höfðum vér
300 skpd. af íiski til að ferma með rúm-
lega hálft skip og dálítið af utl, en í fyrra
höfðum vér c. 100 skpd. til að ferma með
tvö skip; vitaskuid sigldu þau í bæði
skiptin svo að segja tóm; sömuleiðis voru
vörur í hverju „lestarúmi11 skipsius að til-
tölu dýrari nú en í fyrra, og þola því
betur áiögur; einuig verður uppskipun
ódýrari en í fyrra.
Það var 10. júlí næstl. sem félagsskipið
kom í augsýn, en kveldið eptir hinn 11.
sigldi það inn á höfnina við Stokkseyri og
lagðist við skipsfestar, sem fyrir dugnað
og ríkmannlegar fjárframlögur Gríms bónda
Gislasonar á Óseyrarnesi var búið að koma
þar niður. Innsiglingin tókst mikið vel.
Það, að innsiglingin gekk svona vel
og að kapt. J. A. Bless, sem er stiiltur og
aðgætinn maður, var mjög vel ánægður
með höfnina, ásamt með því að vei gekk
líka að fá skip hans „Tonkea“, sem er
9lV2 smálest að stærð og ristir 88/4 fet,
„búxerað“ út af höfninni 28. f. m. (vegna
óhagstæðrar veðuráttu varð það að iiggja
nokkuð lengur inni en æskilegt hefði verið),
gefur mönuum nú fyrst góðar vonir um
framtíð félagsins á Stokkseyri, enda munu
þar vera til „lægi“ fyrir 2 skip, sem ekki
stæðu að baki þeim á Eyrarbakka, væri
vel um búið. Hvað innsiglingu á Stokks-
eyri snertir, þá höfum vér af reynslu í
þetta sinu komizt að þeirri niðurstöðu, að
alitaf mun mega sigla þar út og inn smá-
um skipum, þegar brim eða vindur ekki
hamla, en skipurn sem væru c. 100 smá-
lestir eða þar yfir muudi ekki þorandi að
sigla að eða út c. 5 daga í smástrauminn.
Þegar inu fyrir er komið, mun naumast
á sumardegi koma það veður, sem skipi
gæti verið hætta búin af á höfninni.
Mér virðist nú, að menu ættu að bind-
ast samtökum til að efia félagið og panta
í því svo mikið til næsta árs, að hlaðin
yrði að Stokkseyri 2 skip, þar eð þar er
þegar fengin trygging fyrir allgóðri höfn;
ekki þurfa heldur mjög liðieg viðskipti við
kaupmenn í ár að fæla menn frá því.
Sérstaklega vil eg leiða athygli manna að
því, hve nauðsynlegt sé að hafa það hug-
fast, að félag á Stokkseyri getur elilci lifað
í mjög smáum stýl, með því að skip þang-
að hlýtur að verða jafndýrt, hvort sem
það hefur heila eða háífa „fragt“ upp,
flytur dýrar eða ódýrar vörur, hefur heila,
hálfa eða enga „fragt“ út o.s.frv., en það er
þetta atriði, sem skapar mögulegleikann eða
ómögulegleikann til að geta staðizt kostnað-
inn. Þetta, sem eg nú þegar hef tekið fram,
vildi eg óska að gæti orðið til þess, að
hvetja menn til að hugsa alvarlegar um
félagið en að undanförnu.
Tökum nú þá stefnu, að híynna sem
bezt að félaginu, pöntum hvorki mjög lítið
í því né klaufalega, og um fram allt stönd-
um í góðum skilunj hvað borgun snertir.
í þetta sinn hef eg ekki lieyrt menn
óánægða við félagið, nema lítilsháttar út
af því, að nokkuð vantaði af hiiium pönt-
uðu vörum hjá hr. L. Zöllner, enda er það
leiðinlegt, að menn skuli verða að vauta
nokkuð af sínum pöntuðu vörum, sem þeir
reiða sig á að geta fengið hjá félaginu og
sérstaklega skal það tekið fram undir
þessum kringumstæðum, að það bakar af-
hendingarmanninum mjög mikla erfiðleika,
að þurfa að draga úr pöntunum manna;
sakir þess kemst hann ekki hjá að umrita
allar pöntunarskrárnar og breyta þeim m. m.
Það væri betra að hr. Zöllner drægi alveg
úr 2 eða 3 vörutegundir, en sendi að öllu
leyti það, sem nokkuð kemur af, En þrátt
fyrir þetta, þá er félagið mjög þakklátt
hr. Zöllner fyrir það, að liann sendi skipið
hingað, því vegna deyfðar í félaginu í
vetur, einkum vegná innflutningsbannsins
á Englandi, réðst félagsstjórnin ekki í að
biðja hann eindregið um að senda vörurn-
ar, og þegar þar við bættist, að vér skuld-
uðum houum mikið í fyrra, þá vur eins
eðlilegt að hann réðist ekki í að senda
skipið og því eðlilegra, þótt hann leyfði
sér að draga dálítið úr pöntuninni.
Eptir því sem næst verður komizt, hef
eg nú ástæðu til að halda, að vér skuld-
um minua yfirstandandi ár, lieldur en í
fyrra, jafnvel að vér verðum skuldlausir,
sem og er eitt aðalskilyrði fyrir þrifum
félagsins.
Hala 4. ágúst 1892.
Þörður Guðnmndsson.
Úr Njarðvíkum er oss skrifað 5. þ. m.:
— „Framtíðarhorfur eru hér allt annað en
álitlegar: sveitarþyngsli mikil, almenning-
ur efnalaus og stórskuldugur, svo sem
eðlilegt er, þegar liver aflaleysis-vertíðin
rekur aðra. Svo ríður nú verzluniu bagga-
muninn, ef t. d. ekki fæst full rúgtunna
fyrir 1 skpd. af allrabezta fiski, að frá-
dregnu salti og verkalaunum. — Grasvöxt-
ur er með lakasta móti, því endalaus þur-
viðri og kuldar héldust í allt vor, fram að
þ. m., og klaki var í jörð fram yfir Jóns-
messu. — Heilsufar manna er gott yfir
höfuð; töluvert kvef gekk þó í vor, en
engir hafa dáið.
Búnaðarframkvæmdir eru hér hvorki
miklar né margbrotnar; það hangir flest í
gamla horfinu, nema húsakynnin hafa tekið
miklum breytingum til batnaðar. Yér slá-
um enu þá sömu þúfurnar, sem forfeður
voru slógu fyrir hundruðum ára; vér for-
mælum þeim auðvitað ótal sinnum á ári
hverju, en þær sitja kyrrar fyrir því, þær
gömlu. Lítill framfaravísir sést þó í þá
átt, að byrjað er að afmá þær á stöku
stað, og sömuleiðis er garðyrkja töluvert
að aukast. Allir sjá, að jarðræktin borg-
ar sig mikið vel, og sumum virðist hún
bregða birtu yfir hina myrku framtíð, því
flestir sjá og viðurkenna, að bátaútgerðin
sé ærið ónóg til að fulluægja kröfum nú-
tímaus — því á smábátunum leitum vér
enn þá út á sjóinn, eins og gömlu menn-
irnir hafa gert öld eptir öld, en þó
með margfalt meiri kostnaði, og því er
aflatjónið tilflnnanlegra en áður. Löngun
til þilskipaútvegs mun vera í fyrstu lireyf-
ingu, en efnaleysið, váninn og — félags-
leysið stendur þar í vegi, eins og víðar.
En — það eru aðrar framkvœmdir', sem
vert er að minnast á, hlutaðeigendum til
maklegs heiðurs og öðrum til fyrirmyndar;
það er stórkostleg furða, að það skuli eigi
hafa verið gert fyr, og get eg nú ekki
látið vera lengur að fara um þær fám
orðum.
Fyrir 6 árum var hér byggð traust og
vönduð kirkja úr steini (með sama bygg-
ingarlagi og hin nýrri steinhús í Kvík) og
fyrir einu ári snoturt karnaskoldhús úr
timibri. Þegar þess er gætt, að Njarðvíkur-
kirkja er eignalaus, að eins tekjur sem
naumast ná 100 kr. á ári að meðaltali, að
sóknin er mjög fámenn — 250—300 — og
að flestir í byggðarlaginu eru blásnauðir,
þá má það kallast stórvirki, að þessar bygg-
ingar skuli hafa komizt upp, og það, meira
að segja, án þess, að tekið liafi verið lán
úr opinberum sjóðum. (Þó hefur heyrzt,