Þjóðólfur - 10.05.1895, Blaðsíða 1

Árg (CO arbir) liostar 4 kr.
Erlenilis 5 kr,— Borgist
fyrir 15, J411.
Dppsögc, bundin við áramöt.
ögild nema komi tilútgefanda
fyrir 1. október.
ÞJÖÐÓLPUR.
XLYII: árg.
Reyk.jayík, föstudaginn 10. maí 1895.
Nr. 22.
Útlendar fréttir.
Kaupmannahöfn ‘23. april.
Danmörk. Kosningar fóru fram til
neðri deildar 9. apríl. Svo fóru þær, að
mótstöðumenn stjórnarinnar unnu sigur.
Þeir voru í minni hluta á þinginu í vet-
ur eptir aprílsættina í fyrra. Nú sitja á
þingi 53 hreinir vinstrimennj 8 sósíalistar,
27 miðlunarmenn og 26 hægrimenn.
Mótstöðuflokkurinn ræður fyrir 53 at-
kvæðum, stjórnarflokkurinn líka fyrir 53;
sósíalistarnir 8 ráða því úrslitum mála, en
það er alveg vist, að þeir fara ekki að
slást í lið með hægrimönnum, og má telja
þá vísa liðsmenn vinstrimanna.
Þessi kosningarúrslít komu öllum á
óvart, og það því heldur, sem stjórnar-
flokkurinn hafði beitt ýmsum illræmdum
sem réttmætum brögðum til þess að tryggja
sér sigurinn. Hann hafði breytt kjördæma-
ökipan á þá leið, að hægrimönnum var
bætt við eða teknir vinstrimenn og sósía-
listar frá þeim kjördæmum, sem flokkarnir
höfðu staðið nokkurn veginn jafnt að vígi
við síðustu kosningar. Þar á ofan höfðu
þeir sett kosningardaginn að eins viku
eptjr þingslit, og þótti mörgum þingmanni
súrt í brotið. Hægriroenn voru lika ör-
uggir og væntu sér glæsilegra úrslita.
En á kosningadagskveld kváðu þeir við
annan tón. Svo að segja öll Kaupmanna-
höfn var gengin úr greipum þeim, gamlar,
traustar hægri-hetjur lágu í valnum víðs-
vegar um allt land, ráðgjafar urðu að hníga
fyrir skröddurum og skóurum, æzti höfðingi
Danahers, sjálfur berserkurinn Bahnson
]á fallinn fyrir uppgjafadáta, og í sjálfri
Kaupmannahöí'n gengu prófessorar með
rifna brók af glimuvellinum. Um endi-
langa Danmörk skein á hvíthærða, borða-
lagða öldungana í valnum. — Það er
siður að setja þing í nokkra daga
þegar eptir kosningar til að prófa kjör-
bréf og kanna liðið. Menn draga sig sam-
an í flokka, kjósa sér foringja og þetta
nokkuð. í þetta sinn urðu flokkarnir 4,
eins og fyr er sagt. Af öllum mótstöðu-
mönnum stjórnarinnar (Hörupsmönnum og
Bergsliðum eða Högsbrosliðum) varð ein
fylking undir forustu Högsbros, og kallaði
sig „ Venstre Reform-Partietu. Af mönn-
um í 8tjórn þess flokks má nefna J. C.
Christensen, barnakennara frá Stadil, Jens
Buslc, józkan bónda, gamalreyndir Hörups-
menn báðir tveir; einn er Alberti, mála-
flutningsmaður við hæstarétt, sá er steypti
Hörup við næstsíðustu kosningar, kænn
maður og kallaður ekki allur, þar sem
hann er séður; Peschke-Köedt (les Kjutt)
er einn, stækur óvinur tolla; hann er kaup-
maður og situr nú á þingi í fyrsta sinn.
Um kveldið 9. apríl átti konungur fund
við ráðgjafana og er sagt, að Reedz-Thott
hafi viljað segja af sér, en kóngur skipað
honum að bíða til hausts, að minnsta kosti.
Hvað satt er í þessu, veit eg ekki.
Foringi þeirrar deildar löggæzluliðsins,
sem heitir siðferðisgæzlan, Korn, skaut sig
fyrir skömmu. Það þóttu hin mestu tíð-
indi hér í borginni, og grunaði menn strax,
að eitthvað meira en minna væri á seyði.
Þóttust haf'a veður af, að eitthvað óleyfl-
legt ætti sér stað eða hefði átt sér stað í
þeirrí deild. Þannig komust blöðin að því,
að kerlingarnar, sem hóruhús halda, hafa
gefið sumum af siðgæzlumönnum stórar fé-
gjafir. Blöðin urðu uppvæg og heimtuðu,
að nefnd yrði sett til að rannsaka málin,
en það hefur ekki fengizt ennþá. í dag
fréttist, að Korn hefur drcgið undir sig
fé úr sjóði, sem hann átti yflr að sjá.
Þýzkaland. Þar hefur gengið mikið
á um þessar mundir. Rétt eptir að bylt-
íugalögin voru komin fram, varð Bismarck
80 ára. Og það var eins og vant er, þegar
eitthvað er um Bismarck að gera, að þá
lilaupa Þjóðverjar upp til handa og fóta.
Borgirnar kepptust um að gera hann að
heiðursborgara, konur og meyjar sátu við
að baldíra handa honum sessur og hæg-
indi og ýmislegar aðrar dýrindisgjafir.
Menn þeirra og feður sendu honum ávörp
og lukkuóskir, en ungu mennirnir fengu
sér nesti og nýja skó og heimsóttu gamla
manninn í stórhópum. Hafði hann nóg að
gera þá dagana, að halda ræður yfir öll-
um þeim mannfjölda. Sjálfur keisarinn
hélt þangað með ógrynni liðs og hélt stóra
hersýuingu honum til sæmdar. Bismarck
gerði veizlu í móti honum og mæltu þeir
hvor fyrir annars minni, hann og keisar-
inn, en getið er þess, að Bismarck hafl
talað heldur stuttaralega.
En nú er að geta þess, að fulltrúar
þjóðarinnar sátu á alþingi og ræddu vanda-
mál fólksins. Þá stakk forsetinn upp á
því, að þingið skyldi fara og „gratúlera11
Bismarck. Þá varð þröng á þingi.
Sögðu sumir, að hann væri þess full-
maklegur, höfundur hins þýzka ríkis og
reisandi hins germanska þjóðernis, sögðu
að hann hefði leyst hinn fornþýzka þrótt
og þrek úr læðingi og veitt þjóðinni trú
á mátt sinn og hamingju.
Þá urðu til andsvara sósíalistar, vinstri-
menn og katólskir menn (Centrum). Sögðu
þeir, að það mundi sitja illa á sér, að fara
að veita þeim manni veg og sóma, sem
hefði misþyrmt Pólverjum, leikið Hannover
hart, þeim manni, sem hefði ætlað að
keyra undir sig katólsku kirkjuna, og
kirkja sósíalista, þessum forneskju-ribbalda,
sem aldrei hugsaði um annað en sjálfan
sig. Hann væri öndvegishöldur kúgunar-
innar og andófsins í Evrópu; hann hafi
legið eins og mara á Þýzkalandi, vakað
yíir því eins og gammur, að enginn fengi
að reyna sig, til þess að hann einn gæti
setið að krásinni, allir hafi orðið að binda
skóþvengi hans til þess að komast nokkuð
áfram. „Þess vegna eigum vér nú svo
fáa sjálfstæða menn á Þýzkalandi; vér sjá-
um hér hvergi herðimenn með karlmanns-
lund, heldur tómar hirðsnáka-klikkur".
I Þetta sögðu þeir og margt fleira.
Svo fór, að tillaga forseta var felld, og
lá við, að allur þingheimur berðist. —
Þessum úrslitum þingsins var tekið með
miklum fögnuði af hinum frjálslyndari
mönnum um alian heim. En keisarinn lét
sór fátt um flnnast og skrifaði Bismarck
samstundis og bað hann hugga sig við,
að allir höfðingjar og allar þjóðir Þýzka-
lands hef'ðu á honum ást og virðingu. í
því bréfi lýsti hann þungri þykkju sinni
til þingsins og tók mjög illa á þessu verki.
Sneiddi hann svo mjög að því, að mörg-
um ofbauð.
Af byltingalögunum er það að segja,
að þau voru samþykkt við aðra umræðu
fyrir atfyigi katólska flokksins, en ekki
vita menn ennþá, hvað stjórnin hefur gefið
honum til fylgis sér. Annars heyrist nú,
að keisarinn ætli að láta frumvarpið falla og
snúa sér að sósialistum einum, og er það vel