Þjóðólfur - 06.12.1895, Side 2

226
Miklu gjör við munum kynnast
málleysi þá kemst ei að,
er við síðar fáum finnast;
fagra von jeg hef um það.
Dr. Ehlers hefur, eins og áður er minnzt
á hér í blaðinu, ritað ferðasögu sína í
Berlingatíðindin dönsku, og látið sérprenta
hana jafnframt í bókarformi. Lætur hann
nú vel yfir landinu og þjóðinni, eu minn-
ist sárlítið á holdsveikirannsóknir sínar
eða mataræði alþýðunnar. Þó getur hann
þess á einum stað, að til Norðurlands hafi
verið flutt amerískt svínamjöl (!!), og sé
það haft til brauðgerðar. Húsakynni þykja
honum miklu betri á Norðurlandi en Suður-
landi, og Norðlendingar yfir höfuð fjör-
meiri og atorkusamari en Sunnlendingar.
Þó segir hann á öðrum stað, að norðlenzkir
fiskimenn hugsi ekkert um að afla meira,
en^ þeir þurfa þá og þá stundina, og kunni
ekki að spara eða sjá sér fyrir forða til
„vondu áranna“, þeir séu ekki Iengi að
dorga við þorskinn, ef hann bítur ekki
undir eins á krókinn, en haldi sem hrað-
ast í land, og þá er vel aflast og þeir
hafa hlaðið bátinn einu sinni, þá detti
þeim ekki í hug að róa út aptur eptir
nýrri hleðslu, heldur kveiki þeir þá í píp-
unni sinni og spígspori fram og aptur á
ströndinni. Sé þeim ekki ólíkt farið og
hestunum, þeir eigi góði daga á sumrin,
en búi við þröngan kost á veturna. Fær-
eyinga telur hann miklu duglegri við fisk-
veiðar en íslendinga. Þetta o. fl. um norð-
lenzku sjómennina, kveðst hann ekki selja
dýrara en hann keypti, sér hafi verið
skýrt svona frá, og hann ábyrgist ekki,
að það sé heilagur sannleiki. Einhver vel-
viljaður nánngi hefur víst frætt hann á
þessu, til þess að geta sagt eitthvað
„skemmtilegt" um landa sína. Það er auð-
heyrt, að Ehlers er varfærnari nú í dóm-
um sínum en í fyrra, því að þá ritaði
hann margt af líku tagi afdráttarlaust og
fyrir eigin reikning. — Um náttúrufegurð
landsins finnst honum mikið, einkum víð
Mývatn, og hvetur erlenda ferðamenn til
að skoða það svæði. Er enginn efi á því,
að þessi ferðasaga hans vekur eptirtekt
útlendinga á náttúrufegurð landsins, enda
kvað vera von á allmiklum ferðamanna-
straum hingað að sumri fyrir tilstilli danska
ferðamannafélagsins. Ferðasagan er lipurt
rituð og skemmtileg, og allvíða krydduð
smásögum, og hefur þess nokkuð verið
áður getið hér í blaðinu.
Samskot til holdsveikraspítala hér
á landi eru nú hafin á Frakklandi, og
gengst landi vor, kaþólski presturinn séra
Jón Sveinsson, fyrir þeim. Hann er nú
búsettur í Ordrup við Kaupmannahöfn,
en kvað jafnvel hafa í hyggju að flytja
hingað sjálfur til að hjúkra sjúklingunum.
Kvað þegar hafa safnazt allmikil upphæð
(um 10,000 franka) til spítalastofnunar-
iunar, og eru slík samskot mikilla þakka
verð, enda þótt oss sé engin ofætlun að
leggja fram nægilegt fé til þess af eigin
ramleik, og viðkunnanlegra að gera það
án annara hjálpar.
Bráðafárið er nú tekið að gera all-
mjög vart við sig hér syðra, en þó er það
enn miklu vægara en í fyrra. Hvort
bólusetning er að verulegu gagni gegn
fárinu eða ekki, þykir mjög vafasamt, en
þó mun norski dýralæknirinn, sem hér er
staddur, helzt hugsa til að kenna mönn-
um þá aðferð. Af því að hann ætlar að
dvelja hér skamma stund, vill hann ná
sem fyrst í bólusetningarefni, en það eru
nýru úr nýdauðri bráðasóttarkind, er geymd
skulu á svölum stað, og ætlar hann að
gera tilraunir með þetta hér, áður en hann
ferðast upp um sveitir. Yeikina telur
hann vafalaust sóttnæma, og sé því áríð-
andi, að stía veiku fé frá heilbrigðu, einnig
skuli varast að beita fé á haustum, þá er
héla er á jörðu, og gott að taka það
snemma á gjöf, eins og áður hefur verið
veitt eptirtekt hér og opt tekið fram.
Um verulegan árangur af þessari ferð
dýralæknisins hingað mega menn trauðla
gera sér miklar vonir, en vonandi er, að
hann verði einhver. Það má einskis vera
ófreistað til að ráða bót á þessu geigvæn-
lega fári, sem heggur svo tilfinnanlegt
skarð í fjárstofn bænda á hverju ári,
Jón Jakobsson alþm. (frá Víðimýri) er
orðinn aðstoðarbókavörður við landsbóka-
safnið í stað Pálma Pálssonar, sem fengið
hefur kennaraembætti við latínuskólann.
Nýtt dagblað, „Dagskrá“ að nafni,
ætlar kand. Einar Benediktsson að stofna
hér í bænum næstkomandi vor.
Alþýðufyrirlestrar stúdcntafélagsins.
Vér viljum vekja eptirtekt lesenda vorra
á auglýsingu um þessa fyrirlestra hér apt-
ar í blaðinu. Er enginn efi á því, að
þessu nytsama fyrirtæki félagsins fátækri
alþýðu til fræðslu og skemmtunar verði
vel fagnað hér í bænum, því að hingað til
hafa fátæklingar ekki átt kost á neinum
gagnlegum, menntandi skemmtuuum, nema
fyrir ærna peninga, og til að ráða bót á
þessu hefur félagið ráðizt í þetta.
Gorgeir og grænka.
Það er harla skoplegt að sjá aðra eins hring-
landa-þvættu, eins og fsafold, dreifa þeirri drauga-
fýlu framan i almenning, að hún sé svo ákafiega
stefnu- og sannfæringarföst með geysimiklu þori og
þreki, fari ekki í manngreinarálit og sé þess vogna
í ákaflegu miklu gengi hjá þjóðinni (!) Skelfing
hlýtur ritstj. ísaf. að vera einfaldur, ef hann held-
ur, að fólkið sé staurblint, og hafi ekkert vit á,
að sjá hvaðan vindurinn blæs i ísafold, nfl. ávallt
á ýmsuin áttum. Hún er eins konar lítill flug-
belgur eða vindskjóða, þar sem ýmist eigin hagn-
aður, persónulegt hatur tíl einstakra manna eða
smásálarskapur situr við stýrið, en af því að veð-
urbreytingar og vindstaða ráða svo miklu við þetta
loptfar, er ritstj. ávallt að spreyta sig á líkinda-
reikningi fyrir fram um veðrabreytingarnar, en fer
harla opt flatt á því, eins og eðliiegt er, og lendir
því annarsstaðar en hann ætlaði sér, og opt nokk-
uð óþægilega. Að vísu hefur hann sjálfur allmiklar
byrgðír af vindi, en því er nú miður, að sá vind-
ur hefur svo nauðalítil áhrif í bvo lítilli skjóðu.
Þó kastar tólfunum, þá er ísafold er að tjá sig
um, að hún sé ekki stjórnarblað — blessað fólkið
megi ekki trúa því illmæli, enda sé bezta sönnunin
gegn því, að stjórnin hafi ekki farið að ráðum
hennar núna síðast með bráðabirgðarfjárlögin. Og
ritstj. er ákaflega hróðugur af þessari sönnun.
Hann varar sig ekki á því, að hér kemst einfeldn-
in á hæsta stig. Er ísaf. svo blágræn, að hún
ímyndi sér, að stjórnin hlaupi eptir öllum vitleys-
um blaðsins, þótt hún bó svo náðug að lofa því að
hanga aptan í skikkjulafinu sínu og fleygi í það
molum frá borði sínu við og við fyrír trúa sain-
fylgd, alveg eins og smaladrengur lætur vel að
hvolpinum sinum og þykir skemmtilegra að hafa
banu með sér en ekki, þótt hann ef 'til vill
geri honum óleik með óþarfa gjammi og útúr-
dúrum, Bem smalanum kemur auðvitað ekki til
hugar, að gefa uokkurn gaum að. — Alveg á sama
hátt er sambandi stjórnarinnar og ísafoldar varið.
Stjórninni er auðvitað hlýtt til hennar, þótt hún
elti hana ekki út á fen og forræði, því að eins og
smalinn er hvolpinum vitrari, eins er stjórnin miklu
skynsamari en Isafold; það má stjórnin eiga, þótt
léleg sé að ýmsu leyti. Það er heldur engiu hætta
á því, að nein snurða hlaupi á samvinnuna millum
þeirra framvegis, út af þessum síðustu vonbrigðum
blaðsins — bráðabirgðarfjárlögunum. ísafold er
tengd svo traustum böndum við þessa matmóður
sína og jábræður hennar, að hún siitnar ekki aptan
úr þeirri trossu fyrir það fyrsta.
Hversvegna skríður Isaf. nú í felur, og þorir
ekki að líta upp sakir sneypu út af þessu síðasta
gönuhlaupi sínu? Hvar er nú allt þrekið og öll
karlmennskan, sem hún er að guma af? Varð lík-
indareikningurinn dálítið öfugur í þetta skipti sem
endraruær?
Rosmhvalanesi, 15. nóv.: „Það horfðÍBt
óvænlega á í fyrra vor í þessum byggðarlögum.
Sjórinn brást með öllu, en á honum lifir allur al-
menningur. Það hefur þó ræzt betur úr en áhorfð-
ist, því engin vandræði hafa enn þá orðið fyrir
fólki, að aíia sér hins nauðsynlegasta,i Sumarið í