Þjóðólfur - 19.06.1896, Page 2

122
stakan og aðra því frelsi, að geta gengið
inn í söfnuð þennan, nema þá. að fá prest-
inn að nýju staðfestan fyrir sig. En það
er ekki trúleg tilgáta, því sú aðferð væri
nokkuð nýmóðinsleg, og ekki vel samboð-
in þessum tíma, enda mætti þá segja, að
skörin væri sett upp í bekkinn. En hvað
sem svo því líður, er vonandi, að þessi
rekstur geti orðið til þess, að næsta alþing
taki utanþjóðkirkjumálið til alvarlegrar
íhugunar.
Það er undarlegt, að kirkjustjórnin ís-
lenzka skuli með tillögum sínum vera að
streitast við að spyrna á móti broddunum,
hvað kirkjulegar hreyfingar snertir. Hún
má þó vita, að hið kirkjulega líf innan
vebanda hennar ber víðast hvar auðsæ
apturfara- og dauðamerki á sér, jafnvel
rotnunar. Og hvaða meining er þá fyrir
kirkjustjórnina, að bregða fæti fyrir þá
menn, sem vakandi eru og vilja eitthvað
leggja í sölurnar tii að hrista alveg af
sér svefnmókið í skauti þjóðkirkjunnar ?
Ritað í apríl 1896.
Austfirðingur.
Póstvanskil.
Það virðist svo, að vanskil á póstflutn-
ingi séu orðin nokkuð tíð hér á landi,
einkum hin síðari árin, og lítur út fyrir,
að sá, eða þeir, sem þeim vanskilum valda
á leiðinni milli Reykjavíkur og Borga í
Hornafirði, séu orðnir nokkuð æfðir í list-
inni, þar sem peningasendingum er stolið
svo þráfalt. En þó að aðrar sendingar
vanti, sem minna kveður að, þá mun sjaldn-
ast vera skýrt frá því opinberlega.
Þó að ekki séu í stórum stýl þau van-
skil, sem eg hef orðið fyrir, þykir mér
samt rétt að geta þeirra hér.
Samkvæmt útsendingaskrá frá hr. Sigfúsi
Eymundssyni í Reykjavík, 30. nóv. síðastl.,
sendi hann mér 10 eintök „Vestur-íslend-
ingafyrirl.“, hvert á 30 a. Með 2. póstferð
þ. á. sendi herra Sigurður Kristjánsson í
Reykjavík mér 10 seðlaumslög. Ekkert
af þessu hefur komizt til skila. Eg skrif-
aði póstafgreiðslumanninum á Prestsbakka
— séra Bjarna Þórarinssyni — frá þessum
vanskilum, og sagðist hann ekkert geta
upplýst mig um það. — Sumarið 1892
tapaði eg 2 sálmabókum, hvorri á 3 kr., og
veturinn næBta eptir tapaði eg 8 lærdóms-
kverum Helga Hálfdánarsonar, hvert á 60
aura, og 3 Þjóðv.fél.-AImanökum, hvert á
65 au. Kverin og Almanökin áttu að vera
í einum pakka. Þessar síðasttöldu bækur
kostuðu 12 kr. 75 au., og með burðargjaldi
— sem eg einnig varð að borga — 13 kr.
71 eyri. Allt þetta framangreinda var
sent í krossbandi. Eins og kunnugt er,
þá eru krossbands-sendingar aldrei skrif-
aðar á póstsendingaskrár þær, sem ganga
milli póstafgreiðslu- og bréfhirðingastaða,
og er því ekki að furða, þótt þjófar
reyni &ð ná í þær, þar sem þeir svífast
einskis með ábyrgðar-sendingar, sem ná-
kvæmlega eru skrásettar. Auðskilið er,
að póstsendingar geta ekki týnzt úr læst-
um kofíortum.
Eg álít mikið spor stigið í áttina, til
að koma í veg fyrir vanskil á kross-
bandssendingum, ef allir póstafgreiðslu- og
bréfhirðinga-menn væru skyldir að rita
tölu þeirra á póstsendingaskrárnar; en þá
ákvörðun vantar í póstlögin, eins og fleira.
Fagurhólsmýri 1. maí 1896.
Ari Hálfdanarson.
Til „Hóraösbúa“.
í 7. tölubl. „Þjóðólts" þ. á,., ritar einhver „Hér-
aðsbúi“: „Pistla úr Austfjörðum11. í öðrum pistl-
inum gerir hann að umtalsefni búnaðarskólann hér
eystra, telur hann hanga „í vesöldinni“, og í nið-
urlagi „pistilsins“ getur hann húnaðarfélags, er
hafi tekið dreng til verkstjóra, sem ekkert hafi
„lært“ að jarðabótum, en orðið að þiggja tilsögn
af verkmönnum. Slíkt telur hann geta leitt tll
þess, að menn hætti að nota búfræðingana frá
skólunum.
Með því að „Héraðsb." þekkir ekki nema eitt
búnaðarfélag, Bem hefur haft „ólærðan“ mann við
jarðyrkjustörf, og búnaðarfélag Fella- og Fram-
Tungu hafði næstliðið sumar, einn slíkan, er
gefið, að það er félag þetta, sem „Héraðsb.11 á
við; annars má mikla fávísi telja, að hann skuli
ekki vita, að búnaðarfélög í öðrum fjórðungum
lands þessa, hafa allopt „ólærða“ verkstjóra, við
ýmsar jarðabætur. Eins ætti „Héraðsb." að vita,
að aðalatriðið við jarðabæturnar er ekki það, að
mennirnir, sem að þeim vinna séu hálærðir, heldur
hitt, að þær séu vel og haganlega gerðar, en það
meta úttektamenn þeir, er hlutaðeigandi sýslunefud-
ir nefna til. Þá hefði „Héraðsb.“ átt að vera það
kunnugt, að starfsmaður félagsins var fullþroska
maður, gerðarlegur í verkum og uppalinn á mynd-
arheimili, er árlcga vann að jarðabótum, cinkum
túnasléttu, bvo maður þessi var fyllilega þvx starfi
vaxinn, að vinna og stýra þeim verkum, sem bæði
félag þetta og önnur samkyns félög starfa mest
að, nefnilega túnasléttu og garðahleðslu, enda full-
yrði eg, að til þessa er hann jafnoki margra þeirra
pilta, sem útskrifast frá þeim skóla, er „Héraðsb.“
farast svo orð um: „skólinn þarf . . . þá fengju
piltar viðunandi verklega æfingu“.
Hvaðan kemur „Héraðsb.“ sá fróðleikur, sem
mér er ókunnur, að umræddur starfsmaður hafi
þegið tilsögn af verkmönnum? Fræða vil eg „Hér-
aðsb.“ um, að þó búnaðarfélag Fella- og Framtungu
hafi „ólærðan“ mann við jarðyrkjustörf, þá mun
það ekki leita til hans, að segja fyrir þeim störf-
um, er félagið framkvæmir.
Að búnaðarfélagi Fella- og Fram-Tungu hafi
reynzt vel hinn „ólærði“ starfsmaður þess á næst-
liðnu sumri, sannar „Héraðsb.“ órækast með því,
að búast við, að önnur búnaðarfélög fari eins að,
því það ætla eg honum ekki, að telja tramkvæmd-
ar-nefnd nokkurs búnaðarfélags svo fáráða, að taka
það eptir, er illa gefst. Og þó nærsveita búnaðar-
félög félagsins semdu sig eptir þvi, að því leyti,
að ráða árlangt einn verkmann hvert, hafa þá við
jarðyrkjustörf ylir sláttinn og sjá þeim fyrir sam-
kyns starfi yfir veturinn, þá er það fjarri mér, að
telja framkvæmdar-nefudir nokkurs þessa félags,
svo skammsýnar, að gera þetta að sínu ráði, ef
það hefði verið óheppilegt.
í síðustu málsgrein „pistilsins" segir „Héraðsb.“:
„Eg kalla það óhagsýni, að hafa búnaðarskóla, en
nota lítið þá, er af honum komu“. Þetta er sú
mesta mótsögn, samanborið við það, sem hann Beg-
ir áður, að piltar þurfi að fá meiri verklega æfingu,
til að vera færir um að leiðbeina bændum.
„Héraðsb.11 Bendir forstöðumönnum búnaðarfé-
lags Fella- og Fram-Tungu þessi vinaryrði: „Er
slíkt alleinræn stjórn, og eykur lítt álit forstöðu-
manna“. Þó það hryggi „Héraðsb.11 þá get eg
þess, að forstöðumenn félagsins muni halda þeirri
stefnu, hvað stjórn þess snertir, er þeir hafa haft;
og eins get eg hins, að fyrir álit tómt gefa
þeir ekki einskilding. „Héraðsb.11 má þeirra vegna,
sigla fullum seglum fyrir einskæru áliti, 1 hverja
átt sem honurn sýnist.
Hafrafelli 28. marz 1896.
Runólfur Bjarnason.
(form. búnaðarfél. Fella- og Fram-Tungu).
Eptirmæli.
Hinn 13. nóv. f. á. andaðist að Þorgautsstöðum
í Hvítársíðu Davíð bóndi Þorbjarnarson. Hann var
fæddur að Lundum í Stáfholtstungum 28. ágúst
1817. — Foreldrar hans voru Þorbjörn „ríki“ gull-
smiður á Lundum Ólafsson smiðs á Lundum Jóns-
sonar, og Málfriður Sigurðardóttir frá Fljótstungu
Halldórssonar. — Hann ólst upp á Þorgautsstöðum,
Reykholti og Lundi í Lundareykjadal. Byrjaði bú-
skap 1842, flutti 1843 að Brennistöðum í Flókadal
og þaðan 1847 að eignarjörð sinni Þorgautsstöð-
um, og bjó þar til dauðadags, eða í rúm 48 ár.
1842 kvæntist hanu Málfríði Þorsteinsdóttur frá
Hurðarbaki Þiðrikssonar og Steinunnar Ásmunds-
dóttur, dugnaðar- og ráðdeildarkonu. Þeim hjónum
varð 7 barna auðið; eru 4 þeirra lifandi: 1. Þor-
steinn hreppstjóri og sýslunefndarmaður á Arnbjarg-
arlæk; 2. Ólafur, ógiptur heima hjá móður sinni á
Þorgautsstöðum; 3. Þorbjörn húsmaður á Spóamýri;
4. Ingibjörg kona Ólafs hónda Eiríkssonar á Grjóti.
En 3 eru dáin: 1. Davíð hóndi á Háreksstöðum; 2.
Málfríður kona Friðriks Ólafssonar bónda á Sleggju-
læk; 3. Steinuun, fyrri kona Jóns óðalsbónda Skúla-
sonar á Söndum i Miðfirði.
Davíð heit. var mikill búsýslumaður og búhöld-
ur. Var heimili hans ætíð með hinum fremstu heim-
ilum í Borgarfirði að dugnaði, reglusemi, þrifnaði
og gestrisni. Ábúðarjörð sína bætti liann mjiig
bæði með túna- og húsabótum. (B. D.).
Hinn 31. deBember f. á. andaðist að Mðhúsum í
Stokkseyrarhverfi merkis-öldungurinn Símon Sig-
urðsson, rúmlega 86 ára, fæddur 18. ág. 1808 í
Munaðarnesi í Mýrasýslu; ólst upp með foreldrum
Bínum, lengst af á Laxfoasi þar í sýslu, til þess
er hann var 18 ára, 1826, þá fluttist hann með
þeim að Máíahlíð i Borgarfjarðarsýslu, var þar hjá
þeim 14 ár; en tók 1840 við jörðinni og giptist