Þjóðólfur - 05.10.1900, Blaðsíða 3

179
fengið miklu ódýrara kjöt á þennan hátt, heldur
en héðan, og þó jafnbragðgott, sem þeir ekki
gátu fengið með gömlu ísvörzlu aðferðinni. En
þessi nýja uppfundning getur einmitt orðið illur
keppinautur við sölu íslenzks fjár á Englandi.
sakir þess, að oss veitir svo erfitt að keppa við
þetta frosna kjöt frá Ástralíu og Argentínu, því
að á því er flutningsgjaldið aðalatriðið, en hið
tipprunalega verð sáralítið, af því að það kostar
svo sem ekki neitt að koma fénu upp í löndum
þessum og mergðin því feikileg. Þess vegna stöndum
vér Islendingar svo illa að vígi á þessum markaði.
Alþingiskosningar.
VI.
I Austur-Skaptafellssýslu var kosinn
22. f. m. Ólafur Ólafsson prestur í Arn-
arbæli með 47 atkv. Séra J ó n próf. J ó n s s o n
á Stafafelli fékk 29 atkv. — Séra Ólafur hafði
sent framboð sitt, en kom ekki á kjörfund, sneri
aptur við Markarfljót. Mælist það miður vel fyr-
ir af valtýska flokknum að láta alókunnugan
mann úr fjarlægri sýslu rýma flokksbróður
sínum og samþjóni í drottni þar eystra úr þing-
mannssæti.
í Rangárvallasýslu voru kosnir 29. f.
m. Þörður Guðmundsson hreppstjóri í
Hala með 200 atkv, og MagnÚS Torfason
sýslumaður (áttundi sýslumaðurinn á þingi!) með
179 atkv. Séra Eggert Pálsson á Breiðaból-
stað fékk 158 atkv. og Tómas hreppstj. Sig-
urðsson á Barkarstöðum 111 atkv.— Ur Barða-
strandarsýslu og Norður-Þingeyjarsýslu er ekki
enn frétt um kosningaúrslitin.
Prestkosning. Hinn 12. f. m. varPáll
prófastur Ólafsson kjörinn prestur 1 Vatnsfirði
með 22 atkv. af 26, er atkvæði greiddu á fund-
inum. Hin 4 fékk séra Sigurður Jensson í Flat-
ey, en séra Oddgeir Gudmundsen í Vestm.eyjum
ekkert.
Hvalveiöar. H. Ellefsen hvalveiðari á
Sólbakka í Önundarfirði hefur þetta ár fengið
205 hvali á 5 hvalveiðabáta, en C. Berg á Fram-
nesi við Dýrafjörð 162 hvali á 4 báta.
Póstskipið „Ceres" kom hingað í gær-
morgun frá útlöndum norðan og vestan um land.
Með því kom frá Stykkishólmi Lárus H. Bjarna-
son sýslum. og alþm. með lík konu sinnar, er
greptrast á hér; ennfremur Davíð Sch. Thorsteins-
son héraðslæknir o. fl.
„Hölar“ fóru austur um land síðustu ferð-
ina á þessu ári 3. þ. m. Með bátnum fór til
Austfjarða Oddur Gíslason málaflutningsmaður
snöggva ferð og séra Jón próf. Jónsson á Stafa-
felli, er hingað kom með bátnum frá Djúpavogi.
Heiöursgjaflr úr styrktarsjóði Kristjans
konungs 9. hafa verið veittar bændunum Guð-
mundi Klemen ssyni í Bólstaðarhlíð og Þor-
steini Jónssyni-Í _Vík í Mýrdal 140 kr. hvor-
um fyrir framúrskarandi dugnað og framkvæmd-
ir í jarðabótum.
Manntjón, Hinn 30. ágúst fórst bátur
með 3 mönnum frá Borgarhól við Seyðisfjörð,
formaður, Magnús Magnússon, en hásetar Ingólf-
ur Jónsson og Þorbjörn Jósepsson, allir kvæntir
og dugnaðarmenn.
í ofviðrinu 20. f. m. fórust 4—5 skip úr
vestanverðum Arnarfirði og drukknuðu
þar 17 manns (15 úr Selárdal en 2 úr Fífu-
staðadal). Er mælt, að 9 ekkjur séu þar eptir.
fJm þetta stórkostlega manntjón vantar enn greini-
legar fregnir.
Tjón af ofviðrinu 20. f. m. hefur orðið
mikið víða um land, eptir því sem frétzt hefur. Auk
mannskaðans mikla á Arnarfirði misstu 2 börn á
Rauðuvík við Eyjafjörð lífið í veðri þessu. Húsið.
sem þau voru í fauk og börnin lömdust til bana,
en móðir þeirra komst lífs af við illan leik, hafði
handleggsbrotnað. Á Eyjafirði urðu miklar skemmd-
ir á skipum. Á Seyðisfirði rak upp 3 færeyskar
skútur og 2 Færeyingar drukknuðu þar. Nýsmíð-
uð kirkja á Bakkagerði í Borgarfirði eystra fauk
og sömuleiðis þak af Goodtemplarahúsi þar. Sagt
er og að kirkjurnar á Urðum og Upsum í Svarfað-
ardal hafi fokið, og kirkjan á Völlum stórskemmzt
(klofnað), en að eins ein kirkja þar í dalnum
(á Tjörn) hafi staðizt veðrið. Á Stóruvöllum í
Bárðardal rauf þak af steinhúsi, íbúðarhúsinu þar
og sleit allt timbrið innan úr því, en stein-
veggirnir einir stóðu eptir Á Reykjaströnd við
Skagafjörð skemmdust bæir mjög og baðstofa
fauk á Tindi í Tungusveit í Strandasýslu, einnig
rauf bæinn í Byrgisvík á Ströndum. Á Isafirði
og víðar við Isafjarðardjúp urðu allmiklar skemmd-
ir á skipum. Þak af heyhlöðum fauk allvíða
nyrðra, og urðu þar miklir heyskaðar, bæði á
hirtu heyi og óhirtu. Ber öllum saman um, að
þetta hafi verið eitt hið mesta forráðsveður, er
komið hefur hér um þetta leyti árs.
Ósatt yfirklór
er það, sem „ísafold" flytur síðast um kosningadr-
slitin í Árnessýslu, þessi „hraparlegu úrslit“(!) er hún
svo nefnir og ávallt standa eins og kökkur fyrir
brjóstinu á ritstj. ísafoldar. Núerþab veduráttanQ),
sem á að hafa fellt séra Magnús á Torfastöðum frá
kosningu. Einhverju verður um ófarirnar að kenna,
og þá næst hendi að skella skuldinni á guð almátt-
ugan, að hann hafi ekki viljað lofa þjóni sínum að
komast á þing og styðja valtýskuna. Án þess að
bera nokkurt blak af forsjóninni í þessu efni, getur
Þjóðólfur ekki stillt sig um að bera sannleikanum
vitni og afsaka forsjónina, segja eins og satt er, að
Tungnamenn gátu vel sótt kjörfundinn veðursins
vegna, engu síður en Hreppamenn og þurftu alls
ekki að ríða ófærar ár á sund til þess að kjósa séra
Magnús, eða stofna lífi sínu á annan hátt í voða.
Ritstj. ísafoldur er víst heldur „þur.nur" í Islands-
lýsingunni þar um slóðir. Eða heldur hann að fólk
ríði venjulega á sund á ferjustöðum?!! Það er til
ferjustaður yfir Hvítá á Iðu í Biskupstungum, ferja,
sem allir Ytri-Tungumenn hindrunarlaust gátu not-
að á kjörfundinn, og Eystri-Tungumenn lika, af því
að Tungufljót er hér um bil ávallt fært, í hve mikl-
um vexti sem er á svonefndu Valdavaði móts við
Holtakot og auk þess ferja á því hjá Krók. Nei,
það var ekki veðrið, ekki ófær vötn, sem þurfti að
sundríða, er setti Tungnamenn — sóknarmenn séra
Magnúsar — kyrra heima. Það voru allt aðrar
ástæður. Og úr því að „ísafold“ fór að rugla um
þetta, sem hún hefði átt að þegja um séra Magnús-
ar vegna, þá ætla eg að fræða hana um sannleik-
ann í þessu efni: Tungnamenn vildu almennt ekki
sækja kjörfundinn af því að sóknarpresturinn þeirra
séra Magnús, batt þá við borð að kjósa hann og
Sigurð búfræðing, en það vildu þeir ekki, ætluðu víst
flestir að gefa séra Magnúsi annað atkvæði sitt, en
vildu vera óbundnir með hitt, og það er engin laun-
ung á því, að allur þorri þeirra, minna gömlu, góðu
sveitunga, er heima sátu, rnunu hafa verið einráðn-
ir í, að gefa mér það atkvæði, hefði þeir farið á
kjörfund, en ekki Sig. búfr. Það hef eg sannfrétt.
Um framboð Péturs mun þeim ekki hafa verið kunn-
ugt. En úr því að presturinn hélt Sigurði svo fast
fram med sér, þótti þeim snjallast að leysa hnútinn
á þann hátt, að fara hvergi. Og þetta er hin sanna
ástæða til, að svo sárfáir sóknarmenn séra Magnús-
ar sóttu fundinn. Aptur voru Hreppamenn (eink-
um Ytrihreppsmenn) auðsveipari við hann, og fjöl-
menntu mjög, enda þótt Stóra-Laxá væri nær ófær
og jafnvel á sund. Hafi heimaseta Tungnamanna
haft nokkur áhrif á kosningaúrslitin, sem eg tel mjög
hæpið, þá má séra Magnús sjálfum sér um kenna,
að hann komst ekki að í stað Sig. búfr., því að mér
hefði hann ekki hrundið frá kosningu í þetta sinn.
Hann gat að vísu hrundið mér með tilstyrk Hreppa-
manna 1894, en tímarnir breytast. Og eg er þakk-
látur mínum gömlu sveitungum fyrir, að þeir létu
ekki, þrátt fyrir fortölur séra Magnúsar þar í sókn-
um kúga sig til að kjósa á móti sannfæringu sinni,
en sátu heima.
Um hina ,,snilldarlegu(!) framkomu" séra Magn-
úsar og hina ,,lélegu(!) framkomu" mína og félaga
míns (Péturs kennara) á kjörfundinum ætla eg ekkí
að þrátta við „ísafold". Ritstj. hennar voru þar
hvergi nærri, og eg verð að lýsa því yfir, að eg met
margfalt meira dóm skynsamra, óhlutdrægra alþýðu-
manna, en hið alkunna illgirnis- og hatursþrungna
fleipur ísaf.ritstj. í minn garð, sem eg kippi mér
ekki upp við og allir vita af hverjum rótum er runn-
ið. En á einhverju verða mannatetrin að svala sér,
úr því að svona hraparlega tókst til, að allur kosn-
ingarógur þeirra og kosningaærsli þar eystra, bréfa-
skriptir og sendiferðir voru svona neyðarlega að vett-
ugi virtar, eins og raun varð á. Það verður sú und,
er sárast og lengst svíður í öllum kosningaósigrum
blaðsins í þetta skipti.
Að ókjörgengi Sig. búfr. var ekki hreyft af nein-
um fundannanna á kjörfundi, stafaði beinlínis af því,
að kjörstjóri sleit umræðunum skyndilega, áður en
kjósendurnir gátu borið upp nokkrar fyrirspurnir til
þingmannaefnanna. Mun hann hafa gert það vegna
atkvæðagreiðslunnar, er vita mátti, að tæki Iangan
tíma, jafnvel þótt tvíkosning færi ekki fram, sem vel
gat orðið. Annars skipti það litlu, hvort þessu máli
var hreyft á fundinum eða ekki, því að kjörstjóri
mundi engan úrskurð hafa á það lagt, og var ekki
skyldur til þess samkvæmt kosningalögunum, hafði
ekki vald til að banna mönnum að kjósa manninn.
Það er þingið, sem sker úr því, hvort kosning Sig.
búfr. verður talin gild eða ekki. Þetta vita víst allir,
nema hinn löglærði(!) spekingur Isafoldar, sem hræk-
ir svo hraustlega yfir því, að allt sé klappað og
klárt(!) úr því að Sigurður var kosinn. Mikil er ein-
feldni mannanna.
Annars held eg, að það væri myndarlegra af
ísafold, að bera nú harm sinn í hljóði yfir kosning-
unni í Árnessýslu, en vera ekki ávallt að halda
hinni smánarlegu hrakför sinni á lopti, með því að
þvæla um hana, ýmist í ískrandi vonzku eða hálf-
skælandi, eins og illa vaninn strákhnokki, sem orð-
ið hefur fyrir hirtingu. H. P.
Þeir sem rituðu sig á tafllistann
eru beðnir að mæta í húsi Jóns Sveinssonar
á laugardaginn kl. 9 síðdegis.
Reykjavík 2. okt. 1900.
Péiur Zophoníasson, Sigurður Jónsson.
Sturla Jónsson.
Hinn 14. september næstliðinn, fannst á Bisk-
upstungna afrétti rauðstjörnóttur hestur með grá
hár í faxi, aljárnaður, vakur, mark: biti framan hægra
biti aptan vinstra. — Réttur eigandi getur vitjað
hestsins, en jafnframt að borga þessa auglýsingu
og allan á fallinn kostnað.
Laugarási í Biskupstungum 24. sept. 1900.
Steingrímur Steingrímsson.
Leiðarvísir til lífsábyrgðar
fest ókeypis hjá ritstjórunum og hjá dr.
J. Jónassen, sem einnig gefur þeim, sem vilja
tryggja líf sitt, allar nauðsynlegar upplýsingar.