Þjóðólfur - 29.03.1901, Blaðsíða 3

59
legar lýsingar í blöðin um hag_ sinn og Vestur-
Islendinga, og á þann hátt styddi að innflutningi
frá Islandi til Vesturheims. En von þeirra brást.
Hann ritaði ekki í blöðin um innflutningsmál. For-
mönnuni kirkjuíélagsins gramdist þetta við séra
Odd. Þeim þótti hann einnig í þessu tilliti vera
ónýtur verkamaður 1 þjónustu kirkjufélagsins.
Þessi tvö mál urðu þannig að ágreiningsefni
milli séra Odds og formanna kirkjufélagsins. Þeir
tóku þá það til bragðs, í kyrþey, að bola hann
burtu frá söfnuðum þeim, sem hann hafði veitt
prestsþjðnustu. I þeim erindum fór forseti kirkju-
íélagsins ár eptir ár „missiónsferð" til Selkirk og
Nýja-íslands. Erindið var ekkert annað en það,
að fá Islendinga í Selkirk og Nýja-íslandi til þess
að segja skilið við séra Odd, og taka sér annan
prest, er forsetinn benti þeim á. Auðvitað var
séra Oddur leyndur þessu, þangað til allt var kom-
ið í kring. Eptir margar tilraunir tókst forsetan-
um þetta. Islendingar í Selkirk tóku sér annan
prest í st^ð séra Odds. Það er séra Steingrímur
Þorláksson. Og forsetinn gat í „missións“ferðum
sínum unnið marga Ný-íslendinga á sitt mál. Svo
vel tókst formönnum kirkjufélagsins að leyna öllu
þessu ráðabruggi fyrir séra Oddi, að hann vissi
ekki neitt urn neitt, fyr en „Sameiningin" (15. árg.
bls. 64) færði honurn honurn þá fregn, að Ný-ís-
lendingar hefðu tekið sér annan prest í stað hans.
— Það er séra Runólfur Marteinsson, náfrændi
forsetans. Hann er ráðinn prestur Ný-íslendinga
frá x. jan. 1901. — Þannig hafði forsetinn náð tak-
rnarki sínu með „missións“ferðunum til Nýja-
Islands.
Séra Oddur hefur nú eigi nema að eins einn
söfnuð í Nýja-íslandi og eitt hundrað dollara í
árslaun. Það er eigi víst, hve lengi hann fær að
halda þessum eina söfnuði og þessum launum
sínum. Pað getur vel farið svo, að forseta kirkju-
félagsins takist einnig að ná þessum söfnuði handa
frænda sínum, áður en séra Oddur veit af því.
Það er enginn efi á því, að séra Oddur á við
mjög örðug kjör að búa. Hann hefur að eins
eitt hundrað dollara í laun um árið (200—375 kr.).
Ef vinir séra Odds heima á íslandi gætu rétt
honum hjálparhönd, þá væri það vissulega vel
gert. Séra Oddur á og allt gott skilið af lönd-
um sínum fyrir langt og erfitt æfistarf. Allir góð-
ir drengir, sem þekkja hann, vildu vissulega óska,
að hann ætti nu í elli sinni við önnur og betri
kjör að búa, en hann á hjá kirkjufélagi íslendinga
í Vesturheimi.
Hafsteinn Pétursson.
Um skilvindur.
Eptir S. B. Jónsson á Dunkárbakka.
II.
Þeir, sem takast á hendur að útvega eða selja
fólki skilvindur, þurfa nauðsynlega að vera færir
um sjálfir, að veita verklega áreiðanlega tilsögn
í meðhöndlun þeirra, og að útskýra eðli vélanna,
og þýðing eða ætlunarverk hvers einstaks stykkis
i þeim, því að það getur reynzt þess virði til kaup-
andans, eða allt að því, sem vélin kostar, og einn-
ig í flestum tilfellum alveg nauðsynlegt skilyrði
fyrir því, að hún færi sem mestan arð. — Þetta
er mjög áríðandi atriði. — Eins og þessi krafa er
nauðsynleg, eins er hún líka eðlileg. Og að því
er eg þekki til, þá er þetta krafa, sem aðrar þjóðir
gera til þeirra, er selja eða útvega fólki skilvind-
ur eða aðrar vélar. Það dugar ekki að miða fram-
boð skilvindunnar einungis eða aðallega við þann
hagnað, er sala hennar veitir seljandanum, held-
ur aðallega við það, hvers virði hún getur orð-
ið kaupandanum, sem með þvf að eignast hana
er vanalega að reyna til að bæta lífskjör sín og
sinna, opt með veikum kröptum. — Það er því
miklu meira vandaverk að selja fólki skilvindur og
aðrar vélar, en margur ætlar, mikið meira vanda-
verk en að selja t. d. kaffi og sykur eða annan
almennan »búðarvarning«, sem flestir kunna að
meðhöndla viðunanlega, — það er að segja, ef
það á að vera gert ærlega og samvizkusamlega
eins og vera ber.
Ennfremur er nauðsynlegt, að þeir, sem út-
vega skilvindur, sem og aðrar vélar, sjái svo um,
að einstök stykki til þeirra (þau, er líklegast er,
að geti bilað í öllu falli) séu til sölu á nægilega
mörgum stöðum í landinu, svo að sem hægast
veiti að endurbæta það, sem bila kann í þeim,
og þessu jafnframt er og áríðandi, að þær vélar,
sem seldar eru, séu vandaðar og vel kynntar, því
að annars getur verið svo hætt við, að hætt verði
við að búa þær til þegar minnst varir, og að ein-
stök stykki til þeirra verði þar af leiðandi með
öllu ófáanleg eptir fá ár. — I sambandi við þetta
vil eg leyfa mér að minna menn á, hvernig geng-
ið hefur hér á landi með sölu og meðhöndlun
saumavélanna. Mér er persónulega kunnugt um,
að mikill fjöldi þeirra hefur orðið ónýtur fyrir
tímann, ýmist af því, að fólk kunni ekki að með-
höndla þær, eða af því, að einstök stykki til þeirra
voru ófáanleg, og sem eg álít beina afleiðing þess,
að þær hafa verið útvegaðar af óvöldum mönn-
um af handahófi, sem ef til vill hafa haft það
eina augnamið með útvegun þeirra, — að selja.
menn mega vel gæta' þess, að ekki fari eins með
skilvindurnar. Þær eru ofdýr áhöld til þess, fyr-
ir handvömm að hafa þeirra ekki full not, eins
og reyndar má segja um alla hluti, að þeir séu
ofkostbærir til þess að misbrúka þá.
Það er vel gert, að útvega fólki skilvindurog
allt sem lýtur að því, að gera vandað, útgengi-
legt smér. En það er illa gert, að útvega fólki
annað en beztu skilvindurnar. En svo er ekki
nóg að útvega jafnvel beztu skilvindurnar, það
þarf jafnframt að útvega öll önnur tilheyrandi á-
nóld, o. fl. þar að lútandi, og beztu tegundirnar
af því, og svo þarf að leiðbeina fólki í meðhöndl-
un áhaldanna og í smérverkun, og á allan hátt,
sem að gagni getur kornið í því efni. — Og svo
þarf að útvega fólki p e n i n g a fyrir smérið.
Það slarkast ekki af.
Hægt er að leiðrétta sumt af því, sem skóla-
stjórinn 1 Hafnarfirði segirí grein sinni í 16. tölubl.
Isafoldar, en eg ætla að sleppa því, að yrðast
lengur við hann, af því eg er sannfærður um, að
reynslan sýnir, hvor okkar hefur á réttara
að standa, og þörfin knýji svo á, að ekki llði
mörg árin áður en bæði skipakví verður byggð,
og breytt verður ráðning skipverja við Faxaflóa.
Eg öfunda skólastjórann ekkert af því, að vera
hrópandi rödd apturhaldsins, og að flytja annað
í nefndri grein sinni, en hann ætti að vita að
sannast er. —
Menn horfa ekki í mörg* ár með köldu blóði
á það, að um leið og sjávarútvegurinn er að
draga til sín ofmikið afl frá landbúnaðinum, þá
er hann að grafa kringum ræturnar fyrir sinni
eigin framtíð. Undirróðrarmaður og postuli þess
málstaðar vil eg ekki vera. —
»Vinn það ei fyrir vinskap manns, að víkja
af götu sannleikans*, segir Hallgrímur gamli
Pétursson. — Tr. G.
StrandferðaskipiO ,Vesta‘ kom hing
að norðan og vestan um land í morgun, og með
henni allmargir farþegar, þar á meðal Magnús
Jóhannsson læknir Ole Blöndal verzlunarmað-
ur frá Sauðárkrók, Benedikt Sveinsson skólapilt-
ur frá Húsavík, Pétur Thorsteinsson kaupm. frá
Bíldudal, séra Sigurður Gunnarsson frá Stykkis-
hólmi o. fl.—Fréttir fáar. Bezta tíð um land allt.
Agætur afli við Isafjarðardjúp.
Gullmedaliu fyrir úrlausn vísindalegrar
spurningar í stærðfræði, hefur Kaupm.hafnarhá-
skóli veittÓlafi Dan Danlelssyni stud. mag.
(sonarsyni séra Ólafs Þorvaldssonar í Viðvík).
Hafa 2 íslendingar fengið áður samkynja verðlaun
í þessari fræðigrein: Stefán Björnsson mælinga-
meistari, fyrrum skólameistari á Hólum (J* 1798)
og Björn Gunnlaugsson yfirkennari (tvisvar sinnum).
Afmælishátíð allfjölmenn var haldin
hér í bænum 23. þ. m. fyrir Helga kaupmann
Helgason, í minningu þess, að þá voru liðin 25
ár frá stofnun Lúðrafélagsins, er hann hefur veitt
forstöðu alla þá tíð.
Aflabrögð eru nú góð á opnum báturn, eink-
um í Þorlákshöfn og Selvogi, en á Eyrarbakka og
Stokkseyri er frémur lítill afli, enda gæftir stirð-
ar. í Höfnum og á Miðnesí er og sagður góð-
ur afli, og eins hér inni í flóanum ágætisafli, en
lítt stundaður héðan af Innnesjum.
A laugardaginn var bjargaðiþilskipið »Hima-
laya« úr Hafnarfirði, Þorbirni bónda Guðmunds-
syni í Nesi í Selvogi og skipshöfn hans í fiskiróðri.
Höfðu þeir hlaðið skipið og haft seil á eptir, en gátu
ekki náð landi vegna hvassviðris, enda langt róið
undan landi, en fiskinn misstu þeir og skipið lask-
aðist við björgun mannanna.
Þilskipin, sem inn hafa kornið þessa dagana,
hafa fengið góðan afla, hæst »Björgvin« (skipstj.
Kristinn Magnússon) 17 þúsund. Fyrir næstliðna
helgi hafði Hjalti Jónsson skipstj. á »Swift« feng-
ið i&'/z þúsund, en hann lagði út rúmum hálfum
mánuði á undan öðrum.
///////////// / /:m&
Enhver bör pröve.
Veð at sende 10 Kr. faar man tilsendt
et nytCylinder Remontoir-Uhr með Kæde med
2 Aars skriftlig Garanti. I Partíer paa mindst
6 St. gives ydermere 10 Procent Rabat.
S. Rasmussen,
Sværtegade 7, Köbenhavn K.
f-------^
ÓDÝRASTA
SAUMA3T0FAN í REYKJAVÍK
-cö
14 BAN KASTRÆTI 14,
hefur ÚRVAL af FA TAEFNUM
í Alklæðnaði
Sumaryfipfrakka
C
M—■
<D
-4—•
æ
bJD
'03
03
03
ro
’o>
QC
C-
‘c
-Q
Reiðjakka,
einnig óllu, sem til FA TA keyrir.
Ný efni með hverri ferð.
Guðm. Sigurðsson.
Tilbiinir alklæðnaðir
= 20 kr. =
Komið í tíma fyrir páskana.
Aðsöknin mikil að vanda.
H
o1
c-
3
s»
-r
cr
c
X
c
fö
Q>
<2
5’
cn
00
?r
-s
O-
3
C
0 í U p p n á m i 0
Spánnýtt tafltímarit! Nauðsynlegt fvrir alla.
Koma út 4 hepti á ári, verð: 1 króna.
Kaupendur snúi sér til
Péturs Zóphoníassonar
ritara „Taflfélagsins" i Reykjavík.
• -w ^± --++■«
Hjá Taflfélaginu í Reykjavík, fæst til kaups:
Mjög lítill skákbæklingur;" skákritið í
uppnámi, af því koma út á ári 4 hepti;
ennfremur skákborð og skákmenn ýmiskonar.
Menn snúi sér til Péturs Zophoníassonar, rit-
ara félagsins.