Þjóðólfur - 26.07.1901, Qupperneq 4

152
ra/'d til pess ad tnæla málstað peirra bót, en úr hin-
um flokknum töluðu 3 auk framsögumanns (nfl. Hann-
es Þorsteinsson, Lárus Bjarnason og Pétur Jónsson).
Br.tillögur minni hlutans um búsetu ráðgjafans
hér á landi og landsdóminn voru felldar með jöfn-
um atkvæðum (n gegn 11). Einar Jónsson greiddi
atkvæði með þeim, en svo með frumvarpi hinna,
og þótti undarlegt. Var það því samþykkt með 12
atkv. gegn 10 (vísað til 3. umræðu). Þeir sem greiddu
atkvæði með því voru: Björn Kristjánsson, Einar
Jónsson, Guðl. Guðmundsson, Jóh. Jóhannesson,
Magnús Torfason, Olafur Briem, Sig. Sigurðsson,
Skúli Thoroddsen, Stefán Stefánsson þm. Skagf.,
Valtýr Guðmundsson, Þórður Guðmundsson, Þórð-
ur Thoroddsen, en á móti greiddu atkv. Björn Bjarnar-
son (Borgf.), Björn Bjarnarson (Dalam.), Hannes Haf-
steinn, Hannes Þorsteinsson, Hermann Jónasson,
Jósafat Jónatansson, Lárus Bjarnason, Pétur Jónsson,
Stefán Stefánsson (Eyf.) og Tryggvi Gunnarsson.
Stjórnarskrármálið var til 3. umræðu í neðri
deild í dag og var frumvarp meiri hlutans (Hafn-
arstjórnarfrumvarpið) eins og vænta mátti, sam-
þ y k k t með 12 atkv. gegn 10, og skiptust
flokkarnir, eins og fyr er getið. Einar Jónsson
gerði á sinn hátt grein fynrþví, hversvegna hann
greiddi nú atkv. með frumvarpi þessu, enda þótt
hann væri hlynntur búsetu ráðgjafans hér á landi
og hefði greitt atkv. með þeirri br.till. Talaði
hann lengi svo, að menn vissu ekkert, hvert hann
fór eða hvar hann mundi lenda með atkvæði sitt,
sem nú reið baggamuninn í úrslitum þessa máls
í deildinni. — Hann hlýtur að finna þungt til
þeirrar ábyrgðar.
Einar Hjörleifsson
Og
séra Sigurður Gunnarsson
í
gapastokknum.
„Isafold" hefur nú um nokkurn tíma gert mér
þann greiða, að tala illa um mig.
13. apríl birtir hún grein um mig, sem með
venjulegum flágjallanda er kölluð:
„Á banasænginni. Páskahugvekja".
Undir greininni stendur E. H. — hornamark
Einars Hjörleifssonar, svo að eiginlega er hrein-
asti óþarfi að bera greinina til baka. En Einar
var ekki einn um hituna í þetta skipti. Sóknar-
presturinn minn, séra Sigurður Gunnarsson, hafði
tuggið í hann.
Séra Sig. hafði, nokkru áður en „Vesta" kom
til Stykkishólmsí seinastliðnum marzm., riðið suður
að Staðastað til að pumpa séra Eirík Gíslason, og
svo héldu honum hvorki bönd né bróðir hans, er
komið hafði með „Vestu“ til að heimsækja hann.
Hann varð endilega sjálfur að færa Einari sínum
söguna, þetta dómadagsijDthögg á mig. Og svo
hafði séra Sig. annað í fórum sínum. Maður hafði
fyrir 5 árum skrifað séra Sig. ónot um mig í prí-
vatbréfi. Þetta bréf hafði séra Sig. geymt ekki
lakar en sóma sinn og færði nú Einari ásamt sög-
unni. Það átti svo sem að ganga milli bols og
höfuðs á mér og ekki seinna vænna. Eg var
væntanlegur heim með „Skálholti" um miðjanapríl.
Eg vík fyrst að hugvekjunni. Textinn er sótt-
ur vestur á Snæfellsnes og hljóðar svo: Fyr-
ir rúmum 6 árum dó þar stúlka, eptir því, sem
læknirinn segir, „allskostar eðlilegum dauðdaga".
Ut af þessu leggja svo þeir félagarnir, séra Sig.
og Einar, langa, hjartnæma ræðu; stúlkan hafi
verið svelt, það hafi verið farið frámunalega
illa með hana, sóknarpresturinn hennar hafi ekki
þótzt geta forsvarað, að jarða líkið óskoðað, eg
hafi að vísu unnizt til að fyrirskipa líkskoðun, en
verið ófáanlegur til að höfða sakamálsrannsókn
gegn húsbændunum; eg hafi meira að segja gert
tilraun til að láta prestinn borga líkskoðunina,
líklega í því skyni, að venja prest og aðra em-
bættisbræður hans af því að brjóta upp á öðrum
eins óþarfa, en til allrar hamingju hafi amtmað-
ur girt fyrir, að eg píndi peningana út úr presti.
Svona er nú sagan á Isafoldarmáli, en hún
er í rauninni nokkuð á annan veg. Eg fer ekki
út í annað en það, sem snertir mig persónulega,
afskipti mín af þessu máli. Hitt kemur mér ekki
við, enda hefur Isafold áður rennt því niður.
Séra Eiríkur Gíslason bað mig með bréfi dags.
22. apr. 1895 aðlátaskoða lík Margrétar nokkurrar
Jónsdóttur frá Öxl í Breiðavíkurhreppi, hún hefði
haft „svo slæman aðbúnað, að mér (presti) þótti
óbrúkandi fyrir sjúkling". Enda þótt þetta mætti
heita fremur óákveðin lýsing, bað eg þó auka-
læknirinn 1 Ólafsvík með bréfi dags. 27. s. m., að
skoða líkið. Jafnframt skrifaði eg hreþpstjóranum
í Breiðavíkurhreppi á þessa leið:
„Snæfellsness- og Hnappadalssýslu.
Stykkishólmi h. 27. dag aprílm. 1895.
Með því að eg, sökum ýmsra embættisanna, eigi
á heimangengt, að svo stöddu, vil eg hér með fela
yður, hr. hreppstjóri, að vera fyrir mína hönd við-
staddur, þá læknisskoðun á líki Margrétar Jónsdótt-
ur frá Öxl, er eg, samkvæmt kröfu hlutaðeigandi
sóknarprests, hefi fyrirskipað, og ber yður að hafa
tvo votta viðstadda.
Eg hefi beðið læknirinn að afhenda yður llk-
skoðunina, er yður ber að senda mér með hraðboða,
ef læknirinn álítur stúlkuna dauða af mannavöldum,
eins og yður einnig þá ber að gæta líksins grand-
gæfilega og hafa vakandi auga á gerðum þess eða
þeirra, er grunaðir kunna að vera, að hvorki þeir
eða sönnunargögn reki undan. Sé stúlkan aptur á
móti dauð eðlilegum dauða, má bréfið bíða pósts.
Ef að þér kynnuð að verða á einhvern hátt for-
fallaður, legg eg hér með skipunarbréf til handa
Einari bónda Þorkelssyni á Kambi, er yður þá ber
að afhenda honum".
Læknirinn í Ólafsvík skoðaði líkið 30. apríl
og vottaði, að stúlkan hefði dáið „allskostar eðli-
legum dauðdaga". En þó bað séra Eirfkur mig
með bréfi dags. 27. d. maím., að höfða sakamáls-
rannsókn gegn húsbændum Margrétar af því. að
hún „hafi sætt miður góðri meðferðhjá húsbænd-
unum". Eg svaraði séra Eiríki 20. júní sama m.,
tilfærði í bréfinu orðrétt dóm læknis og bætti við,
að eg gæti ómögulega orðið við beiðni hans um
sakamálsrannsóknina. Þetta bréf mitt tjáist Ein-
ar H. hafa í höndum og sleppir þó úr læknisvott-
orðinu aðalorðunum, sleppir þeim vísvitandi, punkt-
ar út, að „vökvarnir í plevra og adhærensarnir
og það, sem rann úr lungunum, þegar skorið var
í þau", bendi á, að stúlkan hafi dáið allskostar eðli-
lega. Bréfi mínu til séra Eiríks lýkur svo: „I
sambandi hér við og eptir samráði við amtmann-
inn, leyfi eg mér hér með að senda yður reikn-
ing læknisins fyrir skoðanina með þeim tilmælum,
að þér vilduð senda mér upphæð hans sem fyrst
og óskast reikningurinn jafnframt endursendur".
Hinn 5. d. febrúarm. 1896 skrifa eg svo amt-
manni og enda bréfið á þessa leið :
„Eptir ráði yðar, hávelborni herra, beindi eg
reikningnum til séra Eiríks, og nú eptir að séra
Eiríkur hefur reynzt ófús á að borga hann, leyfi eg
mér, eptir umtali, að leita aðstoðar yðar til að Gísla
lækni verði endurgoldin fyrirhöfn hans úr landsjóði".
Eg hef öll bréf mín og séra Eiríks um þetta
mál á takteinum og gæti því prentað þau orðrétt.
En rúmið leyfir það ekki, enda mun það, sem hér
er sett, nægja til að sýna, hvor útgáfan afi sögunni
er réttari, mín eða félaganna.
Annars hefði Einar ekki þurft að sækja text-
ann svona langt. Eg veit ekki betur en, að ein-
mitt um það leyti, sem hugvekjan kom út, hafi
einn af félögum hans dáið í mestu eymd undir
handarjaðrinum á honum. En um það þagði Ein-
ar. Af hverju?
I næsta blaði vík eg svo að prívatbréfinu, sem
„ísafold" er gleiðust út af núna upp á síðkastið.
Lárus H. Bjarnason.
Samsæti
héldu allmargir alþingismenn og nokkrir bæjar-
búar til heiðurs kapt. á »Heimdalli« A. P. Hov-
gaard, 23. þ. m. Aðrir yfirmenn skipsins voru
og boðnir. Forseti neðri deildar, Klemens Jóns-
son, hélt aðalræðuna fyrir Hovgaard. Ymsar fleiri
ræður voru og haldnar. Daginn eptir voru þeir, sem
veizluna sátu o. fl. boðnir út í »Heimdal« og var
þar vel fagnað.
Samsöngur
var haldinn í Goodtemplarahúsinu í fyrra kveld,
og söng þar Islendingurinn Ari Johnsen frá
Hamborg, er getið var nánar um í síðasta blaði,
nokkra sólósöngva af meiri list, en menn eiga
hér að venjast, og var gerður mikill rómur að.
Hafði hann mikil hljóð og hreimfögur, og söng
með mjög skýrum framburði og mikilli tilfinningu,
eins og æfðir söngvarar gera. Líktist söngur hans
því, sem menn eru vanir að heyra erlendis á
helztu leikhúsum, þar sem beztu söngkröptum er
á að skipa. Hr. Ari fór héðan heimleiðis með
>Lauru« í gær, og munu landar hans minnast
hingaðkomu hans með einlægri þakklátssemi, þótt
dvöl hans væri stutt, og óska honum alls vegs og
gengis í þjónustu sönglistarinnar framvegis. Ágóð-
inn af samsöngnum, er varð um 200 kr., rennur í
minningarsjóð Jónasar Hallgrfmssonar.
Hraparlegt slys
varð hér í bænum nýlega. Gipt kona, Björg
Sigurðardóttir, (kona Ásgríms Eyþórssonar verzlun-
armanns) datt ofan í Laugarnar, er hún var þar
við þvott, og brendist svo, að hún dó í gær-
morgun.
„Vesta"
kom hingað norðan og vestan um land í gær-
morgun snemma. Farþegar fáir: Pétur Thor-
steinsson kaupm. frá Bíldudal, séra Sigurður próf.
Gunnarsson, séra Jósep Hjörleifsson, Einar Magn-
ússon verzlunarstj. af Patreksfirði o. fl.
Dáinn
er 27. f. m. séra Gunnar Ólafsson upp-
gjafaprestur í Höfða norður, 84 ára gamall, (f.
1817) merkur klerkur og vinsæll, og mesti dugn-
aðarmaður á yngri árum. Hann var útskrifaður
úr Bessastaðaskóla 1842, en vígðist ári síðar að-
stoðarprestur til föður síns séra Ólafs Þorleifsson-
ar í Höfða, og var þar alla tíð upp frá því.
!i—aw—g
sem vilja panta
sænskan húsavið
nú í haust hjá verzluninni
,GODTHAAB‘
eru beðnir að gefa sig fram hið fyrsta —
Nánari upplýsingar fást hjá
Thor Jensen.
Saumastofan
—AUSTURSTRÆTI 3^—
gefur frá þessum degi
15°|o afslátt.
móti borgrun út í hönd.
Með LAURA kom gott og fallegt fataefni
í alklæðnað, buxur og sumarfrakka.
IMF Afborgun er veitt með góðum kjörum.
Reykjavík 26. júlí 1901.
Reinh. Anderson,
skraddari.
Gjöf til Eyfellinga frá útlendingi (»a for-
eigner«) að upphæð 35 krónur afhent á skrifstofu
Þjóðólfs. Alls komið inn 965 kr., þar af ósent
austur 45 kr.
TJÖRUPAPPI
fæst í verzluninni „GODTLIAAB".
Velverkaðan æðardún, selskinn og
lýsi kaupir fyrst um sinn hæsta verði
verzlunin GODTHAAB
mót peningum út í hönd.
________Thor Jensen.
Smjör.
Kaupandi að vönduðu smjöri óskast (65—-75
a. pr. ÍB). Ritstj. vísar á.
Eigandi og ábyrgðarmaður:
Hannes Þorsteinsson, cand. theol.
Glasgow-prentsmiðjan.