Þjóðólfur - 21.10.1910, Blaðsíða 3

ÞJOÐOLKUR.
177
3. Fjármálin. Um málið urðu tals-
verðar umræður. Svofeld tillaga kom
fram:
»Fundurinn skorar á þingið að sjá ein-
hver heppileg ráð til að fá fé inn t land-
ið með sem allra bestum kjörum, sér-
staklega til nauðsynlegra og arðberandi
fyrirtækja«. — Samþ. með öllum greidd-
um atkvæðum.
4. Landbúnaðarmálefni. Um
Flóaáveituna urðu miklar og nokkuð
heitar umræður. í því máli var upp
borin svofeld tillaga:
»Fundirinn skorar á Búnaðarfélag ís-
lands að hraðá svo undirbúningi Flóa-
áveitumálsins, að það geti lagst fyrir næsta
þing«.
Viðvíkjandi smjörbúunum var borin upp
þessi tillaga:
»Fundurinn álítur að smjörbúin megi
ekki enn sem komið er við því að vera
svift landssjóðsstyrknum, og skorar því á
alþingi að lækka ekki þennan styrk fyrst
um sinn úr þvf sem orðið er«. — Samþ.
með öllum atkvæðum.
Ennfremur var þessi tillaga samþykt
með öllum atkvæðum:
»Fundurinn skorar á alþingi að auka
styrkinn til búnaðarfélaganna og til Bún-
aðarfélags Islands«.
Þá var borin upp þessi tillaga:
»Fundurinn skorar á þingmenn sína að
hlutast til um, að næsta þing skipi ullar-
yfirmatsmann á lfkum grundvelli og fiski-
yfirmatsmatsmann*. — Samþ. með flest-
um atkv.
5. Samgöngumál.
»Fundurinn telur þeim samgöngum á
sjó, sem verið hafa í sumar með suður-
ströndinni, mjög ábótavant og skorar á
landsstjórnina að hlutast til um, að þeim
verði komið í betra horf«. — Samþ. í einu
hljóði.
Önnur tillaga var borin upp svo hljóð-
andi:
a. Fundurinn skorar á alþingi að nema
úr lögum skyldu Árnessýslu til þess að
halda við aðalþjóðbrautinni gegnum sýsl-
una. Ennfremur að brúaðar séu þær tvær
ár í Ölfusinu, sem enn eru óbrúaðar, og
hinar tvær brýrnar þar endurnýaðar. Loks,
að ruðningurinn undir Ingólfsfjalli sé
lagður niður sem vegur, en í þess stað
komi bein braut frá Kögunarhól niður á
holtið ofan við Ölfusárbrú*.
b. »P undurinn skorar á alþingi að sjá
u n, að fjárveiting til Grímsnesbrautar-
innar verði tekin upp á fjáraukalög fyrir
árið 1911 svo að ekki verði hlé á braut-
argerðinni*.
c. sFundurinn telur afhendingarákvæði
núgildandi vegalaga ótæk og skorará al-
þingi að breýta þeim og láta nýa af-
hendingu fara fram«.
Ennfremur:
sFundurinn skorar á alþingi að binda
styrkinn til póstvagnferða þvf skilyrði, að
póstvagninn gisti í báðum leiðum við
Ölfusárbrú og fari þaðan kl 9 að morgni
dags á báðutn leiðum og hafi að öðru
leyti eins fastákveðna áætlun og framast
ur unt«.— Samþ. j ejnu hijóQj.
6. Heilbtigðismál. Svo hljóð-
andi tillaga borin upp Qg samþykt:
»Fundurinn skorar á alþingi að veita
styrk alt að 25000 kr. til spftalastofnunar
austanfjalls fyrir Suðurlandsundirlendið*.
Ennfremur:
»Fundurinn skorar á alþingi, að stófna
íögbundna sjúkrasjóði yfir alt land og
gera öllum jafnt að skyldu að tryggja
sig í þeim«. — Samþykt með 6 gegn 5
atkv.
7. Mentamál. Ura það mál var
nokkuð rætt, en engin ákveðin tillaga
kom þó fram. Umræðurnar snerust helst
í þá átt, að ekki væri rétt að hreyfa við
fræðslulögunum á meðan þau hafa ekki
lengri reynslu en orðin er.
8. Kirkjumálin. Um þau urðu
nokkrar umræður, sérstakl. um skilnað
ríkis og kirkju, en engin ákveðin tillaga
kom þar fram, enda þarl þar og stjórnar-
skrárbreytingu til.
9. Almennar umræður urðu um hitt
og annað t. d. hvenær þing mundi koma
saman næst. Kom í því efni bein fyrir-
spurn frá Guðm. ísleifssyni. Spurningunni
var að nokkru svarað af x, þingmanni
sýslunnar.
Fundi slitið.
Eggerl Benediktsson. Ólafur Magnússon.
Mannalát.
Hjörleifur Einarsson var fæddur 25.
Maí 1831 á Ketilsstöðum í Hjaltastaða-
þinghá. Foreldrar hans voru Einar (d.
19. Ágúst 1881) prófastur í Vallanesi, Hjör-
leifsson prests á Hjaltastað, Þorsteinsson-
ar og miðkona hans Þóra Jónsdóttir vef-
ara Þorsteinssonar og voru þau hjón
bræðrabörn. Hann var útskrifaður úr
Reykjavíkurskóla 1856 með 2. eink. og úr
préstaskólanum 1858 með 1. eink. Vígð-
ur 20. Maí 1860 að Blöndudalshólum er
honum voru veittir 24. Nóv. 1859 Fékk
25. Okt. 1869 Goðdali, og 15. Maí 1876
Undirfell. Árin 1880—1882 var Undirfell
lagt undir Þingeyrar og fékk sr. Hjörleifur
veitingu fyrir hinu sameinaða prestakalli
13. Okt. 1880, en hélt Undirfelli þá það
var aftur aðskilið. Hann var prófastur 1
Húnavatnsþingi 1885 til þess að hann fékk
lausn frá prestsembætti sem var 23. Febr.
1906 eftir 46 ára prestsþjónustu. Hann
var tvíkvæntur. í fyrra sinn kvæntist
hann 18. Júlí 1859 Guðlaugu Eyjólfsdóttur
bónda á Gíslastöðum, Jónssonar og voru
börn þeirra: Einar Gísli skáld, fyrv. rit-
stjóri, Sigurður Jón læknir, ritstjóri á
Akureyri og Jósef Kristján prestur á
Breiðabólsstað á Skógarströnd (d. 6. Maí
1903). Guðlaug andaðist 18. Apríl 1884
og kvæntist sr. Hjörleifur í síðara sinn 23.
Apríl 1885 Björgu Einarsdóttur bónda á
Mælifellsá, Hannessonar, og eru börn
þeirra: Guðlaug og Tryggvi. Eftir að
sr. Hjörleifur fékk lausn frá embætti flutti
hann til Reykjavíkur og dvaldi þar til
þess að hann andaðist 13. þ. m.
Sr. Hjörleifur heit. var kappsmaður og
fylginn sér, eldfjörugur og skemtinn í við-
ræðum. Hann var mikill trúmaður, og
starfaði meira að trúmálum en prestar
alment gera, þannig var hann ásamt sr.
Zóphóníasi próf. f Viðvík aðalfrumkvöð-
ull að Prestafélaginu í hinu forna Hóla-
stifti, og var fyrsti formaður þess, hann
kom upp hjá sér kristilegu unglingafélagi
o. fl. slíkri kristilegri safnaðarstarfsemi.
Hann var góðtemplar og starfaði af alúð
og kappi fyrir það mál, fór hann oft
regluboðunarferðir um prófastsdæmi sitt
og stofnaði stúkur, auk þess er hann var
alltaf aðalmaður stúku sinnar.
Það er enginn efi á því, að sr. H. E.
var með merkustu nútíðarklerkum. Yms-
ar trúfræðislegar greinar og ræður eru
eftir hann á prenti.
Hvað er að frétta?
Sly»fat*ir. Þorkell Guðmundsson
trésmiður 1 Bolungarvík druknaði 17. f. m.
út af Edinborgarbryggju á ísafirði. Hafði
verið ölvaður.
14. þ. m. druknaði við brúargerð á
Norðurá í Borgarfirði Kristinn Jóhannes-
son trésmiður írá Lauganesi við Reykjavík.
Hafði brúin skemst af vatnavöxtum, og
hjálparstólpar svifst i burtu. Enginn var
sjónarvottur að slysinu, og vita menn því
ekki hvernig slysið hefir atvikast, en
haldið er að hann hafi verið á ferð yfir
ána, þegar hjálparbrúin brotnaði.
Heylxlaða brann nýlega á Eiði í
Hestfirði með 100 hestum af heyi.
(„Vestri").
Vélarbátur með 3 mönnum fórst
29. f. m. í Hagabót á Barðaströnd. Þeir
sem druknuðu voru: Guðni Guðmunds-
son kaupmaður i Flatey, sem var eigandi
bátsins, Pétur Hafliðason frá Svefneyum
(sonur Hafliða dbrm. í Svefneyum) for-
maður bátsins, talinn besti sjósóknari á
Breiðafirði, og Einar Daðason vélarstjóri
úr Skötuflrði. („Vestri").
Síldnrvoiði. Sæmundur Sæmunds-
son i Stærra-Árskógi aflaði síðastl. vertið
1400 tunnur af sild. („Gjallarhorn1').
Trálofuð eru ungfrú Sólveig Jó-
hannesdóttir i Hrísey og Jón Sigurðsson
vélfræðingur frá Hellulandi i Skagafirði.
(„Norðurl.").
Mamialút. 15. þ. m. andaðist á
fsafirði frú Þórdís Jensdóttir. Hún var
fædd i Reykjavík 3. Júlí 1849, dóttir Jens
skólastjóra Sigurðssonar og Ólafar Björns-
dóttur yfirkennara Gunnlaugssonar. 3.
Sept. 1875 giftist hún Þorvaldi Jónssyni
síðar presti á Eyri i Skutulsfirði og pró-
fasts í Norður-Isafjarðarsýslu.
28. f. m. andaðist á ísaflrði Friðfinnur
Kjærnested elsti borgari á ísafirði (íædd-
ur 7. Des. 1828).
Timbux-lijallua- fauk 21. f. m. hjá
Guðm. Helga F'innbjarnarsyni í Sæbóli í
Aðalvík, með lóðum og ýmsum tilheyrandi
útveg, matbjörg o. fl. Skaðinn talin vera
um 1000 kr. („Vestri").
Bæar>aimáll.
Helgi JÓU8K011 grasfræðingur
varð 28. f. m. doktor við Kaupmanna-
hafnar háskóla fyrir ritgerð um þaragróður
við ísland.
Slcipafex-öir. „Vesta" kom norð-
an og vestan um land 16. þ. m. með fjölda
farþega. Fór sama dag.
„Sterling" kom frá útlöndum 17. þ, m.
fer til Flateyar í kvöld.
„Ceres" fór til útlanda í gær. Bjarni
Jónsson frá Vogi fór með skipinu.
Oif tiujjar. 28. Sept. Bjarni Ivars-
son bókbindari og Ragnheiður Magnús-
dóttir Blöndal (frá Vallarnesi).
1. Okt. Magnús Þorsteinsson kaupm. og
ungfrú Guðrún Emilía Smith.
7. s. m. Andrés Andrésson klæðskeri
og ungtrú Halldóra Þórarinsdóttir.
s. d. Þórarinn Einarsson frá Bergskoti
Vatnsleysuströnd og ungfrú Guðrún Bjarn-
dís Þórhallsdóttir.
8. s. m. Jóhann Guðmundsson Lindarg.
10 B. og ungfrú Sigrtður Dagfinnsdóttir.
10. s. m. Páll Jónsson járnsmiðu og ung-
frú Vigdts Ástrlður Jónsdóttir.
13. s. m. Ágúst Ólason Sædal stýrimað-
ur og ungfrú Mínerva Stefanía Jónsdóttir.
14. s. m. Guðm. H. Tómasson læknir
og ungfrú Kamilla Theresa Jensen.
16. s. m. Jón Björnsson kaupm. og ung-
frú Jakobína Sigurveig Guðmundsdóttir
frá Grjótnesi á Sléttu.
Mnttli. Pórðarson fornmenja-
vörðurflutti síðastl.Sunnudag fyrirlesturum
Eddukvæðin, og Sunnudaginn kemur kl. 5
flytur hann 1 Báruhúsinu fyrirlestur um
íslensku skáldin fram til 1100. Aðgangs-
eyrir er aðeins 10 aura.
Giiðiiiumlur Björntiíson sýslu-
maður og Snæbjörn Kristjánsson hreppstj.,
er botnvörpungurinn rændi, komu hingað
til bæarins í gærkvöldi með Snorra Sturlu-
syni.
Vaxtahækknn. Englandsbanki
hefir hækkað útlánsvexti um 1% eða upp
i 5%.
Jón Sigurðtxson. Eins og öll-
um er kunnugt, eru 100 ár liðin frá fæð-
ingu hans 17. Júní næsta ár, og getur
það eigi skammlaust heitið, að enginn
undirbúningur skuli vera hafinn til að
minnast starfsemi hans í þarfir þjóðar-
innar. — Minst hefir verið á það nú al-
veg nýlega, að efla til samskota um land
alt og reisa honum minnisvarða, og sann-
arlega væri það vel farið, ef þvi máli
yrði komið í framkvæmd. Ekki þarf
nema góð samtök til að það geti orðið,
þar sem reisa má sæmilegan minnisvarða
fyrir 10,000 kr., og til að fá það fé, þarf
eitthvað um 12 aura að meðaltali af
hverju mannsbarni á landinu, eða eitthvað
um 1 kr. af hverju heimili.
Vilja íslendingar ekki sýna það í verk-
inu, að þeir muni enn Jón Sigurðsson og
kunni að meta hina ótrauðu starfsemi
hans í þarfir lands og þjó*ðar?
Jón Arason. 7. Nóv. næstkom-
andi eru liðin þrjúhundruð ár tólfræð (360)
síðan Jón Arason .biskup og synir hans
Ari lögmaður og Björn prestur í Mel í
Miðfirði voru hálshöggnir í Skálholti.
Atburðar þessa verður minst hér í bæn-
um þenna dag með fyrirlestri og sam-
komu, þar sem verða ræðuhöld og ýmis-
legt fleira, er síðar verður nánar auglýst.
I*lng'fi*e»tuii. Stmað hefir verið
til Kaupmannahafnar, að Árnessýsla hafi
samþykt þingfrestun. Þingmenn sýslunn-
ar hafa símað mótmæli gegn þessum
ósanna fréttaburði, svo að gleði ráðherr-
ans og fylgdarmanna hans verður fremur
stuttvinn út af þeim sigri. Þingmálafundar-
gerð Árnesinga að Tryggvaskála erbirt orð-
réttlblaðinuí dag, og sjá allir, að fréttaburð-
ur Fjallk. um, að tillaga um að skora á
ráðherrann að halda þing á réttum tíma
hafi verið feld, er uppspuni.
Á þingmálafundi að Húsatóftum var
heldur ekkert samþykt um þingfrestun. Um
þann fund verður getið í næsta blaði.
Silkitau,
margar tegundir, einnig
silkiplyss,
nýkomið.
Slurla Jónsson.
PRESTUR i sveit, sem á gott
safn af bókum og meira langt-
um en alment gerist, bý'ður nú
allar bækur sínar til sölu ef við-
unanlegt boð fæst. Menn gefi sig
fram sem fyrst. Afgreiðsla Þjóð-
ólfs vísar á seljandann.
Jörðin Þórisstaðir f Hvalfjarðar-
strandarhrepp í Borgarfirði, fæst til kaups
og ábúðar frá fardögum 1911. Menn snúi
sér til eigandans Hjálmars Guðnasonar á
Þórisstöðum.
c&unóur í „c&ram“
verður næstk. laugardag á venjuleg-
um stað og tfma (í Templarahúsinu
kl. 8 lh síðdegis).
Pétur Zópkóníasson innleiðir
muræður um fjárhag Rvíkur.
cftecjnfiápur og
t&liuföt
afar-ódýrt.
Sturla Jónsson.