Undirbúningsblað undir þjóðfundinn að sumri 1851 - 24.01.1851, Qupperneq 7

menn kjósist til þriggjn þinga, þegar þa& fyrsta
er hjáliBiB, og hafl ákvehin laun.
12 gr. Erindisreka (Referent) ætlum vjei’,
ac) konungur muni þurfa a& hafa í Kaupmanna-
höfn, til aB bera millum sín og vor hin íslenzku
málefni.
13 gr. þjó&dómur sje 7 manna dómur,
hvaraf þrír sjeukosnir til þriggja ára vír alþinginu,
en 4 úr æctsla og yfir-dómum. Dómi þa£an
verciur eigi skotíB nema til konungs náðar. Lögum
skal ákveía dóm-sköpin.
14 gr. Æ£sti dómur sje 5 eSa 7 manna
dómur í landinu sjálfu, hvaraf 3 sjeu af konungi
kalladir, en 2 í hvert sinni, sem dómur sá er
settur, tilkvaddir af lögstjóranum, þegar hin smærri
mál skal dæma, en4 þegar um stórmæli er a& dæma.
15 gr. Fjárhagur íslands og Danmarkar sje
aí> öllu a&skilinn.
16 gr. íslaud grei&i til konungshor&s a&
rjettri tiltölu eptir fólks tali.
Ytrahólmi 22. dag janúarmána&ar 1851.
fJatmes Stephensen. Matpiús Siijurðarson.
Bjarni Bnjnjúlfsson. J. Arnason.
Kolbeinn Arnason.
ScfiMiarálit
frá
Mýrasvslu.
Samkvæmt ávarpi því til þjó&fundarmanna
hjer í landi, sem finnstí «undirbúningsbla&i undir
þjó&fnndinn' a& sumri 1851» í Ita bla&i, haf&i
hreppstjóri og þjóBfundarma&ur hjer í sýslunni,
Jón Sigur&sson, gengizt fyrir því, a& hjer væri
kosin fimm manna nefnd, til þess, a& láta í Ijósi
álit sitt um málefni þau, er menn ælla a& hljóti
a& ver&a verkefni þjó&fundarins, og senda álit
þetta a&alnefndinni í Reykjavík, sem kosin var
á þingvallafundi í sumri, er var. Ur&u þá fyrir
flestum alkvæ&um: Ólafur Pálsson og Gu&mundur
Vigfússon, prestar, þarnæst Gu&mundurþói&arson,
sættamaBur, þá Magnús Hákonarsou, prestur og
Pjetur Jóusson, bóndi. þjó&fuudarmennirnir ritu&u
því brjef nefndum Ólafi presti Pálssyni, lýstu því
þar vfir, a& menn þessir væru rjett kjörnir í nefnd-
ina, samt fólu honum á hendur, a& tjá nefndar-
mönnum kosninguna og kalla þá til fundar.
Dagselti hann þá fundinn a& Stafholti ,17da dag
j desembermán.,ári& sem Iei&. þjó&fundarmenn voru
í upphafi undanskildir kosningum til nefndar þess-
arar; en þeir, sem ur&u fyrir kosningum, álitu
a& svo hef&i elcki átt a& vera, og ab ncfndin me&
því móti vr&i a& líkindum svipt einhverju hinu
þezta afli sínu. Var því mælzt til þess, a& þeir
kæmu á fundinn og tækju þátt í öllum störfum
nefndarinnar, og var& þa& a& ályktum, a& þeir
komu á fundinn, og nefndarmenn allir, nema
Magnús prestur Hákonarson, sem hvorki kom sjálfur
nje brjeflega skora&ist undan því. Fundurinn var
haldinn i Stafholti I7da til 19da dag desember-
mán. og ólafi Pálssyni fali& á hendur, a& rá&a
fyrir störfum nefndarinnar. Nefndarmönnum kom
öllum ásamt. um þa&, a& ætlumarverk þeirra væri
þa&' og ekki anna&, a& íliuga, hvernig bezt væri
fyrirkomiB grundvallarlögum íslands, þegar stjórn-
arbót kæmi á. Tóku þeir því saman nokkurskonar
frumvarp til grundvallarlaganna, og rö&u&u ni&ur
efuinu, a&’ mestu leyti, eins og þa& er gjört í
grundvallarlögum Dana, og eru því margar greinir
teknar beinlíuis úr þeim, þar sem þær virtust í
alla sta&i a& eiga vi& hagi íslands. þar sem nefnd-
armenn greindi á í einhverju, ver&ur þess geti& í
athugasemdum á eptir frumvarpinu, sem og eru
ætla&ar til þess, a& sliýra þær greinir frumvarp-
sins, er vir&ast a& þurfa þess vi&. FrumvarpiB-
sjálft ver&ur á þessa lei&:
I.
1 gr. ísland er þjó&fjelag útaf fyrir sig í
sambandi vi& Danmörku. Stjórnin er takmörkuB
einvaldssjórn. KonungsvaIdi& gengur í erl&ir
til konunga þeirra, sem eru rjett bornir til ríkis
í Danmörku, eptir erf&alögum þeim, er nú
gilda þar.
2 gr. Fjárhagur íslands og Danmerkur er
eptirlei&is afe öllu leyti a&skilinn. Sí&ar skal
me& lögum ákve&i&, hvernig skilna&i þeim á a&haga.
3 gr. Konungur og alþingi hafa löggjafar-
valdiB í sameiniugu. Konungur hefur framkvæmd-
arvaldife. Dómendur hafa dómsvaldife.
4 gr. Hin evangelisku-lúthersku trúarbrögB
eru þjó&trú íslendinga.
II.
5 gr. Konungur skal játa hin evangelisku-
lúthersku trúarbrögfe.
6 gr. Konungur er fullve&ja, þegar hann er
fullra 18 ára a& aldri.