Norðri - 30.11.1858, Qupperneq 1
\ 0 R 1» RI.
| s ?
1858. |ll
cstTcz*
O. ár
30. Kóvember.
28—2».
Læltnaskipuu á Islandi.'
(Framhald). Læknaskipunin lijer á landiernú
þannig sem talií) var í næsta blafci iijcr á undan;
og er þab því ekki ab undra, þú ab menn haíi
viljab fá breyting á þessu, því bjer er ekki uin
lítib ab tefia þar sem er líf og keilsa manna.
þab er úhætt ab segja, ab ekkert stendur og hef-
uv stabib oss Islendingrni jafnmikib fyrir þrifum
eins og fáiksfæbin, og þ<5 fatbast hjer árlega fleiri
liörn ab tiltiíiu en vfbast hvar aenarstabar, cn þab
kemur ab litlu haidi. Vankunnátta svo margra
ab fara vel meb börnin og skorturinn á Ifcknis-
Iijá'p svo þráfaldlega kvistar nitur þenna vib-
atika fólksfjölgunarinnar, svo ab þab má hcita
ab undrum gegni hve fólkib fjölgar seirit, eink-
um á þessari ökl, þegar engar stórsóttir eba hall-
n>ri hafa hindrab mannfjölgunina, og þegar lengst
af hefur látib svo vei í ári, ab fólkib litíur h«ft
eta getab haft meira og betra viburværi en nokk-
urn tíma endrar nær á seinni iildum.
Endurbótin á læknaskipun rorri var nú eins
og hjer ab framan er sagt orbin svo brýn, ab
stjórnin sjálf var farin ab sjá þörfina, og sendi
hún því dr. Schleisncr hingab til lands til ab
rannsáka málib, skýra frá ásigkomulagi þess og
gjöra uppástungur til ab ráta bót á þvf. Auk
þess sem dr. Schleisner hefur ritab margt um
þetfa efni f bók sinni um Island, hefur hann í
brjefi til heilbrigbisrábsins 15. júlí lS49sk/rtfrá
áliti sínu um málib, og lýst því, livernig heilbrigb-
isástandib væri hjer í landi, og hversu ónóg
læknaskipunin væri.
Til þess ab koma þessu í befra horf, stíng-
ur hann npp á, ab 12 lækr.ar sjeu settir á Is-
landi; en til þess ab fá innlenda menn í þessi
embætti telur hann naubsynlegt ab bæta kjör iækn-
anna svo, ab þeir standi nokkurn veginn jafn-
hiiba sýslumönnum, og skuli því 4 þeirra hafa
1100 rd. hver, 4 900 rd. Iiver, og 4 þeir sem
minnst hafa 700 rd. hvcr. Auk þess vill hann
láta fslenzk iækna-efni fá ýms Iiægindi erlendis
nteban þcir Iesa þar til Iærdómsprófs. Hann vill
leyfa iæknum, sem sjeu færir til þess, og hafi
mjög stór og örbug læknisdæmi til yfirferbar ab
kenna abstobarlæknum og nota þá, en vill Iáta
nákvæmar ákreba störf og rjeftindi þessara ab-
stobarlækna. Yfirsetukonur vill hann hara 12
eina f hverju læknisdæmi, og skuli þœr |æra et’_
lendis á kostsab hvers hjerabs. jicssum yfirsetu-
konom vill hann svo leyf.i, ti! þess ab nógar yfirsetu-
konur fáist meo tímanum, grgn þóknun, ab taka
stúlkur til kennsiu.ogskuli þessar sfúlkur, þegar þær
hafa vcrib 3—4 ár í kennslu taka próf hjá blut-
abeigandi lijerabslækni ábur en þær fá leyfi til ab
sitja yfir konum. — Enn fremur stingúr hann
ttpp á, ab lyíjabúb sje sett á Ausfurlandi, kaup-
mönnum sje bannab ab flytja meböl til landains og
seija þau, og ab lyfsöiumðnnum sje bannab ab
«elja skottulæknum msböl. Ab endingu þykir hon-
um áríbandi, ab spítalar eba sjúkrahús sjeu sett
í Iiverjum fjórbungi, Iftil, einföld og ekki kos.'n-
abarsöin, þó viil hann láta þau vera sfærri f Sunn-
lendinga og Vestfirbingafjórbungi, og láta þau tvö
vera ab nokkru leyti handa holdsveikum mörmum.
Vjer höfum nú ábur getib þess, ab alþingi
ficfur þrem sinnum tekib þetta mál til mefeferbar
og viljutn vjer tilfæra þau uppástungu-afrlbi,’
er hib seinasta þing bar fram fyrir stjórnina 1
þessu máli, þar cb þau innibinda í sjer og auka
þær uppástungur, er ábur voru komnar fram frá
þingsins háifu.
þingib 1857 ítrekar þá fyrst og bifeur:
1. Afe flýtt sje fyrir beifeni alþingis 1855 um
afe 7 ný læknisembælti verfei síofnufe hjer á
landi, og 4, afe í stafe þeirra 200 rd. sem leyft
er a& verJ'a ár,e&a úr hvers amts jafnafearsjófei
til þess afe landlæknirinn og hjerafelæknar geti
kcnnt afesfofearlæknmn verfei 100 rdla slyrk-