Norðri - 29.02.1860, Blaðsíða 3

11
forM, sem allt þaf) kjöt (líklega 14 til 1500 tnnn-
ur), er flutt var hjeban í haust tír 4 verzlunar-
stöbum; því þab er aufevitab, ab stói mikib bjarg-
ræbi muncii hafa verib í því öllu fyrir sveitirn-
ar á næsta ári, þegar aubsjáanlega hoifir til mat-
arskorts af fækkun fjenabarins, einkum þegar þab,
sem eptir er, verbur ab hafa vont fóbur. En hjer var
vandi úr ab rába fyrir okkur. Framsýnin sagbi,
ab vib ættnm ab skera ailt heima, þar sem vib
gætum notab svo vel allt af skepnunum, en slátr-
in verba nærri ab engu í kaupstabnum. Hins
vegar köllubu skuldirnar, kornmatarskortur nokk-
ur og 'munabarlífib, sem vib erum of margir treg-
ir ab skilja vib, meban einn peningur hrekkur.
Vib gátum bætt úr þessu nokkub meb haustvöru
okkar ; en þó vissum vib, ab vorullin ein satnan,
sem yrbi nu ab verba meb minnsta móti, mundi
hrökkva skammt fyrir naubsynjarnar á næsta
sutnrt. Okkur gat því ekki betur fundizt, en vib
ættum ab láta eitthvab í kaupstabinn af skepn-
iinutn, sem varb ab Ióga, raeb því verbib var og
ab flestu leyti eitt hib bezta, sem vib höfutn feng-
ib. þó drógu skuldirnar okkur mest til þessa.
Og er þab ekki ný bóla, ab skynsamleg forsjáíni
og frjálsræbi yfir eignum okkar verba ab fara
halloka fyrir þcim, enda er nú mikib skarb höggv-
ib f hersveitir þeirra. Betur þab fylltist ei aptur
innan skammsl Vib óskitm þessa, þó vib vitum
hins vegar, ab þab verbur ekki ab áhrínsorbum,
nema vib neytum meiri rábdeildar í kaupunum
eti hingab til. Jeg sje nú ekki heldur betur en
vib verbum ab fara ab gjöra okkur verzlunarvöru
á þessum tímutn úr skepnununt sjálfum, þvf var-
an af þeim getur engan veginn hrokkib, þó hún
hafi hækkab í verbi, þegar öll útgjöld okkar
hækka svo rnjög. naubsynjarnar, sem kallabar eru,
fjölga árlega og heimiiishaldib verbur kostnabar-
meira en ábur. Enda sýnist þetta vel gjörandi,
ef fjenaburinn hækkar í verbi ab sama skapi og
abrir landanrar, sem eru okkar verzlunarvara.
En varlega ættum vib þó ætíb ab taka til þess-
ara úrræba og ekki nema vib sjáum ei önnurráþ.
Jeg hefi sagt þjer ábur, ab Thomsen kaup-
ntabur byrjabi hjer eitt sinn skuldlausa verzlun,
en hinir töldu þab heimsku og höllubu sjer þó
ab henni skömmu síbar. En brábum var farib
ab lána aptur, bæbi af því, ab kaupmönnum og
ofmörgum af okkur þótti þab óumflýjanleg naub-
sýn, og svo misstum vib hjeban þann manninn,
Thomsen kaupmaun, sem bezt mundi hafa enzt
tii ab koma á smám saman þessum þarflega verzl-
unarhætti, eins og hann var í svo mörgu öbru
hinn frjálslyndasti og bezti kaupmabur sem hjer
hefir verib. Kaupmönnum getur fundizt, ab þetta
verzlunarlag verti ab vera hjer á landi, enda eru
þeim skuidaböndin á okkur ekki svo óhallkvæm
í abra röndina. þá erum vib nú hins vegar meb
vandræbin, og þykjumst ekki geta komizt hjá kaup-
stabalánum, og böndum þannig raóti hagsæld
okkar og framför. Lán þurfum vib margir ab
taka, en ekki eirts og kaupstabalánin eru, held-
ur svo þau bindi okkur ekki, ebur sem ailra minnst.
þab var lengi lán - skiltnáli verzlunarmanna vib
okkur, „þú borgar þegar þú getur,“ ellegar þeir
settu vissan tíma. En í hitt eb fyrra settu þeir 4
gjalddaga ailra skulda. Færri af okkur gengu ab
þessu, því vib gátum þab ekki, eins og þá stób
á, enda fylgdu kaupmenn því fram meb hægb
vib flesta. Nú í ár hefi jeg ekki heyit þessa
skilmála nefnda framar en enginn minntist þeirra,
og stóbu þó miklar gamlar skuldir hjá okkur
fram ab þessu hausti. Vegna áhuga manna og
árferbisins “hafa þær lokizt betur nú en hin fyrri
árin. Nú er lánab fyrirstöbulítib, en aptur meb
þeirn kostuin, ab vib borgum í næstu kauptíb.
Reynslan mun sýna, hvernig þab efnist. En hrædd-
ur er jeg um ab þab, gangi misjafnlega, og allt
lendi aptur í skuldasúpunni gömlu, nema vib tök-
um í okkur nýjan dug og rábdeild. þab ríburá
ab vib gjörum þetta einkum nú, þegar horfir til
svo inikilla báginda. Vib verbum ab minnka ó-
þarfakaupin, svo sem vib getum, fara sparlega
meb lífsbjörgina, vanda fóbur og hirbingu á skepn-
um okkar, hafa stöbugan áhuga og vibleitni ab
borga skuldir og verjast þeim, vanda sem bezt
alla vöru okkar, og safna okkur sem víbast sam-
an í skynsamleg verzlunarsambönd, svo vib get-
um rábib dálitlu rneb kauptnönnura verblagi á
vörum okkar.
II.
Brjef aö austan.
(Absent). Nú verbur fátt til frjetta af Bernharbi
presti katólska og Baldvini kennimanni fjelaga
hans, því sögu þeirra víkur nú til Vesturlands og
kemur eyba í hjá mjer, sem einhver Vestfirb-
ingur verbur ab fylla upp í. Jeg sagbi þjer í
fyrra vetur, ab Bernharbur prestur fór heim til
sín í fyrra sumar, en sjera Baldvin var eptir á