Norðri - 31.03.1860, Qupperneq 3

10
Jarðyrkjuskýrsla úr Suðurþingeyjarsýslu.
(Absent) þjer lialiíi, herra ritstjóri! ekki veri'ó
óuáóaóir meó skýrsliun um jaróyrkjuna úr f>ing-
eyjarsýslu, síÓan jarÓyrkjumaÓur Sæmundur Ei-
ríksson sendi yóur skýrslur um athafnir sínar
(sjá Noróra 5. ár blaósíóu 52-53 ogl42). Aó
jeg hefi ekki rifaó yóur um þetta fyrri, hefir eink-
um komió af því, aó fátt söguiegt hefir borió’tii tíó'u
inda í þeirri greiri landbúnaÓarins, og jarÓyrkjunni
hefir ekki þokaó eins áfram, ogóskandi liefói verió.
En fyr en jeg aó fullu og öilu segói skilió
vió jaróyrkju8töríin hjer fsýslu, vil jeg leyfa mjer
hjer meÓ aÓ skýra frá hvernig þau bafa, heppnast,
síóan Sætnundur Eiríksson ritaói um þaó síÓast.
Arió 1857 voru í Helgasíaóa-, Ljúsavatns-,
SkútustaÓa- og Húsavíkur Iireppum í SuÓurþing-
eyjarsýslu hjá 19 búendum herlaóar llþ dag-
sláttur, og sáö í þær hiifrum eÖa byggi; sáö gras-
fræi f 2 dagsláttur, plsegódr sáöreitir 18| dag-
sláttur, og broiin upp jöró af nýju 13 dagsíáttur.
Auk þcssa íjetu 2 búcndur grafa skuröi til vatns-
vfitinga Ij a'in á breidd og 240 faÖma á iengd,
og einn bóndi SigurÖur Magnússon á Hdlum búa
til 3. álra breióa akbraut 200 faÖrna lerrga.
Arió 1858 voru í Húsavíkur-, HelgastaÖa og
SkúlustaÖahrepp hjá 14 búendum lierfaöar 9J
dagsláttur og sáói í þær höfrum eóa byggi, sáö
grasfríui í eina dagsláttu, sáöreitir plægöir 7 dag-
eláttur og brotin upp jörö af nýju 12 dagsláttur.
þar aö auki hefir B. Bjarnarson búndi á Bjarna-
stööum látiö grafa skurö til vatijsveitinga l^ alin
á breidd og 200 faÖma aö iengd.
Voriö 1857 leysti klaka fremur seint úr jörÓ,
og varö þess vegna ekki byrjaÖ á jaiöyrkjustörf-
um nógu tímanlega. En breöi vegna þess aö held-
ur seint var sáÖ, og líka hins, aÖ megn votviöri
koinu í byrjun túnasláttar, varö uppskera ekki í
bezta Iagi: og varö meÓalfaliö þar sem jeg sáöi
8 — 9 hestar af dagsláttu.
HiÖ keinna vorið 1858 var þó hinu talsvert
lakara, og var þá enn seinna tekið til starfa, meö
því líka ekki var gott um aö fá útsáö, svo menn
þess vegna máttu hætta við sáning. Ur garðin-
nm síuum og sinna fylgismanna fyrir því aö ráðast af landi
bnrt eru nd svo góöar og gildar aö jeg get ekki annaö en álitiö
hanu hafl þar fulikomlega rjett fyrir sjer; en þó þarf allt slíkt
aö gjörast meö hinni raestu forsjá, því betur kymii stjórn vorri
aö falla, aö vjer Islendingar plægönm npp Jútlandsheiöar,
heldnr en aÖ skjóta os» nndan fööuriegri vernd hennar, eins
og K. Á. stingnr upp á. Kitstjórinn.
um á Húsavík fengust um sumarió 70 hestar af
vænu bandi;ogá Laxamýri 30 hestar, og á Bakka
15 bestar; en á hinum stööunum var þaÖ nokk-
uÖ minna aö tiltölu.
Á næstliönu vori 1859 varÖ jarðyrkjan, vegna
hinnar óblíÖu veóuráttu og bágu afleiöinga hins
hrjóstuga vetrar, aÖ sfga niöur í skörina. Bæöi
var þaó, aö ekki varÖ byrjað á undirbúning sáö-
reitanna fyr en svo seint—sáning hefói átt aÖ
vera lokið þegar byrjaÖ var — enda var útsáö hvergi
fáanlegt. Jm sáói jeg í mestan iiluta af garðin-
um á Húsavík, og 2j dagsláttu á Laxamýri, og
1 dagsláttu á NarfastaÖaseii í HelgastaÖa hrepp.
Uppskeran varÖ nú í ár meö Iakasta móti. Ur
garðinum á ílúsavík fekkst aö ein3 handa einni
kú; og á Laxamýri lítió meira að tiltölu. Hvergi
liefi jeg brotiö upp af nýju jörö í snmar. Aö
eins plægöi jeg helminginn af garðinum í Húsa-
vífc, en hinn helnringurinn var undir búinn tii
túns í vor, og sáö í hann grasfræi, hvítum
smára (HvidMöver, Trifolium repens), og á
Laxamýri í dagsláttu grasfræi sömu tegundar.
Jeg hefi nú þannig skýrt frá jarðyrkju til—
raunum þeim, sem veriö liafa á verkasviöi mínu
uin næstliÖin þrjú ár, nema hvitÖ jeg liefi sloppt
jaröeplagiirðum, sern víöa hafa veriö bygg?ir,-og
á nokkrurn stööuin liefi jeg plægt strengi í vall-
argaröa. það er hvorttveggja, aöjaiðyrkjan lijer
á landi er barn að aldri, enda er henni í fiestu
tilliíi ábótavant. Menn mega ekki ætiast til, aö
jarðyrkjan á stuttum tfma sýni þá arðsemi, aö
liún borgi tilkosinaðinn; nei, heldur miklu frem-
ur þarf hún að glæðast í skióli auölegöar og
hirðusemi, samiaka og framtakssemi, áhuga og
kærleika til verksins. TiikostnaÖinn veröur aö á-
líta sem lán, en ávi'stinn sem rentn af láninu,
og eptir því setn ávöxturinn vex, svo hann verö-
ur meiri en rentunni nemur, eptir því borgast
höfuöstóliinn smám saman, unzhann verðuralveg
borgaöur. En þetta veröur máske ekki á örfá-
um árum, og má slíkt ekki veröa fæluefni og viÖ-
bjóöur á jaröyrkjunni, sem bæöi aÖ sögn og sann-
indum er fóturinn undir velmegun hverrar þjóö-
ar. f>ó menn segi, aÖ Island liggi svo noröar-
lega, og kuldinn sje þar svo mikill, að jarðyrkia
geti þar aldrei þrifizt, þá neitar því enginn, aö
landiÖ liggur norðarlega, og þar ersvaltá stund-
um; en hitt cr ástæðulaus hugarburöur, byggður á
sjervizku og óeölilegum og vanhugsnöum forneskju
1 bábýljum og átrúnaöi, aÖ jarðyrkja geti þó ekki