Norðri - 23.03.1861, Blaðsíða 4

20
á v5rum okkar og sá illi ósiímr Leizt, a?i vera af)
verzia árií) um kring, getur varla þriíizt ver/.lún
lausakaupmanna. Enska verziunin á SeiLi.'fir?i
íjekk býsna mikla vfirn í sumar, en ótiyrg varb
hún af korni,og gat því ekki staMb jafnt hinum
ab vígi, sízt í haust, þyf þá kotn þangab ekk-
ert korn, en lítib var fyrir af kornleifum, sem kontn
þangaB í sumar ab norban. Okunnugt er mjer
hvafe líbur verzlunarskuLluni manna ltjer á anst-
urlandi, þú mjer þyki iíklegt, ab þær hafi ekki
minnkab, heidnr ankizt í ár, því þaS hefir veri?>
hib bágasta sem jeg man. þó horíir auigjáan-
lega tii, aS árift sent fer f hönd verfti miklu bág-
ura í flestum sveitum hjer, hvernig sem viftrar.
Yerzlunarvaran verftur mikiu minni og kornift
líktega hærra í verfti.
þaft virftist vera allmikil hjálp í þeím bág-
indttm sem komin cru vítast víir austurland aft
verzlun er miklu betri ntí, en itún var fyrrurn
þegar harftæri gengu. En þaft getur \arla hjá því
farift hún sprllist, þegar vörtrr okkar minnka svo
írtjiig og allur fjöldi manna verftur kafinn skuid-
um. Kattptnenn verfta aft leggja nærri jafn mik-
ift í kostnaft til aft reka verzlun sína, þó varan
minnki hjá okknr, en bera niinni ávintiíng upp,
þegar rr.inna er haft í veltu. þar aft attki eiga
þeir inni hjá okkur ntikift íje vaxtarlaust og fá
sumt af því aldrei, þar sem þrotabú verfta.
þetta sýnist betida til þess, aft verft miini hækka
á úllendri vöru efta lækka á okkar ellegar bvort-
tveggja, svo kanpmenn gtti staftizt meft líkum
liætii og hinpaft tíl. Fæstir af þeim munu vilja
minnka vift sig mttnaftinn til aft Ijetta af okkur
naufcum, enda erum vift sjáiíir næsta tregir tii
hina sama, þó sku'dir hvrli á eign okkarogsult-
ur og seyra vofi \fir.
Verzlunin er frjáls aft lögum Iijá okkur og
vjer finitum þess oflítil merki aft breytzt hafi lil
batnaftar sí<‘an. Hingaft til liefir reynzt sannari spá
sumra bænda en kanpmanna um breytinguna sem
verfta mundi, þó laus yifci iátin verzlunin Hing-
aft til höfum vift ekki sjeft neinn sæg útiendra
kaupmanna sækja li'ngafc. nema Dani göm'u. Svo
mun og lengi ver?a lijer eptir, ah þeir verfti nærri
einir um hituna, rnei'an vift iiöfum ekki mannrænn
t:l afc eiga sjáifir þátt í verzlnninni. 5Ie?an vift
höfum ekki mannrænu til þess, segi jeg — ekki í
vanta efnin, heldur kunnáttu, samheldi og gófa j
forgönguinenn. Eins og verzlun svo inárgra |
danskra kaupmanna getur stalÍÆt, naest taegnii
i af vöruskiptum vift okkur, cins gæti vcrzlun okk-
j ar staftizt af vöruskiptum okka: vift þá og afcrar
j útlendar þjóftir.
Meftan eigendur verzlnnariniiar búa ekki hjá
okknr og verja lijer arfti atviium sinnar, á meft-
an getum vjer aldrei haft þá hagsæld af verzi-
un sem verfta mátti, aldrei lært sjálfir vel aft
taka nokkurn teljandi þátt í henni, aldrei reist
okkur upp úr því ba«li og volæfti *ptn ósp'lun
og fákunnáttu í atvinnuefnum, harftindi og óár-
an færir yíir okkur þegar minnst varir og held-
ur okkur í. f>ó gott verftlag á Vörnnr okkar hvetji
menn og stvrki til aft auka "atvinnuvegina, þá
dregst þó ávalt ábatinn mestur út nr Iandinu og
er eytt erlendis, þar sem eitt gestaboft hjá auft-
ugum kaiipmönnum getnr kosiaft eins mikifc og
100 maims lifa af árlangt lijer á landi.
VEDURÁTTAN.
ftaft liefir itngi gengift svo hjer á landi, þó
vplgengni þróist þegar vel iætur í ári, því at-
vinnnvegir aukast og árangor verkanna værftur
ineiri, þá þarf ekki nenia fáein ótíftarár til aft
koma ollu aptur í sama' baslift og áftur. ftes-ú
4
hörftu árin koma svo opt og bilifc er jafnin svo
stutt á rnilli þeirra, aft engin festa verftur á vel-
gengninni, engin almenn anfclegh getur safnazt og
enginn atvinnuvegur orfcift óimltur. j>ó meguiii
vift engan veginn kenna tífcarfarinu uin allt þetia
heldur sjálfum okkur meft fram og öfcrum. j>aö
hefir verift svo margt á undanfarna tímanum, sem
hefir bjálpaft nblíftu náttúrunnar til afc beygja okk-
ur riiftur í vesæld og volæfti og varna okkur aft
reisa nokkurri tíma upp höfuftift, svo scm þessi
fefra stjórn suftaustur í heimi, sem fór meh okk-
ur eins og óvita og ómyndug börn, og þá katip-
verziunin gamla. Hvcr helir setift í liolu sinni
eins og olbogaböm, ætlafc öftrum aft luigsa fyrir
sig, beMfc meft barnlegri auftinýkt eptir boforfcun-
unr og umsjóninni aft ofan. Gelur nokkur lif-
andi maftur ætlazt til mikilla framfara af slíkri
þjóft á fyrstu öld eptir aft hún verftur nokkru
frjálsari? Hvers er annars afc vænta af herni, en
i hún verfti lengi í be’niku á eptir? Og vift erutn
líka haria skammt komnir enn á leifc fúliorfcins
aldursins. f>egar vel lætur í ári og vift gætum
safnaft nokkru til aft bæla jarftir okkar, auka at-
vinnuvegina og gjöra þá óhultari fyrir árásum
hörftu ííranna, þá verfcur svo mikift um okkur —
vift verftum ein og börnin, sem sleppa undan